Çalışma Sermayesi Yönetiminin Sistematik Derleme Yöntemine Göre İncelenmesi (2002-2021)

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 36, 1287 - 1304, 20.11.2022

İbrahim Demirtaş Mehmet Gençtürk

https://doi.org/10.21076/vizyoner.960287

Cited By: 1

Öz

Çalışma sermayesi yönetimi, nakit, ticari alacaklar ve stoklar yönetimi ile birlikte kısa vadeli borçların yönetimini de kapsamaktadır. İşletmenin ticari faaliyetlerine devam edebilmesi, büyümesi, rakipleri ile rekabet edip pazar payını artırabilmesi için çalışma sermayesi yönetimi oldukça önemlidir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de yayınlanan ‘Çalışma Sermayesi Yönetimi’ alanında yapılan makalelerin sistematik derleme yöntemine göre incelenmesidir. Sistematik derlemede, konuya ilişkin yapılmış çalışmaların tamamı tespit edilir, dahil olma kriterlerine uyan tüm çalışmalar sistematik bir düzen dahilinde toplanır, özetlenir ve araştırmanın temeli oluşturulur. Araştırmanın örneklemini 2002-2021 yılları arasında yayınlanmış ampirik çalışmalar oluşturmaktadır. İncelenen 65 makale yıllara göre yayın sayısı, yazarlara göre dağılımı, yazarların cinsiyetlere dağılımı ve makalelerde kullanılan yöntemlere göre dağılımları sistematik derleme yöntemine göre analiz edilmiştir. Makalelerde veri seti olarak Borsa İstanbul’da işlem gören firmalar, özellikle imalat sektörü firmaları kullanıldığı görülmüştür. Yapılan bu çalışmanın hem finans sektörüne hem de çalışma sermayesi yönetimi, firma performansına yönelik yapılacak çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Çalışma Sermayesi, Çalışma Sermayesi Yönetimi, Çalışma Sermayesi Yönetimi ve Firma Performansı, Sistematik Derleme Yöntemi

Analysis of Working Capital Management with Systematic Review Method (2002-2021)

Öz

Working capital management includes the management of short-term debts as well as cash, trade receivables and stocks management. Working capital management is very important for businesses in order to continue their commercial activities, grow, compete with their competitors and increase their market shares. The purpose of the study is to examine the articles published in the field of "Working Capital Management" in Turkey according to the systematic review method. In the systematic review, all the studies on the subject are determined, all studies that meet the inclusion criteria are collected in a systematic order, summarized and the basis of the research is formed. The sample of the study consists of empirical studies published between 2002-2021. 65 articles are examined according to the number of publications by years, the distribution according to the authors, the distribution of the authors by gender and the distribution according to the methods used in the articles. In the articles, it is determined that the companies traded in Borsa Istanbul, especially the manufacturing sector companies, are used as the data set. It is thought that the study would contribute to the studies to be carried out both for the finance sector and for working capital management and firm performance.

Anahtar Kelimeler

Working Capital, Working Capital Management, Working Capital Management and Firm Performance, Systematic Review

