Impact of Forstry Sector in the Input-Output Structure of the Turkish Economy: Analytical Findings

Yıl 2009, Sayı: 1, 19 - 46, 01.02.2009

Bekir Kayacan

Öz

Centered on the “forestry” sector that consists mostly of timber and partly of nonwood forest products, this study is conducted to analyze by the input-output (I-O) technique the impact of forest-related good and services in the national economy. To this end, an industry-by-industry national I-O model is constructed, with “industry technology assumption”, based upon the supply and use tables of the “rectangular” I-O structure. The model constructed herein is used to examine the linkage and multiplier effects of forestry sector in the Turkish economy. First of all, forestry sector appears to be one the weakest three sectors with respect to total (direct and indirect) backward linkage. On the other hand, the sector tends to become prominent in regard to direct forward linkage. Yet its total (direct and indirect) forward linkage is around the average of the economy. Concerning the multiplier effects, simple and weighted simple output multiplier of forestry sector is among the lowest, which implies that it has rather low direct and indirect productive backward stimulus in the whole economy as it realizes its production. Meanwhile, the general picture of the simple basic input (gross value added components) and import multipliers of forestry sector is as follows: Its effect on consumption of fixed capital (depreciation) and intermediate imports is somewhat low, whereas it has relatively high total effect on the creation of other gross value added (income) components. Nevertheless, the picture of Type I multipliers seems to be vis-à-vis the simple income and import multipliers: Type I ranks of forestry sector among 48 sectors in the model appear to drop for the gross value added components whose simple multipliers are high; whereas its Type I ranks appear to be high for fixed capital consumption and intermediate imports whose simple multipliers are low.

Anahtar Kelimeler

-

Türkiye Ekonomisi Girdi-Çıktı Yapısında Ormancılık Sektörünün Etkisi: Analitik Bulgular

