GİRİŞİMCİLİK EKOSİSTEMİNDE TÜRKİYE İÇİN YENİ BİR ARAÇ: YENİLİK MERKEZLERİ/AĞLARI

Yıl 2018, Sayı: 4, 7 - 69, 01.10.2018

Mehmet Cansız , Zeynep Kurnaz , Nuri Yavan

Öz

Girişimcilik, küresel ekonomideki büyüme ve
zenginliğin en önemli itici güçlerinden biridir. Son yıllarda “girişimcilik
ekosistemi” kavramı gerek sosyal bilimler literatüründe gerekse politika
yapıcılar arasında çokça tartışılan çerçevelerden birisi olarak görünmektedir.
Bu çalışmada girişimcilik ekosistemi yaklaşımı kullanılarak Türkiye’de
ekosistem içinde eksik bir bileşen olduğu düşünülen ve sistem içinde faaliyet
gösteren firmaların, girişimcilerin ve yenilik alanında çalışan aktörlerin
yararlanabileceği bölgesel yenilik merkezlerinin kurulması veya ekosistemde var
olan arayüz mekanizmalarının desteklenerek yenilikçi girişimciliğin yetenek,
kapasite ve rekabet gücünün artırılmasını amaçlayan yeni bir model önerisi
sunulmaktadır. Çalışma kapsamında belirtilen amaca ulaşabilmek için son
yıllarda sosyal bilimler alanında önemi gittikçe artan nitel bir araştırma
tasarımı/deseni kullanılmıştır. Bu bağlamda çalışmada nitel araştırma
desenlerinden olan ve bir olay ve bağlam arasındaki belirsizliği açığa
çıkarmayı hedefleyen durum çalışması
yöntemi kullanılmış ve bunun içinde veri toplama tekniği olarak da Ar-Ge, yenilik
ve girişimcilik alanındaki uzmanlarla odak grup görüşmesi yapılmıştır. Toplanan
nitel veriler, MAXQDA programı aracılılığıyla betimsel ve ilişkisel/içeriksel
analize tabi tutularak görselleştirlmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular, kurulması
öngörülen yenilik merkezlerinin ekosistem içindeki yerini, yapısını,
faaliyetlerini ve olası risklerini ortaya koymaktadır. Geliştirilen modele göre
Türkiye’nin girişimcilik ekosisteminde yenilik merkezlerine ihtiyaç olduğu ve
kurulacak merkezlerin hem ulusal kalkınma politikasına hizmet edecek bir yapı
olduğu hem de bulundukları bölgenin yenilik ve girişimcilik ekosisteminin etkin
şekilde gelişmesine katkı sağlayabileceği düşünülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Girişimcilik Ekosistemi, (Bölgesel) Yenilik Merkezi, İnovasyon Ağı, Arayüz, Nitel Veri Analizi, Ekonomik Coğrafya

Kaynakça

• Acs, Z. J., and Audretsch, D. B. (1988). Innovation in large and small firms: An empirical analysis, American Economic Review, 78(4), 678–690.Acs, Z. J., Stam, E., Audretsch, D. B., & O'Connor, A. (2017). The lineages of the entrepreneurial ecosystem approach. Small Business Economics, 49, 1–10.Acs, Z., Audretsch, D. B., Braunerhjelm, P., & Carlsson, B. (2012). Growth and entrepreneurship. Small Business Economics, 39(2), 289–300. Acs, Z.J. and Armington, C. (2004). Employment Growth and Entrepreneurial Activity in Cities, Regional Studies 38 (8), 911-927.Akar, H. (2016). Durum Çalışması. Eğitimde Nitel Araştırma Desenleri (Ed. A. Saban ve A. Ersoy). Ankara: Anı Yayıncılık.Aldrich, H., Rosen, B., & Woodward, W., (1987), The Impact Of Social Capital Networks On Business Foundings And Profit, Frontiers of Entrepreneurship Research Ed. N. Churchill, J. Hornaday, O. J. Krasner, & K. Vesper (Eds.),. Wellesley, MA: Babson College Center for Entrepreneurial Studies, s. 154-168.Alvedalen, J., & Boschma, R. (2017). A critical review of entrepreneurial ecosystems research: towards a future research agenda. European Planning Studies, 25(6), 887-903.Armington