SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ÖRGÜTSEL DEĞİŞİM SÜRECİNDEKİ ALGILARI

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 26, 259 - 278, 28.02.2020

Mürüvvet Tuğlacı Yılmaz , Sezai Öztop

https://doi.org/10.21076/vizyoner.651448

Öz

Gelişen teknolojilere uyum sağlayabilmek, değişen ve artan müşteri beklentilerine yanıt verebilmek ve küreselleşen rekabet sarmalı içinde varlığını sürdürmek isteyen örgütler, örgütsel değişim sürecini iyi yönetmek durumundadırlar. Gelişen teknolojiye uyum sağlamak ve sağlık hizmeti alanların artan kalite beklentilerini karşılayabilmek için sağlık sektöründe de önemli değişimler yaşanmaktadır. Türkiye’de sağlık sektöründeki en güncel değişimler, 2003-2009 ve 2009-2014 yılları arasında gerçekleştirilen ve iki aşamadan oluşan Sağlıkta Dönüşüm Programı vasıtasıyla olmuştur. Bu çalışmanın amacı, sağlık çalışanlarının sağlıkta dönüşüm programı içinde yaşadıkları örgütsel değişim sürecine yönelik algılarını tespit etmektir. Bu amaçla, Burdur Devlet Hastanesinde anket tekniğine dayalı bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Anketlerden elde edilen verilerin SPSS yazılımı ile analizi sonucu ulaşılan bulgulara göre, yaşanan değişimin daha çok iş yapma yöntemlerinde, hastane prosedürlerinde, insan kaynağı ve teknolojik alanlarda gerçekleştiği görülmüştür. Hastanede yaşanan örgütsel değişimdeki temel amacın hasta ve yakınlarının memnuniyet düzeyinin arttırılması olduğu ve çalışanların değişim süreci içinde bilgilendirildikleri tespit edilmiştir. Örgütsel değişime yönelik en önemli direncin ise mevcut alışkanların değişecek olmasından kaynaklandığı belirlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Değişim, Sağlıkta Dönüşüm Programı, Burdur Devlet Hastanesi

THE PERCEPTIONS OF HEALTHCARE PROFESSIONALS IN THE ORGANIZATIONAL CHANGE PROCESS

Öz

The organizations desiring to adapt the developing technologies and to meet continuously changing and increasing customer demands, and to survive in a competitive environment should be able to manage the process of their organizational change. Extensive changes have been carried out in the health sector in order to keep up with the developing technologies and to meet increasing qualified service demands of the people. The most current changes in the health sector in Turkey have been accomplished by means of the Health Transformation Program that was realized in the periods of 2003-2009 and 2009-2014, and is composed of two-phases. The aim of the study is to determine the perceptions of healthcare personnel toward the organizational change process during the Health Transformation Program. For this purpose, a research is carried out by means of questionnaire technique in the Burdur State Hospital. According to the findings of the questionnaire that is analyzed with the SPSS software, it is found that the organizational change in the hospital is composed of service-providing methods, hospital procedures, human resources and technological fields. It is determined that the primary objective of the organizational change process in the hospital is to increase the customer satisfaction level of patients and their relatives, and that the healthcare professionals are informed during the process. It is also determined also that the most important cause of the resistance against the organizational change is the possibility of change in present routines after the change process.  

