ÇEVRE BİLİNCİ VE ÇEVRECİ ÜRÜN SATINALMA DAVRANIŞINDA DEMOGRAFİK FAKTÖRLERİN ETKİSİ: VAN İLİ ÖRNEĞİ

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 8, 126 - 143, 31.12.2019

Leyla Dilara Yaşar , Reha Saydan

Öz

Bu araştırma demografik faktörlerin, tüketicilerin çevre bilinci ve
çevreci ürünleri satın almasına yönelik etkisini belirlemeyi amaçlamaktadır.
Araştırma 401 katılımcıyla Van ilinde gerçekleştirilmiştir. Veri toplama
yöntemi olarak anket yöntemi uygulanmıştır. Varyans Analizi (ANOVA) ve t
testi yapılmış ve sonuçlar yorumlanmıştır. Sonuç olarak, çalışma demografik
faktörlerin çevresel ürün ve bilinçli ürün satın alma davranışı üzerinde önemli
bir etkisi olduğunu göstermiştir.Bu araştırma demografik faktörlerin, tüketicilerin çevre bilinci ve
çevreci ürünleri satın almasına yönelik etkisini belirlemeyi amaçlamaktadır.
Araştırma 401 katılımcıyla Van ilinde gerçekleştirilmiştir. Veri toplama
yöntemi olarak anket yöntemi uygulanmıştır. Varyans Analizi (ANOVA) ve t
testi yapılmış ve sonuçlar yorumlanmıştır. Sonuç olarak, çalışma demografik
faktörlerin çevresel ürün ve bilinçli ürün satın alma davranışı üzerinde önemli
bir etkisi olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Çevre Bilinci, Çevreci Ürün, Yeşil Ürün, Yeşil Tüketici, Yeşil Pazarlama