Kaynakça

• Akbulut, R. (2011). İMKB'de imalat sektöründeki işletmelerde işletme sermayesi yönetiminin karlılık üzerindeki etkisini ölçmeye yönelik bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 40(2), 195-206.
• Akdoğan, N. ve Tenker, N. (2010). Finansal tablolar ve mali analiz. Gazi Kitabevi.
• Akgüç, Ö. (1998). Finansal yönetim. Muhasebe Enstitüsü.
• Akın, O. ve Eser, E. D. (2014). İşletme sermayesi yönetimi: mermer işletmelerine yönelik bir araştırma. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(27), 45-55.
• Aksoy, A. ve Yalçıner, K. (2008). İşletme sermayesi yönetimi. Gazi Kitabevi.
• Aksoy, A. ve Yalçıner, K. (2013). İşletme sermayesi yönetimi. Detay Yayıncılık.
• Aksoy, E. E. (2013). İşletme sermayesi ihtiyacını etkileyen işletme içi faktörlerin analizi: Prais-Winsten regresyon uygulaması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(3), 73-86.
• Akyüz, H. S. (2019). Çalışma sermayesine ilişkin finansal oranların işletme karlılığına etkisi: BİST imalat sektöründe bir uygulama. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 217-233.
• Akyüz, H. S. ve Atmaca, M. (2019). Çalışma sermayesine ilişkin finansal oranların işletme karlılığına etkisi: BİST imalat sektöründe bir uygulama. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 217-233.
• Akyüz, K. C., Yıldırım, İ., Akyüz, İ., Ersen, N., Aydın, A. ve Üçüncü, K. (2019). Kağıt ve kağıt ürünleri sanayi sektöründe faaliyet gösteren işletmelerde çalışma sermayesi ve karlılık ilişkisi. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7(3), 1394-1402.
• Albayrak, A. ve Akbulut, R. (2008). Karlılığı etkileyen faktörler: İMKB sanayi ve hizmet sektörlerinde işlem gören işletmeler üzerine bir inceleme. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, 4(7), 55-83.
• Alparslan, D., Gençtürk, M. ve Özgülbaş, N. (2015). Sağlık bakanlığı hastanelerinde işletme sermayesi ile finansal performans göstergeleri arasınddaki ilişkinin analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(1), 317-338.
• Altan, M. ve Şekeroğlu, G. (2013). Çalışma sermayesi finanslama stratejilerinin firma karlılığı üzerine etkileri: İMKB'de kayıtlı firmalar üzerinde bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (30), 223-228.
• Apan, M., İslamoğlu, M. ve Bozkurt, O. (2021). Nakit dönüş süresi ve karlılık: Borsa İstanbul ticaret endeksi'ndeki firmalar üzerine ekonometrik bir analiz. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi(Third Sector Social Economic Review), 56(1), 20-38.
• Appuhami, B. A. (2008). The impact of firms capital expenditureon working capital management: an empirical study across industries in Thailand. International Management Review, 4(1), 8-21.
• Arslan, Ö. (2003). Küçük ve orta ölçekli işletmelerde çalışma sermayesi ve bazı finansal yönetim uygulamaları. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(1), 121-135.
• Ata, H. A. ve Buğan, M. F. (2016). İmalat işletmelerinde çalışma sermayesi etkinliğinin firma değerine etkisi nasıldır? Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitisü Dergisi, (35).
• Atasel , O. Y. ve Güneysu, Y. (2019). UFRS'nin çalışma sermayesi yönetimi üzerindeki etkisi: BİST 100'de bir araştırma. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 21(2), 454-466.
• Atmaca, M. (2016). Finansal oranlar aracılığıyla çalışma sermayesi bileşenlerinin karlılığa etkisi: Borsa İstanbul'da işlem gören kimya, plastik ve kauçuk şirketlerinde bir uygulama. Yönetim Bilişim Dergisi, 14(28), 633-649.
• Aydın, N., Başar, M. ve Çoşkun, M. (2015). Finansal yönetim. Detay Yayıncılık.
• Aygün, M. (2012). Firma performansı üzerinde çalışma sermayesinin etkisi: Türk imalat sektörü üzerine bir uygulama. Ege Akademik Bakış, 12(2), 215-223.
• Aytürk, Y., ve Yanık, S. (2015). Çalışma sermayesi yönetimi Türkiye'deki KOBİ'lerde karlılığı nasıl etkiler?. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (68), 157-167.
