Hak Temelli Yaklaşım Bağlamında Vakıfların Sosyal Yardımları: Ankara ve İstanbul Örnekleri

Yıl 2020, Sayı: 53, 221 - 245, 30.06.2020

Hicran Atatanır

https://doi.org/10.16971/vakiflar.621851

Cited By: 1

Öz

Çalışma, vakıfların
sosyal yardım uygulamalarında hak temelli bir yaklaşımı esas alıp almadığı
sorusuna odaklanmaktadır. Soru formumuz hak temelli yaklaşımın pratikteki
bileşenlerini oluşturan güçlendirme, katılımcılık, hesap verebilirlik, ayrımcılık
karşıtlığı ve eşitlik prensiplerinin vakıfların sosyal yardımlarında nasıl bir
karşılığa sahip olduğunu anlamaya yönelik olarak kurgulanmıştır. Bu kurgu bize,
sosyal yardım ediminde bulunan vakıfların yoksullukla mücadelede ve insan
haklarının gerçekleştirilmesinde nerede durduğuna dair kapsamlı bir veri seti
sunmuştur. Elde edilen veriler, vakıflar tarafından yapılan sosyal yardımların
gereksinim sahibi insanların hayatlarına dokunduğu ve kalıcı etkiler doğurabildiğinin
bilinmesine karşılık; bu yardımlara ilişkin gerek izlenen süreçlerin gerekse esas
alınan ilkelerin hak temelli yaklaşım açısından sahip olması gereken
standartlara nispeten uzak ancak gelişmeye açık olduğunu bulgulamıştır.  

Anahtar Kelimeler

İnsan hakları, yoksulluk, sosyal yardım

Social Assistances of Awqaf in the Context of Right-Based Approach: The Cases of Ankara and İstanbul

Öz

The study focuses on the question of whether awqaf are based on a rights-based approach in social assistance practices. The questionnaire was designed to understand how the principles of empowerment, participation, accountability, anti-discrimination and equality, which constitute the practical components of the rights-based approach, correspond to the social assistance of awqaf. This fiction has provided us with a comprehensive set of data on where social assistance of awqaf stands in the fight against poverty and focus on human rights. Although the data obtained are known to be known that social assistance provided by awqaf touch the lives of people in need and have permanent effects; revealed that both the processes followed and the principles taken as a basis for these aids are relatively distant to the standards that they should have in terms of rights-based approach, but are open to development.

Anahtar Kelimeler

human rights, powerty, social assistance, waqfs

Kaynakça

• AÇIKGÖZ, Reşat, Yoksullukla Mücadele ve Üçüncü Sektör, Argonot Yayınları, Ankara, 2013. ATATANIR, Hicran, Türkiye’de Yoksulluk, Sosyal Yardım ve Sivil Toplum: Hak Temelli Yaklaşım Açısından Bir Değerlendirme, Dorlion Yayınevi, Ankara, 2016.BENEDEK, Wolfgang, İnsan Hakları Sistemine Giriş, İnsan Haklarını Anlamak içinde, Türkiye Adalet Akademisi Yayınları, Ankara, 2014. BOESEN, Jokab Kirkemann and Tomas Martin, Appliying a Right Based Approach: An Inspirational Guide for Civil Society, The Danish Institute for Human Rights, Denmark, 2007. D’HOLLANDER, David, Axel Marx and Jan Wouters, Integrating Human Rights In to Development Cooperation a Comparative Assessment Of Strategies and Practices Of Donors, Paper No: 15, Leuvan Centre for Global Governence Studies, 2014. KORAY, Meryem, Büyüyen Yoksulluk -Yoksunluk Sorunu ve Hak Tartışmalarının Sınırları: Sosyal Hakları Yeniden Düşünmek, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi, No: 42, Mart 2010, s. 1-31. NORDGARD, Jenny Ingelin, Poverty, Human Rights and Implementation of MDGs in Cambodia, University of Oslo, 2006. POLANYI, Karl, Büyük Dönüşüm: Çağımızın Siyasal ve Ekonomik Kökenleri, Türkçesi: Ayşe Buğra, 12. Baskı, İletişim Yayınları, 2014. TUNA, Korkut, Kent Teorileri: Toplumu Açıklama Girişimi Olarak, İz Yayıncılık, İstanbul, 2013. United Nations (UN), Human Rights and Poverty Reduction: A Conceptual Framework, Office of the High Comisionare for Human Rights, HR/PUB/04/01, New York and Geneva, 2004. United Nations (UN), Principles and Guidelines for a Human Rights Approach to Poverty Reduction Strategies, Office of the High Commissioner For Human Rights, HR/PUB/06/12, 2006. United Nations Development Programme (UNDP), Poverty Reduction and Human Rights: A Practice Note, UNDP, 2003 Victorian Equal Opportunity Human Rigths Community (VEOHRC), From Principle to Practice, 2008, https://www.humanrightscommission.vic.gov.au/.../558_ fcc33f7b3233bc75fd2f1de0187de941, Erişim: 23. 11. 2018 ZETU, Haki, Economic, Social and Culturel (ESC) Rights in Practice, Amnesty International Netherlands, 2010.
• ATATANIR, Hicran, Türkiye’de Yoksulluk, Sosyal Yardım ve Sivil Toplum: Hak Temelli Yaklaşım Açısından Bir Değerlendirme, Dorlion Yayınevi, Ankara, 2016.
• BENEDEK, Wolfgang, İnsan Hakları Sistemine Giriş, İnsan Haklarını Anlamak içinde, Türkiye Adalet Akademisi Yayınları, Ankara, 2014.
• BOESEN, Jokab Kirkemann and Tomas Martin, Appliying a Right Based Approach: An Inspirational Guide for Civil Society, The Danish Institute for Human Rights, Denmark, 2007.
• D’HOLLANDER, David, Axel Marx and Jan Wouters, Integrating Human Rights In to Development Cooperation a Comparative Assessment Of Strategies and Practices Of Donors, Paper No: 15, Leuvan Centre for Global Governence Studies, 2014.
• KORAY, Meryem, Büyüyen Yoksulluk -Yoksunluk Sorunu ve Hak Tartışmalarının Sınırları: Sosyal Hakları Yeniden Düşünmek, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi, No: 42, Mart 2010, s. 1-31.
• NORDGARD, Jenny Ingelin, Poverty, Human Rights and Implementation of MDGs in Cambodia, University of Oslo, 2006.
• POLANYI, Karl, Büyük Dönüşüm: Çağımızın Siyasal ve Ekonomik Kökenleri, Türkçesi: Ayşe Buğra, 12. Baskı, İletişim Yayınları, 2014.
• TUNA, Korkut, Kent Teorileri: Toplumu Açıklama Girişimi Olarak, İz Yayıncılık, İstanbul, 2013.
• United Nations (UN), Human Rights and Poverty Reduction: A Conceptual Framework, Office of the High Comisionare for Human Rights, HR/PUB/04/01, New York and Geneva, 2004.
• United Nations (UN), Principles and Guidelines for a Human Rights Approach to Poverty Reduction Strategies, Office of the High Commissioner For Human Rights, HR/PUB/06/12, 2006.
• United Nations Development Programme (UNDP), Poverty Reduction and Human Rights: A Practice Note, UNDP, 2003
• Victorian Equal Opportunity Human Rigths Community (VEOHRC), From Principle to Practice, 2008, https://www.humanrightscommission.vic.gov.au/.../558_ fcc33f7b3233bc75fd2f1de0187de941, Erişim: 23. 11. 2018
• ZETU, Haki, Economic, Social and Culturel (ESC) Rights in Practice, Amnesty International Netherlands, 2010.