Nabukadnezar Kroniği’nde Hatti ve Yahuda Seferleri

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 2, 2610 - 2620, 30.09.2025

Nurgül Yıldırım

https://doi.org/10.24186/vakanuvis.1630663

Öz

Yeni Babil/Geç Babil Dönemi hem kendilerinden önceki hem de kendilerinden sonraki süreci şekillendirmesi ve dönemin kronikleriyle kayıt altına alınmasını sağladıkları için bir tür eksen devri olarak kabul edilmiştir. Mezopotamyalı eski egemen güçlerin yavaş yavaş güç kaybettiği, doğuda Med ve Perslerin dizginlenemeyen iktidar mücadelelerinin yaşanmaya başlaması, bu süreçte Babil’in yeniden doğuşu için fırsat yaratmıştır. Bu durum Babilli kralların ön görülü kararları, uygun siyasi koşulların değerlendirilmesine bağlı bir gelişim evresi izlemiştir. Özellikle Nabupolassar ve ardından oğlu Nabuchadnezzer (nabū-kudurri-uṣur) Babil’in kazanımlarının artırılması ve korunması adına büyük mücadele vermiştir. Bu mücadeleyi şekillendiren temel politik izlemi Doğu Akdeniz coğrafyasındaki mutlak egemenlik oluşturmuştur. Bu doğrultuda gerçekleştirilen savaş ve sık düzenlenen seferler öncelikle Hatti coğrafyasıyla (kabaca Güney Anadolu-Şam kuzeyi) başlatılmıştır. Hem coğrafi elverişliliği hem de öz kaynak zenginliği bu coğrafyadaki Babil hakimiyetinin kalıcı kılınmasını zorunlu hale getirmiştir. Hattti coğrafyasında sağlanan siyasi ve askeri güç, Babil ordusunun güvenli bir biçimde güneye, Levant Bölgesi’ne erişimi kolaylaştırmıştır. Ayrıca Babil için Suriye-Filistin hattının kontrolü, dönemin diğer önemli gücü olan Mısır’ın bir tehdit unsuru olmasını engelleyecektir. Nabuchadnezzer’in bu kapsamda geliştirdiği sefer rotası ve izlediği politikayı uygulama aşamasındaki temel sorunlar Levant’ta Yahuda Krallığı ve bu krallığın çıkardığı ayaklanmalardan kaynaklanmıştır. Nabuchadnezzer’in Hatti ve ardından Yahuda Krallığı’na düzenlediği seferler ve bu seferler içerisinde özellikle Babil’in Kudüs Kuşatması üzerinde durulan bu çalışmada, temel kaynak olarak krala ait yıllıklardan yararlanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Eski Doğu Akdeniz , Yeni Babil , Kilikia , Kudüs

Hatti and Judah Campaigns in the Nebuchadnezzar Chronicle

Öz

The New Babylon/Late Babylon periods have been considered a type of pivotal period as they shaped the process both before and after them and they recorded the periods with chronicles. Previous sovereign powers in Mesopotamia slowly losing their power and the unrestrainable struggle of Meds and Persians for power in the East created an opportunity for the rebirth of Babylon in this process. This situation followed a development phase depending on the visionary decisions of the Babylonian kings and taking advantage of suitable political conditions. Particularly Nabopolassar and his son, Nebuchadnezzar, after him, showed great effort to increase and preserve the acquisitions of Babylon. Absolute sovereignty in the geography of the East Mediterranean constituted the main political course that shaped this struggle. Battles fought and frequent campaigns to this end were initiated primarily in the Hatti geography (roughly Southern Anatolia-North of Damascus. Both the geographical convenience and rich resources made it necessary to render the Babylonian rule permanent in this geography. The political and military power attained in the Hatti geography facilitated safe access of the Babylonian army to the south, the Levant Territory. Besides, the control of the Syria-Palestine line would prevent Egypt, another significant power of the period, from forming a source of threat to Babylon. The campaign route that Nebuchadnezzar developed in this context and the main problems in implementing the policy he followed resulted from the Kingdom of Judah in the Levant and the rebellion started by this kingdom. In this study, in which the campaigns organized by Nebuchadnezzar to the Hatti and the Kingdom of Judah after that and the siege of Jerusalem during these campaigns were specifically discussed, the royal chronicles were used as the main source.

