Kıbrıs'ta Müslüman ve Hiristiyan İlişkilerinin Kısa Bir Tarihi

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 1, 49 - 58, 15.05.2015

Yusuf Suiçmez

Öz

Kıbrıs sorununun, doğru anlaşılması ve sağlıklı bir çözüme kavuşturulması, geçmişte oluğu gibi günümüzde de, İslamiyet veHristiyanlık ilişkilerinin doğru anlaşılması ve yorumlanması ile

bağlantılıdır. Çünkü Kıbrıs Ortodoks Kilisesi’nin geçmişte olduğu gibi günümüzde de Ada üzerindeki, siyasi ve kültürel etkisi devam etmektedir. Aynı şekilde Türk halkının Müslüman kimliğinin de hem siyasi hem de kültürel etkisi devam etmektedir. Bu etkiler sebebiyle Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası’nda kurucu unsurlar olarak Ortodoksluk ve Müslümanlığa özel vurgu yapılmıştır. Kıbrıs Adası belli bir dönemde Hristiyanlık içindeki mezhep kavgalarından etkilenmiş ve bu etkinin bir sonucu olarak Kıbrıs

Ortodoks Kilisesi ile Osmanlılar arasında Katolik baskılara karşı bir dayanışma zemini oluşmuştu. Osmanlının son dönemlerinde ise Yunanistan’da başlayan bağımsızlık hareketlerine, Kıbrıs Ortodoks

Kilisesi’nin de destek vermesi sonucu, Küçük Mehmet döneminde Baş Papaz ile yardımcısının idamı, üç pazın öldürülmesi ve diğer ileri gelenlerin ise sürgülüne gönderilmesi ile tarihi dayanışma

bozulmuş ve karşılıklı güvensizliğe dayalı yeni bir süreç başladı. Bu süreç doğal olarak Kıbrıs siyasi ve kültürel tarihini inanç ilişkileri açısından çok yönlü bir incelemeyi gerekli kılmıştır. Bu çalışma Adanın Hristiyanlıkla tanışmasından günümüze kadar inançlar bağlamında oluşmuş olan ilişkileri kısa bir şekilde özetlemeyi ve günümüz meselelerine tarihin gözüyle bakabilmeyi kolaylaştırmayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kıbrıs, Kıbrıs Meselesi, Ortadoks ve Katolik Anlaşmazlığı, Din

A Brief History of Muslims and Chiristians Relations in Cyprus

Öz

To understand Cyprus problem and founding out a sustainable solution we need to analyze and understand the role

of religion on Cyprus issues in past and today. As it is known bothChristian and Muslim cultures left their signs on island and have a strong impact on today’s relationships. As a result of this different effects in The Constitution of the Republic of Cyprus, referred to the Orthodox Christianity and Islam as constituent elements.

After division of Christianity, the conflicts between Catholic and Orthodox Churches, Ottomans and Cyprus Orthodox Church became allies. The Ottomans, while trying to reduce Latin’s influence, treated the Orthodox Cypriots with the consideration and

gained their good will. In 1821 with the outbreak of the Greek War of Independence, the Greeks of Cyprus attempted to follow in the footsteps of those of Greece; such was the accusation, which Kuchuk Mehmed brought against the bishops and the leading Greek laymen of Cyprus. As a result of this the Archbishop and his archdeacon were hanged, the three Bishops beheaded and the notables dispatched by the Janissaries. This was the break pointand beginning of political separation between Ottoman administration and Cyprus Orthodox Church. In this article, I have tried to analyze the developments of relationships between Muslims and Christians under lights of history and give a right perspective to the future relationships.

Anahtar Kelimeler

Cyprus conflict, religion, muslims

Kaynakça

• “Cyprus Society and Culture 1191-1374”, Edited by Angel Nicolaou-Konnari and Chris Schabel, Chris Schabel, `Religion`, Brill Keiden-Boston, 2005, p. 195, 197.
• “Excerpta Cypria for Today”, Edited by Andrew Faulds MP, Published by K.Rustem and Brother, Lefkosha-Istabul-London, 1988.
• “The Cyprus Issue”, Edited by Hüseyin Gökçekuş, Gazioğlu, C. Ahmet, “Cyprus During the Turkish Period (1571-1878)”, Near East University press, 2001.
• Gunnis, Rupert, Historic Cyprus, K Rustem and BRO, Nicosia, 1973.
• Hadjidemetriou, Katia, A History of Cyprus, I.G. Kassoulides & Son Ltd., Nicosia, 2007.
• Hakeri, B. Hakkı, Başlangıçtan 1878’e Kadar Kıbrıs Tarihi, KKTC ME ve Kültür Bakanlığı Yayını, Ankara, 1993.
• International Religious Freedom Report 2004, Released by the Bureau of Democracy Human Rights, and Labor.
• Ioannides, Keitos, The Church of Cyprus, Cyprus Society and Culture 1191- 1374, Edited by Angel Nicolaou-Konnari and Chris Schabel, Chris Schabel, `Religion`, Brill Keiden-Boston, 2005.
• Reddaway, Johhn, Burdened with Cyprus, Published by Rustem, Nicosia, 2001.
• Sir George Hill, A History of Cyprus, I-II, Cambridge at The University Press, London, 1949.
• Sir Hamilton Goold Adams, Çev. Ali Çakıroğlu, Kıbrıs’ın El Kitabı, Galeri Kültür Yayınları, Lefkoşa, 2007.
• Sir Harry, Luke, Cyprus, Harrap London in association with K Rustem and BRO. Nicosia, 1965.
• Theodaulou, Georghios, The origins and evolution of Church-State relations in Cyprus with special reference to the modern era, Kailas Printers and Lithographers Ltd, Nicosia, 2005.
• “Orthodox Church.” Microsoft® Student 2007 [DVD]. Redmond, WA: Microsoft Corporation, 2006.
• Microsoft ® Encarta ® 2007.
• http://www.hri.org/news/cyprus/tcpr/2006/06-09-22.tcpr.html#03
• http://www.hri.org/news/cyprus/tcpr/2007/07-01-17.tcpr.html#07
• http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2004/35449.htm
• http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2004/35449.htm
• http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2004/35449.htm
• http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2004/35449.htm
• http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90170.htm
• http://www.trncinfo.com/TANITMADAIRESI/ARSIV2004/TURKCEarsiv/NISAN/290404.htm
• http://www.tumgazeteler.com/?a=1300188
• http://www.usakgundem.com/haber.php?id=2590
• http://www.wsws.org/articles/2004/apr2004/cypr-a24.shtml