COVID-19 PANDEMİ DÖNEMİ EV KARANTİNASINDA FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİNİN YAŞAM KALİTESİNE ETKİSİ

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: COVID-19 Özel Sayı, 10 - 18, 29.09.2020

Ercan Tural

Öz

Amaç: Bu araştırma COVID-19 pandemisi nedeniyle ev karantinasında bulunan ve herhangi bir belirtisi ya da solunum sıkıntısı ile ilgili tanısı olmayan sağlıklı kişilerin fiziksel aktivite düzeylerini belirlemek ve yaşam kalitesine etkisini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır.
Materyal Metot: Araştırmaya katılan 260 kişinin 159’u kadın ve 101’i erkektir. Fiziksel aktivite düzeyi Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi Kısa Formu ile ve yaşam kalitesi değişkeni ile ilgili veriler SF-36 Sağlıkla İlgili Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanılarak değerlendirildi.
Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 33,7±14,9 ve BKI ortalaması ise 23,35±3,56 kg/m2’dir. 91 kişi (%35) evli ve çocuk sahibi olup,58 (%22,3) kişi ise sigara kullanmaktadır. Çalışanlar 103 kişi (%39,6) ve spor yapanlar ise (%50,8) 132 kişidir. Toplam fiziksel aktivite ve şiddetli fiziksel aktivite puanları erkeklerde daha yüksektir (p<0.05). Fiziksel olarak aktif olmayan grupta yer alan 133 kişi (%51,15)’dir. Sağlık için yeterli düzeyde fiziksel aktiviteye sahip olanlar (%37,5) sağlık çalışanlarıdır. Cinsiyetlere göre erkekler ve kadınlar arasında SF-36 yaşam kalitesi emosyonel rol güçlüğü alt ölçeğinde bir fark istatistiksel olarak anlamlıdır. Katılımcıların fiziksel aktivite düzeyleri ile yaşam kalitesi fiziksel fonksiyon, ağrı ve genel sağlık alt ölçekleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar olduğu görüldü (p<0,05).
Sonuç: Covid-19 pandemi sürecinde ev karantinasında bulunan sağlıklı kişilerin düşük düzeyde fiziksel aktiviteye sahip oldukları ve bunun sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi fiziksel fonksiyon, ağrı ve genel sağlık algısını etkilediği belirlendi. Karantina sürecinde fiziksel aktivite düzeyinin yükseltilmesi ile yaşam kalitesinde artış sağlanacaktır.

