İneklerde Subklinik Mastitisin CMT Skoru ile Süt Verimine Etkisinin Kantitatif Metotlarla Tahmini: Pilot Çalışma

Yıl 2019, Cilt: 30 Sayı: 3, 177 - 182, 22.11.2019

Pınar Ayvazoğlu Demir Funda Eşki

https://doi.org/10.36483/vanvetj.600439

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmanın materyalini
Adana ili Ceyhan ilçesinde aile süt sığırcılık işletmelerinde, yaşları 2-8 arasında
değişen farklı ırklardan (Holştayn ve Melez) toplam 100 ineğe ait 400 meme lobu
oluşturdu. Çalışmada ineklerin ırkı, yaşı, laktasyon sayısı, laktasyon
dönemleri, günlük ortalama süt verimi ile CMT skoru arasındaki ilişkiler incelendi. Holştayn ve (%49.6) Melez (%46.4) ırkı ineklerde CMT
pozitiflik oranları arasında fark bulunmadı. Yaş (≤4 ve 5≥) ve laktasyon sayısı
arttıkça (2 ve ≤3) CMT pozitifliğin görülme oranının arttığı, laktasyonun 7-9.
aylarında CMT skorunun daha yüksek olduğu tespit edildi. Çalışmada ineklerin meme
lopları ile CMT pozitiflik oranları arasında istatistiksel bir fark bulunmadı. Çalışmada ineklerin günlük süt
veriminin ortalama 18 kg olduğu belirlenmiş olup, süt verim kaybının ineklerin CMT test
skorlarına göre önemli ölçüde farklılıklar gösterdiği tespit edildi. CMT (+)
olan ineklerde süt verim kaybının ortalama 3.7 kg, CMT (++) olanlarda 5.35 kg,
CMT (+++) olanlarda 6.87 kg olarak tespit edildi. Yapılan analizde, CMT
test skoru ile süt verimi ilişkisinin doğrusal ve ters yönlü (p<0.001); CMT
meydana gelen l ünite artışın neden olduğu süt verim kaybının 1.92 kg/inek/gün
olduğu tahmin edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Subklinik mastitis, CMT, Süt verim kaybı, Laktasyon sayısı, Laktasyon dönemi, İnek

