Hz. Peygamber'in (S.A) Eğitim-Öğretim Modelinde Belli Başlı İlke ve Metotlar

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 2, 115 - 134, 30.11.2015

Ramazan Güler

Öz

Peygamberler, insanoğlunun eğitim-öğretim ihtiyacına cevap vermek

üzere görevlendirilmiş ve insanlar arasından seçilmiş elçilerdir.

Bu görevlendirmenin son halkası olan Hz. Muhammet’in (s.a.)

yaşamı ve davranış modelleri, insanın eğitimi ve öğretimine dair

birçok örnekle doludur. Onun sözleri, fiilleri, yaşam biçimi, ahlakı,

değer yüklü uygulamaları, insan ilişkileri, toplumsal hayattaki

duruşu ve diğerine olan bakış açısı, İslam dininin eğitim-öğretim

ilkeleri ve metotlarının genel özellikleri hakkında bilgi sunar. Eğitimde

ferdi farklılıklar, tedricilik, zamanlama, somuttan-soyuta

ilkesi, sevgi ilkesi, anlatma metodu, soru cevap metodu, örnek

verme metodu, tartışma metodu gibi modern dönemde eğitim bilimlerinin

bize sunduğu prensip ve metotların birçoğunun örnek

pratiklerini Hz. Peygamber’in hayatında gözlemleyebilmek mümkündür.

Bu çerçevede Hz. Peygamber’in hayatını bahsi geçen

yönleriyle incelemek, hem onun yüce şahsiyeti ve eğitimci kimliği

hakkında tanıcı olacak hem de günümüz din eğitimcilerine muhataplarıyla

ilişkilerinde rehberlik yapacaktır.

Anahtar Kelimeler

Eğitim öğretim, ilke, peygamber

Kaynakça

• Ahmed b. Hanbel Müsned, İstanbul, 1982.
• Akyüz, Ali, Yaşayan Kur’an Hz. Peygamber, Ensar Neşriyat, İstanbul 2005.
• Aydın, Mehmet Zeki, Din Öğretiminde Yöntemler, TİDEF Yayınları, Ankara 2005.
• Başaran, İbrahim, Ethem Eğitim Psikolojisi, Ankara 1974.
• Bayraklı, Bayraktar, Kur’an’da Hz. Peygamber, Bayraklı Yayınları, İstanbul 2008.
• Bayraktar, Mehmet Faruk, İslam Eğitiminde Öğretmen-Öğrenci Münasebetleri, İFAV Yayınları, İstanbul 2007.
• Bilgiseven, Amiran Kurtkan, Sosyal İlimler Metodolojisi, İstanbul 1978.
• Buhari, Ebu Abdullah Muhammed b. İsmail, el-Câmiu’s-Sahih, İstanbul 1981.
• Buhari, el-Edebü’l Müfred, İstanbul 1979.
• Cebeci, Suat, Din Eğitimi Bilimi ve Türkiye’de Din Eğitimi, Akçağ Yayınları, İstanbul 2005.
• Clifford T., Morgan, Psikolojiye Giriş, trc. Hüsnü Arıcı ve Arkadaşları, Ankara 1991.
• Çilenti, Kamuran, Eğitim Teknolojisi ve Öğretim, Ankara 1992.
• Dodurgalı, Abdurrahman, Din Eğitimi-Öğretiminde İlkeler ve Yöntemler, İFAV Yayınları, İstanbul 1999.
• Ebu Ğudde, Abdü’l-Fettah, Bir Eğitimci Olarak Hz. Muhammed ve Öğretim Metodu, trc. Enbiya Yıldırım, Yasin Yayınları, İstanbul 2001.
• el-Askalânî, İbn. Hacer, el-İsabe fî Temyizi’s-Sahabe, Daru’l Fikr, Beyrut 1994.
• el-Kuşeyri, Ebu’l- Hüseyin Müslim b. Accac, Sahih-i Müslim, İstanbul 1981.
• es-Sicistani, Ebu Davud, Sünen, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 2004.
• Farabi, Ebu Nasr Muhammed, es-Siyasetü’l- Medeniyye, trc. Mehmet Aydın, A. Kadir Şener, Rahmi Ayas, İstanbul 1980.
• Fersahoğlu, Yaşar, Kur’an’da Zihin Eğitimi, Marifet Yayınları, İstanbul 1998.
• Gazali, Ebu Hamid Muhammed b. Muhammed, İhya-ü Ulumi’d-Din, Kahire 2001.
• İbnü’l-Esir, Ali b. Muhammed, Üsdü’l-Ğabe fi Ma’rifeti’s-Sahabe, Beyrut ts.
• İbn. Mâce, Ebu Abdullah Muhammed b. Yezid, es- Sünen, İstanbul, 1981.
• İbn. Hişam, Ebu Muhammed Abdülmelik, es-Siretü’n-Nebeviyye, Darü’l-Hayr, Beyrut 1992.
• İslamoğlu, Mustafa, Üç Muhammed -İki Tasavvur Bir Gerçek-, Denge Yayınları, İstanbul, 2006.
• Kağıtçıbaşı, Çiğdem, Yeni İnsan ve İnsanlar, Evrim Yayınları, İstanbul 2006.
• Karataş, Mustafa, Hz. Peygamber’in Beden Dili ve Davranış Modelleri, İşaret Yayınları, İstanbul 2007.
• Kaya, Mevlüt, Din Eğitiminde İletişim ve Dini Tutum, Etüt Yayınları, Samsun 1998.
• Koç, Ahmet, Kur’an’da İnsan ve Hz. Muhammed -Din Eğitimi Açısından Bir Yaklaşım-, Rağbet Yayınları, İstanbul 2005.
• Küçükahmet, Leyla, Öğretim İlke ve Yöntemleri, Nobel Yayınları, Ankara 2009.
• Malik b. Enes, el-Muvatta, Daru’l-Ma’rife, Beyrut 2008.
• Münziri, Ebu Muhammed Zekiyyü’d-din, et-Terğib ve’t-Terhib, Kahire 1996.
• Nesai, Abdurrahman b. Şuayb, Sünen, İstanbul 1981.
• Öcal, Mustafa, Din Eğitimi ve Öğretiminde Metotlar, T.D.V. Yayınları, Ankara 1991.
• Önder, Kemal, Öğretimde Program, İlke ve Yöntemler, İstanbul 1992.
• Özbek, Abdullah, Bir Eğitimci Olarak Hz. Muhammed, Esra Yayınları, Konya 1991.
• Öztürk, Mustafa, “Kur’an-ı Kerim Meal i- Anlam ve Yorum Merkezli Çeviri-”, Düşün Yayıncılık, İstanbul, 2014.
• Parladır, Selahattin, “Hz. Peygamber Devrindeki Eğitim Anlayışı ve İşleyişi”, DEÜİFD, C.1, İzmir 1983, s. 259.
• Pazarlı, Osmanlı, Din Eğitim ve Öğretiminde Genel Metotlar, İstanbul 1967.
• Rûmî, Mevlana Celâleddin, Mesnevi, trc. Veled İzbulak, MEB Yayınları, İstanbul, 2001.
• Tirmizi, Ebu İsa Muhammed, es-Sünen, İstanbul 1981.