Öz

Bu çalışma, orman kaynaklarına ilişkin mal ve hizmetlerin ulusal ekonomideki etkilerini Girdi-Çıktı (G-Ç) yöntemi ile çeşitli açılardan çözümlemek üzere gerçekleştirilmiştir. Çalışma, çok büyük oranda odun hammaddesi ve kısmen de odundışı (tâli) ürünlerle ilgili faaliyetlerden oluşan “ormancılık” sektörü merkezinde bir analiz niteliğindedir. Bu amaçla, “dikdörtgen” G-Ç yapısının temelindeki arz ve kullanım tablolarına dayalı olarak “endüstri teknolojisi varsayımı” altında endüstriler arası simetrik bir G-Ç modeli kurulmuştur. Kurulan bu model ile ormancılık sektörünün Türkiye ekonomisindeki etkisi, bağlantı ve çarpan analizleri yardımıyla incelenmiştir. Öncelikle, ormancılık sektörü, toplam (doğrudan ve dolaylı) geri bağlantılar bakımından araştırma modelindeki en zayıf üç sektörden birisidir. Diğer yandan, sektörün doğrudan ileri bağlantılar bakımından oldukça öne çıktığı görülmektedir. Ne var ki toplam (doğrudan ve dolaylı) ileri bağlantılar bakımından ormancılık sektörünün ancak ekonomi ortalaması civarında olduğu görülmektedir. Çarpan etkilerine bakıldığında ise öncelikle, ormancılık sektörünün basit ve ağırlıklı basit çıktı çarpanının çok düşük olduğu görülmüştür. Daha açık ifadeyle, sektör kendi üretimini gerçekleştirirken tüm ekonomi üzerinde görülen doğrudan ve dolaylı geriye doğru üretim artırıcı etkisi oldukça düşüktür. Basit temel girdi (brüt katma değer öğeleri) ve ithalat çarpanı etkileri ise genel hatlarıyla şöyledir: Sabit sermaye tüketimi ve ara ürün ithalatı üzerindeki etkisinin düşük, diğer her bir brüt katma değer öğesi üzerindeki etkisinin ise görece yüksek olduğu görülmektedir. Ne var ki Tip I çarpanı itibarıyla doğrudan etkiler ve basit çarpanların zıddı bir manzara karşımıza çıkmaktadır: Ormancılık sektörünün modeldeki 48 sektöre göre Tip I çarpanı büyüklük sıralamaları, doğrudan etkilerden ve basit çarpanlar açısından yukarılarda olduğu öğeler itibarıyla aşağı düşmüş, aşağıda olduğu öğeler itibarıyla da yukarıya çıkmış görünmektedir.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• 1. BULMER-THOMAS, V., 1982, Input-Output Analysis in Developing Countries, John Wiley & Sons Ltd., U.S.A., ISBN: 0-471-10149-4
• 2. ÇAKIR, M, 1986, Bölgesel Planlama ve Ormancılık Sektörlerinin Önemi (Bolu Bölge Müdürlüğü örneği), İ.Ü. Fen Bil. Enst. Orman Ekonomisi Bilim Dalı Doktora Tezi, 219 sayfa, 1986, İstanbul
• 3. DAVIS, H. C., 1993, Regional Economic Impact Analysis and Project Evaluation, UBC Press, Canada, ISBN: 07748-0350-9
• 4. DİE (DEVLET İSTATİSTİK ENSTİTÜSÜ), 2001, Türkiye Ekonomisinin Input- Output Yapısı, Yayın no. 2488, Ankara, ISBN: 975–19–2869–9
• 5. KAYACAN, B., 2004, Orman Kaynaklarına İlişkin Mal ve Hizmetler Kapsamında Ekonomik Etki Çözümlemesi, İ.Ü. Fen Bil. Enst. Orman Mühendisliği 6.Anabilim Dalı Ormancılık Ekonomisi Programı Doktora Tezi, 220 sayfa, Eylül 2004, İstanbul
• 6. KAYACAN, B., 2007, Ulusal Ekonomide Ormancılık Sektörü: Tanımsal GirdiÇıktı Analizi Bulguları, Verimlilik Dergisi, 2007/1, s. 147-176, MPM, Ankara
• 7. LEONTIEF, W. and STROUT, A., 1963, Multiregional Input-Output Analysis, Structural Interdependence and Economic Development, Edited by T. BARNA, St. Martins Press, London, U.K., 243-259
• 8. Minnesota IMPLAN Group (MIG), Inc., 1999, IMPLAN Professional Version 2.0 Analysis Guide, Stillwater, Minnesota, USA
• 9. MILLER, R. E. and BLAIR, P. D., 1985, Input-Output Analysis: Foundations and Extensions, Prentice-Hall Inc., Englewood Cliffs, New Jersey, 07632, U.S.A, ISBN: 0-13-466715-8
• 10. ÖNEY, Erden, 1980, İktisadi Planlama, İkinci Baskı, Sevinç Matbaası, Ankara
• 11. RAINER, N., 1989, Descriptive Versus Analytical Make-Use Systems: Some Austrian Experiences., Frontiers of Input-Output Analysis, Edited by R. E. Miller, K. R. Polenske, and A. Z. Rose, pp 51-64, Oxf. Univ. Press, NY, ISBN: 0-19-505758-9
• 12. SCHAFFER W. A., 1999, Regional Impact Models, Regional Research Institute, West Virginia University, WV, U.S.A
• 13. TÜRKER, M. F.T., 1999, Girdi-Çıktı Analizi Yardımıyla Ormancılık Sektörünün Ülke Ekonomisi İçindeki Öneminin Belirlenmesi, Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 23 (1999) Ek Sayı 1, 229-237
• 14. UNITED NATIONS, 1993, System of National Accounts (SNA) 1993, United Nations Publication, Document Symbol ST/ESA/STAT/SER.F/2/Rev.4, ISBN: 92-1-161352-3
• 15. UNITED NATIONS, 1999, Handbook of Input-Output Table Compilation and Analysis, Studies in Methods: Document Symbol ST/ESA/STAT/ SER.F/74, ISBN: 92-1-161416-3, U.S.A