Baburid-Safavid Diplomatic Relations in the Era of Shah Cihan

Yıl 2018, Cilt: 3 , 287 - 306, 16.10.2018

Cihan Oruç

Öz

In this current study, it will be attempted
to review diplomatic relations between the Baburid and Safavid within the period
of Shah Jahan. İt can be seen that during the Shah Jahan period, the course of
relations between the two sides and the language which was used in these
relationships varied depending on which of these states held Kandahar. At
first, it will be attempted to understand what kind of diplomatic superiority
Shah Jahan tried to establish, in the first phase of the reign, on Shah Safi
who held Kandahar. Secondly, it will be focused on the efforts of the Empire of
Babur which took Kandahar to receive the support of the Safavids against the
Bukhara Khanate.  The following part is
about how Shah Jahan had used diplomacy to provide Safavid’s neutrality when
Nazir Mohammed, who was the ruler of the cities of Belh and Badakhshan of dominated by Bukhara Khanate, asked for Shah Abbas II’s alliance against Baburids. Finally,
it will be mentioned why Shah Jahan suspended the diplomatic relations
unilaterally despite the efforts of Shah Abbas II. to maintain.

Anahtar Kelimeler

Shah Jahan, Baburids, Safavids, Diplomatic Relations, Kandahar

Şah Cihan Döneminde Babürlü-Safevi Diplomatik İlişkileri

Öz

Bu çalışmada Şah Cihan döneminde
Babürlü-Safevi diplomatik ilişkileri açığa çıkarılmaya çalışılacaktır. Şah
Cihan döneminde iki taraf arasındaki ilişkilerin seyrinin ve bu ilişkilerde
kullanılan dilin, Kandahar’ın bu devletlerden hangisinin elinde olduğuna bağlı
olarak değişkenlik arz ettiğini görüyoruz. Çalışmada ilk önce Şah Cihan’ın
hükümdarlığının ilk evresinde Kandahar’ı elinde bulunduran Safevi hükümdarı Şah
Safi üzerinde nasıl bir diplomatik üstünlük kurmaya çalıştığı anlaşılmaya
çalışılacaktır. Çalışmamızın devamında, Kandahar’ı ele geçiren Babürlüler’in
Buhara Hanlığı’na karşı Safeviler’in desteğini alma gayretleri üzerinde
durulacaktır. Ardından Buhara Hanlığı’nın Belh ve Bedehşan hakimi Nezir
Muhammed’in Babürlüler’e karşı II. Şah Abbas’dan yardım istemesi durumunda Şah
Cihan’ın diplomasi yoluyla Safeviler’in tarafsızlığını sağlama çabaları
anlatılacaktır. Akabinde ise Safevi ordusunun Kandahar’ı alması neticesinde II.
Şah Abbas’ın diplomatik ilişkileri devam ettirme gayretine rağmen Şah Cihan’ın
tek taraflı olarak diplomatik ilişkileri askıya alma sebepleri
aydınlatılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Şah Cihan, Babürlüler, Safeviler, Diplomatik İlişkiler, Kandahar

Kaynakça

• Abdulhamid Lahuri, Padişahname, II, College Press, Kalküta 1868. Aziz, Abdul, The Mansabdari System and The Mughal Army, Lahor 1945. Bayur, Yususf Hikmet, Hindistan Tarihi, TTK, Ankara 1987. Bernier, F., Travels in The Mughal Empire (A. D. 1656-1668), trc: Archibald Constable, London 1916. Dağlar, Mehmet, Şah Tahmasb’ın Dini Siyaseti (1524-1576), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Sakarya, 2017. Farooqi, Naimur Rahman, Mughal Ottoman Relations (A Study of Political and Diplomatic Relations between Mughal İndia and Ottoman Empire 1556-1748), Delhi, 2009. Inayat Khan, The Shah Jahan Nama, edited and completed by W. E. Begley and Z. A. Desai, Delhi, 1990. Islam, Rıazul, A Calendar of Documents on Indo-Persian Relations (1500-1750), Vol I, Iranian Culture Foundation, Tahran 1979. Islam, Rıazul, Indo-Persian Relations (A Study of the Political and Diplomatic Relations Between the Mughal Empire and İran) Iranıan Culture Foundation, Tahran 1970. Jadunath, Sarkar, History of Aurangzıb, I, Kalküta 1912. Joseph De Hammer, “Memoir on the Diplomatic Relations between the Courts of Dehli and Constantinople in the Sixteenth and Seventeenth Centuries” Transactions of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland, Vol II/No I, 462-486, 1829. Muhammed Haşim Han, Müntehab-ül Lübab, edit: Mevlevi Kebirüddin Ahmed, Mevlevi Gulam Kadir, Kalküta 1869. Muhammet Salih Kambu, Amal-i Salih, C. I, Şafik Press, Lahor 1967. Muhammed Tahir Vahid Kazvinî, Abbasname ya Şerh-i Zendegâni: 22 Sale-i Şah Abbas Sani, ed: İbrahim Dehkan, Erak, 1329. Muhammed Yusuf Münşi, Tezkire-i Mukîm Hâni (Seyr Tarihi, Ferhengi ve İctimâi Mâverâünnehr der ahdi Şibâniyân ve Eşterhâniyân: H. 906-1116). ed: Ferişte Sarrafan, Tahran: Miras-ı Mektub, 1380. Bu eser 906-1116 arasında yazılmış. Muhammed Yusuf Valeh İsfahani, Huld-i Berin, (Part 6 and 7, section 8) ed: M. R. Nasiri, Tahran 1382. Naima Mustafa Efendi, Tarih-i Naima (Ravzatü’l-Hüseyn Fi Hülasati Ahbari’l-Hafikayn,) Haz: Mehmet İşpirli, III, AKDTYK Yayınları, Ankara 2007, 785 Özcan, Azmi, “Câgîr”, DİA, 7, 11-12, İstanbul 1993. Özkan, Gülseren Halıcı, “XVII. Yüzyıl Başlarında Hint Alt Kıtasında Devlet Yönetiminin Yeniden Oluşturulması”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 41, 1 (2001), 163-169. Rahim, Abdur, Mughal Relations with Persia and Central Asia ( M. A. Ph.D), London 1935. Saksena, Banarsı Prasad, History of Shah Jahan of Dıhlı, London 1631. Streusand, Dougles E., Ateşli Silahlar Çağında İslam İmparatorlukları (Osmanlılar Safeviler Babürlüler), trc: Bahar Fırat, İstanbul 2015. Ükten, Selim Serkan, Buhara Hanlığı’nın Askeri Teşkilatı (1500-1868) (Basılmamış Doktora Tezi).