TÜRKİYE’DE KRİZ DÖNEMLERİNDE BORÇLARIN SEYRİ: 1994 VE 2001 KRİZİ

Yıl 2010, Cilt: 2 Sayı: 2, 1 - 14, 05.08.2016

Düriye Toprak

Öz

Türkiye’de özellikle 1990’lı yılların başından itibaren borç yükünde ve kamu kesimi borçlanma gereğinde önlenemeyen artışlar yaşanmaya başlanmış, bu durum ekonomik krizlerin meydana gelmesinde önemli bir faktör olmuştur. Ülkede 1990’dan sonra yaşanan 1994 ve 2001 ekonomik krizleri kamu borç yükünün artmasına yol açmış, ekonomik krizler karşısında alınan önlemler ve uygulanan istikrar tedbirleri çoğu kez başarısız kalmıştır. Çalışmanın amacı, kriz dönemlerinde özellikle 1994 ve 2001 krizlerinde Türkiye ekonomisinin durumunun analiz edilerek, borç-kriz ilişkisinin ortaya konulmasıdır

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Krizler, Kamu Borçları, Dış Ticaret Açığı, 1994 Krizi, 2001 Krizi

THE TREND OF THE DEBTS IN TIMES OF CRISIS IN TURKEY: 1994 AND 2001 CRISES

Öz

An unexpected increase in the debt burden and the public sector’s borrowing requirement has occured in Turkey especially after the beginning of the 1990s and this situation has been an important factor in the formation of economic crises. The 1994 and 2001 crises in Turkey, have caused an increase in the public debt burden and the precautions and the stabilization programs taken against these crises have usually failed. The aim of the study is to reveal the debt-crisis relationship in times of crisis especially in 1994 and 2001 crises by analyzing Turkey's economic situation