Kaynakça

• Alaçam E. Alpan O. Tekeli T (1983). Süt ineklerinde Bazı Meme Ölçümleri ve Süt Verimi ile Subklinik Mastitis Arasındaki iliskiler. Lalahan Hay Araşt Enst Derg, 22, 3-4.Baştan A (2002). İneklerde meme hastalıkları. 1. Baskı. Hatiboğlu Yayınevi. Ankara.Baştan A (2013). İneklerde meme sağlığı ve sorunları. 2. Baskı. Kardelen Ofset Matbaacılık. Ankara.Biffa D. Debela E. Beyene F (2005). Prevalence and risk factors of mastitis in lactating dairy cows in southern Ethiopia. Int J Appl Res Vet M, 3, 189-198.Busato A. Trachsel P. Schallibaum M. Blum JW (2000). Udder health and risk factors for subclinical mastitis in organic dairy farms in Switzerland. Pre Vet Med, 44, 205-220.Çetin M. Alan M (2008). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Doğum ve Jinekoloji Kliniğinde karşılaşılan meme sorunları. YYU Vet Fak Derg, 2, 1-6.Çoban Ö. Tüzemen N (2007). Siyah Alaca ve Esmer İneklerde Subklinik Mastitis İçin Risk Faktörleri. Uludag Univ J Fac Vet Med, 26(1-2), 27-31.De Graves FJ. Fetrow J (1993). Economics of Mastitis Control. Vet Clin North Am Food Animal Pratice, 9, 421-434.Dohoo IR. Meek AH (1982). Somatic cell counts in Bovine Milk. Can Vet J, 23, 119-125.Erdem H (2005). Sağım ve sağım hijyeni. AB sürecinde kaliteli süt üretimi ve somatik hücre sayısı. Güzeliş Ofset Matbaa. 36-56. Konya.Emre B (2009). İneklerde Meme Başı Derisi İle Deliğinde Şekillenen Lezyonların Dağılımı ve Sütün Somatik Hücre Sayısına Etkileri. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara.İzgür H (1984). Mastitiste Predispoze Faktörler. 1. Mastitis semineri. 15-16 Kasım. Ankara.Jasper DE (1982). Environmental mastitis. Vet Rec, 111(11), 226-236.Kossaibati MA. Esslemont RJ (1997). The costs of production diseases in dairy herds in England. Vet J, 154, 41-51. Longo F. Salat O. Van Gool F (2001). Incidence of clinical mastitis in French dairy herds. epidemiological data and economic costs. Folia Vet, 45, 1.Mekibib B. Furgasa M. Abunna F. Megersa B. Regassa A (2010). Bovine mastitis: Prevalence. risk factors and major pathogens in dairy farms of Holeta town. central Ethiopia. Vet World, 3, 397-403.Narinder S. Sidhu SS. Bhalaru SS. Gill GS. Singh N (1987). Effect of Udder Morphology on Udder Infection in Crossbred Cows. Dairy Science Abstracts, 1988, 050-3325.Özdemir S. Kaymaz M (2013). Küçük aile işletmelerinde yetiştirilen ineklerde subklinik mastitis insidensi ve tanı yöntemlerinin karşılaştırılması. Ankara Univ Vet Fak Derg, 8, 71-79.Querengässer J. Geishauser T. Querengasser K. Fehlings K. Bruckmaier R (2002). Investigations of milk quality from teats with milk flow disorders. J Dairy Sci, 10, 2582-2588.Rahman MA. Bhuiyan MMU. Kamal MM. Shamsuddin M (2009). Prevalence and risk factors of mastitis in dairy cows. Bangl Vet, 26, 54-60.Rişvanlı A. Kalkan C (2002). Sütçü ineklerde yaş ve ırkın subklinik mastitisli memelerin sütlerindeki somatik hücre sayıları ile mikrobiyolojik izolasyon oranlarına etkisi. YYU Vet Fak Derg, 13(1-2), 84-87.Roy SK. Pyne AK. Maitra DN (1993). Studies on Teat Size and Lactation Number in Relation to Incidence of Subclinical Mastitis in Some Herds of Crossbred Cows. Indian Veterinary J, 70, 677-678.Sabuncuoğlu N. Çoban Ö (2006). Mastitis ekonomisi. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 1(1-2). 1-5. Sabuncuoğlu N. Çolak A. Akbulut Ö. Tüzemen N. Bayram B (2003). Siyah-Alaca ve Esmer ineklerde CMT skoru ile bazı süt verim özellikleri arasındaki ilişkiler. Atatürk Üniv Ziraat Fak Derg, 34(2), 139-143.Saydan M. Kalkan C (2017). Malatya Arguvan Yöresinde Süt İneklerinde Subklinik Mastitis Prevalansı. FÜ Sağ Bil Vet Derg, 31(3), 193-200.Seykora AJ. McDaniel BT (1985). Udder and teat morphology related to mastitis resistance; a review. J Dairy Sci, 68(8), 2087-2093.Soltaş S (2016). Klinik ve subklinik mastitisli keçi sütlerinden bazı aerobik bakteri ve mycoplasma spp. izolasyonu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Mikrobiyoloji Anabilim Dalı (Veteriner Programı). Yüksek Lisans Tezi. Van.Şeker İ. Rişvanlı A. Kul S. Bayraktar M. Kaygusuzoğlu E (2000). İsviçre esmeri ineklerde meme özellikleri ve süt verimi ile CMT skoru arasındaki ilişkiler. Lalahan Hay Araşt Enst Derg, 40(1), 29-38.Viguier C. Arora S. Gilmartin N. Welbeck K. O’Kennedy R (2009). Mastitis Detection: Current trends and future perspectives. Trends in Biotechnol, 27(8), 486-493.Waage S. Sviland S. Odegard SA (1998). Identification of Risk Factors for Clinical Mastitis in Dairy Heifers. J of Dairy Sci, 81(5), 1275-1284.Wolfova M. Stipkova M. Wolf J (2006). Incidence and economics of clinical mastitis in five Holstein herds in the Czech Republic. Prev Vet Med, 77(1-2), 48-64. Yalçın C. Cevger Y. Türkyılmaz K. Uysal G (2000). Süt ineklerinde mastitisten kaynaklanan süt verim kayıplarının tahmini. Turk J Vet Anim Sci, 24, 599-604. Yalçın C (2000). Düşük ve yüksek subklinik mastitis problemiyle karşı karşıya olan İskoçya süt sığırcılık işletmelerinde mastitisten kaynaklanan finansal kayıplar. Turk J Vet Anim Sci, 24, 465-472.Yıldız AŞ. Yalçın C (2014). Economic losses due to clinical mastitis in dairy herds in Ankara. Dicle Üniv Vet Fak Derg, 2(2), 55-62.