• Başkan, T. D. (2020). TRFS-9 ve TMS-39 gerçeğe uygun değerleme yöntemlerinin farklılıklarının net çalışma sermayesine etkisi: sürdürülebilirlik endeksine tabi firmalarda uygulama. Journal of Economics Finance an Accounting, 7(1), 34-43.
• Berelson, B. (1952). Content analysis in communication research. Free Press.
• Brealey, R. A., Myers, S. C. ve Marcus, A. J. (2001). İşletme finansının temelleri. (T. A. Ünal Bozkurt, Çev.) Literatür Yayıncılık.
• Büyükmert, N. ve Bilen, A. (2021). İmalat sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin ekonomik krizlere bağlı olarak finansal yapısı ve karlılığındaki değişimler: 2008 krizi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (26), 289-306.
• Büyükşalvarcı, A. ve Abdioğlu, H. (2010). Kriz öncesi ve kriz dönemlerinde işletmerde çalışma sermayesi gereksiniminin belirleyicileri: İMKB imalat sanayi şirketleri üzerine ampirik bir çalışma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(2), 47-71.
• Can, İ. ve Zor, İ. (2004). İMKB'de işlem gören çimento ve tekstil firmalarının çalışma sermayesi yapılarının karşılaştırmalı analizi. Afyon Kocatepe Üniersitesi İ.İ.B.F. Dergisi, VI(2), 35-50.
• Ceylan, A. (2001). İşletmelerde finansal yönetim. Ekin Kitabevi.
• Çakır, H. M. ve Küçükkaplan, İ. (2012). İşletme sermayesi unsurlarının firma değeri ve karlılığı üzerindeki etkisinin İMKB'de işlem gören üretim firmalarında 2000 - 2009 dönemi için analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 69-85.
• Çerçel, Ö. N. ve Sökmen, A. G. (2019). Çalışma sermayesi yönetiminin firma üzerindeki etkisi: BİST'te işlem gören metal eşya, makine ve gereç yapım sektörü üzerinde bir araştırma. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2).
• Çetenak, E. H. ve Acar, E. (2016). Firmalar için likidite ve karlılık arasında bir ödünleme var mı? BİST örneği. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 298-311.
• Çetin, A. C., Çelik, İ. ve Kaya, M. (2006). Küçük ve orta ölçekli işletmelerde çalışma sermayesi ve finansal yönetim uygulamaları. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (3), 88-98.
• Çoşkun, E. ve Kök, D. (2011). Çalışma sermayesi politikalarının karlılık üzerine etkisi: dinamik panel uygulaması. Ege Akaddemik Bakış, 11(Özel Sayı), 75-85.
• Dizgil, E. (2020). Çalışma sermayesi üzerinde etkili olan firma düzeyli faktörler: Borsa İstanbul bilişim endeksinde yer alan firmalar üzerine bir araştırma. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 449-463.
• Dursun, A. ve Ayrıçay, Y. (2012). Çalışma sermayesi - karlılık ilişkisinin İMKB örneğinde 1996 - 2005 dönemi analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(3-4), 199-214.
• Ecer, F. ve Günay, F. (2014). Borsa İstanbul'da işlem gören turizm şirketlerinin finansal perforanslarının gri ilişkisel analiz yöntemiyle ölçülmesi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(1), 35-48.
• Eke, E. ve Can, S. (2021). Yönetimde nasistlik ve narsist liderler/yöneticiler. IV. Yönetimde Eleştirel Perspektifler. Nobel Akademik Yayıncılık
• Erbul, M. ve Özdemir, F. S. (2021). Çalışma sermayesi yönetiminin firma performansı üzerindeki etkisi: BİST yıldız endeksi uygulaması. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 335-348.
• Erdinç, S. B. (2008). Konaklama işletmelerinde işletme sermayesi yönetiminin incelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 223-236.
• Eskin, İ. ve Güvemli, B. (2020). Çalışma sermayesi yönetiminin karlılığa etkisi: BİST 50 endeksi örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (85), 65-76.
• Geray, H. (2004). Toplumsal araştırmalarda nicel ve nitel yöntemlere giriş-iletişim alanında örneklerle. Siyasal Kitabevi.
• Göker, İ. K. (2019). Çalışma sermayesi yönetiminde etkinlik durumunun tespiti: BİST gıda sektörü firmaları üzerine bir araştırma. Uluslararası Yönetim Eğitim ve Ekonomik Perspektifler Dergisi, 6(3), 69-79.
• Gönenli, A. (1985). İşletmelerde finansal yönetim. İstanbul Üniversitesi Yayını.
