Öz
Osmanlı’dan Cumhuriyet’e asayişi ihlal eden ve sorun teşkil eden coğrafyaların başında Dersim gelmekteydi. Cumhuriyet’in kuruluşuyla yeni rejim ulus-kimliği bağlamında türdeş bir toplum oluşturmak için milli bir inşa süreci başlattı. Cumhuriyet’in imparatorluk bakiyeleri üzerine kurulmuş olması bu düşüncenin pratiğe dökülmesini zorlaştırdı. Yeni rejim bu zorluğun üstesinden gelmek adına farklı uygulamaları hayata geçirmeye çalıştı. Aşiret yapılanmasının, farklı etnik kimliklerin ve nüfuzlu ailelerin olduğu coğrafyada ortak bir vatandaşlık modeli oluşturmak rejimin zorlandığı konular arasındaydı. Tek parti döneminde problemi çözme noktasında bir dizi raporlar hazırlandı. Bu raporların ağırlık noktasını asayişi sağlayacak askeri tedbirler oldu. Raporlar içinde en farklı olanı askeri çözümlerden ziyade bölge halkıyla iletişim kanallarının açık tutulmasını isteyen Cemal Bardakçı’nın raporu oldu. Ali Fuat Cebesoy’un jandarmaya teşkilatına dayandırdığı rapor bölgeyle ilgili ayrıntılı bilgiler sundu. Bölgede asilik faaliyetlerinde bulunanların fiziksel özelliklerinden kullandıkları silahlardan, taktik anlayışlarından geniş bir şekilde söz eder. Coğrafyaya hakim olmanın Türk birliklerine önemli bir avantaj kazandıracağını ısrarla savunur. Asilerin hareket tarzlarına benzer taktikler geliştirilmesini önemser. Raporu diğer çalışmalardan farklı kılan yön planlı ve programlı bir şekilde süreci sukunetleştirme ve tedip diye ikiye ayırmasıdır. .Coğrafyada Türk birliklerinin üstünlüğü ele geçirmesini stratejik yerlere kurulacak havzlara bağladı. Bu havzlar vasıtasıyla propagandalarla ve askeri tedbirlerle asilerin kabiliyet alanı daraltılacaktı. Raporda dikkat çeken konulardan biri de devletle işbirliği yapan aşiretlere şüpheli yaklaşımdı.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- KAYNAKÇA Arşivler Cumhurbaşkanlığı Arşivi Cumhurbaşkanlığı Cumhuriyet Arşivi Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi TBMM Arşivi
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Siyaset Bilimi |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 19 Mart 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 7 Sayı: 13 |