C. and Acs Z. (2002) The determinants of regional variation in new firm formation, Regional Studies 36, 33–45.ASPEN (2013). Entrepreneurial ecosystem diagnostic toolkit, aspen network of development entrepreneurs aspen. Erişim tarihi 28 Mayıs 2018, https://assets.aspeninstitute.org/content/uploads/files/content/docs/pubs/FINAL%20Ecosystem%20Toolkit%20Draft_print%20version.pdfAudretsch, D. B., Keilbach, M. C., & Lehmann, E. E. (2006). Entrepreneurship and economic growth. Oxford University Press.Audretsch, D., and Fritsch, M. (2002). Growth Regimes over Time and Space. Regional Studies, 36, 113–124.Baptista, R., Escária, V., & Madruga, P. (2008). Entrepreneurship, regional development and job creation: The case of Portugal. Small Business Economics, 30:49–58.Bathelt, H., Malmberg, A. ve Maskell, P. (2004). Clusters and knowledge, local buzz, global pipelines and the process of knowledge creation. Progress in Human Geography, 28 (1), 31-56.Baumgartner, D., Pütz, M., & Seidl, I. (2013). What kind of entrepreneurship drives regional development in European non-core regions? A literature review on empirical entrepreneurship research. European Planning Studies, 21(8), 1095–1127Baumol, W. J., (1993), Entrepreneurship, Management and the Structure of Payoffs, Cambridge, MA: MIT Press.Bell, D. (1973). The Coming of Postindustrial Society: A Venture in A social Forecasting. New York: Basic Books. Bell, D. (1974). Labour in Post-Industrial Society: The Worker in “Post-Industrial” Capitalizm Liberal and Radical Responses. New York: The Free Press.Bosma, N., & Schutjens, V. (2011). Understanding regional variation in entrepreneurial activity and entrepreneurial attitude in Europe. The Annals of Regional Science, 47(3), 711-742.Brown, R. ve Mason, C. (2017). Looking inside the spiky bits: A critical review and conceptualisation of entrepreneurial ecosystems. Small Business Economics, 49, 11–30.BSTB, (2015). Türkiye Sanayi Stratejisi Belgesi 2015-2018, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. Erişim: 15 Mayıs 2018, https://www.sanayi.gov.tr/handlers/DokumanGetHandler.ashx?dokumanId=e9f6e3f2-f8ab-4fd1-9d65-22d553867dc1BSTB, (2018). Teknoloji Geliştirme Bölgeleri İstatistikleri Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. Erişim: 15 Mayıs 2018, https://btgm.sanayi.gov.tr/Handlers/DokumanGetHandler.ashx?dokumanId=79697c38-21c9-4206-8104-0d95bd342fc9Burt, R. S. (1992) Structural Holes: The Social Structure of Competition. Cambridge, MA: Harvard University Press.Cansız, M. (2013). Türkiye’nin yenilikçi girişimcileri: Teknoloji geliştirme bölgeleri örneği. Ankara: Kalkınma BakanlığıCansız, M., (2014), Innovative Entrepreneurship of Turkey (Tha case of Turkish Technoparks), Ministry of Development, Ankara.Cansız, M., (2016). Türkiye’de Akademik Girişimcilik, Kalkınma Bakanlığı, Ankara.Cansız, M., (2017). 