Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

"The Holy Month of Ramadan, Itiqaf and Fasting In Jahiliyya" "Period In Arabs"

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 2, 27 - 55, 30.11.2017

Öz

In this article, the roots and phenomena of the holy month of Ramadan, and Itiqaf and Fasting that are specific rituals for this month and are mentioned as being holy in Islam in the Quran, regarding in the Jahiliyya Arabs before Islam have been investigated. In this context, it has been examined the question that whether the holy month of Ramadan, Itiqaf and fasting rituals that reflected in the Quran are the original elements or not in the respect of the first (ibda) and invented (icad) rituals. Similarly, it has also been investigated in the present study whether the hypothesis claiming that such Islamic forms in our tradition are based on Arabic customs, and are a product of the well-known Arabic tradition that refer everything that exist in Jahiliyya and that are reflected in the Quran to Abraham and Ishmael; or whether they are an extension of the judgments that refer to the happen-ing events (mutabakatun lil-waki) by the Revelations (the Quran)










in this respect. As a result of the methodology used in the pres- ent study, which was conducted as collecting, analyzing and synthesizing the data from classical sources about Jahiliyya, it was concluded that the holy month of Ramadan, whose holiness is mentioned in a magniloquent manner in the Quran, and which includes the images about this month including the contemplations, benefaction, Itiqaf, piety, and other types of worshipping was already known and famous by Jahiliyya Arabs.

Kaynakça

  • "Abbâdî, Abdullâh b. Saîd b. Muhammed, Müntehe’s-Suâl alâ Vesâili’l-Vusûl İlâ" "Şemâili’r-Resûl, Dâru’l-Minhâc, 3. Bsk., Cidde 2005."
  • "Abdülazîz, Muhammed, Ramadân fi’l-Câhiliyye ve’l-İslâm, http://www.alukah. net/ 30.10.2016."
  • "Abdürrezzâk b. Hemmâm, Ebû Bekr b. Nâfi’, el-Musannef, (Tah. Habîburrahmân el-A’zamî),el-Mektebu’l-İslâmî, 2. Bsk., Beyrut 1403."
  • "Adıgüzel, Şükran, Vahyin Başlangıcıyla İlgili Siyer Kaynaklarındaki Rivayetlerin Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana 2015."
  • "Ahmed İbrâhîm eş-Şerîf, Mekketu ve’l-Medînetu fi’l-Câhiliyyeti ve Ahdi’r-Resûl, Dâru’l-Fikri’l-Arabiyyi, Kâhire 1985."
  • "Alûsî, Seyyid Mahmûd Şükrî, Bulûğu’l-Erab fî Ma’rifeti Ahvâli’l-Arab, (Tash. Muhammed Behcet el-Eserî), Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut-Lübnan ty."
  • "Âmirî, Yahyâ b. Ebî Bekr b. Muhammed b. Yahyâ el-Hırzî, Behcetu’l-Mehâfil ve Buğyeti’l-Emâsil fî Telhîsi’l-Mu’cizâti ve’s-Siyeri ve’ş-Şemâil, Dâru Sâdır, Beyrut ty."
  • "Ateş, Ali Osman, İslam’a Göre Cahiliye ve Ehl-i Kitap Örf ve Adetleri, Beyan Yayınları, İstanbul1996."
  • "Bağdâdî, Abdulkadîr b. Ömer, Hizânetu’l-Edeb ve Lübbü Lübâbi Lisâni’l-Arab, (Tah. Abdusselâm Muhammed Hârun), Mektebetu’l-Hânecî, 4. Bsk., Kâhire 1997. Beğavî, Ebû Muhammed el-Huseyn b. Mesûd b. Muhammed el-Ferrâ, Meâlimu’t- Tenzîl fî Tefsîri’l-Kur’ân, (Tah. Abdurrezzâk el-Mehdî), Dâru İhyâi’t-Türâsi’l Arabiyyi, 1. Bsk., Beyrut 1420."
  • "Belâzurî, Ahmed b. Yahyâ b. Câbir b. Dâvud, Cümelu min Ensâbi’l-Eşrâf, (Tah." "Süheyl Zekâr-Riyâd ez-Ziriklî), Dâru’l-Fikr, 1. Bsk., Beyrut 1996." "Birûnî, Ebu’r-Reyhân, el-Kânûni’l Mes’ûdî, yy. 1954."
  • "Buhârî, Muhammed b. İsmâîl Ebû Abdillâh, Sahîhu’l-Buhârî, (Tah. Muhammed Züheyr b. Nâsır en-Nâsır), Dâru Tavki’n-Necât, 1. Bsk., Beyrut 1422."
  • "Caetani, L., İslam Tarihi, (Ter. Hüseyin Cahid), İstanbul 1924-27."
  • "Cassâs, Ahmed b. Alî Ebûbekir er-Râzî, Ahkâmu’l-Kur’ân, (Tah. Muhammed Sâdık el-Kamhâvî), Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabiyyi, Beyrut 1405."
  • "Cerrahoğlu, İsmail, “Kur’an-ı Kerim’de Oruç”, Diyanet İşl. Başkanlığı Dergisi, Cilt: IX, Sayı: 100-101, Eylül-Ekim 1970, ss. 263-271."
  • "Cevâd Alî, el-Mufassal fî Târîhi’l-Arab kable’l-İslâm, Dâru’s-Sâkî, 4. Bsk., yy. 2001.
  • Cilacı, Osman, “Semavî Dinlerde Oruç”, Diyanet Dergisi, Cilt: XVII, Sayı: 4, Mayıs-" "Haziran 1978, ss. 192-208."
  • Cilacı, Osman, İlahi Dinlerde Oruç, Hac ve Kurban, İzmir 1980."
  • "Cürcânî, Alî b. Muhammed b. Alî ez-Zeynu’ş-Şerîf, et-Ta’rîfât, (Tash. Cemâatun mine’l-Ulemâ’), Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1. Bsk., Beyrut-Lübnan 1983."
  • "Dârimî, Muhammed Abdillâh b. Abdirrahmân b. el-Fadl b. Behrâm b. Abdissamed, Sünenü’d-Dârimî, (Tah. Hüseyin Selîm Esed ed-Dârânî), Dâru’l-Muğnî, el- Memleketu’s-Suûdiyyetu’l-Arabiyye, 1. Bsk., 2000."
  • "Demir, Recep, “Diğer İnanç Sistemlerinde ve İslâm’da Oruç (Karşılaştırmalı Bir Analiz)”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: IX, Sayı: 42, Şubat 2016, ss. 1784-1799."
  • "Dihlevî, Şah Veliyyullah, Hüccetullâhi’l-Bâliğâ, (Çev. Mehmet Erdoğan), İz Yay.," "İstanbul 1994."

