ARTROSKOPİK SLAP (OMUZ) ONARIMI İŞLEM MALİYETLERİ, FATURA BEDELLERİ VE TEŞHİS İLİŞKİLİ GRUPLARA DAYALI MALİYET ANALİZİ

Yıl 2017, Sayı: 3, 167 - 219, 09.07.2017

Mehmet Top Hüseyin Aslan

Öz

Bu araştırmanın amacı, Ankara Numune Eğitim ve Araştırma
Hastanesi’nde 2013 yılı içerisinde gerçekleştirilen artroskopik slap onarımı
(omuz) işlemi maliyetlerini tedavi protokollerine göre belirlemek, bu işlem
için ilgili hastane tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) ödenmesi için
gönderilen ortalama fatura fiyatlarını hesaplamak ve artroskopik slap onarımı
(omuz) işlemi yapılan yatan hastaların TİG (Teşhis İlişkili Gruplar)
sistemindeki ortalama bağıl fiyatlarına göre TİG fatura değerlerini
hesaplamaktır. Bu hesaplamalara göre gerçek işlem maliyeti, TİG işlem fiyatı,
ortalama hizmet aktivite tutarı ve ortalama fatura tutarı arasında karşılaştırmanın
yapılması amaçlanmıştır. Araştırma tam ve fiili maliyetlendirme esas alınarak
tedavi protokollerine göre yapılmıştır. Araştırmada T.C. Sağlık Bakanlığı
Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin 2013 yılına ait verileri esas
alınmıştır. Araştırmada kullanılan faturalarda paket fiyat yerine, fiili
gerçekleşen fatura tutarları kullanılmıştır. Araştırmada hastanenin muhasebe
kayıtları, mizan, genel bütçe kayıtları, taşınır mal muhasebe kayıtları ile
entegre hastane bilgi yönetim sistemlerinden gerekli veriler elde edilmiştir.
TİG’e ilişkin veriler, T. C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü
TİG Daire Başkanlığı’ndan elde edilmiştir. Tedavi protokolleri, ilgili
hastanenin branş uzmanlarınca oluşturulmuş, işlem yerlerine ilişkin personel ve
çalışma usulleri, alan, kullanılan ilk madde ve malzeme vb. veriler ilgili
departmanlardan alınmıştır. Araştırma sonucunda; tedavi protokollerine ait
gerçek işlem maliyetleri - TİG işlem tutarları – fatura tutarları arasında
farklılıkların olduğu saptanmıştır. Bu farklılıklar, Sağlık Uygulama
Tebliği’nde hizmet fiyatlandırmasının gerçek işlem maliyetlerinin esas alarak
oluşturulması gerektiğini göstermektedir. Ayrıca gelecek dönemlerde Türkiye’de
hastane geri ödeme modeli olarak ulusal düzeyde TİG kullanılmalıdır ve TİG
bağıl değerler hesaplanırken gerçek maliyet verilerinin kullanılması
önerilmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Hastane Maliyet Analizi, TİG, Fatura Bedeli, Gerçek İşlem Maliyeti, Tedavi Protokolleri, Artroskopik Slap Onarımı (Omuz) İşlemi, Tıbbi Maliyetler

