TÜRKİYE SOMALİ İLİŞKİLERİNDE EL-ŞEBAB ÖRGÜTÜNÜN ETKİSİ

Yıl 2016, Cilt: 4 Sayı: 2, 17 - 49, 22.03.2017

Melahat Yalçın

https://doi.org/10.16954/yalovabaccd.289217

Cited By: 2

Öz

Özet

Bu çalışmada, önümüzdeki süreçte
Türkiye için Afrika politikasını şekillendirecek ve diğer ülkelerin Türkiye’ye
yönelik bakış açısını belirleyecek bir test niteliğinde olan Türkiye-Somali
ilişkileri, insani diplomasi açısından ele alınmaktadır. Ayrıca Türkiye’nin
Somali’ye yaptığı yardımları engelleyen, Türkiye hakkında kara propaganda
yaparak olumsuz bir algının oluşmasını sağlamaya çalışan ve selefi-vehhabi din
anlayışını yayarak Türkiye ile Somali halkı arasındaki bağı zayıflatmaya
amaçlayan El-Şebab örgütünün iki ülke arasındaki ilişkinin tesisindeki olumsuz
etkisi incelenmektedir. Türkiye Somali ilişkilerinin insani diplomasi
açısından  ele alınıldığı çalışmada,  El-Şebab örgütünün Türkiye’nin Somali’nin
ulusal birliğinin kurulmasını, yeni bir siyasi sistemin oluşturulmasını,
kapsamlı ekonomik yapılanmayı, Somali ulusal gücünün yapılandırılmasına ilişkin
faaliyetleri olumsuz yönde etkileyerek yavaşlattığı ancak Türkiye’nin insani
diplomasi çerçevesinde tüm olumsuzluklara rağmen yardım ve yatırımlara
kesintisiz bir şekilde devam ettiği görülmüştür.

Anahtar
Kelimeler: Somali,
El-Şebab, insani diplomasi.

Abstract

In this study, Turkey-Somalia
relations, which are a test to shape the African policy for Turkey and
determine the perspective of other countries towards Turkey, are being
considered in terms of human diplomacy in the forthcoming period. In addition,
the negative effect of the Al-Shabab organization on the establishment of the
relationship between the two countries is examined, which hinders Turkey's aid
to Somalia, makes a black propaganda about Turkey, and aims to weaken the ties
between Turkey and the Somali people by spreading the understanding of
salafi-vehhabi religion. The study of Turkey's Somali relations in terms of
human diplomacy shows that the Al-Shabab organization slowed Turkey's
establishment of a national unity of Somalia, the creation of a new political
system, the comprehensive economic restructuring by affecting the activities
related to the structuring of Somali national power in the negative, but
Turkey's human diplomacy Despite all the negativities in the framework of aid
and investments continued uninterruptedly.

Key
Words: Somali,
Al-Shabab, human diplomacy.

 

