KANATLI BESLENMESİNDE ANTİBİYOTİKLERE ALTERNATİF BAZI TIBBİ BİTKİLER

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 3, 106 - 114, 30.12.2019

Füsun Temamoğulları Zozan Garip Yakup Yılmaztekin

Öz

Antibiyotikler kanatlı yetiştiriciliğinde hastalıkların önlenmesi ve tedavisinde de kullanılmaktadır. Bununla beraber, kanatlı beslenmesinde gelişme hızlandırıcı olarak antibiyotiklerin kullanımının yasaklanmıştır. Bu da antibiyotikler yerine alternatif tıbbi bitkilerin kullanımı ile ilgili çalışmalara hız kazandırmıştır. Dünya’da ve ülkemizde kanatlı beslenmesinde gelişme hızlandırıcı olarak birçok çalışma yapılmıştır. Bu derlemede özellikle ülkemizde yaygın yetişen kanatlı beslenmesinde gelişme hızlandırıcı etkisi belirlenmiş antibakteriyel etkili çörek otu, İstanbul kekiği, kekik ve Mersin bitkisi hakkında bilgi verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Çörtük otu, İstanbul kekiği, Kekik, Mersin yaprağı

Kaynakça

• Kaynakça Akgül, A., Bayrak, A. ( 1989). Essential oil content and composition of myrtle (Myrtus communis L.) leaves. Doğa Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi, 13(2),143–147 Alamanni, M. C., & Cossu, M. (2004). Radical scavenging actıvıty and antioxidant actıvıty of liquors of Myrtle (Myrtus communıs l.) berries and leaves. Italian Journal of Food Science, 16(2), 197-208 Al-Beitawi, N. A., El-Ghousein, S. S., &Nofal, A. H. (2009). Replacing bacitracin methylene disalicylate by crushed Nigella sativa seeds in broiler rations and its effects on growth, blood constituents and immunity. Livestock Science, 125(2-3), 304-307. Alem, G., Mekonnen, Y., Tiruneh, M., & Mulu, A. (2008). Invitro antibacterial activity of crude preparation of myrtle (Myrtus communis) on common human pathogens. Ethiopian Medical Journal, 46(1), 63-69. Al-Kassie, G. A. (2009). Influence of two plant extracts derived from thyme and cinnamon on broiler performance. Pakistan Veterinary Journal, 29(4), 169-173. Arici, M., Sagdic, O., &Gecgel, U. (2005). Antibacterial effect of Turkish black cumin (Nigella sativa L.) oils. Grasas y Aceites, 56(4), 259-262. Arslan, D., Tinmaz, A., Baser, K. H. C., & Tümen, G. (2009a). Marmara Bölgesi İstanbul Kekiği (Origanum vulgare subsp. hirtum) Popülasyonlarının Verim ve Kalite Özellikleri. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, 19-22 Ekim Hatay Cilt 2 sayfa:287-291 Arslan, M., Ayanoglu, F., & Üremiş, İ. (2009b). Doğu Akdeniz Koşullarında Yetiştirilen Kekiğin (Thymus vulgaris L.) Herba Verimi, Uçucu Yağ Oranı ve Bileşenleri. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, 2, 274–277. Aydın, C., & Özcan, M. M. (2007). Determination of nutritional and physical properties of myrtle (Myrtus communis L.) fruits growing wild in Turkey. Journal of Food Engineering, 79(2), 453-458. Bakathir, H. A., & Abbas, N. A. (2011). Detection of the antibacterial effect of Nigella sativa ground seeds with water. African Journal of Traditional, Complementary and Alternative Medicines, 8(2), 15-164. Baser, K. H. C., Özek, T., Kürkçüoglu, M., & Tümen, G. (1994). The essential oil of Origanum vulgare subsp. hirtum of Turkish origin. Journal of Essential Oil Research, 6(1), 31-36. Başer, K. H. C., (2000). “Uçucu yağların parlak geleceği”. Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Bülteni Sayı: 15, 20-33 Anadolu Üniversitesi Tıbbi ve Aromatik Bitki ve İlaç Araştırma Merkezi, Eskişehir Baydar, H. (2007). Tıbbi, aromatik ve keyif bitkileri bilimi ve teknolojisi (Genişletilmiş II baskı). Süleyman Demirel Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, 51, 205-212. Baytop, T. (1999a). Çörekotu. Türkiye'de bitkiler ile tedavi: Geçmişte ve Bugün.S: 189. Nobel Tıp Kitabevleri. Baytop, T. (1999b). İstanbul kekiği. Türkiye'de bitkiler ile tedavi: Geçmişte ve Bugün. S: 254. Nobel Tıp Kitabevleri. Baytop, T. (1999c). Kekik. Türkiye'de bitkiler ile tedavi: Geçmişte ve Bugün. S: 253-254.Nobel Tıp Kitabevleri. Baytop, T. (1999d). Mersin yaprağı. Türkiye'de bitkiler ile tedavi: Geçmişte ve Bugün. S: 293. Nobel Tıp Kitabevleri. Biricik, H., Yesilbag, D., Gezen, S. S., & Bulbul, T. (2012). Effects of dietary myrtle oil (Myrtus communis L.) supplementation on growth performance, meat oxidative stability, meat quality and erythrocyte parameters in quails. Revue Med Vet, 163(3), 134-138. Bravo, L. (1998). Polyphenols: chemistry, dietary sources, metabolism, and nutritional significance. Nutrition reviews, 56(11), 317-333. Ceylan, A. (1983) Tıbbi Bitkiler (1. Genel Bölüm), Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:312, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ofset Basımevi, Bornova-İzmir, s:83. Ceylan, A. (1996). Tıbbi Bitkiler-II (Uçucu yağ bitkileri), Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 481. ISBN 975- 483- 362- 1 Cherif, M., Valenti, B., Abidi, S., Luciano, G., Mattioli, S., Pauselli, M., &Salem, H. B. (2018). Supplementation of Nigella sativa seeds to Barbarine lambs raised on low-or high-concentrate diets: effects on meat fatty acid composition and oxidative stability. Meat Science, 139, 134-141. Denli, M., Okan, F., & Uluocak, A. N. (2004). Effect of dietary supplementation of herb essential oils on the growth performance, carcass and intestinal characteristics of quail (Coturnix coturnix japonica). South African Journal of Animal Science, 34(3). Erisgin, Z., Atasever, M., Cetinkaya, K., Dizakar, S. Ö. A., Omeroglu, S., & Sahin, H. (2019). Protective effects of Nigella sativa oil against carboplatin-induced liver damage in rats. Biomedicine&Pharmacotherapy, 110, 742-747. Esen, G., Azaz, A. D., Kurkcuoglu, M., Baser, K. H. C., & Tinmaz, A. (2007). Essential oil and antimicrobial activity of wild and cultivated Origanum vulgare L. subsp. hirtum (Link) lets waart from the Marmara region, Turkey. Flavour and Fragrance Journal, 22(5), 371-376. Fakılı, O. (2010). Türkiye’de Kekik Adı İle Anılan Bitkiler Konusunda Yapılan Çalışmaların Envanteri (Yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Adana. Erişim adresi: http://traglor.cu.edu.tr/objects/objectFile/2x5rCuOF-3082013-55.pdf Farah, A., Afifi, A., Fechtal, M., Chhen, A., Satrani, B., Talbi, M., & Chaouch, A. (2006). Fractional distillation effect on the chemical composition of Moroccan myrtle (Myrtus communis L.) essential oils. Flavour and fragrance Journal, 21(2), 351-354. Flamini, G., Cioni, P. L., Morelli, I., Maccioni, S., & Baldini, R. (2004). Phytochemical typologies in some populations of Myrtus communis L. on Caprione Promontory (East Liguria, Italy). Food chemistry, 85(4), 599-604. Gali-Muhtasib, H., El-Najjar, N., &Schneider-Stock, R. (2006). The medicinal potential of black seed (Nigella sativa) andits components. Advances in Phytomedicine, 2, 133-153. Gemici, I. (2008). Origanum vulgare ssp. hirtum Bitki Ekstraktının Broyler Piliçlerinin Performansına Etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş. Sayfa: (II)-35-37 Gerige, S. J., Gerige, M. K. Y., &Rao, M. (2009). GC-MS Analysis of Nigella sativa seeds and antimicrobial activity of its volatile oil. Brazilian Archives of Biology and Technology, 52(5), 1189-1192. Gilani, A. U. H., Jabeen, Q., &Khan, M. A. U. (2004). A review of medicinal use sand pharmacological activities of Nigella sativa. Pak J BiolSci, 7(4), 441-51. Guler, T., & Ertas, O. N. (2006). The effect of dietary black cumin seeds (Nigella sativa L.) on the performance of broilers. Asian-Austral