Laboratuvar Çalışanlarının Tıbbi Atık Farkındalık Durumları

Yıl 2021, Cilt: 14 Sayı: 3, 274 - 281, 30.12.2021

Tuba Batur Erdem Çokluk Bünyamin Uçar Hamit Hakan Alp

https://doi.org/10.52976/vansaglik.913750

Cited By: 1

Öz

Amaç: Tıbbi atık yönetiminin amacı; atığın oluşumundan ortadan kaldırılmasına kadar risk altındaki insanların sağlığını ve çevreyi atıkların tehlikeli ve hastalık yapıcı etkilerinden korumaktır. Bu çalışmada laboratuvar çalışanlarının tıbbi atık farkındalık durumlarının tespiti amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Dursun Odabaş Tıp Merkezi Laboratuvar çalışanları (n=30) dahil edildi. Tanımlayıcı tipte bir çalışma olup 26 soruluk anket formu yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak uygulandı. Tanımlayıcı istatistikler ve Ki-kare testi kullanıldı. p <0,05 düzeyi istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.
Bulgular: Katılımcıların %63,3'ü laboratuvar teknisyeni, %16,7'si tabipti. Katılımcıların %46,7'si aynı birimde 10 yıldan fazla, %30'u ise 5 yıldan az süre ile çalışmaktaydı. Katılımcıların %16,6'sı lise, 63,3'ü lisans ve %20'si ise yüksek lisans ve üstü eğitim durumuna sahipti. Tıbbi atıkların ayrıştırılması ve tıbbi atık yönetimi konusundaki sorulara doğru cevap verme oranları 10 yıldan uzun süre çalışanlarda anlamlı düzeyde yüksekti (p<0,05). Tıbbi atık ile ilgili eğitim alan katılımcı oranı %26,7 oranındaydı.
Sonuç: Çalışmamızda tüm katılımcıların tıbbi atık yönetimine ilişkin doğru cevapladığı tek soru tıbbi atıkların hangi renk poşet ile toplandığı sorusuydu. Tıbbi atık ile ilgili eğitim alan katılımcı oranı düşüktü. Eğitim alanların da ancak yarısı aldığı eğitimi yeterli buldu. Tıbbi atıkların toplanması ve taşınması sürecinde hastane çalışanlarının almış oldukları tıbbi atık eğitimlerini uygulamalarına titiz bir şekilde yansıtabilmeleri, tıbbi atıkların sağlık çalışanları ve hastalara verebileceği zararların yanında çevre ve halk sağlığı açısından oluşturduğu riskleri azaltabilmek adına önemlidir. Bu doğrultuda gerekli tedbirlerin alınması ve verilen eğitimlerin sürdürülmesini önermekteyiz.

Anahtar Kelimeler

Tıbbi atık, laboratuvarpersoneli, anket

Medical Waste Awareness Status of Laboratory Staff

Öz

Objective: The purpose of medical waste management is to protect the health of people at risk and the environment from the hazardous and disease-causing effects of waste, from the generation of waste to its disposal. In this study, it was aimed to determine the medical waste awareness status of laboratory staff.
Material and Methods: The laboratory staff (n=30) of xxx Center were included in the study, which is of a descriptive type, and the 26-question questionnaire was applied by using the face-to-face interview technique. Descriptive statistics and Chi-square test were used. p<0.05 was considered statistically significant.
Results: 63.3% of the participants were laboratory technicians, and 16.7% were medical doctors. 46.7% of the participants had worked in the same unit for more than 10 years, and 30% for less than 5 years. 16.6% of the participants had a high school, 63.3% had a bachelor's degree and 20% had a master's or higher education. The rates of correct responses to questions about the separation of medical waste and medical waste management were significantly higher in participants who had worked more than 10 years. The percentage of participants who received training on medical waste was 26.7%, and only half of them found the training they took adequate.
Conclusions: In our study, the only question that all participants answered correctly regarding medical waste management was the question about the color of the bag, with which the medical waste was collected. The percentage of participants who received training on medical waste was low. The ability of hospital staff to meticulously reflect the medical waste trainings they received in their practices during the process of collecting and transporting medical waste is important to reduce the risks that medical waste poses to health staff and patients, as well as public health. In this respect, we recommend that the necessary measures are taken, and the trainings continue.

Anahtar Kelimeler

Medical waste, laboratorystaff

Kaynakça

• Akbolat M, Işık O, Dede C, Çimen M. Sağlık Çalışanlarının Tıbbi Atık Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2011, 2:131-40
• Cansaran, D Çalışanların Tıbbi Atık Bilinci Düzeyini Belirlemeye Yönelik Bir Çalışma: Merzifon Devlet Hastanesi Örneği. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi 2017, 6 (3), 271-284.
• Ergin M, Erdoğan S & Erel Ö Biyokimya ve mikrobiyoloji laboratuvar personelinin tıbbi atık yönetimi konusundaki farkındalığı. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi 2017,74(2), 129-138
• Gözegir M Elazığ İli Tıbbi Atık Yönetim Sisteminin Değerlendirilmesi ve Mali Sürdürülebilirlik. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi ,2018, 7 (1), 1-10.
• Hakim SA, Mohsen A & Bakr I Knowledge, attitudes and practices of health-care personnel towards waste disposal management at Ain Shams University Hospitals, Cairo. Eastern Mediterranean health journal = La revue de sante de la Mediterranee orientale = al-Majallah al-sihhiyah li-sharq al-mutawassit, 2014, 20(5), 347–354.
• Johnson KM, González ML, Dueñas L, Gamero M., Relyea G, Luque LE, & Caniza, MA Improving waste segregation while reducing costs in a tertiary-care hospital in a lower-middle-income country in Central America. Waste management & research: the journal of the International Solid Wastes and Public Cleansing Association, ISWA 2013, 31(7), 733–738.
• Kwakye G, Brat GA, & Makary MA Green surgical practices for health care. Archives of surgery (Chicago, Ill.: 1960) 2011, 146(2), 131–136.
• Küçük A Tıbbi atık yönetiminin ekonomisi. Journal of Turkish Court of Accounts / Sayistay Dergisi 2013, 90, 73-95.
• Mathur V, Dwivedi S, Hassan M, & Misra R Knowledge, Attitude, and Practices about Biomedical Waste Management among Healthcare Personnel: A Cross-sectional Study. Indian journal of community medicine: official publication of Indian Association of Preventive & Social Medicine, 2011, 36(2), 143–145.
• MoEU https://webdosya.csb.gov.tr/db/cygm/icerikler/saglik-kuruluslari-atiksusivi-atik-yonet-m--el-k-tabi-20180521152816.pdf / 04.04.2021
• Terzi Ö, Yüce M Bir Hastanedeki Stajyer Öğrencilerin Tibbi Atik Yönetimi Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2017,6 (1), 58-64.
• The Regulation for Control of Medical Wastes, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/01/20170125- 2.htm /04.04.2021 WHO,http://www.who.int/water_sanitation_health/medicalwaste/002to019.pdf/04.04.2021.