Examining the Relationship between Internet Addiction and Psychological Well-Being Levels of University Students

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 36, 1097 - 1116, 20.11.2022

Pınar Göktaş Funda Öztürk

https://doi.org/10.21076/vizyoner.1070004

Öz

Internet addiction, which is associated with excessive use of the Internet, which is used in almost every stage of life, isolates the individual from the society. At the same time, this excessive use of the internet creates lonely and passive individuals and causes negativities in the daily life of people. In this context, the main purpose of the research is to reveal the direction of the relationship between internet addiction and psychological well-being. The sub-purpose is to determine whether there is a difference between internet addiction and psychological well-being according to sociodemographic variables. The research was carried out on 394 students, 242 female and 152 male, studying at Süleyman Demirel University in the fall semester of the 2021-2022 academic year. The data obtained in the research were analyzed using the SPSS 22.0 program. In the analysis of the data, exploratory factor analysis, independent sample t-test, correlation and one-way analysis of variance were used. As a result of the research findings, it was determined that there is a negative relationship between internet addiction and psychological well-being.

Anahtar Kelimeler

Internet Addiction, Psychological Well-being, University Students

Üniversite Öğrencilerinin İnternet Bağımlılığı ile Psikolojik İyi Oluş Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Öz

Hayatın hemen hemen her aşamasında yararlanılan internetin aşırı kullanımıyla ilişkili olan internet bağımlılığı, bireyi toplumdan soyutlamaktadır. Aynı zamanda internetin bu aşırı kullanımı yalnızlaşan ve pasifleşen bireyler meydana getirerek, kişilerin günlük yaşantısında olumsuzluklara neden olmaktadır. Bu çerçevede araştırmanın temel amacı internet bağımlılığı ve psikolojik iyi oluş ilişkisinin ne yönde olduğunun açığa çıkarılmasıdır. Alt amacı ise sosyodemografik değişkenlere göre internet bağımlılığı ile psikolojik iyi oluş arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığını tespit etmektir. Araştırma 2021-2022 eğitim öğretim yılı güz döneminde Süleyman Demirel Üniversitesi'nde eğitim görmekte olan, 242'si kadın ve 152'si erkek olmak üzere 394 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada elde edilen veriler SPSS 22.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde açımlayıcı faktör analizi, bağımsız örneklem t testi, Anova testi ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırma bulguları sonucunda internet bağımlılığı ve psikolojik iyi oluş arasında negatif yönlü bir ilişkinin olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

