POPULARITY ANALYSIS OF THE FACTORS THAT AFFECT VAPE AND VAPING PREFERENCE

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 27, 455 - 465, 10.06.2020

Nur Kuban Torun

https://doi.org/10.21076/vizyoner.655399

Cited By: 1

Öz

Various methods are being developed in order to prevent the use of tobacco and tobacco products which are increasing in the world and threatening the health of both addicts and passive smokers. These methods may include the prohibition of smoking in confined spaces, changing the packaging colours, restricting advertising and promotion, preventing the sale of goods to those who are under the age of 18, and increasing the sale price of tobacco and tobacco products. However, these methods also lead consumers who are seeking ways to escape against bans to investigate alternatives. One of these alternatives is vaping that is becoming more and more widespread all around the world. However, in a bulletin issued by the relevant ministries of most development countries and the World Health Organization (WHO), it is announced that vaping is more harmful for human health than known. It is thought that the preference of vape relies not only on the elimination of the prohibitions and on the avoidance of price increases; but also, on the alleviation of the health effects of smoking and even on smoking cessation. For this purpose, the study makes a popularity analysis through Google Trends between the factors such as healthy lifestyle, intention to quit smoking, price increases which are thought to affect the use of vape and interest of vaping.

Anahtar Kelimeler

Vape, Google Trends, Popularity Analysis, Smoking, Health

ELEKTRONİK SİGARA TERCİHİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLERİN POPÜLERLİK ANALİZİ

Öz

Dünyada artış göstermekte olan ve gerek bağımlıların gerekse pasif içicilerin sağlığını tehdit eden tütün ve tütün ürünleriyle mücadele amacıyla birçok yöntem geliştirilmektedir. Bu yöntemler kapalı alanlarda sigara içiminin yasaklanması, ambalaj renklerinin değiştirilmesi, reklam ve tanıtımlarının kısıtlanması, 18 yaş altına satışının engellenmesi ve tütün ve tütün ürünlerinin satış fiyatına zam yapılması şeklinde olabilmektedir. Ancak bu yöntemler beraberinde, tüketici olan bağımlılar için, alternatiflere yönelme ve yasaklara karşı kaçış yolları aramayı getirmektedir. Bu alternatiflerden birisi kullanımı dünyada en hızlı yayılan elektronik sigaradır. Ancak çoğu ülkenin ilgili bakanlıklarınca ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından yayınlanan bildiride elektronik sigaranın bilindiğinden daha zararlı bir tehdit olduğundan bahsedilmiştir. Elektronik sigara tercihinde sadece sigaranın yasaklarını ve zamları bertaraf etmek değil; aynı zamanda sigaranın sağlık üzerindeki etkisini hafifletmek ve hatta sigarayı bırakma amacının yattığı düşünülmektedir. Bu amaçla çalışmada elektronik sigara kullanımına etki ettiği düşünülen sağlıklı yaşam, sigara, zamlar gibi faktörler ile elektronik sigaraya olan ilgi arasındaki popülerlik analizi Google Trends aracılığıyla incelenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Elektronik Sigara, Google Trends, Popülerlik Analizi, Sigara İçme, Sağlık

