ULUSLARARASILAŞMA SÜRECİ, SÖZLEŞMEYE DAYALI ULUSLARARASILAŞMA YOLLARI - (FRANCHISING (İsim Hakkı)) ve BİR HİZMET İŞLETMESİ (Mc.DONALD’S) ÜZERİNDE KAVRAMSAL BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2004, Sayı: 4, 0 - 0, 04.10.2004

Ayhan Gökdeniz Barış Erdem

Öz

Günümüzde
birçok işletme, rekabet gücünü artırmak, pazar payını genişletmek ve
müşterilerine daha iyi hizmet vermek için uluslararası pazarlara açılma
gereğini duymaktadır. Özellikle küreselleşme olgusu, günümüzde işletmelerin dış
piyasalara açılmalarındaki temel unsurlardan birisidir. İşletmelerin uluslararasılaşma
yollarından birisi de franchising
anlaşmalarıdır. Bir şirketin, bir diğer şirkete, kendine özgü ürün ve
hizmetleri satması için verdiği yetki anlamına gelen franchising, günümüzde
birçok işletmenin uluslararasılaşma aşamasında sıklıkla kullandığı bir yöntem
olarak karşımıza çıkmaktadır.

            Bu çalışmanın amacı,
uluslararasılaşma yollarından birisi olan franchising anlaşmalarını detaylı
olarak teorik kapsamda incelemek ve bu anlaşma türlerinin Türk hizmet
sektöründeki pazarlama etkinliğini ölçebilmektir. Bu nedenle, çalışmanın
birinci bölümü konunun kavramsal boyutta incelenmesini içermektedir. Çalışmanın
ikinci bölümünde ise, Türkiye’de hizmet sektöründe faaliyet gösteren ve
franchising anlaşması ile yönetilen bir şirket olan Mc Donald’s üzerinde
kavramsal bir araştırma yapılmış ve veriler çalışmamızda kullanılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Uluslararasılaşma, Franchising, Hizmet Sektörü, Mc Donald’s.