İnternet Bağımlılığı, Psikolojik İyi Oluş, Üniversite Öğrencileri

Kaynakça

• Akıncı, A. G. ve Şanver, M. (2019). Gençlerde internet bağımlılığı. In 8th Eurasian Conference on Language and Social Sciences (s. 290-298). Antalya, Türkiye.
• Alparslan, A. M., Yastıoğlu, S. ve Taş, M. A. (2019). Mutlu eden yöneticiler: pozitif psikoloji bağlamında araştırmalar ve öneriler (1. Baskı). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Arıcak, T. (2015). Siber alemin avatar çocukları (internet ve gençlik ilişkisinin bugünü ve geleceği). Remzi Kitabevi.
• Arık, N. ve Seyhan, B. (2016). Üniversite öğrencilerinin kariyer planlamasında teknoloji bilgisi ve gelecek beklentilerinin rolü. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(7), 2218-2231. https://doi.org/10.15869/itobiad.260261
• Arısoy, Ö. (2009). İnternet bağımlılığı ve tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 1(1), 55- 67.
• Aydoğan, S. S. (2020). Üniversite öğrencilerinin internet bağımlılığı sosyal destek ve öznel iyi oluş arasındaki ilişkinin araştırılması [Yüksek Lisans Tezi]. Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• Bahar, H. ve Meral, D. (2016). Ortaöğretim öğrencilerinde problemli internet kullanımının yalnızlık ve psikolojik iyi oluş ile ilişkisinin incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 1117-1134. https://doi.org/10.17556/jef.58322
• Balcı, Ş. ve Gülnar, B. (2009). Üniversite öğrencileri arasında internet bağımlılığı ve internet bağımlılarının profili. Selçuk İletişim, 6(1), 5-22. https://doi.org/10.18094/si.44854
• Baltaş, A. (2021). Hayatın hakkını vermek (18. Baskı). Doğan Kitap.
• Bölüktaş, R. P. (2022). Türk hemşirelik öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı ve ilişkili faktörler. Kocaeli Tıp Dergisi, 11(1), 203-210. https://doi.org/10.5505/ktd.2022.33341
• Büyükgebiz Koca, E. ve Tunca, M. Z. (2020). İnternet ve sosyal medya bağımlılığının öğrenciler üzerindeki etkilerine dair bir araştırma. Alanya Akademik Bakış Dergisi, 4(1), 77-103. https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.597820
• Büyükgebiz, E. (2018). Sosyal medya bağımlılığının öğrencilerin performanslarına etkileri üzerine bir araştırma [Doktora Tezi]. Süleyman Demirel Üniversitesi.
• Colwell, J. ve Kato, M. (2003). Investigation of the relationship between social ısolation, selfesteem, aggression and computer game play in japanese adolescents. Asian Journal of Social Psychology, 6(2), 149-58. https://doi.org/10.1111/1467-839X.t01-1-00017
• Conoley, C. W. ve Conoley, J. C. (2017). Pozitif psikoloji ve aile terapisi (1. Baskı). (T. Sarı, T. S. Çolak, E. Tunç, Ü. Kaynak, F. T. Aydın, Çev.), Anı Yayıncılık (Orijinal eserin basım tarihi 2009).
• Çakır, R. ve Oktay, S. (2013). Bilgi toplumu olma yolunda öğretmenlerin teknoloji kullanımları. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 35-54.
• Çardak, M. (2013). Psychological well-being and ınternet addiction among university students. Turkish Online J Educ Technol, 12(13), 134–41. https://doi.org/10.12691/ajphr-3-5-3
• Ekici, A. (2002). Aziz Antonius’un baştan çıkarılması: bir kötü alışkanlık olarak internet. Cogito Dergisi, 30, 227-235.
• Göcen, G. (2012). Şükür ve psikolojik iyi olma arasındaki ilişki üzerine bir alan araştırması [Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Güler, M. (2019). Üniversite öğrencilerinde siber zorbalık ve psikolojik iyi oluşun incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Binali Yıldırım Üniversitesi.
• Güleri, M. (1998). Üniversiteli ve işçi gençliğin gelecek beklentileri ve kötümserlik-iyimserlik düzeyleri. Kriz Dergisi, 6(1), 55-65. https://doi.org/10.1501/Kriz_0000000036
• Günay, O., Öztürk, A., Arslantaş, E. E. ve Sevinç, N. (2018). Internet addiction and depression levels in erciyes university students. Düşünen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 31, 79-88. https://doi.org/10.5350/DAJPN2018310108
• Günüç S. (2009). İnternet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi ve bazı demografik değişkenler ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Yüzüncüyıl Üniversitesi.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2017). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (2. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Hefferon, K. ve Boniwell, I. (2014). Pozitif psikoloji kuram, araştırma ve uygulamalar. (T. Doğan, Çev.), Nobel Akademik Yayıncılık, (Orijinal eserin basım tarihi 2011).
• İmamoğlu, E. O. (2004). Self-construal correlates of well-being, (Yayınlanmamış bir çalışmadır.).
• İnan, A. (2010). İlköğretimde II. kademe ve ortaöğretim öğrencilerinde internet bağımlılığı [Yüksek Lisans Tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• Kaiser, H. F. (1974). An index of factorial simplicity. Psychometrika, 39(1), 31-36. https://doi.org/10.1007/BF02291575
• Kalaycı, Ş. (2006). SPSS uygulamaları çok değişkenli istatistik teknikleri (2. Baskı). Asil Yayınları.
• Kalkan, M. ve Kaygusuz, C. (2013). İnternet bağımlılığı sorunlar ve çözümler (1. Baskı). Anı Yayıncılık.
• Karaca, M. (2007). Aileyi tehdit eden yeni bir tehlike: sanal ilişkiler. Humanities Sciences, 2(3), 131-143.
• Kerimov, E. (2016). Üniversite öğrencilerinin internet bağımlılığı düzeyleri ile din algıları üzerine bir araştırma [Yüksek Lisans Tezi]. On Dokuz Mayıs Üniversitesi.
