2015-2016 KRİZİNİN TÜRKİYE TURİZMİNE YANSIMALARI

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 21, 27 - 38, 29.07.2018

Gonca Manap Davras , Mehmet Aktel

https://doi.org/10.21076/vizyoner.398722

Cited By: 5

Öz

Tüm dünyada
gelişimini hız kesmeden sürdüren turizm faaliyetleri ülkeleri ekonomik anlamda
olumlu etkilemektedir. Ancak turizm sektörü ekonomik, siyasi veya toplumsal nedenlerle meydana gelen
krizlere karşı oldukça duyarlılık göstermektedir. Sektörün talep esnekliğinin yüksek olması ortaya çıkan
kriz ortamından etkilenme düzeyini de arttırmaktadır. Sektör, uluslararası
hareketlilik kapsamında faaliyet gösterdiği için ulusal ve uluslararası
boyuttaki krizlerden farklı düzeylerde etkilenebilmektedir. Özellikle Türkiye
gibi gelişmekte olan ülkelerde bu hassasiyet son derece yüksektir. 2015 yılında
Türkiye ve Rusya arasında yaşanan siyasi gerginlikle başlayan daha sonra 2016
yılında darbe teşebbüsü ile patlak veren ekonomik, sosyal ve toplumsal değişim
turizm sektörünü de etkilemiştir. Bu çalışmada, 2015-2016 krizinin turizm
sektörünü ne derece etkilediği ortaya konulması amaçlanmaktadır. Bu amaçla,
Türkiye’de 2000-2016 yılları arasında elde edilen turizm gelirleri, turizm giderleri, turizmin GSMH içindeki payı,
dış ticaret açığını kapatma oranı, turizm istihdam oranları, ülkeye gelen
ziyaretçi sayıları, kişi başına düşen ortalama harcama miktarları, ortalama
geceleme sayıları ve doluluk oranları gibi ekonomik göstergeler ortaya konulmaktadır.
Yaşanan krizin en belirgin sonucunu gördüğümüz 2016 yılı verileri önceki
yılların verileri ile karşılaştırılarak krizin boyutu belirlenmeye çalışılmaktadır.
Sonuçta değerlendirilen turizm verilerinin son 16 yılın en düşük verileri
olduğu ve sektörün bu krizden ciddi anlamda etkilediği tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Kriz, Turizm, Turizm Krizi, Ekonomik Etkiler

THE REFLECTIONS OF 2015-2016 CRISIS ON TOURISM IN TURKEY

Öz

Tourism activities that
are developing without slowing down all over the world affect the countries positively
in economic terms. However, the tourism sector is highly sensitive to crises
that occur due to economic, political or social reasons. The fact that the demand elasticity of the sector is high, also
increases the level of being influenced by the emerging crisis environment.
Since the sector operates within the scope of international mobility, it can be
affected from national and international crises at different levels. This
sensitivity is extremely high especially in developing countries such as
Turkey. The economic, social and communal changes that started with the
political tension experienced between Turkey and Russia in 2015 and then broke
out with the coup attempt in 2016 have affected the domestic and foreign
tourism activities. In the study, it is aimed to reveal to what extent the
2015-2016 crisis has affected the tourism sector. For this purpose, economic
indicators such as tourism revenues obtained between 2000-2016 in Turkey,
tourism expenditures, the share of tourism in GNP, the foreign trade deficit coverage ratio, tourism
employment rates, the number of visitors to the country, average per capita
expenditure, average number of overnights, and occupancy rates are explored. An
attempt to determine the extent of the crisis is carried out by comparing the 2016
data, during which the most obvious effects of the crisis are experienced, with
the data of previous years. As a result, the tourism data evaluated is found to
be the lowest in the last 16 years and the sector has been determined to be
affected seriously from the crisis.