Cahiliye Araplarında Ramazan Ayı, İtikâf ve Oruç

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 2, 27 - 55, 30.11.2017

Öz

Bu makalede Kur’an’da, İslam’ın mukaddes ayı olarak geçen Ramazan ayı ve bu aya özgü itikâf ve oruç ibadetinin İslam öncesi cahiliye Araplarındaki kökleri ve görüngüleri araştırılmıştır. Bu bağlamda Kur’an’a yansıyan Ramazan ayı tasavvurunun, itikâf ve oruç ritüellerinin ibdâ’ ve îcât mahiyetinde sil baştan hususlar olup olmadığı problemi sorgulanmıştır. Benzer şekilde geleneğimizde bu tür İslamî formların Arap adetlerine dayandırılması, cahiliyede var olup da Kur’an’a yansımış her şeyi İbrahim ve İsmail’e irca eden malum Arap ananesinin bir ürünü yoksa gerçekten vahyin (Kur’an’ın) mutabakâtun li’l-vâki’ yani vakıaya mutabık ve muvafık hükümler bina etmesinin bir uzantısı olduğu hipotezi, bu konu çerçevesinde irdelenmeye çalışılmıştır. Klasik kaynaklardan cahiliyeye ilişkin verileri elde etme, bu verilerin analizlerini yaparak bir senteze varma şeklinde takip edilen yöntem netice- sinde, Kur’an’da kutsiyeti abartılı bir dil dizgesi ile ifade edilen Ramazan ayı ve bu aya ilişkin tasavvurları, bu ayda yapılan tefek- kür, birr (iyilik) itikâf, züht, ibadet ve diğer nevilerini de kapsayan oruç menâsikinin cahiliye Araplarınca maruf ve meşhur olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Kaynakça