Kaynakça

• Brazier, Y. (2018). Are e-cigarettes a safe alternative to smoking?. Erişim adresi: https://www.medicalnewstoday.com/articles/216550.php, (05.09.2019).
• Cabena, P., Hadjinian, P., Stadler, R., Verhees, J. ve Zanasi, A. (1998). Discovering data mining:from concept to implementation. New Jersey: Prentice Hall.
• Carriere-Swallow, Y. ve Labbe, F. (2013). Nowcasting with google trends in an emerging market. Journal of Forecasting, 32, 289-298.
• Choi, H.ve Varian, H.(2012). Predicting the present with google trends. The Economic Record, 88(special issue), 2-9.
• Cooper, C. P., Mallon, K. P., Leadbetter, S., Pollack, L. A. ve Peipins, L.A. (2005). Cancer internet search activity on a major search engine united states 2001– 2003. Journal of Medical Internet Research, 7(3), e36.
• Dolgun, M. Ö., Özdemir, T. G. ve Oğuz, D. (2009). Veri madenciliğinde yapısal olmayan verilerin analizi: metin ve web madenciliği. İstatistikçiler Dergisi, 2, 48-58.
• Durmuşoğlu, Z. D. (2017). Sigaradaki fiyat artışlarının Türkiye’deki internet arama trafiği üzerine etkisi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 16(2), 359-371.
• Ettredge, M., Gerdes, J. ve Karuga, G. (2005). Using web-based search data to predict macroeconomic statistics. Communications Of The ACM, 48(11), 87–92.
• Eysenbach, G. (2006). Infodemiology: tracking flu-related searches on the web for syndromic surveillance. AMIA Annual Symposium Proceedings, 2006, 244–248.
• Gartner Group (2007). Information technology. Erişim adresi: http://www.gartner.com/6_help/glossary/GlossaryD.jsp, (16.09.2019).
• Ginsberg, J., Mohebbi, M. H., Patel, R. S., Brammer, L., Smolinski, M. S. ve Brilliant, L. (2009). Detecting influenza epidemics using search engine query data. Nature, 457, 1012–1014.
• Giudici, P. (2003). Applied data mining: statistical methods for business and industry. England: John Wiley& Sons.
• Google Correlate. (2019). Sigaranın zararları, elektronik sigara. Erişim Adresi: https://trends.google.com/trends/explore?geo=TR&q=sigaran%C4%B1n%20zararlar%C4%B1,elektronik%20sigara, (01.10.2019).
• Google Trends. (2019). Sigara, sigaraya zam, sağlıklı yaşam. Erişim Adres,: https://trends.google.com/trends/explore?geo=TR&q=sigara,sigaraya%20zam%20ve%20sa%C4%9Fl%C4%B1kl%C4%B1%20ya%C5%9Fam, (01.10.2019).
• Göktaş, S., Önsüz, M. F., Işıklı, B. ve Metintaş, S. (2018). Elektronik sigara (E-sigara). Eskişehir Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Halk Sağlığı Dergisi, 3(3), 55-62.
• Gürdal, T., Yardımcıoğlu, F. ve Beşel, F. (2016). Türk vergi sisteminin popülerlik analizi. Maliye Araştırmaları Dergisi, 2(2), 33-52.
• Gürsoy, U. T. Ş. (2012). Uygulamalı veri madenciliği- sektörel uygulamalar. İstanbul: Pegem.
• HaberTürk. (2019). Sigaraya zam geldi mi? Bat Türkiye'den açıklama geldi! 2019 sigara zammı. Erişim Adresi: https://www.haberturk.com/sigaraya-zam-geldi-mi-2019-yeni-sigara-fiyat-listesi-2516551-ekonomi, (10.09.2019).
• Hand, D., Mannila, H. ve Smyth, P. (2001). Principles of data mining. Cambridge: The MIT Press.
• Hürriyet. (2013). Sigaraya yüzde 20 zam!. Erişim adresi: http://bigpara.hurriyet.com.tr/haberler/genel-haberler/sigaraya-yuzde-20-zam_ID829368, (10.09.2019).
• Katı, M. ve Selek, S. (2011). Search frequencies of some medical terms in internet: google trends analysis. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi (Journal Of Harran University Medical Faculty), 8(3), 86-88.
• Koçak, B. B., Akan, Ş. ve Atalık, Ö. (2019). Reklam harcamaları ile google trend arasındaki nedensellik ilişkisinin incelenmesi: türk hava yolları örneği. 24. Ulusal Pazarlama Kongresi Bildiri Kitabı, 911-920.
• Kristoufek, L. (2013). Can google trends search queries contribute to risk diversification?. Scientific Reports, 3(2713), 1-5.
• Marti, J., Buckell, J. M., Catherine, J. ve Sindelar, J. L. (2016). To vape or smoke? a discrete choice experiment among us adult smokers. NBER Working Paper, 22079.
• Mobasher, B., Cooley, R. ve Srivastava, J. (2000). Automatic personalization based on web usage mining. Communications Of The ACM, 43(8), 142-151.
• Polgreen, P. M., Chen, Y., Pennock, D. M., Nelson, F. D. ve Weinstein, R. A. (2008). Using internet searches for influenza surveillance. Clinical Infectious Diseases, 47(11), 1443–1448.
• Preis, T., Moat, H. S., ve Stanley, H. E. (2013). Quantifying trading behavior in financial markets using google trends. Sci. Rep., 3(1684), 1-6.
• Preis, T., Moat, H., S., Stanley, H. E. ve Bishop, S. R. (2012). Quantifying the advantage of looking forward. Scientific Reports, 2(350), 1-2.
• Preis, T., Reith, D. ve Stanley, H. E. (2010). Complex dynamics of our economic life on different scales: insights from search engine query data. Phil. Trans. R. Soc. A, 368, 5707–5719.
• Riker, C. A., Lee, K., Darville, A., ve Hahn, E. J. (2012). E-Cigarettes: promise or peril?. Nursing Clinics Of North America, 47(1), 159-171.
• Seifter, A., Geis, K. ve Aucott, J. N. (2010). The utility of “google trends” for epidemiological research: lyme disease as an example. Geospatial Health, 4(2), 135-137.
• Torun, N. K. (2018). The examination of vaginal birth after caesarean (vbac) choice via google trends in Turkey. 11th International Conference On New Challenges in Management and Business, CIKD, 28 Mart 2018, İstanbul, 130.
• Torun, T. ve Ekinci, F. (2014). Sigara ve benzer nitelikli alışkanlık yaratan ürünlerin tüketiminin azaltılmasına yönelik sosyal pazarlama uygulamalarında vergilerin etkinliği. Sakarya İktisat Dergisi, 3(2), 19-39.
• Türsab. (2019). İstatistikler. Erişim adresi: https://www.tursab.org.tr/istatistikler, (01.10.2019).
• Wang, H. ve Weigend, A. S. (2004). Data mining for financial decision making. Decision Support Systems, 37(4), 457-460.
• WHO. (2019). WHO report on the global tobacco epidemic. Erişim Adresi: www.who.org, (02.10.2019).
• Yeşilay. (2019). Elektronik sigara masum değil zehir saçıyor. Erişim adresi: https://www.yesilay.org.tr/tr/haberler/detay/elektronik-sigara-masum-degil-zehir-saciyor, (01.10.2019).
• Yıldız, M. S. (2018). Google arama trendleri: Türkiye’de sağlık hizmetleri ile ilişkili aramalar için bir uygulama. Usaysad Derg., 4(2), 168-179.
• Zeybek, Ö., Uğurlu, E. ve Yüceoğlu, B. (2018). Google arama trendi verileriyle tüketicilerin harcama niyetleri öngörülebilir mi? : çevrim içi perakende sektörü uygulaması. 19. Uluslararası Eyi Sempozyumu, Marmara Üniversitesi, 17-20 Ekim 2018, Antalya, 1125-1143.