Anahtar Kelimeler

Organizational Change, Health Transformation Program, Burdur State Hospital

Kaynakça

• Acar, E. (2017). Neo-liberalizm ve sosyal refah devleti ekseninde üçüncü yol yaklaşımı. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), ICEBSS 2017 Özel Sayı.
• Akdağ, R. (2008). İlerleme raporu: sağlıkta dönüşüm programı (Rapor No:749), Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Yayını.
• Akdur, R. (2008). Cumhuriyetten günümüze Türkiye’de sağlık. Erişim adresi: http://www.recepakdur.com/upload/CUMHUR%C4%B0YETTEN_G%C3%9CN%C3%9CM%C3%9CZE__T%C3%9CRK%C4%B0YE.pdf, (28 Mart 2018).
• Atak, M. (2001). Örgütsel değişim ve değişime direnç (bir örgüt ortamının değişim açısından değerlendirilmesi). Yüksek Lisans Tezi, Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi, Eskişehir.
• Atasever, M. (2014). Türkiye sağlık hizmetlerinin finansmanı ve sağlık harcamalarının analizi (2002-2013 Dönemi). Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayını (983).
• Ateş, H. ve Kırılmaz, H. (2015). Sağlık personelinin performans yönetimine ilişkin görüşleri üzerinde kişisel faktörlerin etkileri. Amme İdaresi Dergisi, 48(4), 97-128.
• Burdur Devlet Hastanesi (2019). Tarihçe, Erişim adresi: https://burdurdh.saglik.gov.tr/TR,35526/tarihce.html (19 Aralık 2019).
• Burns, B. (2004). Kurt Lewin and the planned approach to change: a re-appraisal. Journal of Management Studies, 41(6).
• Çavmak, Ş. ve Çavmak, D. (2017). Türkiye’de sağlık hizmetlerinin tarihsel gelişimi ve sağlıkta dönüşüm programı. Sağlık Yönetimi Dergisi, 1(1), 48-57.
• Çetin, S. (2011). Türkiye’de sağlık hizmetlerinin sunumunda etkinlik sağlanması açısından sağlık dönüşüm programının analizi ve OECD ülkeleriyle kıyaslanması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kütahya.
• Dağ, S. (2010). Hemşirelerin değişim yönetimi ile ilgili görüşlerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• DPT (Devlet Planlama Teşkilatı). (2018). Erişim adresi: http://www.kalkinma.gov.tr/, (30 Mart 2018).
• Dirican, M. R. (2018). Erişim adresi: http://fbe.atauni.edu.tr/eajm/Makaleler%5C1970%5C1970-2%5C7.pdf, (27 Mart 2018).
• Eke, E. (2014). Neoliberal devlet döneminde sağlıkta dönüşüm programı uygulamalarına yönelik sektördeki paydaşların algısı. Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Fedai, R. (2019). Sağlıkta dönüşüm programının öncesi: Türkiye’de sağlık hizmetlerinin gelişimi (1923-2003). Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(2), 2010-2032.
• Genç, Ö. (2005). Yataklı tedavi kurumları sektör araştırması. Erişim adresi: http://www.kalkinma.com.tr/data/ file/raporlar/ESA/SA/2005-SA/SA-05-07-24_Yatakli_Tedavi_Kurumlari_Sektoru.pdf, (19 Nisan 2018).
• Görmüş, A. (2013). Sağlık sisteminde dönüşüm ve sağlık insan gücü üzerindeki etkileri, Ankara: Siyasal Kit.
• Gül, İ. (2014). Hastane çalışanlarının örgütsel değişime bakış açılarının incelenmesi: Afyonkarahisar ili örneği. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Harvey D. F. ve Brown, D. R. (1988). An experimental approach to organization development. 3rd Edition, New Jersey: Prentice Hall.
• Kerman, U. ve Öztop, S. (2014). Kamu çalışanlarının örgütsel değişim direncini etkileyen uygulamalar. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(10), 1-20.
• Koçel, T. (2014). İşletme yöneticiliği: yönetim ve organizasyon, organizasyonlarda davranış, klasik-modern-çağdaş ve güncel yaklaşımlar. 15. Baskı, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Kol, E. (2014). Türkiye’de sağlık hizmetlerinde yaşanan dönüşüm: Eskişehir’de alt gelir grupları üzerine bir inceleme. Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Kotter, J. P. (2012). Leading change. Boston-Massachusetts: Harvard Business Review Press.
• Lewin, K. (1947). Frontiers in group dynamics. Human Relations, 143-153.
• Memişoğlu, D. (2011). Sağlık hizmetlerinde yaşanan dönüşüm ve etkileri: Batı Akdeniz bölgesi il merkezleri örneği. Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Owens, R. G. (1987). Organizational behavior in education. 2nd Edition, New Jersey: Prentice-Hall International Inc.
• Önder, B. (2013). Türk sağlık reformları kapsamında sağlıkta dönüşüm programının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Öztop, S. (2014). Kamu çalışanlarının örgütsel değişim yönetimi uygulamalarına yönelik algısı. Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Pekşen, E. (2012). Kamu yönetimi reformu bağlamında sağlıkta dönüşüm programı. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Sağlık Bakanlığı (2003). Sağlıkta dönüşüm. Erişim adresi: https://www.saglik.gov.tr/TR,11415/saglikta-donusum-programi.html, (20 Nisan 2018).
• Sağlık Bakanlığı Proje Yönetim Destek Birimi. (2017). Erişim adresi: http://pydb.saglik.gov.tr/index.php/ 2014-09-04-11-16-56/sdp-i-faz-tamamland.html, (09 Mayıs 2017).
• Sağlık Bakanlığı Proje Yönetim Destek Birimi.(2017). Erişim adresi: http://www.pydb.saglik.gov.tr/index.php/2014-09-04-11-16-56/sdsgrp-ii-faz.html, (09 Mayıs 2017).
• Sapmaz, H. (2017). Yeni kamu yönetimi anlayışı ve Türkiye’de sağlık politikaları açısından değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Savaş, S.B., Karahan, Ö. ve Saka, Ö.R., (2002). Sağlık sistemlerinde dönüşüm süreci. Avrupa Sağlık Sistemleri Gözlemcisi, 4(4), Ankara.
• Soyer, A, (2004). Sanayi devriminden küreselleşmeye darbeden AK Partiye sağlığın öyküsü. İstanbul: Sorun Yayınları.
• Şen, H. (2013). Türkiye’de sağlıkta dönüşüm programı bağlamında toplam kalite yönetimi ile insan kaynakları yönetimi ilişkisi (kamu ve özel hastane uygulamaları). Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi, Ankara.
• Tengilimoğlu, D., Işık, O. ve Akbolat, M., (2009). Sağlık işletmeleri yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Uzun, A. (2008). Üniversite ve kamu kuruluşlarında çalışan hemşirelerin değişime karşı tutumlarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Van De Ven A. H. ve Poole, M. S. (1995). Explaining development and change in organizations. Academy of Management Review, 20(3).