Bireylerin Dijital Ayakizi Farkındalık ve Yönetim Düzeylerine Yönelik Bir Araştırma

Yıl 2023, Cilt: 14 Sayı: 40, 1290 - 1310, 25.11.2023

İrem Koçyiğit , Ahmet Sait Özkul

https://doi.org/10.21076/vizyoner.1219704

Öz

Bu çalışmanın amacı, pek çok dijital cihaz ve teknolojiyle sarmalanmış günümüzde dijital ayakizinin önemine vurgu yapmak, bireylerin dijital ayakizi yönetimi ve farkındalık düzeylerini incelemektir. Buna yönelik olarak literatürdeki veri toplama araçları incelenerek çalışmanın amacına uygun olarak bir anket formu tasarlanmıştır. Tasarlanan anket formunda bireylerin dijital ayakizi yönetimi ve dijital ayakizi farkındalık düzeylerini incelemeyi hedefleyen ifadelerin yanı sıra çalışmaya derinlik kazandırabilmesi adına dijital ortamları kullanım durumları ve kişisel bilgilerini paylaşma düzeylerine de yer verilmiştir. Veri toplama sürecinde, sosyo-demografik özellikler ile birlikte beş bölüm ve 47 ifadenin yer aldığı anket formu kullanılmıştır. 500 katılımcının yer aldığı araştırma sonucuna göre bireylerin dijital ayakizi farkındalığının ve yönetim düzeyinin yüksek olduğu görülmüştür. Dijital ayakizi farkındalığı ve dijital ayakizi yönetim düzeyleri sosyo-demografik özelliklere göre değişkenlik göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Dijital Ayakizi, Dijital Ayakizi Farkındalığı, Dijital Ayakizi Yönetimi

Etik Beyan

Bu çalışma için Süleyman Demirel Üniversitesi Etik Kurulundan 121/32 sayılı ve 24.05.2022 tarihli etik kurul onayı alınmıştır.

A Study on Digital Footprint Awareness and Management Levels of Individuals

Öz

The aim of the study is to emphasize the importance of the digital footprint in our day surrounded by many digital devices and technologies, and to examine the digital footprint management and awareness levels of individuals. For this purpose, a questionnaire form is designed in accordance with the purpose of the study by examining the data collection tools in the literature. In the designed questionnaire, besides the statements aiming to examine the digital footprint management and digital footprint awareness levels of individuals, the use of digital media and the level of sharing personal information are also included in order to gain depth to the study. In the data collection process, a questionnaire consisting of five sections and 47 statements along with socio-demographic characteristics is used. According to the results of the research, which included 500 participants, it is seen that individuals' digital footprint awareness and management levels are high. Both digital footprint awareness and digital footprint management levels vary according to socio-demographic characteristics.

Anahtar Kelimeler

Digital Footprint, Digital Footprint Awareness, Digital Footprint Management

Etik Beyan

Bu çalışma için Süleyman Demirel Üniversitesi Etik Kurulundan 121/32 sayılı ve 24.05.2022 tarihli etik kurul onayı alınmıştır.

