FREDERICK TAYLOR’IN GÖRÜŞLERİNİ 21. YÜZYIL YÖNETİM MANTIĞI İLE YENİDEN OKUMAK

Yıl 2014, Sayı: 2, 41 - 72, 24.11.2015

Akif Özer

Öz

Taylor, literatürde yönetim biliminin kurucusu olarak kabul edilir. Bu başarıyı;  Taylor’ın gündeme getirdiği bilimsel yönetim yaklaşımı, verimlilik artırma teknikleri, zaman ve hareket etütleri, fonksiyonel ustabaşılık, motivasyon, çalışanların seçimi, eğitim, parça başı prim gibi kuramlaştırdığı, dönemin şartlarına göre oldukça ileri düzeyde olan bilimsel yöntemler sağlamıştır. Bu çalışmalarıyla yönetim biliminde klasik teori dönemini başlatan Taylor’a yöneltilen eleştiriler, yönetim tarihinin diğer önemli teorisi olan neo-klasik yönetim teorisi için ilham kaynağı olmuştur. Bugün her alanda hakimiyetini gördüğümüz modern yönetim teorisi ise, hem klasik hem de neo-klasik teorinin eksikliklerini gidermek ve bütüncül bir yapı oluşturmak için kuramlaştırılmıştır.  Bu kapsamda günümüzde Taylor’ın düşüncelerinin yeniden tartışılması büyük önem taşımaktadır. Çünkü modern yönetim teorisinin temel hedeflerinden biri insanı, “insancıl” bir yaklaşımla etkin ve verimli kılmaktır. İnsan Kaynakları Yönetimi anlayışı da buradan hareketle oluşturulmuştur. Bu süreçte Taylor’ın verimliliğe dönük bilimsel yaklaşımları, günün şartlarına göre yeniden uyarlanmalı ve tartışılmalıdır. Bu çalışma Taylor’ın görüşlerinin günümüzün şartlarında yeniden tartışılmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bilimsel Yönetim, Verimlilik, Motivasyon, Zaman-Hareket Etüdü, Fonksiyonel Ustabaşılık

TO RE-READ THE OPINIONS OF FREDERICK TAYLOR WITH 21ST CENTURY MANAGEMENT LOGIC

Öz

Taylor is considered to be the founder of the scientific management in the literature. Scientific management approach brought into question by him enabled scientific methods, which is fairly advanced like productivity improvement techniques, time and motion studies, functional master craftsperson, motivation, employee selection, training and piecework bonus Critics to Taylor who started the classical theory period in scientific management and his studies have been a source of inspiration for neo-classical management theory which has been another important theory of the history of management. Modern management theory, which is dominant in every field today, has been theorised for creating a holistic structure and supplementing neo-classical theory.
In this scope, re-discussion of Taylor’s work in our day is important since one of the primary objectives of modern management is to make individuals productive and efficient with a humanistic approach which gave way to Human Resources Management understanding. In this process, Taylor’s scientific approach in productivity has to be discussed and adapted to present conditions, which constitutes the purpose of this study. 

Anahtar Kelimeler

Scientific Management, Productivity, Motivation Time and Motion Study, Functional Master Craftsman