Anahtar Kelimeler

fiziksel aktivite, yaşam kalitesi, Covid-19, pandemi

Kaynakça

• 1) Altunel E, Çamur D. Kendi Kendine Karantina Sırasında Fiziksel Olarak Aktif Kalın. DSÖ’nün hazırladığı “Stay Physically Active During self-quarantine metninden çeviri-Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. https://korona.hasuder.org.tr/evde-kalin-aktif-kalin.
• 2) Booth FW, Roberts CK, Laye MJ. Lack of Exercise is a majör cause of chronic diseases. ComprPhysiol. 2012Apr; 2(2):1143-211.
• 3) Booth FW, Roberts CK, Thyfault JP, Ruegsegger GN, Toedebusch RG. Role of inactivity in chronic diseases: Evolutionary insight and pathophysiological mechanisms. Physiol Rev. 2017Oct 1;97(4):1351-1402.
• 4) Craig CL, Marshall AL, Sjorstrom M, et al. International physical activity questionnaire: 12-country reliability and validity. Med Sci Sports Exerc. 2003;35:1381-95.
• 5) Eskici G. Covid-19 Karantinası: Beslenme, Ağırlık Kontrolü ve Bağışıklığa Yönelik Öneriler Gündem: Karantinada Ramazan Ayı Beslenme Önerileri. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Spor Bilimleri Fakültesi. https://cdn.comu.edu.tr/cms/sporbf/files/1505-karantinada-ramazan-ayi-beslenme-onerileri.pdf.
• 6) Genç A, Şener Ü, Karabacak H, Üçok K. Kadın ve erkek genç erişkinler arasında fiziksel aktivite ve yaşam kalitesi farklılıklarının araştırılması. Kocatepe Tıp Dergisi. 2011;12:145-150.
• 7) Heesch KC, vanGellecum YR, Burton NW, et al. Physical activity, walking, and quality of life in women with depressive symptoms. Am J Prev Med. 2015;48:281-91. İnce İnal D, Yağlı Vardar N, Sağlam M, Kütükcü Çalık E. Covid-19 Enfeksiyonunda Akut ve Post-Akut Fizyoterapi ve Rehabilitasyon.Türk Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi 2020,31(1): 81-94.
• 8) Jiménez-Pavón D, Carbonell-Baezaand A, Lavie CJ. Physical exercise as therapy to fight against the mental and physical consequences of COVID-19 quarantine: Special focus in older people, Progress in Cardiovascular Diseases (2020), https://doi.org/10.1016/j.pcad.2020.03.009 ELSEVIER.
• 9) Kadıoğlu BU, Fatoş U. Sağlık Bilimleri Fakültesinde Öğrenim Gören Kız Öğrencilerin Vücut Kütle İndeksi ve Fiziksel Aktivite Düzeyleri. Journal of CurrentResearch on Health Sector.2017;7:133-42.
• 10) Keohane DM, McGillivary NA, Daly B. Physical activity levels and perceived barriers to exercise participation in İrish General Practitioners and General Practice trainers. Ir Med J. 2018. Feb, 111(2):690.
• 11) Kılınç H, Bayrakdar A, Çelik B, Mollaoğulları H, Gencer YG. Physical activity level and quality of life of university students. Journal of Human Sciences. 2016;13:3794-806.
• 12) Koçyigit H. Kısa Form-36 (KF-36)'nın Türkçe versiyonunun güvenilirliği ve geçerliliği. İlaç ve Tedavi Dergisi. 1999;12:102-6. Korkmaz NH, Deniz M. Yetişkinlerin fiziksel aktivite düzeyleri ile sosyo-ekonomik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sport Sciences. 2013;8:46-56.
• 13) Kutlu R, Demirbaş N, Çivi S, Can A. Göğüs cerrahisi servisinde yatan hastalarda depresyonun ve yaşam kalitesinin kısa form 36 ile değerlendirilmesi. Türk Göğüs Kalp Damar Cerrahisi Derg. 2015;23:524-31.
• 14) Öztürk M. Üniversitede Eğitim-Öğretim Gören Öğrencilerde Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketinin Geçerliliği Ve Güvenirliği Ve Fiziksel Aktivite Düzeylerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü2005.
• 15) Özüdoğru E. Üniversite personelinin fiziksel aktivite düzeyi ile yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Burdur, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, 2013.
• 16) Sema Koltarla. Taksim Eğitim Araştırma Hastanesi Sağlık Personelinin Yaşam Kalitesinin Araştırılması. Uzmanlık Tezi Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği İstanbul 2008.
• 17) Su TT, Azzani M, Adewale AP, Thangiah N, Zainol R, Majid H. Physical activity and health-related quality of life among low-income adults in metropolitan Kuala Lumpur. J Epidemiol. 2018.
• 18) Vatansever Ş, Ölçücü B, Özcan G, Çelik A. Orta yaşlılarda fiziksel aktivite düzeyi ve yaşam kalitesi ilişkisi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi. 2015;2:63-73.
• 19) VonBothmer MI, Fridlund B. Gender differences in health habits and in motivation for a healthy life style among Swedish university students. Nurs Health Sci. 2005;7:107-18.
• 20) WHO. Considerations for quarantine of individuals in the context of containment for coronavirus disease (COVID-19) Interim guidance 19 March 2020. https://apps.who.int/iris/handle/10665/331497.
• 21) www.saglik.gov.tr/TR,64397/uc-bakan-koronavirus-bilim-kurulu-toplantisinin-ardindan-aciklama-yapti.html.
• 22) Yıldırım Dİ, Yıldırım A, Eryılmaz MA. Sağlık Çalışanlarında fiziksel aktivite ile yaşam kalitesi ilişkisi. Çukurova Med Journal. 2019;44(2):325-333.