Kaynakça

• Acele, B. (2020). Bilişim teknolojisi öğretmen ve öğretmen adaylarının sayısal ayak izi kavramlarının incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Altındiş, S. ve Ergin, A. (2018). Araştırma evreni ve örneklemi. Ş. Arslan (Ed.), Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri içinde (s. 81-102). Eğitim Yayınevi.
• Arakerimath, A. ve Gupta, P. (2015). Digital footprint: Pros, cons, and future. IJLTEMAS, 6(10), 52-56.
• Atalay, G. E. (2019). Sanal dünyanın görgü kuralları: Netiket. Medya ve Kültürel Çalışmalar Dergisi. 1(2), 3-13.
• Atasoy, İ. ve Ormanlı, O. (2019). Teknoloji ve siber güvenlik: Dijital toplumun geleceği. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 11(4), 399-409.
• Azucar, D., Marengo, D. ve Settanni, M. (2018). Predicting the big 5 personality traits from digital footprints on social media: A meta-analysis. Personality and Individual Differences, 124, 150-159.
• Bidargaddi, N., Musiat, P., Makinen, V. P., Ermes, M., Schrader, G. ve Licinio, J. (2017). Digital footprints: facilitating large-scale environmental psychiatric research in naturalistic settings through data from everyday technologies. Molecular Psychiatry, 22(2), 164-169.
• Blue, J., Condell, J. ve Lunney, T. (2018). Digital footprints: Your unique identity. https://pure.ulster.ac.uk/ws/files/12511484/DigitalFootprints_JB_JC_TL_HCI18.pdf adresinden 15 Aralık 2020 tarihinde alınmıştır.
• Buchanan, R., Southgate E., Smith, S., Murray, T. ve Noble, B. (2017). Post no photos, leave no trace: Children’s digital footprint management strategies. E-learning and Digital Media, 14(5), 275-290.
• Buchanan, R., Southgate, E., Scevak, J. ve Smith, S. (2018). Expert insights into education for positive digital footprint development. Scan, 37(2), 1-13.
• Camacho, M., Minelli, J. ve Grosseck, G. (2012). Self and identity: Raising undergraduate students’ awareness on their digital footprints. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 46, 3176-3181.
• Can, A. (2019). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (7. Baskı). Pegem Akademi.
• Cao, Z., Xu, H. ve Sheng Xıan, H.T. (2022). Chinese tourists in Malaysia: An analysis of spatio–temporal behavior based on tourism digital footprints. IEEE Access, 10, 122047-122060.
• Çalışkan, N. ve Aktın, K. (2022). Ortaokul öğrencilerinin dijital ayakizi kavramına yönelik metaforları. S. Karabatak (Ed.), Eğitim & Bilim 2022-II içinde (s. 167-184). Efe Akademi.
• Digital Health Agency. (2020). Supporting a positive security culture: Managing your digital footprint. https://www.digitalhealth.gov.au/sites/default/files/2020-11/Manage_your_digital_footprint.pdf adresinden 6 Aralık 2020 tarihinde alınmıştır.
• Erkul, E. (2021). Yapay zeka ve büyük veri nasıl bir gelecek vadediyor?. TRT Akademi, 6(11), 192-201.
• Fish, T. (2009). My digital footprint: A two sided digital business model where your privacy will be someone else’s business!. FutureText.
• Girardin, F., Calabrese, F., Dal Fiore, F., Ratti, C. ve Blat, J. (2008). Digital footprinting: Uncovering tourists with usergenerated content. IEEE Pervasive Computing, 7(4), 36-43.
• Haimson, O., Brubaker, J., Dombrowski, L. ve Hayes, G. (2016). Digital footprints and changing networks during online ıdentity transition. In proceedings of the 2016 CHI conference on human factors in computing systems, 2895-2907.
• Hinds, J. ve Joinson, A. N. (2019). Human and computer personality prediction from digital footprints. Current Directions in Psychological Science, 28(2), 204-211.
• Internet Society Report. (2014). Digital footprints an internet society reference framework. https://www.internetsociety.org/resources/doc/2014/digital-footprints-an-internet-society-reference-framework/ adresinden 3 Aralık 2020 tarihinde alınmıştır.
• Jobvite Social Recruiting Survey. (2011). https://www.jobvite.com/news_item/2011-social-recruiting-survey/ adresinden 5 Aralık 2020 tarihinde alınmıştır.
• Karabatak, S. ve Alanoğlu, M. (2022). Faculty members' digital footprint experiences and digital footprint awareness. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (44), 31-41.
• Kelly, S., Christen, S. ve Snyder, L. G. (2013). An analysis of effective online reputation management: A critical thinking social media activity. The journal of research in business education, 55(1), 24-35.
• Kılıç, S. (2016). Cronbach’ın alfa güvenirlik katsayısı. Duygudurum Bozuklukları Dergisi, 6(1), 47-48.
• Kligiené, S. T. (2012) Digital footprints in the context of professional ethics. Informatics in Education. 11(1), 65-79.
• Kline, R. B. (2016). Principles and Practice of Structural Equation Modeling (4th Edition). The Guilford Press.
• Kosinski, M., Stillwell, D. ve Graepel, T. (2013). Private traits and attributes are predictable from digital records of human behavior. Proceedings of The National Academy of Sciences of The United States of America, 110(15), 5802-5805.
• Kuh, G. (2018). Sayısal ayak izi ders tasarımının öğrencilerin sayısal vatandaşlık konusundaki akademik başarılarına etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Lambiotte, R. ve Kosinski, M. (2014). Tracking the digital footprints of personality. Proceedings of The Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE), 1934-1939.
