Covid-19 Sürecinde Türkiye’de Evde Kalma Öneminin Durum Tespiti

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 36, 1079 - 1096, 20.11.2022

Aygen Oksay , Gülay Bulgan , Didar Buyuker İşler , Serpil Senal

https://doi.org/10.21076/vizyoner.1092238

Öz

Tüm Dünyayı etkisi altına alan Covid-19 pandemi süreci bireyleri ekonomik açıdan etkilemesinin yanı sıra psikolojik ve sosyolojik açıdan da etkilemiştir. Covid-19 sürecinin başlamasıyla birlikte bireylerin sosyalleşmesi engellenmiş ve bireyler yalnızlığa itilmiştir. Bu bağlamda Covid-19’un etkilerini ortaya çıkartabilmek amacıyla İtalya Ulusal Araştırma Konseyi (CNR) ve Süleyman Demirel Üniversitesi iş birliğinde OSC-COVID19 projesi yürütülmüştür. Bu proje kapsamında 29 Nisan-3 Temmuz 2020 tarihleri arasında uygulanan çevrimiçi anket aracılığıyla Türkiye’den 10,217 katılımcıya ulaşılmıştır. Türkiye’de Mart 2020 tarihinden itibaren evde kalma döneminin bireyler üzerindeki etkilerini tespit etmeyi amaçlayan bu çalışma kapsamında faktör analizi ve kümeleme analizi yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda farklı özelliklere sahip üç küme tespit edilmiş ve her bir kümenin evde kalma sürecine ilişkin farklı durumlar yaşadıkları ortaya konmuştur. “Kızgınlık, nefret, korku, kaygı ve üzüntü” gibi olumsuz duyguların en az yaşandığı kümenin birinci küme olduğu görülmüştür. Ayrıca olumsuz duyguların en fazla yaşandığı üçüncü kümenin gelecekten ekonomik olarak en fazla endişe eden küme olduğu görülmektedir. Bireylerin olumsuz duygularının en aza indirilmesinde, kaygılarının azaltılmasında ülkelerin vatandaşlarını destekleyici politikalarının ortaya konmasının, uzaktan da olsa bireylerin sosyalleşmelerine yönelik faaliyetlerin planlanmasının önemli olduğu öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Mesafe, Karantina, Covid-19, Evde Kalma

Situation of Lockdown Period in Turkey During Covid-19 Process

Öz

The Covid-19 process, affected the whole world not only economically but also physically and/or socially as well. With the Covid-19 pandemic process, the socialization of individuals was prevented and individuals were pushed into loneliness. In this context, the OSC-COVID19 Project was carried out in cooperation with the Italian National Research Council (CNR) and Süleyman Demirel University (SDU). Within the project, an online questionnaire was made with 10,217 participants in Turkey in the 29 April-3 July 2020 period. Factor analysis and cluster analysis was made to find out the effects of lockdown period on the individuals, which started in March 2020. As a result of the analysis, three clusters with different characteristics are identified and it is revealed that each cluster experienced different situations related to the process of staying at home. The 1st cluster is observed to have experienced the feelings such as “anger, hate, fear, anxiety and sadness” the least. The 3rd cluster is found to be the cluster which experienced these negative feelings the most. It is foreseen that it is important to reveal the policies of the countries that support the citizens of the countries in minimizing the negative feelings of the individuals and to reduce their anxiety and to plan the activities for the socialization of the individuals, even from a distance.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Social Distance, Quarantine, Lockdown