Asian Journal of Animal Sciences, 19(3), 425-430. Güler, T., Dalkılıç, B., Çiftçi, M., Ertaş, O. N., Dikici, A., Özdemir, P., & Bozkurt, P. (2005). Broyler Rasyonuna Katılan Kekik ve Anason Yağları İle Antibiyotiğin Toplam Sekal Koliform Bakteri Sayısı Üzerine Etkisi. Fırat Üniversitesi Doğu Araştırmaları Dergisi, 3(3), 47-52. Güzelsoy, P., Aydın, S., & Başaran, N. (2018). Çörek Otunun (Nigella sativa L.) Aktif Bileşeni Timokinonun İnsan Sağlığı Üzerine Olası Etkileri. Journal of Literature Pharmacy Sciences, 7(2), 118-135. Hajiaghaee, R., Faizi, M., Shahmohammadi, Z., Abdollahnejad, F., Naghdibadi, H., Najafi, F., & Razmi, A. (2016). Hydroalcoholic extract of Myrtus communis can alter anxiety and sleep parameters: a behavioral and EEG sleep pattern study in mice and rats. Pharmaceutical biology, 54(10), 2141-2148. Hammer, K. A., Carson, C. F., & Riley, T. V. (1999). Antimicrobial activity of essential oils and other plant extracts. Journal of Applied Microbiology, 86(6), 985-990. Hanafy, M. S. M., &Hatem, M. E. (1991). Studies on the antimicrobial activity of Nigella sativa seed (black cumin). Journal of Ethnopharmacology, 34(2-3), 275-278. İlisulu, K. (1992). İlaç ve Baharat Bitkileri, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:1256, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Baskı Ofset Ünitesi, Ankara, 302 s. Karik, Ü., Tınmaz, A. B., Kürkçüoglu, M., Baser, K. H. C., & Tümen, G. (2007). İstanbul Kekiği (Origanum vulgare L. subsp. hirtum) Populasyonlarında Farklı Biçim Zamanlarının Verim ve Kaliteye Etkileri. Bahçe, 36(1-2), 37–48. Kawahara, H., Kubota, A., Hasegawa, T., Okuyama, H., Ueno, T., Ida, S., & Fukuzawa, M. (2007). Effects of rikkunshito on the clinical symptoms and esophageal acid exposure in children with symptomatic gastroesophageal reflux. Pediatric surgery international, 23(10), 1001-1005. Kazemi, M. (2014). Phytochemical composition, antioxidant, anti-inflammatory and antimicrobial activity of Nigella sativa L. essential oil. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 17(5), 1002-1011. Lee, S. J., Umano, K., Shibamoto, T., & Lee, K. G. (2005). Identification of volatile components in basil (Ocimum basilicum L.) and thyme leaves (Thymus vulgaris L.) and their antioxidant properties. Food Chemistry, 91(1), 131-137. Mansouri, S., Foroumadi, A., Ghaneie, T., & Najar, A. G. (2001). Antibacterial activity of the crude extracts and fractionated constituents of Myrtus communis. Pharmaceutical biology, 39(5), 399-401. Mhamdi, B., Abbassi, F., & Marzouki, L. (2014). Antimicrobial activities effects of the essential oil of spice food Myrtus communis leaves vr. italica. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 17(6), 1361-1366. Milos, M., Mastelic, J., & Jerkovic, I. (2000). Chemical composition and antioxidant effect of glycosidically bound volatile compounds from oregano (Origanum vulgare L. ssp. hirtum). Food Chemistry, 71(1), 79-83. Mimica-Dukić, N., Bugarin, D., Grbović, S., Mitić-Ćulafić, D., Vuković-Gačić, B., Orčić, D., ... & Couladis, M. (2010). Essential oil of Myrtus communis L. as a potential antioxidant and antimutagenic agents. Molecules, 15(4), 2759-2770. Ocak, N., Ak, B., & Altop, A. (2005). Nane (Mentol) veya Kekik (Karvakrol) Esans Yağı İlave Edilen Karmalar ile Yemlenen Etlik Piliçlerin Performansları. III.Ulusal Hayvan Besleme Kongresi, 7–10. Ocak, N., Erener, G., Burak Ak, F., Sungu, M., Altop, A., & Ozmen, A. (2008). Performance of broilers fed diets supplemented with dry peppermint (Mentha piperita L.) or thyme (Thymus vulgaris L.) leaves as growth promoter source. Czech Journal of Animal Science, 53(4), 169. Oğur, R. (1994). Mersin bitkisi (Myrtus