• Licinio, J. ve Wong, M. L. (2023). Digital footprints as a new translational approach for mental health care: a commentary. Discover Mental Health, 3(1), 5-8.
• Lyon, D. (2006). Gündelik hayatı kontrol etmek: gözetlenen toplum (1. Baskı). (G. Soykan, Çev.), Kalkedon (Orijinal eserin basım tarihi 2001).
• Madden, M., Fox, S., Smith, A. ve Vitak, J. (2007). Digital footprints. Pew research center. https://www.pewresearch.org/internet/2007/12/16/digital-footprints/ adresinden 17 Aralık 2020 tarihinde alınmıştır.
• Mayda, M. (2022). Digital footprint management in digital visual culture. Erciyes İletişim Dergisi, 9(2), 1031-1044.
• Micheli, M., Lutz, C. ve Büchi, M. (2018). Digital footprints: An emerging dimension of digital inequality. Journal of Information, Communication and Ethics in Society, 16(3), 242-251.
• Morgan, G. A. Leech, N. L. Gloeckner, G. W. ve Barrett, K. C. (2011). IBM SPSS for Introductory Statistics - Use and Interpretation. (4th Edition). Routledge.
• Mou, J. (2022). Extracting network patterns of tourist flows in an urban agglomeration through digital footprints: The case of greater bay area. IEEE Access, 10, 16644-16654.
• Narayanan, A. ve Reisman, D. (2017). The princeton web transparency and accountability project. In Transparent data mining for big and small data (s. 45-67). Springer, Cham.
• O’Keeffe G. S. ve Clarke-Pearson, K. (2011). The impact of social media on children, adolescents and families. Amerikan Academy of Pediatrics, 127(4), 800-804.
• Önder, İ., Koerbitz, W. ve Hubmann-Haidvogel, A. (2016). Tracing tourists by their digital footprints: The case of Austria. Journal of Travel Research. 55(5), 566-573.
• Özbek, Y., Çoklar, A. N. ve Gündüz, Ş. (2016). Lise öğrencilerinin dijital ayakizi farkındalık ve yaşantılarının belirlenmesi. 10th International Computer and Instructional Technologies Symposium (ICITS) (s. 596-604). Rize: ICITS Proceedings Book.
• Paulos, E., Honicky, R. J. ve Hooker, B. (2009). Citizen science: Enabling participatory urbanism. M. Forth (Ed), Research on urban informatics: The practices and promise of the real-time city içinde (s. 414-436). IGI Global.
• Pritchard, M. (2013). How social recruitment requires students to manage a responsible digital footprint. 18th WACE world conference on cooperative & work ıntegrated education (s. 1-11). Durban, South Africa.
• Sanin, E. (2022). Ortaöğretim öğrencilerinin dijital ayak izi farkındalıkları ve bilgi güvenliği farkındalıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Schrenk, R. (2022). Measuring the digital footprint: Common practice and teacher awareness by the example of the Austrian school system [Doktora Tezi]. Bosna Hersek.
• Steinberg, S. (2017). Social network etiquette: new rules for minding your manners in a digital world. https://www.toastmasters.org/magazine/magazine-issues/2017/june2017/etiquette adresinden 11 Aralık 2020 tarihinde alınmıştır.
• Suri, H. (2011). Purposeful sampling in qualitative research synthesis. Qualitative Research Journal, 11(2), 63-75.
• Sürmelioğlu, Y. ve Seferoğlu, S. S. (2019). Yükseköğretim öğrencilerinin dijital ayakizi farkındalık ve yaşantılarının incelenmesi. World Journal on Educational Technology: Current Issue, 11(1), 48-64.
• Taş, A. ve Bülbül, H. İ. (2021). Sosyal medya kullanıcılarının dijital ayak izi farkındalığı. Sosyal, Beşerî ve İdari Bilimler Dergisi, 4(3), 205-216.
• Timisi, N. (2016). Dijital: Kavramlar, olanaklar, deneyimler (1. Baskı). Kalkedon.
• Turow, J. (2015). İzleniyoruz: Yeni reklam sektörünün elindeki kimliğimiz ve değerlerimiz (1. Baskı). (M. Benveniste, Çev.), Hil yayıncılık. (Orijinal eserin basım tarihi 2011).
• Valanarasu, M. R. (2021) Comparative Analysis for personality prediction by digital footprints in social media. Journal of Information Technology and Digital World, 3(2), 77-91.
• Vervier, L., Zeissig, E., Lidynia, C. ve Ziefle, M. (2017). Perceptions of digital footprints and the value of privacy, In proceedings of the 2nd ınternational conference on ınternet of things, big data and security (s. 80-91).
• What Is a Digital Footprint?. (2020). https://whatis.techtarget.com/search/query?q=digital+footprint adresinden 1 Aralık 2020 tarihinde alınmıştır.
• Wook, T. S., Mohamed, H., Noor, S., Muda, Z. ve Zairon, I. Y. (2019). Awareness of digital footprint management in the new media amongst youth. Jurnal Komunikasi: Malaysian Journal of Communication, 35(3), 407-421.
• Yaşar, M. (2014). İstatistiğe yönelik tutum ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(36), 59-75.
• Yıldız, D. ve Uzunsakal, E. (2018). Alan araştırmalarında güvenilirlik testlerinin karşılaştırılması ve tarımsal veriler üzerine bir uygulama. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 14-28.
• Yılmaz-Soylu, M., Demiröz, S. ve Akkoyunlu, B. (2021). Ortaokul öğrencilerinin dijital ayak izi farkındalıkları ve yaşantılarının incelenmesi. Journal of Computer and Education Research, 9(17), 177-198.
• Young, A. L. ve Quan-Haase, A. (2013). Privacy protection strategies on Facebook: The Internet privacy paradox revisited. Information, Communication & Society, 16(4), 479-500.