2023’e Doğru Türkiye Teknoparkları, Kalkınma Bakanlığı, Ankara.Cansız, M., Ulusoy, D., (2017), Teknoloji Tabanlı Girişimcilerin Başarısında Yapısal, Ekonomik, Sosyal, Kültürel ve Beşeri Sermayenin Etkileri: Türkiye Örneği, Sosyoloji Konferansları, (56), 113-149.Castells, M., (2005), Enformasyon Çağı, Ekonomi, Toplum ve Kültür, Ağ Toplumunun Yükselişi, Çev: Ebru Kılıç, Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul. DEI, (2017). Roundtable on ‘Digitising European Industry. Erişim tarihi 28 Mayıs 2018, https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/roundtable-digitising-european-industry-commissioner-oettinger-september-2016DiMaggio, P. (1992), “Nadel's Paradox Revisited: Relational and Cultural Aspects of Organizational Structure”, Networks and Organizations; Structure, Form and Action, Eds. N. Nohria and R. Eccles, , pp. 118-142. Cambridge, MA: Harvard Business School. Drucker, F., P., (1991), The New Productivity Challenge, Harvard Business Review, 69 (6), 69–90.Drucker, F., P., (1994) Yeni Gerçekler, çev. Birtane Karanakçı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara.Du, K., & O’Connor, A. (2018). Entrepreneurship and advancing national level economic efficiency. Small Business Economics, 50(1), 91-111.EARTO, 2018, European Innovation Hubs: An Ecosystem Approach to Accelerate the Uptake of Innovation in Key Enabling Technologies. Erişim tarihi 28 Mayıs 2018, http://www.earto.eu/fileadmin/content/03_Publications/2018/EARTO_Paper_-_European_Innovation_Hubs_-_Final.pdfFeld, B. (2012). Startup communities: building an entrepreneurial ecosystem in your city. John Wiley & SonsFlorida, R. (2002). The Rise of the Creative Class. New York: Basic Books.Florida, R. (2005). Cities and the Creative Class. New York: Routledge.GEDI (2017). The global entrepreneurship index 2017. The Global Entrepreneurship and Development Institute. Washington, D.C., USAGEM (2017). Global entrepreneurship monitör: 2016/17 global report. Global Entrepreneurship Research Association (GERA).GSEP (2015). Türkiye Girişimcilik Stratejisi Ve Eylem Planı 2015-2018. Erişim tarihi 28 Mayıs 2018, http://www.sp.gov.tr/upload/xSPTemelBelge/files/n4JRw+GISEP_2015-2018_.pdfIsenberg, D. (2011). The entrepreneurship ecosystem strategy as a new paradigm for economy policy: Principles for cultivating entrepreneurship. Babson Entrepreneurship EcosystemProject. Erişim tarihi 28 Mayıs 2018, http://entrepreneurial-revolution.com/2011/05/11/the-entrepreneurship-ecosystem-strategy-as-a-new paradigm-for-economic-policy-principles-for-cultivating-entrepreneurship/Isenberg, D.J. (2010). How to start an entrepreneurial revolution. Harvard Business Review, 88(6), 41-50. İZKA ve TEPAV (2012). İzmir girişimcilik ekosisteminin geliştirilmesi stratejisi. İzmir: İZKAKalkınma Bakanlığı, (2013) Onuncu Kalkınma Planı 2014-2018, Kalkınma Bakanlığı Yayınları, Ankara.Kalkınma Bakanlığı, (2014) Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi (2014-2023), Kalkınma Bakanlığı, Ankara.Koltai, S. (2012). Entrepreneurship and economic development. Erişim tarihi 28 Mayıs 2018, http://inec.usip.org/blog/2012/mar/26/entrepreneurship-and-economic-development-0Korent, D., Vuković, K., & Brčić, R. (2015). Entrepreneurial activity and regional development. Economic research-Ekonomska istraživanja, 28(1), 939-958.KSEP (2015). 