Anahtar Kelimeler

Somali, El-Şebab

Kaynakça

• Barnett, M.: “Empire of Humanity: A History of Humanitarianism.” Cornell University Press, Ithaca, United States, April 2013.
• Benard, C.: “Civil Democratic Islam: Partners, Resources, and Strategies.” Santa Monica, CA: RAND Corporation, 2004..pp.45-47
• Dörrie, P.: “Al-Shabab: A Close Look at East Africa’s Deadliest Radicals”. World Politics Review, September 2014.
• Elmi, A. A. : “Somali, Kimlik İslami Hareketler ve Barış.” Açılım Kitap. İstanbul. 2012.
• Smith, H. ve Larry, M.: “Humanitarian Diplomacy: Practitioners and Their Craft.” Tokyo: UNU Press. 2006.
• Staikova, D. ve Staikova, I. : “Al-Qaeda, Boko Haram,As-Shaabab-The Secrets Of The Terrorists- Syria” 2014-Middle East Predictions, 2014.
• AFB: “Turkey is Somalia’s enemy - Shabaab.” July 2016 (Çevrimiçi) http://www.nation.co.ke/news/africa/New-Shabaab-leader-labels-Turkey-Somalia-enemy/1066-3292606-221hry/index.html, 29 Aralık 2016.
• Akpınar, P.: “Turkey’s Peacebuilding in Somalia: The Limits of Humanitarian Diplomacy, Turkish Studies, 14(4), 2013 (Çevrimiçi), https://doi.org/10.1080/14683849.2013.863448, 25 Aralık 2016, s.735–757.
• Alegöz, H.: “Uluslararası İlişkilerde İnsani Diplomasinin Rolü: Türkiye Somali Örneği.” Temmuz 2013, (Çevrimiçi), http://acikerisim.fsm.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11352/172/Aleg%C3%B6z.pdf?sequence=1, 10 Aralık 2016, s.18.
• Artokça, İ.: “Eş Şebab Terör Örgütü, Somali.” TASAM, 2013, (Çevrimiçi): http://www.tasam.org/files/pdf/raporlar/es_sebab_teror_orgutu_somali.pdf_e784c91b-a31b-4e21-9b3b-fba40569967e.pdf, 12 Aralık 2016, s.14.
• Barnes, C. ve Hassan, H.: “The rise and fall of Mogadishu’s Islamic Courts.” Journal of Eastern African Studies, 2007, 1(2), pp.151–160.
• Bayram, M.: “Türkiye’de ve dünyada dış yardımlar.” 2016, (Çevrimiçi) https://www.researchgate.net/profile/Muersel_Bayram/publication/297007621_Turk_Dis_Politikasinin_Degisim_Parametresi_Olarak_Afrika_Acilimi_ve_Insani_Diplomasi_Faaliyetleri/links/56dc785208aebe4638c030f2.pdf, 26 Aralık 2016, s.21.
• BBC: “Eş Şebab lideri Ahmed Diriye: Türkiye, Somali’nin “düşmanı”.” Temmuz 2016, (Çevrimiçi) http://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-36780542, 12 Aralık 2016.
• Bingöl, O.: “Somali’de Barış ve Kalkınma Sürecinde Türkiye’nin Rolü.” Gazi Akademik Bakış, 2013, (13), (Çevrimiçi), http://www.haber7.com/afrika/haber/1034561-bmnin-es-sebab-raporu, 13Aralık 2016, s.81–106
• Davutoğlu, A.: “Turkey’s humanitarian diplomacy: objectives, challenges and prospects. Nationalities Papers,” 2013, 41(6), (Çevrimiçi) https://doi.org/10.1080/00905992.2013.857299 20 Aralık 2016, s.865–870.
• Davutoğlu, A.: “A New Vision for Least Developed Countries.” Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, 2012, (Çevrimiçi) https://www.ceeol.com/search/gray-literature-detail?id=330102, 20 Aralık 2016,
• Dışişleri Bakanlığı: “Beşinci Büyükelçiler Konferansı Sonuç Bildirisi.” 2013, (Çevrimiçi) http://www.mfa.gov.tr/besinci-buyukelciler-konferansi-sonuc-bildirisi.tr.mfa, 04.Aralık 2016.
• Erdemol, M. K.: “Yine Somali… Hedef yine Türkler.” Nisan 2016, (Çevrimiçi) http://www.birgun.net/haber-detay/yine-somali-hedef-yine-turkler-107879.html, 20 Aralık 2016, s.3.
• Ergan, U.: “Somali’ye Türk Askeri Eğitim Üssü.” Ocak 2016, (Çevrimiçi) http://www.hurriyet.com.tr/somaliye-turk-askeri-egitim-ussu-40042244, 11 Kasım 2016.
• Eser, E.: “Türk STK’cılara Somali’de saldırı.” GAZETE VATAN. Ocak 2016 (Çevrimiçi): http://www.gazetevatan.com/turk-stk-cilara-somali-de-saldiri--900857-gundem/, 29 Kasım 2016.
• Farrela, R.: “Understanding Turkish involvement in Somalia. The Osint Journal Review16 Temmuz” 2012. (Çevrimiçi) https://osintjournal.wordpress.com/2012/09/15/understanding-turkish-involvement-in-somalia, 09 Aralık 2016.
• Habertürk: “Terör örgütü Eş Şebab’ın lideri Ahmed Diriye’den küstah açıklama,” Dünya Haberleri. 2016, (Çevrimiçi) http://www.haberturk.com/dunya/haber/1266435-es-sebabdan-kustah-aciklama, 20 Aralık 2016.
• Harper, M: “Türkiye ve Somali’nin alışılmadık aşkı.” BBC. 16 Aralık 2014, (Çevrimiçi)
• http://www.bbc.com/turkce/haberler/2014/12/141215_somali_turkiye, 9 Aralık 2016.
• Hasimi, C.: “Turkey’s Humanitarian Diplomacy and Development Cooperation.” Insight Turkey, 2014, 16(1), (Çevrimiçi) http://file.insightturkey.com/Files/Pdf/insight_turkey_16_1_2014_hasimi.pdf, 16 Aralık 2016, pp.127.
