Rumen asidozuna fizyopatolojik bakış

Yıl 2009, Cilt: 80 Sayı: 3, 3 - 6, 01.08.2009

Hakan Öztürk İlksin Pişkin

Öz

Rumen asidozu, ruminantların kolay fermente olabilir karbonhidratları aşırı miktarda tüketmesi sonucunda oluşan en yaygın beslenme bozukluklarından birisidir. Bu tür karbonhidratların fazla tüketilmesi başlangıçta tüm rumen mikroorganizmalarının gelişimini ve rumen fermantasyonunu uyarır. Bu durum organik asitlerin (uçucu yağ asitleri ve laktik asit gibi) patolojik düzeylerde rumende birikmesine neden olur. Rumen epitelinin taşıma işlevi ve tükürük salınımı ile bu organik asitlerin neden olduğu asidite yeterince tamponlanamayacağından rumen pH’sı düşer. Rumen asidozu için sınır değer genel olarak pH 5,6 kabul edilir. Akut asidoz için kabul edilen sınır pH 5,0 ve aşağısı iken, subakut ya da kronik asidoz için bu değer 5,0–5,6 aralığıdır. Akut rumen asidozunda pH’nın 5,0’in altına düşmesi, laktik asit birikmesinden kaynaklanır. Bu durum, asit ortamda laktik asidi fermente eden bakteriler ve protozoonların gelişiminin baskılanması, buna karşın aside dayanıklı laktik asit üreten bakterilerin gelişiminin uyarılmasının bir sonucudur. Subakut ya da kronik asidozda ise pH’nın 5,6’nın altına düşmesinden laktik asit değil, uçucu yağ asitleri sorumludur. Burada laktik asidin rumen lümeninde birikmemesinin sebebi, laktik asidi uçucu yağ asitlerine fermente eden bakterilerin bu pH aralığında hala aktif olmasından kaynaklanmaktadır. Bahsi geçen mikrobiyal ve biyokimyasal değişiklikler rumen epitelinin bariyer ve taşıma işlevlerinde bozulmalara ve çok sayıda fizyopatolojik sorunun çıkmasına aracılık etmektedir. Bu derlemede, rumen asidozunun gelişim süreci içerisinde rumen lümeni ve duvarındaki değişiklikler ile bozulan fizyolojik mekanizmalar üzerinde durulacaktır

Anahtar Kelimeler

Fizyolojik düzenleme, pH, Rumen asidozu

Physio-pathological aspect of ruminal acidosis

Öz

Ruminal acidosis is one of the most common nutritional disorders in domestic ruminants and it usually occurs when ruminants ingest an excessive amount of readily fermented carbohydrates. High intake of such carbohydrates first stimulates growth rates of allruminal microorganisms resulting in an overall increase
in the rate of fermentation. This situation leads to a nonphysiological
accumulation of total organic acids (volatile
fatty acids and lactic acid) in the rumen. Since the
production of these acids is not compensated by transport
function of the rumen epithelium and by buffer inflow
with the saliva the ruminal pH drops. Ruminal pH of 5.6
or below is generally considered the benchmark for ruminal
acidosis. Acute ruminal acidosis is a condition that
occurs when the ruminal pΗ is approximately less than
5.0, whereas the subacute or chronic acidosis is defined
as a ruminal pΗ of approximately 5.0 to 5.6. In acute acidosis,
the reason for pH to reach 5.0 or below is related
to lactate accumulation and to the decrease in the growth
rates of lactic acid fermenting bacteria and protozoa to
the profit of a lactic acid producing, acido-tolerant bacterial
population. In subacute or chronic ruminal acidosis,
the reason for pH to drop below 5.6 is not related to lactate
accumulation, but to that of volatile fatty acids. In this
form of ruminal acidosis, lactic acid does not accumulate
in the rumen lumen because lactic acid fermenting bacteria
still active and rapidly metabolize it to volatile fatty
acids. These microbial and biochemical changes lead to
impairments in the barrier and transport function of the
rumen epithelium and to a number of physio-pathological
consequences. This review mainly addresses the changes
in the rumen lumen and in the rumen wall, as well as
impaired physiological mechanisms during the development
of ruminal acidosis.

Anahtar Kelimeler

physiological regulation, pH, Ruminal acidosis