Kaynakça

• • ADLA, D. N., ROWSELL, M., PANDEY, R., (2010), “Cost-Effectiveness of Open Versus Arthroscopic Rotator Cuff Repair”, Journal of Shoulder Elbow Surgery, 19 (2), 258-61.
• • AHAMD, A., RAWABDEH, A., (2005), “Health Care Cost Containment Strategies: The Jordanian Experience”, International Journal of Health Planning and Management, 20 (1), 53–66.
• • AKCA, N., (2007), “Sağlık Hizmetlerinde Fiyatlandırma ve Hastane Hizmetlerinde Maliyete Göre Fiyatlandırma Modeline İlişkin Örnek Bir Uygulama” (Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sağlık Kurumları Yönetimi Anabilim Dalı, Ankara.
• • AKTAŞ, E., Kaptanoğlu, M., (2002), “Bir Akciğer Ameliyatının Maliyet İncelemesi”, Cumhuriyet Üniversitesi Tıp fakültesi Dergisi 24 (4), 191-197.
• • ALTINTAŞ, A. T., (2003), “Hastane İşletmelerinde Maliyet Muhasebesi Uygulaması, İstanbul Üniversitesi Kardiyoloji Enstitüsü’nde Bir Örnek Uygulama”, (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, İstanbul.
• • AYDIN, S., YİĞİT, P., DEMİR, M., GÜLER, H., (2013), “Tanı İlişkili Gruplama Verileri Çerçevesinde Türkiye’de Ürogenital Kanserlere Bakış”, Yeni Üroloji Dergisi, 8 (2): 72-78
• • BOYACI, A.Y., (2006), “Üniversite Hastanelerinde Uygulanan Sağlık Paket Program Uygulamalarının Maliyet Analizi: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Uygulama ve Araştırma Hastanesinde Bir Uygulama”, (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hastane ve Sağlık Kuruluşlarında Yönetim Bilim Dalı, İstanbul.
• • CANBAZ, M., AYDIN, T., TAŞPINAR, Ö., ERSOY, M., (2015), “Bir Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Fiziksel Tıp Ve Rehabilitasyon Servisi’nin Maliyet Yapısı ve Analizi”, Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 7 (12), 65-92.
• • CERAN, Y., ÖZDEMİR, Ş., (2013), “Sağlık İşletmelerinde Paket İşlem Fiyat Uygulamasının Hedef Maliyetleme Yöntemi ve Stratejik Pazarlama Muhasebesi Açısından Değerlendirilmesi ve Özel X Diyaliz Merkezinde Bir Uygulama”, Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 26, 450-478.
• • CHURCHILL, R.S., GHORAI, J. K., (2010), “Total Cost and Operating Room Time Comparison of Rotator Cuff Repair Techniques at Low, İntermediate and High Volume Centers: Mini-Open Versus All-Arthroscopic”, Journal of Shoulder Elbow Surgery, 19 (5), 716-21.
• • DURUKAN, S., AKAR, Ç., ŞAHİN, İ., (2007), “Seçilmiş Hastanelerde Karşılaştırmalı Poliklinik Gider Yeri Birim Maliyetleri”, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 10 (1), 19-47 Ankara.
• • MİNSOY, M.G., (2008), “Paket Ameliyatlardan Laparoskopik Kolesistektominin Hizmet Maliyetlerinin Belirlenmesi ve BUT-SUT Fiyatlarıyla Karşılaştırılması”, (Yüksek Lisans Tezi), Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Kurumları İşletmeciliği Anabilim Dalı, Ankara.
• • ESATOĞLU, A. E., AĞIRBAŞ, İ., PAYZINER, P., AKBULUT, Y., GÖKTAŞ, B., ÖZATKAN, Y., UĞURLUOĞLU, E., YILDIRIM, T., TÖRÜNER, M., GÖK, H., ATASOY, K. Ç., ÇAKIR, S., ÖKTEN, İ., (2010), “Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri’nde Maliyet Analizi”, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 63 (1), 17-27.
• • HEALTH INFORMATION and QUALITY AUTHORITY, (2014), “Health Technology Assessment of Scheduled Procedures Shoulder Arthroscopy”, İrlanda.