Kaynakça

• Alnıaçık, Ü. (2009). “Çevreci Yönelim, Çevre Dostu Davranış ve Demografik Özellikler: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma”, Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 10(20), 507-532.
• Ay, C. & Ecevit, Z. (2005), “Çevre Bilinçli Tüketiciler”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 1(3), 238-263.
• Babekoğlu, Y. (2000). “Tüketicilerin Demografik Özellikleri İle Bireysel Tutumlarının Sorumlu Tüketim Davranışları Üzerindeki Etkisi, Ankara Üniversitesi FBE, Ev Ekonomisi ABD, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Bodur, M. ve Sarıgöllü, E. (2005). “Environmental Sensitivity in a Developing Country Consumer Classification and Implications”, Environment and Behaviour, 37(4), 487- 510.
• Çabuk, S., Nakıboğlu, B. & Keleş, C. (2003). "Çevreci Pazarlama ve Tüketicilerin Çevreci Tutumlarının Satın Alma Davranışlarına Etkileri İle İlgili Bir Uygulama", Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (12), 39-54.
• Cerjak, M., Mesić, Ž., Kopić, M., Kovačić, D. & Markovina, J. (2010) What motivates consumers to buy organic food comparison of Croatia, Bosnia Herzegovina and Slovenia, Journal of Food Products Marketing, 16 (3), 278-292.
• Çoban, S. & Sözmez, Y. (2014). “Yeşil Pazarlama Karmasına Yönelik Tüketici Tutumlarının Demografik Özelliklere Göre Farklılaşması: Ahi Evran Üniversitesi Örneği”, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (3),65-82.
• De Carlo, L. T. (1997). On the Meaning and Use of Kurtosis, Psychological Methods, (2), 292-307.
• Dıamantopoulos, A., Schlegelmılch, B., Sınkovıcs, R. & Bohlen, G. (2003). Can Socio Demographics Still Play a Role in Profiling Green Consumers? A Review of the Evidence and an Empirical Investigation, Journal of Business Research, (56), 465-480.
• Farıdah, C. & Afham, Z. A. ( 2018). “The Effect Of Demographic Factors On Consumer Intention To Purchase Green Personal Care Products” 1st International Conference on Religion, Social Sciences and Technological Education 25-26 September.
• Gallup, G. J. & Newport, F. (1990). “Americans Strongly in Tune With The Purpose of Earth Day” 1990. Gallup Poll Monthly (295), 5–14.
• Groeneveld, R. A. & Meeden, G. (1984). Measuring Skewness and Kurtosis, The Statistician, (33), 391-399.
• Hınes, J. M., Hungerford, H. R. & Tomera A. N. (1987). Analysis and Synthesis of Research on Responsible Environmental Behavior: A Meta-Analysis. The Journal of Environmental Education 18(2), 1–8
• Hopkıns, K. D. & Weeks, D. L. (1990). Tests for Normality and Measures of Skewness and Kurtosis: Their Place in Research Reporting, Educational and Psychological Measurement, (50),717-729.
• Florenthal, B. & Arlıng, P. (2011): Do Green Lifestyle Consumers Appreciate Low Involvement Green Products?, Marketing Management Journal, 21(2), 35 - 45.
• Karaca, Ş. (2013). “Tüketicilerin Yeşil Ürünlere İlişkin Tutumlarının İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma” Ege Akademik Bakış, 13(1), 99-111.
• Kırçova, İ. & Gürce, M. Y. (2019). Tüketicilerin Çevre Dostu Ürün Bilincini Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi Turkish Studies from Different Perspectives, 369-381.
• Kınnear, T. C., Taylor, J. R. & Ahmed, S. A. (1974). “Ecologically Concerned Consumers: Who Are They?”, Journal Of Marketing. Vol.38, 20-24.
• Laherı, K. V. (2017). “Impact Of Demographıc Variables For Purchase Of Green Products” Indian Journal of Commerce & Management Studies 8(1), 69-76.
• Laroche, M., Bergeron, J. & Forleo, G. B. (2001). Targeting consumers who are willing to pay more for environmentally friendly products. Journal of Consumer Marketing 18(6), 503–520
• Mceachern, M. G. & McClean, P. (2002). Organic purchasing motivations and attitudes: are they ethical?, International Journal of Consumer Studies, 26(2), 85-92.
• Moors, J. J. A. (1986). “The Meaning of Kurtosis: Darlington Reexamined”, The American Statistician, (40), 283-284.
• Mostafa, M. M. (2007). “Gender Differences İn Egyptian Consumers’ Green Purchase Behavior: The Effects Of Environmental Knowledge, Concern And Attitude”, International Journal of Consumer Studies, (31), 220-229.
• Ostman, R. E. & Parker, J. L. (1987). “Impact of Education, Age, Newspapers, and Television on Environmental Knowledge, Concerns, and Behaviors”, Journal of Environmental Education, 19(1), 3-9.
• Onurlubaş, E., Yıldız, E., Yıldız, S. & Dinçer, D. (2017). “Tüketicilerin yeşil ürün satın alma davranışını etkileyen faktörlerin belirlenmesi: Bursa ili örneği”. IBANESS Sempozyum Bildirisi- Edirne-Türkiye.
• Rahman, M. M. (2013). Green product: A study on Young & Native Swedish Consumers' Purchase Intention of Green Products. Umeå School of Business & Economics, Yüksek Lisans Tezi.
• Roberts, J. A. (1995). Profiling Levels of Socially Responsible Consumer Behavior: A Cluster Analytic Approach and Its Implications for Marketing. Journal of Marketing – Theory and Practice, 97–117.
• Roberts, J. A. (1996).``Green consumers in the 1990s: profile and implications for advertising'', Journal of Business Research, 36(3), 217-231.
• Roberts, J. A. & Bacon, D. R. (1997). “Explaning the Subtle Relationship Between Environmental Concern and Ecologically Conscious” Consumer Behavior, Journal of Business Research, 40(1), 79-89.
• Shamdasanı, P., Glorıa, O., Chon, L. & Rıchmond, D. (1993). “Exploring Green Consumers in an Oriental Culture: Role of Personal and Marketing Mix Factors”, Advances in Consumer Research, (20), 488-493.
• Samdahl, D. M. & Robertson, R. (1989). “Social Determinants of Environmental Concern: Specification and Test of The Mode”, Environment and Behavior, 21(1), 57-81.
• Straughan, R. & Roberts, J. A. (1999). “Environmental Segmentation Alternatives: A Look at Green Consumer Behaviour in the New Millenium”, Journal of Consumer Marketing, 16(6), 558-575.
• Tavşancıl, E. (2005). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi, Ankara: Nobel Yayın
• Torlak, Ö. (2001). Pazarlama Ahlakı, İstanbul: Beta
• Xıao, C. & McCrıght, A. M. (2015). Gender Differences in Environmental Concern: Revisiting the Institutional Trust Hypothesis in the USA‟ Environment and Behavior, 47 (1), 17-37.
• Van Lıere, k. & Dunlap, R. (1981). “The Social Bases Of Environmental Concern: A Review Of Hypotheses, Explanations, And Empirical Evidence”. Public Opinion Quarterly, 44(2),181-197.
• Vınıng, J. & Ebreo, A. (1990). What Makes a Recycler? A Comparison of Recyclers and Nonrecyclers. Environment and Behavior 22(1),55–73.
• Yüksel, c. A. & Okumuş, A. (2001). “Çevre Dostu Ürün Satın Alma ile İlgisi Bulunan Değişkenlerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma”, İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadı Enstitüsü, Yönetim Dergisi, (12), 29-38.
• Zımmer, M. R., Stafford, t. F & Stafford, m. R. (1994). Green Issues: Dimensions of Environmental Concern, Journal of Business Research, (30) 1, 63-74.