Chance Disparity Between Regions when Transition to University

Yıl 2009, Sayı: 2, 45 - 60, 01.03.2009

Sadık Kartal

Öz

In this study transition to higher education in Turkey, 7 geographic regions and 81 provinces' chance disparity has been taken charge of. This is a descriptive studing confer to examine this present position to try to put forward and exist position about chance disparity between regions when transition to higher education in Turkey.İn this study the proportions belonging to 1965, 1976,1987,1998 and 2006 seem the applicant,establishment in who has been graudated from secondary education institutions and these applicant/establishment proportions and region and provinces in region base taken charge of.The datums have been employed in study are belonging to 1965,1976 and 1987 are resourced from Cemal Mıhçıoğlu's study and it named “Where we are in education about unbalanced environs.” Furthermore in study all students have been taken charge of examination in 1965 and 1976, as for in 1987,1998 and 2006 merely the students graudated and applied for university have been balanced. In result of research in 1965, 1976,1987,1998 and 2006 the increased success has been confirmed from east to west.For instance following in four years success shows better in Marmara region according to other regions, after South-East Anatolian region students have gone to highereducation at least proportions. The schools in low success regions' deficient means-materials have to be completed urgently, remove teacher necessity, to the students studing in this regions must given extra points at university examinations, between regions the social,living treatments must to remove to provide, the precautions to obtain to remove the disparity will be solution with suggestions.To get down the chance disparity in education will down by social and especially by National Education Ministry have to show a great strive and have to develop appropriate politicies.

Anahtar Kelimeler

-

Üniversiteye Girişte Bölgeler Arası Fırsat Eşitsizliği

Öz

Bu çalışmada Türkiye'de yükseköğretime geçişte 7 coğrafi bölge ve 81 ilin fırsat eşitsizliği ele alınmıştır. Türkiye de yükseköğretime geçişte bölgeler arası eşitsizliği ortaya koymaya çalışan ve var olan durumunu ortaya koyan bu araştırma mevcut durumun incelenmesine yönelik betimsel bir çalışmadır. Çalışmada 1965, 1976, 1987, 1998 ve 2006 yıllarına ait ortaöğretim kurumlarından mezun olup yükseköğretime girmek için başvuran, yerleşen ve başvuran/yerleşen oranları bölge ve bölge içinde yer alan iller bazında ele alınmıştır. Çalışmada kullanılan veriler 1965, 1976 ve 1987 yıllarına ait olanları Cemal Mıhçıoğlu'nun “Eğitimde Yörelerarası Dengesizliğin Neresindeyiz?” adlı çalışmasından alınmıştır. Diğer veriler ise ÖSYM kaynaklarından alınmıştır. Ayrıca çalışmada 1965 ve 1976 yıllarında sınava katılan tüm öğrenciler ele alınmışken, 1987, 1998 ve 2006 yıllarında ise yalnızca o yıl mezun olup üniversiteye başvuran öğrenciler göz önünde bulundurulmuştur. Araştırma sonucunda 1965, 1976, 1987, 1998 ve 2006 yıllarında doğudan batıya doğru gidildiğinde başarının arttığı tespit edilmiştir. Örneğin Marmara Bölgesi'nin belirtilen dört yılda da diğer bölgelere göre daha çok başarı gösterirken Güney Doğu Anadolu Bölgesi'nden sonra en az oranda yükseköğretime öğrenci gönderdiği görülmüştür. Başarısı düşük yörelerdeki okulların eksik araç-gereçlerinin ivedilikle tamamlanması, öğretmen ihtiyacının giderilmesi, bu yörelerde okuyan öğrencilerin üniversite sınavlarındaki puanlarına ek puan verilmesi, bölgelerarası toplumsal, geçimsel ayrımların giderilmesini sağlayacak önlemlerin alınması eşitsizliğin giderilmesinde çözüm olabilecek önerilerdir. Eğitimde görülen fırsat eşitsizliğinin en aza indirilmesi için toplumca ve özellikle de Milli Eğitim Bakanlığınca büyük bir çaba gösterilmeli ve uygun politikalar geliştirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• •• Adem, M. (1995), Demokratik, Laik, Çağdaş Eğitim Politikası, Ankara
• •• (1998), Demokrasi ve Eğitim Hakkı, İlköğretim Müfettişleri Ders Notları, Ankara
• •• Demirel, Ö. ve Ün, K. (1987), Eğitim Terimleri, Ankara: Şafak Matbaası
• •• DPT, Kalkınma Planı, Birinci Beş Yıl (1963–1967), Ankara; 1963
• •• DPT., Kalkınma Planı, İkinci Beş Yıl (1968-1972), Ankara; 1968
• •• DPT., Kalkınma Planı, Üçüncü Beş Yıl (1973-1977), Ankara; 1973
• •• DPT., Kalkınma Planı, Dördüncü Beş Yıl (1979-1983), Ankara; 1979
• •• DPT., Kalkınma Planı, Beşinci Beş Yıl (1985-1989), Ankara; 1985
• •• DPT., Kalkınma Planı, Altıncı Beş Yıl (1990-1994), Ankara; 1989
• •• DPT. Kalkınma Planı, Yedinci Beş Yıl (1995- 1999), Ankara, 1995
• •• DPT. Kalkınma Planı, Sekizinci Beş Yıl (2000- 2004), Ankara, 2000
• •• DPT. Dokuzuncu Kalkınma Planı ( 2007- 2013), 01.07.2006 Tarihli Mükerrer Resmi Gazete •• Kapani, M. (1987), İnsan Haklarının Uluslararası Boyutları, Ankara: Bilgi Yayınevi
• •• Mıhçıoğlu, C. (1989), Eğitimde Yörelerarası Dengesizliğin Neresindeyiz? Ankara: ÖSYM yayını, Ankara
• •• Milli Eğitim Temel Kanunu (1739 Sayılı Kanun) ve İlköğretim ve Eğitim Kanunu (222 Sayılı Kanun)
• •• ÖSYM, (1997), Ortaöğretim Kurumları Göre 1997 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı Sonuçları, Ankara
• •• ÖSYM. (1992), Adayların Sosyo-Ekonomik Özellikleri ve Sınavdaki Başarıları. Ankara
• •• Ösym. gov.tr. erişim: 04/07/2007 •• Tan, M. (1987), Kadın: Ekonomik Yaşamı ve Eğitimi, Ankara: T.İş Bankası Yayını, No: 204
• •• T.C.1982 Anayasası