Kaynakça

• • AYKAÇ, Burhan - Öznur YÜKSEL, 2003, “Frederick Taylor’ın Görüşlerinin Değerlendirilmesine Yeni Bir Yaklaşım”, Türkiye’de Kamu Yönetimi, Ed. B.Aykaç, Ş. Durgun, H. Yayman, Yargı Yay., Ankara.
• • BABCOCK, George D., 1972, The Taylor System in Franklin Management, Second Edition, Easton Hive Publishing Company, New York.
• • BAYRAKTAR, Gonca, 2003, “Yeni Sağ Düşüncesinin Kamu Yönetimindeki Yansıması Olarak Yeni Kamu Yönetimi Anlayışı”, Türkiye’de Kamu Yönetimi, Ed. B.Aykaç, Ş. Durgun, H. Yayman, Yargı Yay., Ankara,.
• • BOZKURT, Ömer- T. ERGUN- S. SEZEN, 1998, Kamu Yönetimi Sözlüğü, TODAİE Yay., Ankara, CAN, Halil; “Yönetim Bilimi ve Tarihçesi”, Yönetim ve Organizasyon Ed., S. Güney, Nobel, Ankara, 2001.
• • ÇEVİK, Hasan Hüseyin, 2001, “Yönetim Bilimlerinin Diğer Bilimlerle İlişkileri”, Yönetim ve Organizasyon Ed., Salih Güney, Nobel, Ankara.
• • DALE, Ernest, 1999, Yönetim Teorileri, Geçmiş ve Gelecek, Çev. Osman Akınhay, Öteki Yay., Ankara,.
• • DERELİ, Toker, 1981, Organizasyonlarda Davranış, Ar Yay., İstanbul,.
• • DRUCKER, Peter, 1999, 21. Yüzyıl İçin Yönetim Tartışmaları, Çev. İ. Bahçıvangil – G. Gorbon, Epsilon Yay., İstanbul.
• • DRUCKER, Peter, 2000, Gelecek İçin Yönetim, 1990’lar ve Sonrası, Çev. Fikret Üçcan, Türkiye İş Bankası Yay., 6. Baskı, Ankara.
• • EFİL, İsmail, 1999, İşletmelerde Yönetim ve Organizasyon, Alfa Yay., İstanbul.
• • EREN, Erol, 1993, Yönetim Psikolojisi, Beta, İstanbul.
• • EREN, Erol, 2001, Yönetim ve Organizasyon, Beta, İstanbul.
• • ERYILMAZ, Bilal, 2000, Kamu Yönetimi, İstanbul.
• • FEIKER, Frederick, 1974, “What Scientific Management Is ?”, Hive Management History Series, No:32, Easton, Hive Publishing Company, New York, USA.
• • FİŞEK, Kurthan,1979, Yönetim, AÜSBF Yay., Ankara.
• • GILBRETH, Frank B., 1973, Primer of Scientific Management, Easton Hive Pub. Comp., New York, ABD.
• • GÖKSU, Turkut, 2001, “Örgütsel Davranış”, Yönetim ve Organizasyon Ed., Salih Güney, Nobel, Ankara.
• • GÜRÜZ, Demet - E. GÜREL, 2006, Yönetim ve Organizasyon, Nobel Yay., Ankara.
• • HICKS, Herbert - C. Ray GULLETT, 1981, Organizasyonlar: Teori ve Davranış, Çev. Besim Baykal, İİTİA Yay., İstanbul.
• • http://en.wikipedia.org
• • KAKAR, Sudhir; Frederick TAYLOR, 1970, A Study in Personality and Innovation, The Massachusetts Institute of Technology, The Colonial Pres Inc., USA.
• • KANIGEL, Robert,1997, The One Best Way, Frederick Winslow Taylor And The Enigma of Efficiency, Viking, Penguin Group, New York, USA.
• • KAYNAK, Tuğray, 1990, Organizasyonel Davranış, İstanbul.
• • KOZLU, Cem M.,1986, Kurumsal Kültür, Bilkom, İstanbul.
• • LEARNED, Edmund - A. SPROAT, 1972, Örgüt Kuramı ve Politikası, Çev. G. Şaylan, TODAİE, Ankara.
• • MIHÇIOĞLU, Cemal, 1990, Yönetim Bilimine Giriş, Tıpkıbasım, Ankara.
• • NELSON, Daniel, Frederick W. TAYLOR, 1980, The Rise of Scientific Management, The University of Wisconsin Press, Madison, Wisconsin, USA.
• • ÖRNEK, Acar, 1991, Kamu Yönetimi, İstanbul.
• • ÖZTEKİN, Ali, 2002, Yönetim Bilimi, Siyasal Kitabevi, Ankara.
• • POLATOĞLU, Aykut, 2001, Kamu Yönetimi, Genel İlkeler ve Türkiye Uygulaması, METU Press, Ankara.
• • PUGH, Derek – David J. HICKSON, 1997, Writers on Organizations, Sage Pub., California, USA.
• • SCHACHTER, Hindy LAUNER, Frederick TAYLOR, 1989, The Public Administration Community, State University of New York Press, New York, USA.
• • ŞAHİN, Ali, “Yönetim Kuramları ve Motivasyon İlişkisi”, www.sosyalbil.selcuk. edu.tr/sosmak/makaleler (Erişim Tarihi: 20.11.2011).
• • TANNENBAUM, Arnold S., 1947, İşletmede Sosyal Psikoloji, Çev. Nilüfer Sağtür, AİTİA Yay., Ankara 1974.
• • TAYLOR, Frederick W.,1947, The Principles of Scientific Management, Harper&Row Pub., New York.
• • TAYLOR, Frederick W., 1967, The Principles of Scientific Management, (Copyright 1911), The Norton Library, New York.
• • TAYLOR, Frederick W., 1985, The Principles of Scientific Management, Easton, Hive Publishing, Co., Easton, USA.
• • TORTOP, N. - E. İSBİR - B. AYKAÇ, 1999, Yönetim Bilimi, Yargı Yay., Ankara.
• • ÜSTÜNER, Yılmaz - F. KEYMAN, 2003, “Globalleşme, Katılımcı Demokrasi ve Örgüt Sorunu”, Türkiye’de Kamu Yönetimi, Ed. B.Aykaç, Ş. Durgun, H. Yayman, Yargı Yay., Ankara.
• • WITZEL, Morgen, 2003, Fifty Key Figures in Management, Routledge, USA, 2003.
• • WREGE, Charles D. – Ronal G. GREENWOOD, Frederick W. TAYLOR, 1991, The Father of Scientific Management, Myth and Reality, Business One Irwin, Illinois, USA.
• • YENİÇERİ, Özcan, 2002, Örgütsel Değişmenin Yönetimi, Sorunlar, Yöntemler, Teknikler, Stratejiler ve Çözüm Yolları, Nobel Yay., Ankara.
• • YÜKSEL, Öznur, 2001, “Örgüt Geliştirme”, Yönetim ve Organizasyon Ed., Salih Güney, Nobel, Ankara.
• • YÜKSEL, Öznur, 2003, “Yönetim ve Fonksiyonları”, Girişimciler İçin İşletme Yönetimi, Ed. T. Durukan, Gazi Kitabevi, Ankara.
• • YÜKSEL, Öznur, 1997, İnsan Kaynakları Yönetimi, Ankara.