• Güdelci, E. N. (2016). İşletme düzeyinde çalışma sermayesi ve karlılık ilişkisi-BİST'de faaliyet gösteren gübre işletmeleri üzerine bir çalışma. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 6(2/1), 183-192.
• Güler, E. ve Konuk, F. (2019). Çalışma sermayesi etkinlik ölçümünde alternatif bir araç: indeks yöntemi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (84), 35-48.
• Helhel, Y. ve Karasakal, S. (2017). Konaklama işletmelerinde çalışma sermayesi yönetiminin karlılık performansına etkisi: BİST'de bir uygulama. Seyahat ve Otel işletmeciliği Dergisi, 14(3), 27-39.
• İltaş, Y. (2016). Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası sektör bilançolarını kullanarak işletme sermayesi gereksinimini etkileyen değişkenler üzerine bir analiz:1996-2013. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (48), 123-143.
• Islıcık, S. ve Koçyiğit, S. Ç. (2021). Çalışma sermayesi ve karlılık ilişkisi: kamu hastane işletmelerine yönelik bir uygulama. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 7(1), 156-166.
• Işık, E. ve Kiracı, M. (2012). 2008 küresel finansal krizin işletmelerin çalışma sermayeleri üzerindeki etkilerinin oranlar aracılığıyla tespiti: İMKB'de bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 157-174.
• Kaplanoğlu, E. ve Yükçü, C. (2019). Çalışma sermayesi ile ekonomik katma değer arasındaki ilişki: Borsa İstanbul üzerine bir araştırma. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 12(1), 107-128.
• Karadeniz, E. ve İskenderoğlu, Ö. (2011). İMKB'de işlem gören turizm işletmelerinin aktif karlılığını etkileyen değişkenlerin analizi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 22(1), 65-75.
• Karagözoğlu, G. ve Aktaş, R. (2018). İmalat sektöründeki işletmelerde çalışma sermayesi belirleyicileri: BİST örneği. Yönetim ve Ekonomi Dergisi (Manisa Celal Bayar Üniversitesi İİBF), 25(3), 713-733.
• Karagözoğlu, G., Aktaş, R. ve Kayalıdere, K. (2019). Çalışma sermayesi ile finansal performans arasındaki ilişkinin alt sektörler bazında karşılaştırmalı incelenmesi: BİST örneği. Muhasebe ve Bilim Dünyası Dergisi, 3(21), 628.
• Kendirli, S. ve Konak, F. (2014). Kurumsal yönetişim açısından işletme sermayesi yönetimi ve işletmelere etkileri: Çorum ölçeğinde bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28(4), 113-129.
• Kısakürek, M., Babacan, A. ve Tuncay, M. (2018). Türkiye'de sektörel düzeyde çalışma sermayesi unsurları ile performans arasındaki etkileşim. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 315-332.
• Kızıl, C. ve Aslan, T. (2019). Finansal performansın rasyo yöntemiyle analizi: Borsa İstanbul'da işlem gören havayolu şirketleri üzerine bir uygulama. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(2), 1778-1799.
• Koçak, A. ve Arun, Ö. (2006). İçerik analizi çalışmalarında örneklem sorunu. Selçuk İletişim, 4(3), 21-28.
• Korkmaz, T. ve Yaman, S. (2019). Çalışma sermayesi yönetiminin firma karlılığına etkisi: BİST turizm firmaları üzerine bir uygulama. Journal of Tourism Theory and Research, 5(2), 301-316.
• Moher, D., Liberati, M. D., Tetzlaff, J. ve Altman, D. G. (2009). Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: The PRISMA statement. Ann Intern Med., (151), 264-269.
• Mott, G. (2005). Accounting for non-acconutants (6. Baskı). Kogan Page.
• Nazir , M. S. ve Afza, T. (2009). Impact of aggressive working capital management policy on firms profitability. The IUP Journal of Applied Finance, 19-30.
• Okka, O. (2010). Finansal yönetim teori ve çözümlü problemler. Nobel Yayın Dağıtım.
• Öz, Y. ve Güngör, B. (2007). Çalışma sermayesi yönetiminin firma karlılığı üzerine etkisi: imalat sektörüne yönelik panel veri analizi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 310-332.
• Paça, M. ve Karabulut, M. T. (2019). Finansal rasyolar ile finansal performans: BİST ve turizm. Uluslararası Global Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 53-65.
• Poyraz, E. (2012). İşletme sermayesi finanslama stratejilerinin karlılık oranları üzerindeki etkisi; AKBANK T.A.Ş. uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(1), 47-56.