Anahtar Kelimeler

Ancient Eastern Mediterranien , Neo Babylon , Clicia , Jerusalem

Kaynakça

• Arçın-Ay, Şeyma, İsrail ve Yahuda Krallıkları Tarihi, Ayışığı Kitapları, İstanbul 2016.
• Balkan, Kemal, “Babil’de Feodalizm Araştırmaları Kas'lar Devrinde Babil”, Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, 1/2, Ankara 1943, pp. 45-55.
• Brinkman, John. A., “The Monarchy in the Time of the Kassite Dynasty”, Le Palais et la Royaute, XIX’eme, Paris 1974, pp.276-9.
• Buccellati, Giorgi, The Amorites of the Ur III Period, Istituto Orientale di Napoli 1966.
• Charpin, Dominuque, Hammurabi of Babylon, I. B. Tauris, New York 2021.
• Çeçen, Salih- Yıldırım, Nurgül, “Babil Siyaset Geleneğinde Kutsal Mirasın İhlali “Babil Kralı Nabonid’in Dinî Reform Girişimleri”, Eski Yakındoğu'da Miras Algısı, edt İrfan Albayrak, Bilgin Yayınları, Ankara 2021, pp. 194-205.
• Faust, Avraham, “Deportation and Demography in Sixth-Century B.C.E. Judah”, in Interpreting Exile: Interdisciplinary Studies of Displacement and Deportation in Biblical and Modern Contexts, B. E. Kelle - F. R. Ames - J. L. Wright (eds.), Atlanta: Society of Biblical Literature, 2021, pp. 91-103.
• Finegan, Jack, Archaeological History of The Ancient Middle East, Taylor&Francis, London 2019.
• Gelb, Ignace. J., “The Name of Babylon”, Journal of the Institute of Asian Studies I, 1979, pp. 1-4.
• Grayson, Albert. K., Assyrian and Babylonian Chronicles, Winona Lake, 1975.
• Kuhrt, Amelie, Eskiçağda Yakındoğu I, İş Bankası Yayınları, İstanbul 2010, s. 102; Joan Oates, Babil, Arkadaş Yayınları, Ankara 2015.
• Lipiński, Edward, A History of the Kingdom of Jerusalem and Judah. Leuven, Peeters 2020.
• Malamat, Avraham, “New Record of Nebuchadrezzar's Palestinian Campaigns”, Israel Exploration Journal Vol. 6, No. 4, 1956, pp. 246-256.
• Oates, Johan, Babil, (1979-Thames&Hudson), Arkadaş Yayınları, Ankara 2015.
• Pekşen, Okay, “Asur ve Babil Kralları Tarafından İsrail ve Yehuda Krallıklarının Halklarına Uygulanan Sürgünler”, İlkçağlardan Modern Döneme Tarihten İzler, Ed. Osman Köse, Berikan Yayınevi, Ankara 2018, pp. 21 - 36.
• Stolen, Marc, Studies in Old Babylonian History, Nederlands Historisch-Archaeologisch Instituut İstanbul 1976.
• Toptaş, Koray, “Yeni Babil Devletinin Sürgün Politikası”, Eski Yakındoğuda Sürgünler, edt. İrfan Albayrak, Bilgin Yayınları Ankara 2020, pp. 239-264.
• Van de Mieroop, Marc, Eski Yakındoğu Tarihi (MÖ 3000-323), çev. Sinem Gül, Homer Kitabevi, İstanbul 2018.
• Wiseman, Donald. J., Chronicles of Chaldaean Kings (626-556 BC) In the British Museum, The Trustees of The British Museum, London 1956.
• Wiseman, Donald J., “Babylonia 605–539 B.C.”, The Cambridge Ancient History Volume 3, Part 2: The Assyrian and Babylonian Empires and Other States of the Near East, from the Eighth to the Sixth Centuries B.C., J. Boardman et al. (eds.), Cambridge University Press, Cambridge 1991, pp. 229-251.