Anahtar Kelimeler

Crisis, Tourism, Tourism Crisis, Economic Impact

Kaynakça

• Aymankuy, Y. Ş (2001). “Turizm Sektöründe Kriz Yönetimi”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 6, 105-118.
• Ayaz, N. (2016). “Ekonomik Krizlerin Turizm Sektörüne Olan Etkileri Üzerine Bir İnceleme”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1360-1371.
• Aydın, A. Gencür, A. S. (2015). “Türkiye’nin Turizm Arzı, Piyasa Yapısı ve Global Riskler: Keşifsel Bir Yaklaşım”, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), 43-64.
• Bahar, O. (2006). “Turizm Sektörünün Türkiye’nin Ekonomik Büyümesi Üzerindeki Etkisi: VAR Analizi Yaklaşımı”, Yönetim ve Ekonomi, 13(2), 137-150.
• Bahar O. ve Kozak, M. (2008). Turizm Ekonomisi, Detay Yayıncılık Ankara.
• Bahar, O. ve Kozak, M. (2013). Turizm Ekonomisi, Editör Metin Kozak, Anadolu Üniversite Yayını No: 2908, Açıköğretim Fakültesi Yayını No: 1865, 1. Baskı, Eskişehir.
• Bahar O. ve Kozak, M. (2015). Turizm Ekonomisi, Detay Yayıncılık, Ankara.
• BMI. (2015). Business Monitor International Turkey Tourism Report Q1 2015. BMI: UK.
• COMCEC, Risk and Crisis Management in Tourism Sector: Recovery From Crisis in the OIC Member Countries, (http://www.comcec.org)(Erişim Tarihi:30.11.2017).
• Çımat, A. ve Bahar, O. (2003). “Turizm Sektörünün Türkiye Ekonomisi İçindeki Yeri Ve Önemi Üzerine Bir Değerlendirme”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (6), 1-18.
• Henderson, C. J. (1999). “Managing the Asian financial crisis: Tourist attractions in Singapore”, Journal of Travel Research, 38(2) 177-181.
• Henderson C. J. (2016). Tourism Crises: Causes, Consequences and Management, Routledge, New York.
• Hepaktan, E. ve Çınar, S. (2010). Turizm Sektörünün Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Etkileri, Celal Bayar Üniversitesi S.B.E., Sosyal Bilimler , 8(2), 135- 154.
• Kar, M., Zorkirişçi, E. ve Yıldırım, M. (2004). “Turizmin Ekonomiye Katkısı Üzerine Ampirik Bir Değerlendirme”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 8, 87-112.
• Kash, T. J. ve Darling, J. R. (1998). “Crisis Management: Prevention, Diagnosis and Intervention”, Leadership ve Organization Development Journal. 19(4), 179-186.
• Kızılgöl, Ö. ve Erbaykal, E.(2008). “Türkiye’de Turizm Gelirleriyle Ekonomik Büyüme İlişkisi: Bir Nedensellik Analizi”, Süleyman Demirel Üniversitesi, iktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 351-360.
• Köşker, H. (2017). “Krizlerin Turizm Sektöründeki Etkileri Üzerine Bir Araştırma: 2016 Yılı Türkiye Örneği”, Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, Sayı: 62 Temmuz-Ağustos, 216- 230.
• Okumuş, F. ve Karamustafa, K. (2005). “Impact of An Economıc Crısıs”, Annals of Tourism Research, 32(49, 942–961.
• Öztaş, K. ve Karabulut, T. (2006). Turizm Ekonomisi: Genel Turizm Bilgileri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Page, J. S. ve Cornell, J. (2014). Tourism A modern Synthesis, Singapore, 4th Edition, Singapore: Cengage Learning.
• Pforr, C. (2010). Crisis Management in The Tourism Industry Beating The Odds? Ed. Christof Pforr and Peter Hosie, Ashgate, USA.
• Reece, S. W. (2010). The Economics of Tourism, Prentice Hall, New Jersey.
• Robinson, P.,Lück. M. ve Smith S. L. J. (2013). Tourism, Gutenberg Press ltd., Malta.
• Sönmez, S. F., Apostolopoulos Y. ve TarlowP. (1999). Tourism in Crisis: Managing the Effects of Terrorism, Journal of Travel Research, 38(1), 13-18.
• Şit, M. (2016). “Türkiye’de Turizm Sektörünün İstihdama Katkısı”, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 7, 101- 117.
• Tekin, E. (2015). “The Impacts of Political and Economic Uncertainties on the Tourism Industry in Turkey”, Mediterranean Journal of Social Sciences, 6(2), 265-272.
• TURSAB (Türkiye Seyahat Acentaları Birliği) (2017). https://www.tursab.org.tr/tr/turizm-verileri/istatistikler/turizmin-ekonomideki-yeri/gsmh-icindeki-payi-1963-_79.html, (Erişim Tarihi: 10.09.2017).
• TURSAB (Türkiye Seyahat Acentaları Birliği) (2017). https://www.tursab.org.tr/tr/turizm-verileri/istatistikler/turizmin-ekonomideki-yeri/dis-ticaret-aciklarini-kapatmada-payi_916.html(Erişim Tarihi:01.09.2017).
• TURSAB (Türkiye Seyahat Acentaları Birliği) (2017). https://www.tursab.org.tr/tr/turizm-verileri/istatistikler/turistik-tesis-ve-isletmeler/doluluk-ve-ortalama-kalis-suresi-1990-_912.html , (Erişim Tarihi:01.09.2017).
• UNWTO (Dünya Turizm Örgütü) (2016). (https://www.e-unwto.org/doi/pdf /10.18111 /978928 4418725). (Erişim Tarihi: 05.10.2017).
• UNWTO (Dünya Turizm Örgütü) (2017). http://mkt.unwto.org/publication/unwto-tourism-highlights (Erişim Tarihi:12.09.2017). Usta, Ö. (2009). Turizm Genel Ve Yapısal Yaklaşım. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Ünlüönen, K. ve Şahin, S. Z. (2011). Turizmde İstihdam, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(37), 1-25.
• WEF (Dünya Ekonomik Forumu) (2017). Turizm Rekabet Endeksi http://reports.weforum.org/pdf/ttci-2017/WEF_TTCI_2017_Profile_TUR.pdf (Erişim Tarihi:30.11.2017).