• • KISAKÜREK, M. M., YILMAZ, A., (2011), “Cumhuriyet Üniversitesi Hastanesi Anjiyo Ünitesi Maliyet-Hacim-Kâr Analizi”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (37), 42-59.
• • LARSEN, E. R., (1988); “Systems Support Cost Accounting and Quality of Care”, Healthcare Financial Management; 42, 2; ABI/INFORM Global ss. 86-88.
• • NARANJO-GIL, D., HARNMANN, F., (2006), “How Top Management Teams Use Management Accounting Systems to Impement Strategy”, Journal of Management Accounting Resarch, 18, 21–53.
• • OCAK, S., (2001), “Kamu Hastaneleri Tomografi Ünitelerinin Maliyet-Hacim-Kậr Analizleri ve Bir Örnek Uygulama”, (Yüksek Lisans Tezi), Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Muğla.
• • OCAK, S., GİDER, Ö., TOP, M., AKAR, Ç., (2004), “Muğla Devlet Hastanesi Tomoğrafi Ünitesi Maliyet-Hacim -Kâr Analizi”, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 7 (1), 3-38.
• • OKUMUŞ, O., (2008), “On Grup Hastalık İçin Maliyet Etkililik Çalışmalarının Sistematik İncelenmesi”, (Yüksek Lisans Tezi), Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Kurumları İşletmeciliği Anabilim Dalı, Ankara.
• • RETURN TO WORKSA, (2015), “Public Hospital Fee Schedule and Guidelines, Effective Date: 1 July 2015”, [https://www.rtwsa.com/media/documents/fee-schedules/Public-hospital-fee-schedule.docx. Erişim Tarihi: 05.09.2015).
• • SAĞLIK UYGULAMA TEBLİĞİ, (2013), Resmi Gazete Tarihi: 24.03.2013, Resmi Gazete Sayısı: 28597.
• • SERİNKEN, M., DURSUNOĞLU, N. & ÇIMRIN, A. H., (2009), “Bir Üniversite Hastanesi Acil Servisine Astım Atak İle Başvuran Erişkin Hastaların Hastane Maliyetleri”, Tüberküloz ve Toraks Dergisi, 57 (2), 198-204.
• • SÜT, N., MEMİŞ, D., (2010), “Travmatik Beyin Hasarının Yoğun Bakım Maliyeti ve Sağkalım Analizleri”, Ulus Travma Acil Cerrahi Dergisi, 16 (2), 149-154.
• • T. C. SAĞLIK BAKANLIĞI PERFORMANS YÖNETİMİ VE KALİTE GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI, (2011), “Teşhis İlişkili Gruplar: 5. ICD 10 AM Avustralya Kodalama Standartları”, Sağlık Bakanlığı, Ankara.
• • TOP, M., (2013), “Sağlık Kurumlarında Maliyet Yönetimi”, T. C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2865, Açık Öğretim Fakültesi Yayını No: 1822, Eskişehir.
• • UĞURTAY, H., ÖKER, F., SUR, H., BAKIR, İ., DÖĞÜCÜ, M. Ş., (2013), “Bir Kamu Hastanesinde Anjiyografi Birimi Maliyetlerinin Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yöntemi İle Analizi”, Nobel Medicus, 9 (1), 10-16.
• • ZENGİN, O., (2013), “Ağız ve Diş Sağlığı Merkezlerinde Maliyet Analizi ve Bir Uygulama”, (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı Muhasebe Finansman Bilim Dalı, İstanbul.
• • htpp://www.rtwsa.com/media/documents/fee-schedules/Private-hospital-fee-schedule-data-file.xlsx, Erişim Tarihi: 05.09.2015.
• • T. C. SAĞLIK BAKANLIĞI Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Teşhis İlişkili Gruplar Daire Başkanlığı resmi internet sayfası. (http://www.tig.saglik.gov.tr/ana-sayfa/1-37984/20141222.html), Erişim Tarihi: 01.09.2015
• • http://www.eurodrg.eu , Erişim Tarihi: 01.09.2015.
• • http://www.health.gov.au/internet/main/publishing.nsf/Content/3ED895138A1DBDC2CA257BF0001DAC04/$File/HeaderR13CWDHFEst.pdf, Erişim Tarihi: 02.09.2015.