Anahtar Kelimeler

Economic crises, Public debts, Trade deficit, 1994 crisis, 2001 crisis

Kaynakça

• AKYÜZ, Y., BORATAV, K.(2002), “Türkiye’de Finansal Krizin Oluşumu”, İktisat-İşletme ve Finans Dergisi, yıl:17, sayı:197
• ALBENİ, M., KARAÖZ, M., DEMİRGİL, H.(2005), “Teknoloji Çabaları Gerçekten Önemli mi? Türk İmalat Sanayinde İhracatın Belirleyicileri Üzerine Bir Araştırma”, Finans-Politik ve Ekonomik Yorumlar, Kasım Sayısı
• ALİDEDEOĞLU, E., GÖKKENT, G.(2002), “Mali Sektör 2002-2007”, İktisat-İşletme ve Finans Dergisi, Ağustos, yıl:17, sayı:197
• ALP, A.(2001), “Bankacılık Krizleri ve Krize Karşı Politika Önerileri”, Yeni Türkiye Dergisi Ekonomik Kriz Özel Sayısı I, Eylül-Ekim, yıl:7, sayı:41
• BAKKAL, U., OKTAYER, N.(2003), “Dış Borçlanma ve Ödemeler Dengesi İlişkisi”, XVIII. Türkiye Maliye Sempozyumu: Türkiye’de Kamu Borçlanması (Ekonomik ve Sosyal Etkileri, Beklentiler), Marmara Üniversitesi Maliye Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayın No:16, Kıbrıs
• BORATAV, K.(2003), “Türkiye Ekonomisi’nde İstikrar: Bugünü ve Yarını (Panel), İktisat-İşletme ve Finans Dergisi, Nisan, yıl:18
• ÇANAKCI, İ. H.(2004), “Sürdürülebilir Yüksek Büyüme ve Makroekonomik İstikrar”, İktisat-İşletme ve Finans Dergisi, Ağustos, yıl:19
• EKER, A., MERİÇ, M. (2000), Devlet Borçları(Kamu Kredisi), 3.baskı, İzmir
• ERDEM, V.(2001), “Türkiye’de Ekonomik Krizler”, Yeni Türkiye Dergisi, yıl:7, sayı:41
• ERTUNA, Ö.(2004a), “Osmanlı ve Türkiye Ekonomilerinin Borç Bunalımı”, MUFAD, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ekim, sayı:24
• _______.(2004b), “1923’ten Bugüne Türkiye Ekonomisi ve 2023’e Doğru Hedefler”, Muhasebe ve Finans Dergisi, Ocak, sayı:21
• GÜNÇAVDI, Ö., KÜÇÜKÇİFTÇİ, S.(2004), “Türkiye Ekonomisinin Üretim ve İstihdam Yaratma Kapasitesi Üzerine Gözlemler”, İktisat- İşletme ve Finans Dergisi, yıl:19, sayı:216
• İYİBOZKURT, E.(2001), “Türkiye’nin Ekonomik Krizi ve Çözüm”, Yeni Türkiye Dergisi, yıl:7, sayı:41
• KARA, M. A., KAR, M.(2005), “Yabancı Sermaye Çeşitlerinin Yatırımlar ve Tasarruflar Üzerine Etkilerinin Ekonometrik Analizi”, İktisat- İşletme ve Finans Dergisi, yıl:20, sayı:228
• KARABULUT, G.(2002), Gelişmekte Olan Ülkelerde Finansal Krizlerin Nedenleri, Der Yayınları, İstanbul
• KEYDER, N.(2001), “Program ve 2001 Yılında Türkiye’de Ekonomik Gelişmeler”, İktisat-İşletme ve Finans Dergisi, yıl:16, sayı:189
• KEYDER, N., BOZKURT, Ö. (2003), “Türkiye’nin Kamu Borç Stoğu: Kompozisyonu ve Sürdürülebilirliği”, İktisat-İşletme ve Finans Dergisi, Nisan, yıl:18
• KİRMANOĞLU, H., ARIKBOĞA, A. (2003),“Türkiye’de Kamu Borç Servisinin Bütçe İçi Etkileri:1950-2001”, XVIII.Türkiye Maliye Sempozyumu:Türkiye’de Kamu Borçlanması, Kıbrıs
• KOÇ, R. M.(2001), “Ekonomik Krizden Güçlü Ekonomiye Geçiş”, Yeni Türkiye Dergisi, Yıl:7, Sayı:41
• MURATOĞLU,G. (2001), “Nasıl Bir Kriz?”, İktisat-İşletme ve Finans Dergisi, yıl:16, sayı:189
• OYAN, O.(2001), “Krizin Yıldönümü: Artık Herşey Yolunda mı?”, Yeni Türkiye Dergisi, Yıl:7, Sayı:41
• ÖNDER, İ.(2001), “Ekonomik Kriz”, Yeni Türkiye Dergisi, yıl:7, sayı:41
• ÖZ, E., KAPLAN, E.(2005), “Türk Mali Sisteminin Yeniden Yapılandırılması”, Türk İdare Dergisi, Mart, sayı:446
• ÖZATAY, F.(2004), “Sürdürülebilir Yüksek Büyüme ve Makroekonomik İstikrar”, İktisat-İşletme ve Finans Dergisi, Ağustos, yıl:19
• PALAMUT, M. E., GİRAY, F.(2001), “Cumhuriyetten Günümüze Yaşanan Mali Krizler ve Uygulanan Politikalar”, Yeni Türkiye Dergisi, yıl:7, sayı:41
• PARASIZ, İ.(1995), Kriz Ekonomisi (Hiper Enflasyon ve Yüksek Enflasyonla Mücadelede Ünlü İstikrar Politikaları ve 5 Nisan 1994 Kararları), Ezgi Kitabevi, Bursa
• SADIKLAR, C. T.(2001), “Türkiye’deki Son 20 Yılın Ekonomik Krizleri Konusunda Bir Değerlendirme”, Yeni Türkiye Dergisi, yıl:7, sayı:41
• SAKAL, M.(2001), “Türkiye’de Kamu Açıkları ve Borçlanmanın Sürdürülebilirliği Sorunu: 1988-2000 Dönem Analizi”, Yeni Türkiye Dergisi, Kasım-Aralık, Yıl:7, Sayı:42
• _______.(2003), Türkiye’de Mali Disiplin Sorunu: Kamu Açıkları ve Borçlanmanın Sürdürülebilirliği, Gazi Kitabevi, Ankara
• SİVEREKLİ DEMİRCAN, E.(2004a), “Türkiye Ekonomik Kriz Borç Üçgeni”, Muğla Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Tartışma Tebliğleri, Şubat Sayısı
• _______.(2004b), “Türkiye’de Kamu Borçlarının Siyasi Analizi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Nisan, sayı:22
• SÖYLER, İ.(2001), “Türkiye’nin Dış Borçlarının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi”, Maliye Dergisi, Maliye Bakanlığı APK Kurulu Başkanlığı Yayın Müdürlüğü, Sayı: 137, Mayıs-Ağustos, Ankara
• ŞAHİNÖZ, A.(2002), “Türkiye-AB İlişkilerinde Neredeyiz?”, İktisat- İşletme ve Finans Dergisi, Temmuz, yıl:17, sayı:196
• T.C. HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI.(2003), Kamu Borç Yönetimi Raporu, Nisan
• UNAY, C.(2001), “Psikolojik Faktörlerin Bunalımdaki Yeri ve Önemi”, Yeni Türkiye Dergisi, Yıl:7, Sayı:41
• ZELKA, M.(2001), “Kriz, Ekonomik Gelişme ve Dış Ticaret”, Yeni Türkiye Dergisi, Kasım-Aralık, yıl:7, sayı:42
• <http://www.tuik.gov.tr>, (15.05.2010)
• <http://www.ekutup.dpt.gov.tr>, (15.05.2010)
• <http://www.hazine.gov.tr> , (15.05.2010)
• <http://www.maliye.gov.tr>, (15.05.2010)
• <http://www.tcmb.gov.tr>, (15.05.2010)
• <http://www.bumko.gov.tr>, (15.05.2010)
• < http://www.treasury.gov.tr/stat/icborcistatistikleri.htm >, (15.05.2010)
• <http://www.dpt.gov.tr>, (15.05.2010)