Kaynakça

• Akın, M. (2004). İşletmelerde duygusal zekânın üst kademe yönetimciler ile astlar arasındaki çatışmalar üzerindeki etkileri (Kayseri’deki büyük ölçekli işletmelerde bir uygulama) [Doktora Tezi]. Anadolu Üniversitesi.
• Arı, E. S. (2007). Satın Alma Kararlarında Tüketici Etnosentrizmi ve Menşe Ülke Etkinsinin Rolü [Yüksek lisans Tezi]. Çukurova Üniversitesi.
• Armağan, E. A. ve Gürsoy, Ö. (2011). Satın alma kararlarında tüketici etnosentrizmi ve menşe ülke etkisinin cetscale ölçeği ile değerlendirilmesi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 67-77.
• Arpaci, I., Alshehabi, S., Al-Emran, M., Khasawneh, M., Mahariq, I., Abdeljawad, T. ve Hassanien, A. E. (2020). Analysis of twitter data using evolutionary clustering during the COVID-19 pandemic. Computers, Materials & Continua, 65(1), 193-204.
• Cerbara, L., Ciancimino, G., Crescimbene, M., La Longa, F., Parsi, M. R., Tintori, A. ve Palomba, R. (2020). A nation-wide survey on emotional and psychological impacts of COVID-19 social distancing. European Review for Medical and Pharmacological Sciences, 24(12), 7155-7163.
• Cirhinlioğlu, F. G. (2018). Duygu Psikolojisi. Detay Yayıncılık.
• Demirgil, H. (2005. Parametrik olmayan hipotez testleri. Ş. Kalaycı (editör) SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri içinde. Asil Yayın Dağıtım.
• Dubey, S., Biswas, P., Ghosh, R., Chatterjee, S., Dubey, M. J., Chatterjee, S. ve Lavie, C. J. (2020). Psychosocial impact of COVID-19. Diabetes & Metabolic Syndrome: Clinical Research & Reviews, 14(5), 779-788.
• Goleman, D. (2003). Duygusal zeka (B. S. Yüksel, Çev.). Varlık Yayınları.
• Gök, A. (2021). Duygu odaklı terapi yaklaşımı çerçevesinde COVID-19 salgını ve depresyon. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry. 13(4), 831-839.
• Güngör, V. ve Aşkın, D. (2021). Afet ve aile içi ilişkiler: Covid-19 pandemisinin aile içi tartışma ve şiddet üzerindeki etkileri. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 46-55.
• Hair, J., Anderson, R., Tatham, R. ve W. Black, (1998). Multivariate Data Analysis with Readings, Fifth Edition, Prentice-Hall International Inc.
• Hattie, J. (1985). Methodology review: assessing unidimensionality of tests and ltenls, Applied Psychological Measurement, 9(2),139-164
• Househ, M. (2016). Communicating Ebola through social media and electronic news media outlets: A cross-sectional study. Health Informatics Journal. 22(3), 470-478.
• Igbaria, M., Parasuraman, S. ve Badawy, M. K. (1994). Work experiences, job involvement, and quality of work life among information systems personnel. MIS quarterly, 175-201.
• Kervancı, F. (2008). Büro çalışanlarının duygu yönetimi yeterlilik düzeylerinin geliştirilmesinde duygu yönetimi eğitimi programının etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Konrad, S. ve Hendl, C. (2003). Duygularla güçlenmek. (M. Taştan, Çev.). Hayat Yayınları.
• Kukuoğlu, A. (2018). Doğal afetler sonrası yaşanan travmalar ve örnek bir psikoeğitim programı, Afet ve Risk Dergisi, 1(1), 39-52.
• Kurtuluş, K. (1998). Pazarlama Araştırmaları. İstanbul Üniversitesi Yayınları.
• Li, L., Zhang, Q., Wang, X., Zhang, J., Wang, T., Gao, T. L. ve Wang, F. Y. (2020). Characterizing the propagation of situational information in social media during Covid-19 epidemic: A case study on weibo. IEEE Transactions on Computational Social Systems, 7(2), 556-562.
• Memiş Doğan, M. ve Düzel, B. (2020). Covid-19 özelinde korku-kaygı düzeyleri. Turkish Studies, 15(4), 739-752
• Myers, L. B. ve Derakshan, N. (2004). To forget ot not to forget: what do repressors forget and when they forget? Cognition and Emotion, 18, 495-511.
• Nayar, K. R., Sadasivan, L., Shaffi, M., Vijayan, B. P. ve Rao, A. (2020). Social media messages related to COVID-19: A content analysis. Arathi, Social Media Messages Related to COVID-19: A Content Analysis, (March 25, 2020), 1-6.
• Parrott, W. G. (2001). Emotion by groups. http://en.wikipedia. org/wiki/List_of_emotions adresinden 17 Nisan 2021 tarihinde alınmıştır.
• Plutchik, R. (2001). The nature of emotions human emotions have deep evolutionary roots, a fact that may explain their complexity and provide tools for clinical practice, American Scientist, 89(4), 344-350.
• Robinson, M. D. (2004). Personality of performance categorization tendencies and their correlates, Current Directions in Psychological Science, 13(3), 127-129.
• Rofcanin, Y. ve Anand, S. (2020). Human Relations virtual special issue: Flexible work practices and work-family domain. Human Relations, 73(8), 1182-1185.
• Rousseeuw, P. (1987). Silhouettes: A graphical aid to the ınterpretation and validation of cluster analysis. Journal of Computational and Applied Mathematics, 20(10), 53-65.
• Rundle-Thiele, S., Kubacki, K., Tkaczynski, A. ve Parkinson, J. (2015). Using two-step cluster analysis to identify homogeneous physical activity groups. Marketing Intelligence & Planning, 33(4), 522-537.
• Sharot, T. ve Sunstein, C. R. (2020). How people decide what they want to know. Nature Human Behaviour, 4, 14–19.
• TDK. (2011). Türkçe Sözlük (11. Baskı). TDK Yayınları.
• Titrek, O. (2007). IQ’dan EQ’ya: Duyguları zekice yönetme. Pegem Akademi.
• Tucci, V. ve Moukaddam, N. (2017). We are the hollow men: The worldwide epidemic of mental illness, psychiatric and behavioral emergencies, and its impact on patients and providers. Journal of Emergencies, Trauma, and Shock, 10(1), 4-6.
• Wang, Y., Di, Y., Ye, J. ve Wei, W. (2021). Study on the public psychological states and its related factors during the outbreak of coronavirus disease 2019 (COVID-19) in some regions of China. Psychology, Health & Medicine, 26(1), 13-22.
• Werneck, A. O., Silva, D. R., Malta, D. C., Souza-Júnior, P. R., Azevedo, L. O., Barros, M. B. ve Szwarcwald, C. L. (2021). Changes in the clustering of unhealthy movement behaviors during the COVID-19 quarantine and the association with mental health indicators among Brazilian adults. Translational Behavioral Medicine, 11(2), 323-331.