Trabzon Akçaabat İlçesi Vakıf Envanteri Ve Vakıf Kültür Varlıkları Restorasyonları

Yıl 2022, Sayı: 58, 161 - 184, 26.12.2022

İsmet Çalık

https://doi.org/10.16971/vakiflar.806907

Öz

Türk İslam medeniyetinin önemli bir parçası olan Vakıf Medeniyeti, Anadolu’nun Türkleştirilmesi süreci ile birlikte tüm önemli yerleşim alanlarında varlığını hissettirmiştir. Trabzon ve en önemli ilçelerinden Akçaabat da 1461 tarihli fetihten sonra birçok vakıf faaliyetleri ile tanışmıştır. Halihazırda Trabzon ilinin en kalabalık ve büyük ilçesi konumundaki Akçaabat’ta bulunan, Medeni Kanun’a göre kurulanlar dışındaki, Vakıf kayıtlarının ve taşınmazların incelendiği bu çalışma kapsamında ilçenin yayın tarihi itibari ile kayıtlı Vakıf Taşınmaz envanteri ortaya koyulmuş, Vakıf kayıtları ve taşınmaz özelliklerine değinilmiştir. Eski eser niteliği bulunan taşınmazların iki binli yıllarda Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen restorasyonları detaylı şekilde irdelenmiş ve eserlerdeki müdahaleler sunulmuştur. Akçaabat ilçesinin vakıf kayıtları için bir envanter niteliği taşıyan çalışma ile restore edilen tarihi eserlerin restorasyon süreçlerinin belgelenmesi ve gelecekte yapılacak çalışmalara altlık oluşturması hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler

Akçaabat Vakıf Eserleri, Restorasyon, Vakıf Envanteri, vakıf

Teşekkür

Çalışma kapsamında yardım ve desteklerini esirgemeyen Vakıflar Genel Müdürlüğüne ve değerli personellerine teşekkür ederim.

The Waqf Inventory of Akçaabat and Restoration of Waqf Heritage

Öz

With the Turkification of Anatolia, the Waqf Civilization, a significant component of Turkish-Islamic civilization, has left its mark on all significant settlements. Since the time of the conquest in 1461, Trabzon and Akçaabat, one of its most significant districts, have witnessed numerous waqf activities. The study has looked at waqf records and real estate in Akçaabat, the most populous and largest district in Trabzon province. The registered waqf immovable inventory, as of the publication date, of the district, was examined, and the establishment records and properties of the immovables were revealed. The restorations of waqf heritage made by the General Directorate of Foundations in the 2000s were examined in detail and interventions in the works were presented. The aim of the study is to establish an inventory of the waqf records of Akçaabat, to document the restoration processes of the restored historical monuments, and to create a basis for future works.

Anahtar Kelimeler

Restoration, Inventory of Waqf, waqf, Ahçaabat, hetitage

Kaynakça

• Ataman, Mukaddes (2011). Trabzon Akçaabat Orta Mahalle Camii Eski Eser Proje Raporları. Trabzon.
• Bozal, Miraç ve Yıldırım, S. (2011). Trabzon Akçaabat Dürbinar Camii Eski Eser Raporları. Trabzon.
• Çalık, İsmet, Bayraktar, Alemdar ve Türker, Temel (2016). Betonarme Kubbelerin Yığma Taş Duvarlı Camilerin Dinamik Davranışına Etkisinin Çevresel Titreşim Yöntemiyle İncelenmesi. Gazi Üniversitesi MMF Dergisi, 31, 3, 621-630.
• Çalık, İsmet (2017). Tarihi Cami ve Minarelerin Deneysel Dinamik Karakteristiklerinin Belirlenmesi ve Restorasyon Etkilerinin Değerlendirilmesi. Doktora Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Dinç, Süleyman (2013). Fetihten Günümüze Trabzon Vakıfları. İstanbul Aydın Üniversitesi Yayınları. İstanbul.
• EVOS (2020). Elektronik Vakıf Otomasyon Sistemi. Vakıflar Genel Müdürlüğü.
• Özcan, Tahsin (2010). Vakıf Medeniyeti ve Para Vakıfları. Türkiye Finans Kültür Yayınları. İstanbul.
• Özdemir, Gazi (2018). XVIII. Yüzyıl Akçaabat Kaza Merkezi Yaygın Eğitim Kurumları. Uluslararsı Dünden Bugüne Akçaabat Sempozyumu, 321-328. Akçaabat, Trabzon.
• Öztürk, Nazif (1995). Türk Yenileşme Tarihi Çerçevesinde Vakıf Müessesesi. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. İstanbul.
• Sümerkan, Mustafa Reşat ve Okman, İbrahim (1999). Kültür Varlıklarıyla Trabzon. c.1. T.C. Trabzon Valiliği Kültür Müdürlüğü Yayınları. Trabzon.