• Keyes, C. L. M., Shmotkin, D. ve Ryff, C. D. (2002). Optimizing well-being: the empirical encounter of two traditions. Journal of Personality and Social Psychology, 82(6), 1007–1022. https://doi.org/10.1037/0022-3514.82.6.1007
• Koçyiğit, F. (2019). Teknoloji bağımlılığının psikolojik iyi oluş ile ilişkisinde farkındalık ve belirsizliğe tahammülsüzlük değişkenlerinin aracı rolünün incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Medipol Üniversitesi.
• Köklü, N., Büyüköztürk, Ş. ve Çokluk Bökeoğlu, Ö. (2007). Sosyal bilimler için istatistik (2. Baskı). Pegem A Yayıncılık.
• Kumcağız, H. ve Gündüz, Y. (2016). Relationship between psychological well-being and smartphone addiction of university student. International Journal of Higher Education, 5(4), 144-156. https://doi.org/10.5430/ijhe.v5n4p144
• Oskay Yurttaş, G. (2013). İnternet kullanım alışkanlıkları açısından ilköğretim 5.-6.-7.-8. sınıf öğrencilerinin durumu-internet kullanımı ile ilgili ailelerin değerlendirilmeleri [Yüksek Lisans Tezi]. Başkent Üniversitesi.
• Özbek, H. ve Keskin, S. (2007). Standart sapma mı yoksa standart hata mı?. Van Tıp Dergisi, 14(2), 64-67.
• Polatcı, S. (2011). Psikolojik sermayenin performans üzerindeki etkisinde iş aile yayılımı ve psikolojik iyi oluşun rolü [Doktora Tezi]. Erciyes Üniversitesi.
• Ryan, R. M. ve Deci, E. L. (2001). On happiness and human potentials: a review of research on hedonic and eudaimonic well-being. Annual Review of Psychology, 52(1), 141–166. https://doi.org/10.1146/annurev.psych.52.1.141
• Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069–1081. https://doi.org/10.1037/0022-3514.57.6.1069
• Sandıkçı, M. (2014). Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeyleri ile ilişkili değişkenlerin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Haliç Üniversitesi.
• Sevilmiş, R. (2019). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ve depresyon arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Üsküdar Üniversitesi.
• Sezer, F. (2013). Psikolojik iyi olma durumu üzerine etkili faktörler. Education Sciences, 8(4), 489-504. http://dx.doi.org/10.12739/NWSA.2013.8.4.1C0601
• Solmaz, A. (2019). Psikolojik iyi oluş ve manevi yönelimin üniversite öğrencilerinin internet bağımlılığı düzeyi üzerindeki etkisinin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Hasan Kalyoncu Üniversitesi.
• Söner, O. ve Yılmaz, O. (2018). Lise öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığı ve psikolojik iyi oluş düzeyleri arasındaki ilişki. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 59-76.
• Tarhan, N. (2016). 10 adımda pozitif psikoloji: çoklu zeka uygulamalarına pozitif bakış (6. Baskı). Timaş Yayınları.
• Tarhan, N. ve Nurmedov, S. (2013). Bağımlılık (2. Baskı). Kültür Bakanlığı Yayıncılık.
• Taş, İ. (2018). Ergenlerde internet bağımlılığı ve psikolojik belirtilerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 31-41. https://doi.org/10.18506/anemon.310973
• Taşlıyan, M., Bıyıkbeyi, T. ve Demirbanka, M. (2017). Teknoloji kabul düzeyi ile kariyer planlaması arasındaki ilişki: üniversite öğrencileri üzerine bir uygulama. Disciplines: Business Administration, Economy, Econometrics, Finance, Labour Economics, Political Science, Public Administration, International Relations, 3(4), 415-426. https://doi.org/10.26728/ideas.62
• Tetik, B. (2015). İnternet bağımlılığı ile dikkat süreçleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Arel Üniversitesi.
• TÜİK. (2021). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2021-37437 adresinden 21 Mayıs 2022 tarihinde alınmıştır.
• Türkçe Bilgi. (2022). DSM-IV tanımı. https://www.turkcebilgi.com/dsm-iv adresinden 3 Ocak 2022 tarihinde alınmıştır.
• Usta, S. (2017). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ve duygusal zeka arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Beykent Üniversitesi.
• Uz baş, A., Öz soysal, S. ve Aysan, F. (2016). Üniversite öğrencilerinde problemli internet kullanımının psikolojik iyi oluş ve sosyal destek ile ilişkisi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(4), 1035-1046. https://doi.org/10.15869/itobiad.85603
• Whang, L. S. M., Lee, S. ve Chang, G. (2003). Internet over-users psychological profiles: a behavior sampling analysis on ınternet addiction. CyberPsychology & Behavior, 6(2), 143–150. https://doi.org/10.1089/109493103321640338
• Yaygır, C. (2018). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı depresyon ve benlik saygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
• Yılmaz, M. F. (2013). Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi oluşlarının problemli internet kullanımı ve bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Anadolu Üniversitesi.
• Young, K. S. (1996). Internet addiction: the emergence of a new clinical disorder. Published in CyberPsychology and Behavior, 1(3): 237-244. https://doi.org/10.1089/cpb.1998.1.237
• Young, K. ve Rodgers, R. (1998). The relationship between depression and internet addiction. CyberPsychology & Behavior, 1(1): 25-28. https://doi.org/10.1089/cpb.1998.1.25
• Yörüköğlu, F. (2020). Üniversite öğrencilerinin bölüm ve program seçimlerini etkileyen faktörler ve sosyal medya kullanım davranışı ilişkisi; Karabük Üniversitesi örneği [Yüksek Lisans Tezi]. Karabük Üniversitesi.