2015-2018 Kobi Stratejisi Ve Eylem Planı: KSEP. Erişim tarihi 28 Mayıs 2018, http://www.kosgeb.gov.tr/Content/Upload/Dosya/KSEP%20G%C3%BCncellenen%20Eylem%20Plan%C4%B1%202015-2018_06_05_2016.pdfKuckartz, U. (2014). Qualitative Text Analysis. (A. McWhertor, çev.). London, Thousand Oaks, New Delhi & Singapore: Sage Publications.KÜSİ, (2015), Türkiye Kamu-Üniversite-Sanayi İşbirliği (KÜSİ) Stratejisi ve Eylem Planı (2015-2018), Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. Erişim: 15 Mayıs 2018, https://kusip.gov.tr/kusip/yonetici/hakkindaEkGoster.htm?id=6Liao, J. ve Welsch H., (2003), “Social Capital And Entrepreneurial Growth Aspiration: Comparison of Technology And Non-Technology Based Nascent Entrepreneurs”, Journal of High Technology Management Research, 14, 149-170. Mack, E., & Mayer, H. (2016). The evolutionary dynamics of entrepreneurial ecosystems. Urban Studies, 53, 2118–2133.Malecki, E. (2018) Entrepreneurship and entrepreneurial ecosystems, Geography Compass, 12 (3), DOI: 10.1111/gec3.12359 Mason, C., & Brown, R. (2014). Entrepreneurial ecosystems and growth oriented entrepreneurship. Paris: OECDMoore, J. F. (1993). Predators and prey: A new ecology of competition. Harvard Business Review, 71(3), 75–86.Mueller, P., Van Stel, A., & Storey, D. J. (2008). The effects of new firm formation on regional development over time: The case of Great Britain. Small Business Economics, 30, 59–71.Mulas, V., Minges, M. ve Applebaum, H. (2015). Boosting tech innovation ecosystems in cities: a framework for growth and sustainability of urban tech innovation ecosystems. Washington, World Bank Group. Erişim tarihi 28 Mayıs 2018, http://documents.worldbank.org/curated/en/623971467998460024/Boosting-tech-innovation-ecosystems-in-cities-a-framework-for-growth-and-sustainability-of-urban-tech-innovation-ecosystemsMüller, S. (2016). A progress review of entrepreneurship and regional development: What are the remaining gaps?. European Planning Studies, 24(6), 1133-1158.Nahapiet, J., Ghoshal, S., (1998), “Social Capital, Intellectual Capital, and The Organizational Advantage”, Academic. Management, Vol. 23, No. 2, pp. 242-266.OECD (2015). OECD Innovation strategy 2015: An agenda for policy action. Paris:OECDOECD, (2012), Entrepreneurship at a Glance, OECD, Paris.Parsons, T., (1991), The Social System, Routledge Sociology Classics. Porter, M., (1990), The Comparative Advantage of Nations, New York: Free PressPutman, R., D., (1993), “The Prosperous Community: Social Capital and Public Life”, American Prospect, 13, 35-42.Reynolds, P. D. (1999). Creative destruction: Source or symptom of economic growth. In Z. J. Acs, B. Carlsson, & C. Karlsson (Eds.), Entrepreneurship, small and medium-sized firms and the macroeconomy (pp. 97–136). Cambridge: Cambridge University Press.Roundy, P. T. (2016). Start‐up community narratives: The discursive construction of entrepreneurial ecosystems. Journal of Entrepreneurship, 25, 232–248.Saxenian, A., L., (1996). Regional Advantage: Culture and Competition in Silicon Valley and Route 128. Cambridge, MA: Harvard University Press.Schumpeter, J. A., (1934), The Theory of Economic Development, Oxford: Oxford university Press.Spigel, B. (2017). The relational organization of entrepreneurial ecosystems. Entrepreneurship Theory and Practice, 41, 49–72.Stam, E. (2015). Entrepreneurial ecosystems and regional policy: A sympathetic critique. European Planning Studies, 23, 1759–1769.Stam, E. ve Spigel, B. (2016). Entrepreneurial Ecosystems, Utrecht School of Economics Tjalling C. Koopmans Research Institute Discussion PaperSeries 1, 6-13. Erişim tarihi 28 Mayıs 2018, https://www.uu.nl/en/file/55729/download?token=dzRMYt-tSternberg, R. (2009). Regional dimensions of entrepreneurship. Foundations and Trends® in Entrepreneurship, 5(4), 211-340.Stough, R. R. (2016). Entrepreneurship