• İHH : “Afrika Kuran-ı Kerim Dağıtımı Projesi devam ediyor.” 2016, (Çevrimiçi) https://www.ihh.org.tr/haber/afrika-kurani-kerim-dagitimi-projesi-devam-ediyor-1211, 29 Kasım 2016.
• İslam ve İhsan: “Somali’de Türklere Gözdağı.” 31 Mayıs 2014 (Çevrimiçi) http://www.islamveihsan.com/somalide-turklere-gozdagi.html, 08 Aralık 2016.
• James, C.: “Al-Shabab Bans Turkish goods In Somalia”, Mart 2016, (Çevrimiçi) http://buzzkenya.com/al-shabab-bans-turkish-goods-in-somalia/, 29 Aralık 2016.
• Kambere, G.: “Financing al Shabaab: The Vital Port of Kismayo” Global-ECCO. Ağustos 2012 (Çevrimiçi) https://globalecco.org/financing-al-shabaab-the-vital-port-of-kismayo 12 Aralık 2016.
• Kaya, K. ve Warner, J.: “Turkey and Africa: A rising military partnership.” Ekim 2012 (Çevrimiçi) http://scholar.harvard.edu/files/jasonwarner/files/kaya_and_warner_2013_turkey-africa.pdf, 18 Aralık 2016, s.3.
• Master, J ve Sergie, M.: “Al-Shabab. Council on Foreign Relations.” December 2016, (Çevrimiçi) http://www.cfr.org/somalia/al-shabab/p18650, 11 Kasım 2016.
• Miller, A. C.: “Turkey takes lead in rebuilding Somalia.” June 2012 (Çevrimiçi) http://www.csmonitor.com/World/Middle-East/2012/0605/Turkey-takes-lead-in-rebuilding-Somalia, 11 Aralık 2016.
• Murphy, T. ve Woods, A.: Turkey’s international development framework case study: Somalia. Istanbul Policy Center, 2014, (Çevrimiçi) http://ipc.sabanciuniv.edu/wp-ontent/uploads/2014/02/SOMALIISBN11.pdf, 12 Aralık 2016, s.12.
• ORSAM: “Somali’de Bitmeyen Siyasi Kriz.” Rapor No: 163, Temmuz 2013 (Çevrimiçi) http://www.orsam.org.tr/eski/tr/trUploads/Yazilar/Dosyalar/2013730_163raporsomali.pdf, 12 Aralık 2016, s.16.
• Özkan M. ve Akgün B.: “Turkey’s Opening to Africa.” The Journal of Modern African Studies, Kasım 2010 (Çevrimiçi), https://www.researchgate.net/publication/220048130_Turkey%27s_Opening_to_Africa?enrichId=rgreq-5b763521ec07a9295c0c8f1569a2ca85, 29 Aralık 2016.
• Özkan, M.: “Doğu Afrika Jeopolitiği ve Türkiye’nin Somali Politikası.” SETA Foundation for Political, Economic and Social Research, Ekim 2014 (Çevrimiçi) https://works.bepress.com/mehmetozkan/218/download/ 2 Aralık 2016, s.23.
• Policy-Briefing: “Assessing Turkey’s Role in Somalia.” Africa Briefing, No:92. Ekim 2012, (Çevrimiçi) https://d2071andvip0wj.cloudfront.net/b092-assessing-turkeys-role-in-somalia.pdf, 20 Aralık 2016, s.5.
• Régnier, P.: “The emerging concept of humanitarian diplomacy: identification of a community of practice and prospects for international recognition.” International Review of the Red Cross, 2011, 93(884), https://doi.org/10.1017/S1816383112000574, pp.1211–1237.
• Sıradağ, A.: “Sahra Altı Afrikası’nda Terörist Grupların Yükselişi: Boko Haram ve Eş-Şebab.” SETA, Mayıs 2015, (Çevrimiçi) http://www.orsam.org.tr/eski/tr/trUploads/Yazilar/Dosyalar/2013730_163raporsomali.pdf, 15 Aralık 2016, s.23.
• Tandoğan, M.: “Eş-Şebâb Örgütü’nün Anatomisi.” Mart 2016, (Çevrimiçi), http://www.ordaf.org/es-sebab-orgutunun-anatomisi/ 20 Aralık 2016, s.6.
• TIKA: “2014 Faaliyet Raporu.” 2014, (Çevrimiçi), http://www.tika.gov.tr/upload/2016/Prestij%20Eserler/Faaliyet%20Raporu%202014.pdf, 12 Aralık 2016.
• TIKA: “2015 Faaliyet Raporları.” 2015, (Çevrimiçi), http://www.tika.gov.tr/tr/yayin/liste/tika_faaliyet_raporlari-22, 29 Aralık 2016.
• Türkiye Diyanet Vakfı.: (2016). “Diyanet Heyeti Somali`deki Teknik Çalışmalarını Tamamladı.” Türkiye Diyanet Vakfı, (Çevrimiçi) http://arsiv.diyanetvakfi.org.tr/37/guncel/diyanet-heyeti-somalideki-teknik-calismalarini-tamamladi, 29 Aralık 2016.
• Yarın Haber: “Somali’li cihatçı grup Eş Şebab Türkiye’yi düşman ilan etti.” Temmuz 2016, (Çevrimiçi) http://yarinhaber.net/guncel/42896/somalili-cihatci-grup-es-sebab-turkiyeyi-dusman-ilan-etti, 08 Aralık 2016, s.36.
• Yenişafak: “Erdoğan Türkiye’nin Mogadişu Büyükelçiliği Külliyesi’ni açtı.” 4 Haziran 2016, (Çevrimiçi), http://www.yenisafak.com/dunya/erdogan-turkiyenin-mogadisu-buyukelciligi-kulliyesini-acti-2475476, 11 Aralık 2016.
• Yılmaz, K.: “Ülke Savunmasından Küresel Dini İstismar Eden Terörizme: “El-Şebab” Örneği ve Türkiye Açısından Yansımaları.” Uluslararası Güvenlik ve Terörizm Dergisi, 5 (1) Mayıs 2014 (Çevrimiçi), http://www.academia.edu/download/36108800/Ulke_Savunmasindan_Kuresel_Dini_Istismar_Eden_Terorizme.pdf,12 Aralık 2016.