Osmanlı Devleti’nde 6 Yıl Devam Eden Uzaktan Eğitimden Bir Kesit: Ebüzziya Tevfik Bey’den Oğlu Velid’e Edebiyat Dersleri

Yıl 2021, , 441 - 459, 31.03.2021

Yüksel Yıldırım

https://doi.org/10.24186/vakanuvis.880434

Öz

Osmanlı Devleti’nde uzaktan eğitimin ilk örneği 1902-1907 yılları arasında bireysel teşebbüs olarak Ebüzziya Tevfik Bey’in oğlu Velid’e mektupla yapmış olduğu öğretimdir. Tevfik Bey, 10 Nisan 1900 tarihinde Konya iline sürgün edilmiştir. İstanbul’da kalan küçük oğlu Velid’in eğitimi ile yakından ilgilenmiş, kendisine mektup ile edebiyat dersleri vermiştir. 6 yıl süreyle yapılmış olan edebiyat öğretiminden sadece iki mektup bu çalışmaya alınmıştır. Böylece mektupla öğretimin nasıl yapıldığı ele alınan iki mektubun detayları üzerinden incelenmiştir. Dönemin eğitim hayatına ışık tutuğu için dikkate değer olan bu makale, aynı zamanda Türk eğitim tarihine de katkıda bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İletişim,, Mektup,, Öğretim,, Edebiyat,, Ebüzziya Tevfik

A Sequence Of Distance Education Lasting 6 Years in the Ottoman State: Literature Lessons From Ebuzziya Tevfik Bey to His Son Velid

Öz

The first example of distance education in the Ottoman State is the letters education that he gave to Ebüzziya Tevfik Bey's son Velid as an individual enterprise between the years 1902 and1907. Tevfik Bey was exiled to Konya on April 10, 1900. He was closely interested in the education of his younger son Velid, who stayed in Istanbul, and gave him literature courses by means of correspondence. He was closely interested in the education of his younger son Velid, who stayed in Istanbul, and gave him literature lessons by letter. Only two letters from the 6-year literature education were included in this study. Thus, how the letter teaching was done has been studied over the details of the two letters. This article, which is remarkable for shedding light on the education life of the period, it also is contributes to Turkish education history.

Anahtar Kelimeler

Communication,, Letters,, Education,, Literature,, Ebüzziya Tevfik

Kaynakça

• T.C. Presidency of the State Archives, BOA. İ. DH. 00857.68701, 20 Haziran 1882.
• BOA. İ. DH. 00898.71422, 6 Ekim 1883., BOA. İ. DH. 001051. 82554, 2 Ekim 1887.
• BOA.DH.MKT. 01781.00041.001, 13 Kasım 1890. , BOA.BEO. 00001.000792.001;002, 30 Mayıs 1892.
• BOA.BEO.000025.001875.001, 28 Haziran 1892., BOA.Y.MYV. 00064.00010.001, 29 Haziran 1892.
• BOA. İ. HUS.00005.00006.001, 25 Ekim 1892., BOA.BEO. 000096.007168.001, 27 Ekim 1892.
• BOA.Y.A.RES. 00067.00035.001;002, 25 Ekim 1893., BOA. BEO. 001185. 88870. 001, 30 Ağustos 1898.
• BOA. ŞD. 03193.00066.001, 7 Eylül 1898., BOA. İ. TAL. 00196.00075.001. 29 Aralık 1899., BOA. DH. MKT.01273.00065.001;002;003, 30 Temmuz 1908.
• Ebüzziya Tevfik Bey’den Velid’e, ZE_0229, 21 Nisan 1903.; Velid’den Ebüzziya Tevfik Bey’e, ZE- 0016, 16 Nisan 1903.; Velid’den Ebüzziya Tevfik Bey’e, ZE-0031, 25 Mart 1905.
• A.S., Türk Ansiklopedisi, Ebüzziya Tevfik, Cilt. XIV, Milli Eğitim Basımevi, Ankara, 1966, s. 295.
• Donbay, Ali, Edebiyatımızda “Mektup” Türü ile İlgili Başlıca Çalışmalar, Erdem, Sayı.61, 2011, ss. 83- 102.
• G.R. Velid Ebüzziya, Aylık Ansiklopedi, No:9, Ocak 1945, s. 269.
• İ.Çetin Derdiyok, “Osmanlı Devrinde Mektup Yazma Geleneği”, Osmanlı Ansiklopedisi Kültür ve Sanat, C.9, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 1999, ss.731-740.
• İbrahim Alaettin Gösav, Ebüzziya Tevfik, Meşhur Adamlar Hayatları Eserleri, İstanbul, 1933, s.375.
• İhsan Sungu, Ebüzziya Tevfik, Aylık Ansiklopedi, No.9, İstanbul, Ocak 1945, s.266-269.
• Kırık, Ali Murat, “Uzaktan Eğitimin Tarihsel Gelişimi ve Türkiye’deki Durumu”, Marmara İletişim Dergisi, Sayı 21, 2014, ss. 73-94.
• Kuntay, Midhat Cemal, Tevfik Ebüzziya ve Oğlu Velid Ebüzziya, Son Posta, 18 Ocak 1945.
• Mehmed Zeki Pakalın, Ebüzziya Tevfik Bey, Sicill-i Osmani Zeyli, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2008, ss.51-64.
• Orhan Koloğlu, Ebüzziya Tevfik, İstanbul Ansiklopedisi, İstanbul, 1994, ss. 123-124.
• Türesay, Özgür, “Être İntellectuel À La Fin De l’Empire Ottoman : Ebüzziya Tevfik (1849-1913) Et Son Temps”, Galatasaray Üniversitesi, Ulusal Doğu Dilleri ve Medeniyetleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2008.
• Uşun, Salih, Uzaktan Eğitim, Nobel Yayınları, Ankara, 2006.
• Ziyad Ebüzziya, Ebüzziya Mehmed Tevfik, TDV İslam Ansiklopedisi, C.10, İstanbul, 1994, s. 374-378.
• Ziyad Ebüzziya, Velid Ebüzziya, TDV İslam Ansiklopedisi, C.10, İstanbul, 1994, ss. 371-373.