and regional economic development: Some reflections. Investigaciones Regionales, (36), 129-150.Strauss, A. L. (2003). Qualitative Analysis for Social Scientists. Cambridge & New York: Cambridge University Press. TEPAV (2016). Bölgesel rekabet gündemlerinin tasarımı için araç seti. Ankara: Kalkınma Bakanlığı GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı.TÜBİTAK (2010). Ulusal bilim, teknoloji ve yenilik stratejisi 2011-2016. Ankara: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu.TÜSİAD (2008). Bölgesel inovasyon merkezleri: Türkiye için bir model önerisi. İstanbul: TÜSİAD.Valliere, D., & Peterson, R. (2009). Entrepreneurship and economic growth: Evidence from emerging and developed countries. Entrepreneurship & Regional Development, 21(5-6), 459-480.van Stel, A. and Suddle, K. (2008). The Impact of New Firm Formation on Regional Development in the Netherlands, Small Business Economics, 30, 31-47.Van Stel, A., Carree, M., & Thurik, R. (2005). The effect of entrepreneurial activity on national economic growth. Small Business Economics, 24, 311–321. Waıts. J., M., (2013), Guidelines for Building an Innovation Hub, National Governors Association. Erişim tarihi 28 Mayıs 2018, http://www.fora.org/Reports/Colloq/Panel_2_MaryJoWaits_121213.pdfWEF, (2017) The Global Competitiveness Report 2017–2018, World Economic Forum, Geneva. WEF. (2014). Entrepreneurial ecosystems and around the globe and early-stage company growth dynamics—an entrepreneurs perspective. Davos: World Economic Forum, Erişim tarihi 28 Mayıs 2018, http://reports.weforum.org/entrepreneurial-ecosystems-around-the-globe-and-early-stage-company-growth-dynamics/wp-content/blogs.dir/34/mp/files/pages/files/nme-entrepreneurship-report-jan-8-2014.pdfWIPO, (2017) The Global Innovation Index 2017, Cornell University, INSEAD, and the World Intellectual Property Organization, Geneva.Wong, P.K., Ho, Y.P., and Autio, E. (2005). “Entrepreneurship, Innovation and Economic Growth: Evidence from GEM data”, Small Business Economics, 24: 335–350World Bank, (2018) Doing Business 2018, International Bank for Reconstruction and Development / The World Bank, Washington DC. Yavan, N. (2017a) Girişimcilik ve Yenilik İhtiyaç Analizi Araştırma Projesi I. Etap Sonuç Raporu: Konya, Karaman, Aksaray ve Niğde, Kalkınma Bakanlığı Konya Ovası Projesi (KOP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Konya.Yavan, N. (2017b) Bölgesel Kalkınmada Yeni Bir Moda Mı? Yoksa Yeni Bir Kavram Mı? Girişimcilik Ekosistemi Yaklaşımı ve Kritik Bir Değerlendirmesi, 17. Ulusal Bölge Bilimi ve Bölge Planlama Kongresi, 12-14 Ekim 2017, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur.Yavan, N. (2017c) Bölgesel Yenilik Sistemi Perspektifinden KOP Bölgesinde Ar-Ge Ve İnovasyon Faaliyetlerinin Analizi, 17. Ulusal Bölge Bilimi ve Bölge Planlama Kongresi, 12-14 Ekim 2017, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur. Yavan, N. (2018a) Girişimcilik ve Yenilik İhtiyaç Analizi Araştırma Projesi II. Etap Sonuç Raporu: Kırıkkale, Kırşehir, Nevşehir ve Yozgat, Kalkınma Bakanlığı Konya Ovası Projesi (KOP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Konya.Yavan, N. (2018b) KOP Bölgesi Girişimcilik ve Yenilik İhtiyaç Analizi, Kalkınma Bakanlığı Konya Ovası Projesi (KOP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Konya.