İDARENİN SORUMLULUĞU İLKESİ KAPSAMINDA AFETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 8, 167 - 193, 31.12.2019

Gülcan Azimli Çilingir

Öz

“Türkiye’de Afet Yönetimi ve İdarenin Sorumluluğu” başlıklı
doktora tezinden üretilmiş olan bu çalışmada; kamu hizmeti niteliği
taşıdığından şüphe bulunmayan ve bu bağlamda idarenin sorumluluğunu
gerektiren afetlerin, anayasal ve yasal düzenlemelere ek olarak, ulusal ve
uluslararası boyutta örnek yargı kararlarıyla incelenmiş ve afetlerden dolayı
idarenin sorumluluğuna ilişkin tespitlere yer verilmiştir. İdarenin
sorumluluğu ilkesi ve afetlerde bu sorumluluğun nasıl ele alınması gerektiği
hususu ile idarenin sorumluluğu ilkesinin şartları ve idarenin sorumluluğu
ilkesi kapsamında afetlerin değerlendirilmesi yapılmıştır. Çalışmada ayrıca;
idarenin sorumluluğu risk yönetimi ve kriz yönetimi aşamasında ve mücbir
sebep kavramı bağlamında olmak üzere üç başlık altında ayrıntılı bir şekilde
ele alınmıştır. Mücbir sebep kavramı bağlamında önceleri mücbir sebep
olarak ele alınıp idarenin sorumluluğu yoluna gidilmeyen, ancak son yıllarda,
özellikle Marmara depremi sonrası, afetlerin mücbir sebep olarak kabul
edilmemesi şeklinde idare aleyhine değişen durum, ulusal ve uluslararası
hukuk bağlamında örnek kararlarla yaşam hakkı ve mülkiyet hakkı
kapsamında ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Afet, Kriz, İdare, Sorumluluk

Kaynakça

• ADAK, Agah, “Afet Tehlikesi ve Olgusu Karşısında İdarenin Konumu ve Görevleri”, Prof. Dr. Seyfullah Edis’e Armağan, DEÜHFD, 2000, s.181-186.
• AKINCI, Müslüm, “Danıştay Kararları Işığında İdarenin Gözetim ve Denetim Görevi”, Legal Yayınevi, İstanbul,2017.
• ATAY, E. Ethem, “ İdare Hukuku”, 3. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2012.
• ALAAĞAÇLI, Sinem, “Kriz ve Afet Yönetimi Türkiye Örneği”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi”, Kocaeli Üniversitesi SBE, Kocaeli, 2004.
• BUCAKTEPE, Adil, “Depremden Dolayı İdarenin Sorumluluğu”, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 17-18, S: 26-27-28-29, Y: 2012-2013.
• CANDAN, Turgut, “Açıklamalı İdari Yargılama Usulü Kanunu”, Adalet Yayınevi, Ankara, 2012.
• CENGİZ, Serkan, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Yaşam Hakkı, TBB Dergisi, 2011.
• ÇAĞLAYAN, Ramazan, “Tarihsel, Teorik, Pratik Yönleriyle İdarenin Kusursuz Sorumluluğu”, Asil Yayınevi, Ankara, 2007.
• DEMİRTAŞ, Hasan, “Kriz Yönetimi”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 2000, S.23.
• DURAN, Lütfi, “Türkiye İdaresinin Sorumluluğu”, TODAİE Yayınları, Ankara, 1974.
• EREN, Fikret, “Sorumluluk Hukuku Açısından Uygun İlliyet Bağı Teorisi”, Sevinç Matbaası, Ankara,1975
• ESİN, Yüksel, “Danıştay’da Açılacak Tazminat Davaları, İkinci Kitap: Esas, İdarenin Hukuki Sorumluluğu”, Balkanoğlu Matbaacılık, Ankara, 1973.
• GÖZÜBÜYÜK, A. Pulat, “Mücbir Sebepler Ve Beklenmeyen Haller”, Kazancı Yayınları, Ankara, 1977.
• GÖZLER, Kemal, “ İdare Hukuku Dersleri”, Bursa, Ekin Kitabevi, C.II, 2003.
• GÜR, Nurullah, “Doğal Afetlerin Ekonomi Politiği”, Afetlerle Kalkınma: Tecrübeler, Politikalar ve Beklentiler, Ed: Tiryakioğlu, M., Efil Yayınevi, Ankara, Nisan 2016.
• HAYRULLAOĞLU Gizem, ALİEFENDİOĞLU, Yeşim, TANRIVERMİŞ, Harun, “Deprem Sonrası Kentte Oluşacak Sorunlara Dirençli Kent Yaklaşımı ile Çözüm Aranması: Marmara Depremi Örneği”, Ed: Mengi, A., İşçioğlu, D., Kentsel Politikalar, Palme Yayıncılık, Ankara, 2018, ss.290-304.
• KAPLAN, Gürsel, “Kamu Kurumları ve Tüzel Kişileri Arasında Taşınmaz Mal Devri ve Yargısal Denetimi”, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Ayferi Göze’ye Armağan, Y.2004,Sayı: 2004/1–2.
• KIZILYEL, Serkan, “Yaşam Hakkı: AİHM Kararları ve İdari Yargı Uygulaması”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XVIII, Y. 2014, S. 2.
• ONAR, S. Sami, “İdare Hukukunun Umumi Esasları”, C.III, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, 1966.
• ÖZAY, İl Han, “Günışığında Yönetim II Yargısal Korunma”, XII Levha Yayınları, İstanbul, 2010.
• ŞAHİN, Utku Ali, “ Afet Yönetimi Faaliyetlerinin Kamu Hizmeti Kavramı Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, Tesam Akademi Dergisi, Temmuz, 2014, 1(2).
• TAN, Turgut, “İdare Hukuku”, C.II, Turhan Kitabevi, Ankara, 2014.
• YAYLA, Yıldızhan, “İdarenin Sorumluluğu Ve Mücbir Sebep”, Sorumluluk Hukukunda Yeni Gelişmeler III. Sempozyumu”, Fakülteler Matbaası, Ankara 1980.
• YEREBATMAZ, Yasin, “İdarenin Kentsel Dönüşüm Uygulamalarından Kaynaklanan Sorumluluğu”, Kentsel Dönüşüm Hukuku, Ed: Yasin, M., Şahin, İstanbul Üniversitesi S.S.Onar İdare Hukuku ve İlimleri Araştırma ve Uygulama Merkezi, No:2013/1.
• YILDIRIM, Turan “ Danıştay Kararlarında Mücbir Sebep Kavramı”, 5. İdare Hukuku Buluşması, “Danıştay Karar İmcelemeleri”, 4-6 Mayıs 2018 Büyükada/İstanbul, Filiz Kitabevi, İstanbul 2019.