The Role of Pious Endowments in the Spreading th Mawlid Culture in the Northern Macedonia during the Ottoman Period

Yıl 2021, Sayı: 56, 61 - 72, 29.12.2021

Mumin Omerov

https://doi.org/10.16971/vakiflar.895881

Cited By: 1

Öz

Vesîletü'n-Necât (Path to Salvation) written by Süleyman Çelebi (d.825/1422), popularly known as Mawlid, was well received by the Ottoman society since the date it was written and was recited in various ceremonies. The Mawlid culture was transmitted from Anatolia to the Balkan geography in line with the conquest policies of the Ottoman Empire. The recitation of the Mawlid, which became a custom in a short time through pious endowments and philanthropists in Macedonian lands, was influential in many areas of social life. As a matter of fact, the recitations organized by pious endowments on the Prophet's birthday and blessed days and nights, had become a tradition in opening ceremonies, circumcision ceremonies, weddings, funerals and similar occasions in time. In the light of the data from the pious endowments, detailed information is available on issues such as when the Mawlid was recited, what was served to those attending the ceremony, and how much the Mawlidhan was paid for their duties. In this study, information on 24 pious endowments established for Mawlid services in Macedonia will be provided.

Anahtar Kelimeler

Ottoman, Macedonia, institution of endowment, pious endowment, mawlid

Osmanlı Döneminde Kuzey Makedonya’da Mevlid Kültürünün Yaygınlaşmasında Vakıfların Rolü

Öz

Süleyman Çelebi’nin (ö. 825/1422) kaleme aldığı Vesîletü’n-Necât (Kurtuluş Vesilesi) ya da halk arasında bilinen meşhur ismiyle Mevlid, yazıldığı tarihten itibaren Osmanlı toplumu tarafından kabul görmüş ve muhtelif merasimlerde okutulmuştur. Mevlid kültürü, Osmanlı Devleti’nin fetih politikaları doğrultusunda Anadolu’dan Balkan coğrafyasına intikal etmiştir. Makedonya topraklarında vakıflar ve hayırseverler vasıtasıyla kısa sürede teâmül halini alan mevlid okumaları, sosyal hayatın pek çok alanında etkili olmuştur. Nitekim vâkıfların, Hz. Peygamberin doğum günü, mübarek gün ve gecelerde okuttukları mevlidin, zamanla açılış törenleri, sünnet, düğün, cenaze, vb. iyi ve kötü günlerde de okutulması gelenek haline gelmiştir. Vakfiyelerdeki veriler ışığında, mevlidin hangi zaman dilimlerinde okutturulduğu, merasime katılanlara nelerin ikram edildiği, mevlithanlara vazifeleri karşılığında ne kadar ücret ödendiği gibi konularda teferruatlı bilgiler mevcuttur. Bu çalışmada Makedonya’da mevlid hizmetlerine yönelik kurulan 24 vakıf hakkında malumat verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı, Makedonya, Vakıf Kurumu, mevlid, vâkıf

Kaynakça

• VGMA, Defter 581, Sayfa 381, Sıra 282. VGMA, Defter 604, Sayfa 59, Sıra 82. VGMA, Defter 629, Sayfa 415, Sıra 332. VGMA, Defter 744, Sayfa 155, Sıra 39. VGMA, Defter 987, Sayfa 61, Sıra 96.