  • "Abbâdî, Abdullâh b. Saîd b. Muhammed, Müntehe’s-Suâl alâ Vesâili’l-Vusûl İlâ" "Şemâili’r-Resûl, Dâru’l-Minhâc, 3. Bsk., Cidde 2005."
  • "Abdülazîz, Muhammed, Ramadân fi’l-Câhiliyye ve’l-İslâm, http://www.alukah. net/ 30.10.2016."
  • "Abdürrezzâk b. Hemmâm, Ebû Bekr b. Nâfi’, el-Musannef, (Tah. Habîburrahmân el-A’zamî),el-Mektebu’l-İslâmî, 2. Bsk., Beyrut 1403."
  • "Adıgüzel, Şükran, Vahyin Başlangıcıyla İlgili Siyer Kaynaklarındaki Rivayetlerin Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana 2015."
  • "Ahmed İbrâhîm eş-Şerîf, Mekketu ve’l-Medînetu fi’l-Câhiliyyeti ve Ahdi’r-Resûl, Dâru’l-Fikri’l-Arabiyyi, Kâhire 1985."
  • "Alûsî, Seyyid Mahmûd Şükrî, Bulûğu’l-Erab fî Ma’rifeti Ahvâli’l-Arab, (Tash. Muhammed Behcet el-Eserî), Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut-Lübnan ty."
  • "Âmirî, Yahyâ b. Ebî Bekr b. Muhammed b. Yahyâ el-Hırzî, Behcetu’l-Mehâfil ve Buğyeti’l-Emâsil fî Telhîsi’l-Mu’cizâti ve’s-Siyeri ve’ş-Şemâil, Dâru Sâdır, Beyrut ty."
  • "Ateş, Ali Osman, İslam’a Göre Cahiliye ve Ehl-i Kitap Örf ve Adetleri, Beyan Yayınları, İstanbul1996."
  • "Bağdâdî, Abdulkadîr b. Ömer, Hizânetu’l-Edeb ve Lübbü Lübâbi Lisâni’l-Arab, (Tah. Abdusselâm Muhammed Hârun), Mektebetu’l-Hânecî, 4. Bsk., Kâhire 1997. Beğavî, Ebû Muhammed el-Huseyn b. Mesûd b. Muhammed el-Ferrâ, Meâlimu’t- Tenzîl fî Tefsîri’l-Kur’ân, (Tah. Abdurrezzâk el-Mehdî), Dâru İhyâi’t-Türâsi’l Arabiyyi, 1. Bsk., Beyrut 1420."
  • "Belâzurî, Ahmed b. Yahyâ b. Câbir b. Dâvud, Cümelu min Ensâbi’l-Eşrâf, (Tah." "Süheyl Zekâr-Riyâd ez-Ziriklî), Dâru’l-Fikr, 1. Bsk., Beyrut 1996." "Birûnî, Ebu’r-Reyhân, el-Kânûni’l Mes’ûdî, yy. 1954."
  • "Buhârî, Muhammed b. İsmâîl Ebû Abdillâh, Sahîhu’l-Buhârî, (Tah. Muhammed Züheyr b. Nâsır en-Nâsır), Dâru Tavki’n-Necât, 1. Bsk., Beyrut 1422."
  • "Caetani, L., İslam Tarihi, (Ter. Hüseyin Cahid), İstanbul 1924-27."
  • "Cassâs, Ahmed b. Alî Ebûbekir er-Râzî, Ahkâmu’l-Kur’ân, (Tah. Muhammed Sâdık el-Kamhâvî), Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabiyyi, Beyrut 1405."
  • "Cerrahoğlu, İsmail, “Kur’an-ı Kerim’de Oruç”, Diyanet İşl. Başkanlığı Dergisi, Cilt: IX, Sayı: 100-101, Eylül-Ekim 1970, ss. 263-271."
  • "Cevâd Alî, el-Mufassal fî Târîhi’l-Arab kable’l-İslâm, Dâru’s-Sâkî, 4. Bsk., yy. 2001.
  • Cilacı, Osman, “Semavî Dinlerde Oruç”, Diyanet Dergisi, Cilt: XVII, Sayı: 4, Mayıs-" "Haziran 1978, ss. 192-208."
  • Cilacı, Osman, İlahi Dinlerde Oruç, Hac ve Kurban, İzmir 1980."
  • "Cürcânî, Alî b. Muhammed b. Alî ez-Zeynu’ş-Şerîf, et-Ta’rîfât, (Tash. Cemâatun mine’l-Ulemâ’), Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1. Bsk., Beyrut-Lübnan 1983."
  • "Dârimî, Muhammed Abdillâh b. Abdirrahmân b. el-Fadl b. Behrâm b. Abdissamed, Sünenü’d-Dârimî, (Tah. Hüseyin Selîm Esed ed-Dârânî), Dâru’l-Muğnî, el- Memleketu’s-Suûdiyyetu’l-Arabiyye, 1. Bsk., 2000."
  • "Demir, Recep, “Diğer İnanç Sistemlerinde ve İslâm’da Oruç (Karşılaştırmalı Bir Analiz)”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: IX, Sayı: 42, Şubat 2016, ss. 1784-1799."
  • "Dihlevî, Şah Veliyyullah, Hüccetullâhi’l-Bâliğâ, (Çev. Mehmet Erdoğan), İz Yay.," "İstanbul 1994."
Toplam 21 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Emrah Dindi

Yayımlanma Tarihi 30 Kasım 2017
Gönderilme Tarihi 4 Ağustos 2017
Kabul Tarihi 23 Ekim 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017 Cilt: 3 Sayı: 2

Kaynak Göster

ISNAD Dindi, Emrah. “Cahiliye Araplarında Ramazan Ayı, İtikâf Ve Oruç”. Yakın Doğu Üniversitesi İslam Tetkikleri Merkezi Dergisi 3/2 (Kasım 2017), 27-55.