communis L.) hakkında bir inceleme. Çevre Dergisi, 10(1), 21-25. Oka, Y., Ben-Daniel, B., & Cohen, Y. (2012). Nematicidal activity of the leaf powder and extracts of Myrtus communis against the root-knot nematode Meloidogyne javanica. Plant Pathology, 61(6), 1012-1020. Ozcan, M. M., Uyar, B., & Unver, A. (2015). Antibacterial effect of myrtle (Myrtus communis L.) leaves extract on microorganisms. Journal of Food Safety and Food Quality-Archiv fur Lebensmittelhygiene, 66(1), 18-21. Özgüven, M., & Kirici, S. (2002). Composition of the Essential Oil of Thymus vulgaris L. Clones of Different Origins in the Çukurova Conditions. Proceedings of the Workshop on Agricultural and Quality Aspects of Medicinal and Aromatic Plants, 29 Mayıs–01 Haziran 2001, Sayfa;243-254, Adana Özgüven, M., Sekin, S., Gürbüz, B., Şekeroğlu, N., Ayanoğlu, F., & Ekren, S. (2005). Tütün, tıbbi ve aromatik bitkiler üretimi ve ticareti. VI. Teknik Tarım Kongresi Bildiri Kitabı, 1, 481-501. Ramakrishna R. R., Platel, K., &Srinivasan, K. (2003). In vitro influence of spice sand spice‐active principles on digestive enzymes of rat pancreas and small intestine. Food/Nahrung, 47(6), 408-412. Randhawa, M. A., Alenazy, A. K., Alrowaili, M. G., & Basha, J. (2017). An active principle of Nigella sativa L., thymoquinone, showing significant antimicrobial activity against anaerobic bacteria. Journal of Intercultural Ethnopharmacology, 6(1), 97. Sadikoglu, N. (2005). Kekik olarak kullanılan türler üzerinde farmasötik botanik araştırmalar. İstanbul Üni. Eczacılık Fakültesi-Doktora Tezi, 128-130. Saei, M. M., Sadeghi, A. A., & Ahmadvand, H. (2013). The effect of Myrtus communis oil extract on growth performance, serum biochemistry and humoral immune responses in broiler chicks fed diet containing aflatoxin B1. Archives Animal Breeding, 56(1), 842-850. Safari, R., Hoseinifar, S. H., Van Doan, H., & Dadar, M. (2017). The effects of dietary Myrtle (Myrtus communis) on skin mucus immune parameters and mRNA levels of growth, antioxidant and immune -related genes in zebrafish (Danio rerio). Fish & shellfish immunology, 66, 264-269. Sancaktaroğlu, S., & Bayram, E. (2011). Farklı Kökenli İstanbul Kekiği (Origanum Vulgare Subsp. Hirtum L.) Populasyonlarında Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 48(3), 265-277. Shokrollahi, B., &Sharifi, B. (2018). Effect of Nigella sativa seeds on growth performance, blood parameters, carcass quality and antibody production in Japanese quails. Journal of Livestock Science (ISSN online 2277-6214), 9, 56-64. Siddiqui, M. N., Islam, M. T., Sayed, M. A., &Hossain, M. A. (2015). Effect of dietary supplementation of acetone extracts of Nigella sativa L. seeds on serum cholesterol and pathogenic intestinal bacterial count in broilers. J. Anim. Plant Sciences, 25(2), 372-379. Topcagic, A., Zeljkovic, S. C., Karalija, E., Galijasevic, S., &Sofic, E. (2017). Evaluation of phenolic profile, enzyme inhibitory and antimicrobial activities of Nigella sativa L. seed extracts. Bosnian Journal of Basic Medical Sciences, 17(4), 286. Tufan, T. (2015). Japon Bıldırcınlarının Rasyonlarına Çörek Otu (Nigella sativa L.) Tohumu veya Çörek Otu Yağı İlavesinin Besi Performansı, Karkas Özellikleri ve Bazı Kan Parametrelerine Etkisi. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 21 (4),593-599. Waldenstedt, L. (2003). Effect of vaccination against coccidiosis in combination with an antibacterial oregano (Origanum vulgare) compound in organic broiler production. Acta Agriculturae Scandinavica, Section A-Animal Science, 53(2), 101-109. Yeomans, M. R. (1996). Palatability and the micro-structure of feeding in humans: the appetizer effect. Appetite, 27(2), 119-133.