• Sağlam, M. ve Karaca, S. S. (2015). Çalışma sermayesi unsurlarının firma karlılığına etkisi: Borsa İstanbul şirketleri üzerine bir uygulama. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal bilimler Araştırmaları Dergisi, 10(1), 119-132.
• Sakarya, Ş. (2008). Nakit yönetiminde nakit dönüşüm süresi analizinin kullanılması: İMKB'deki KOBİ'ler üzerine ampirik bir çalışma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 227-248.
• Saldanlı, A. (2012). Likidite ve karlılık arasındaki ilişki - İMKB 100 imalat sektörü üzerine ampirik bir çalışma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(16).
• Satır, H., Kısakürek, M. ve Yaşar, F. (2020). Likidite ve finansal performans arasındaki ilişkinin TOPSİS analiz yöntemi ile değerlendirilmesi: BİST parakende ticaret sektöründe bir uygulama. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), 1-15.
• Sayılgan, G. (2017). İşletme finansmanı. Siyasal Kitabevi.
• Singh, J. P. ve Pandey, S. (2008). Impact of working capital management in the profitability of Hindalco Industries Limited. The Icfai University Journal of Financial Economics, VI(4).
• Songur, A. ve Yaman, D. (2020). Sağlık sektörü çalışanlarının örgütsel bağlılık ve iş tatminlerine yönelik literatür incelemesi. Sağlık Yönetimi Dergisi, 2(2), 81-101.
• Şahin, O. (2011). İMKB'ye kayıtlı imalat şirketlerinde çalışma sermayesi politikaları ve firma performans ilişkileri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(2), 123-141.
• Topaloğlu, T. N. (2019). Çalışma sermayesi yatırım ve finansman politikalarının firma karlılığına etkisi: BİST 30 firmalar üzerine panel veri analizi. Uluslararası Ekonomi Siyaset İnsan ve Toplum Dergisi, 2(2), 88-106.
• Toraman, C. ve Sönmez, A. R. (2015). Çalışma sermayesi ve karlılık arasındaki ilişki: perakende ticaret sektörü üzerine bir uygulama. Erzincan Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 15-24.
• Toraman, C. ve Sönmez, A. R. (2021). Çalışma sermayesi bileşenlerinin sektörel ortalamalar üzerindeki etkisi: imalat sektörü üzerine bir uygulama. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (68), 284-396.
• Turan, S. ve Bilgin, R. (2021). Türkiye'deki halka açık firmaların net işletme sermayesi yönetiminin firma değerine etkisi. Yönetim Bilişim Dergisi (Journal of Administrative Sciences), 19(40), 437-458.
• Usta, Ö. (2008). İşletme finansı ve finansal yönetim. Detay Yayıncılık.
• Ülker, Y. ve Arslan, Ö. (2020). Finansal oranlar aracılığıyla stok yönetimi ve karlılık ilişkisinin incelenmesi: imalat sektöründe bir uygulama. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(4), 1153-1163.
• Yaman, S. ve Korkmaz, T. (2021). Finansal başarısızlık modellerinin çalışma sermayesi yatırım ve finansman politikaları doğrultusunda incelenmesi: BİST'de karşılaştırılmalı bir uygulama. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2), 591-610.
• Yenisu, E. (2019). İşletme sermayesi yönetiminin firma karlılığına etkisi: BİST Bursa işletmeleri örneği. Bankacılık ve Finansal Araştırmalar Dergisi, 6(2), 54-64.
• Yiğit, F. (2020). Nakit tutma oranının finansal ve kurumsal belirleyicileri: Borsa İstanbul üzerine bir inceleme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(3), 1127-1151.
• Yıldız, B. ve Akkoç, S. (2016). Çalışma sermayesi ve karlılık ilişkisinin keşifsel bir araçla (ANFİS) incelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitsi İİBF Dergisi, 11(1), 285-308.
• Yıldız, B. ve Deniz, T. İ. (2020). BİST yıldız endeksinde işlem gören firmaların karlılıklarına etki eden çalışma sermayesi faktörleri. Ekonomi, Politika Finans Araştırmaları Dergisi, 5(1), 91-110.
• Yücel, T. ve Kurt, G. (2002). Nakit dönüş süresi nakit yönetimi ve karlılık: İMKB şirketleri üzerinde ampirik bir çalışma. İMKB Dergisi, (22), 1-17.
• Zengin, B. ve Tanrıöven, C. (2016). Kriz dönemlerinde çalışma sermayesi yönetiminin etkinliğinin analizi; BİST imalat sanayi işletmelerrinde uygulama. Sosyal Bilimler Dergisi, (50), 163-179.