Kaynakça

• 1. CENGİZ Emrah, “Uluslararası Pazarlarda Satış Gücünün Oluşturulması”, Pazarlama Dünyası Dergisi, Mart-Nisan, Yıl:15, Sayı:86, s.62, 2001.
• 2. EREN Gülten, “Çokuluslu İşletmelerde Yönetsel Kontrol Sorun-ları”, Anadolu Üniversitesi, Afyon İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yıllığı, s.73, Afyon, 1992.
• 3. ŞAMLI A.Coşkun, “Global Marketing Strategies in A Borderless World”, Seminer, 15-16 Mayıs 1998, s.8, İstanbul, 1998.
• 4. PAPATYA Gürcan, Nurhan PAPATYA, “Pazarlamanın Küresel Stratejik Boyutu: Yönetim ve Çalışma İlkeleri”, Pazarlama Dünyası Dergisi, Eylül-Ekim, s.39, 1999.
• 5. HAAS Robert W., Business Marketing, Cincinati, USA, p.65, 1995.
• 6. GÖKSU Nusret, Murat CANITEZ, “Uluslararasılılaşma Yolları”, Pazarlama Dünyası Dergisi, Temmuz-Ağustos , Yıl:13, Sayı:76, s.16, 1999.
• 7. KOTLER Philip, Marketing Management, Englewood Cliffs,N.J., p.419, 1994.
• 8. SAY Tansu, “Uluslararası Pazarlar ve Dış Temsilci Seçimi”, Pazarlama Dünyası Dergisi, Eylül-Ekim, Yıl:13, Sayı:77, s.4, 1999.
• 9. YÜKSELEN Cemal, Pazarlama İlkeler-Yönetim, Detay Yayıncılık, s.123, Ankara, 2003.
• 10. SOHI Ravi, “Global Selling and Sales Management-Cross Cultural Issues-National Character”, Journal of Personal Selling & Sales Management, Summer, Vol.18, p.80, 1998.
• 11. JEANNET Jean-Pierre, H. David HENNSSEY, Global Marketing Staretigies, Houghton Mifflin CO., 3 ed.,Boston, p.475, 1995.
• 12. TERPSTRA Vern., Ravi SARATHY, International Marketing, Harcourt Brace College Publishers, The Dryden Press, 6.Ed., Orlando, p.371, 1994.
• 13. ATEŞOĞLU İrfan, Uluslararası Pazarlara Giriş Yöntemi Olarak Franchising Sistemi ve Turyap Örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlamamış Yüksek Lisans Tezi, s.23, Isparta, 1997.
• 14. Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük, TDK Yayınları: 549, Türk Tarih Kurumu Basımevi, s. 1099, Ankara, 1998.
• 15. http:// www.yenibir.com (Erişim,16 Mayıs 2004)
• 16. ARSLAN İ. Kahraman, “İşletme ve Pazarlama Yönetiminde Yeni Bir Sistem: Franchising”, Verimlilik Dergisi, s.8, 1996.
• 17. ERDOĞAN Nurten, Melih ERDOĞAN, Ali Ekrem ÖZKUL ve A. Sevgi ÖZTÜRK, Genel İşletme, Anadolu Üniversitesi İ.İ. Fak. Yayınları, s.12, Eskişehir, 1997.
• 18. ALTUNIŞIK Remzi, Şuayip ÖZDEMİR, Ömer TORLAK, Modern Pazarlama, Değişim Yayınları, s.249, Adapazarı, 2001.
• 19. DERMUT M. Metin, Bir Pazarlama Yöntemi Olarak Franchising, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, s.48, Konya, 2002.
• 20. http://www.franchising.com/franchisors/name_m.html, (18 Mayıs 2004)
• 21. ULAŞ Dilber, “Franchising Sisteminin, Franchise Alan ve Veren Yatırımcılar Açısından Verimliliğinin Değerlendirilmesi”, Verimlilik Dergisi, Milli Prodüktivite Merkezi Yayını, Sayı: 2, s. 40-41, 2004.
• 22. GÜRZUMAR Osman Berat, Franchise Sözleşmeleri ve Bu Sözleşmelerin Temelini Oluşturan Sistemlerin Hukuken Ko-runması, s.10, İstanbul, 1995.
• 23. AYHAN Doğan, “İşletmelerarası Bir Birleşme Biçimi: Franchising Sistemi ve Önemi”, Hacettepe Üniversitesi İİBF Dergisi, s.88, Ankara, 1984.
• 24. http://www.insankaynaklari.gokceada.com/proje8.html (10 Ekim 2004)
• 25. TEARE Richard, Michael OLSEN, International Hospitality Management, John Wiley – Sons.Inc., Pitman, p.96, New York, 2001.
• 26. PFEFFER E. Eric, “Hotel Franchising: Perspectives and Prospects”, Hospitality Review, Vol: 19, N.1, p.81, 2000.
• 27. KOCCO M.Angelo, Andrew M. VLADEMIR, Hospitality Today, Third Edition, Florida, p. 545, 1998.
• 28. http://www.ytukvk.org.tr/arsiv/barisyildiz1.html, (20 Mayıs 2004)
• 29. http://www.akariyer.com/ana_aday/girimci_franchising.asp, (20 Mayıs 2004)
• 30. http://www.franchising-tr.com/.htm/sirketler.html, (Erişim,16 Mayıs 2004)
• 31. YU Larry, The International Hospitality Business Management Operation, The Harworth Hospitality Press, p.142, 1999.
• 32. YU Larry, The International Hospitality Business Management Operation, The Harworth Hospitality Press, p.143, 1999.
• 33. TEKİN Mahmut, Girişimcilik ve Küçük İşletme Yöneticiliği, Eğitim Kitapevi, Ankara, s.191, 2004.
• 34. YU Larry, The International Hospitality Business Management Operation, The Harworth Hospitality Press, p.362, 1999.
• 35. YU Larry, The International Hospitality Business Management Operation, The Harworth Hospitality Press, p.363, 1999.
• 36. http://www.microsoft.com/turkiye/girisimci/isinizikurarken/arsiv/franchising.asp, (20 Mayıs 2004)
• 37. http://www.ada.net.tr/hukuk/hukukkonusumart.html, (Erişim,16 Mayıs 2004)
• 38. http://www.mcdonalds.com.tr/franchising/franchisingsistem.as, (21 Mayıs 2004)
• 39. TAŞTAN Seçil, http://www.insankaynakları.gokceada.com/ proje8_3.html, (Erişim,16 Mayıs 2004)