Investigation of Social Work Students' Attitudes Towards Children's Rights

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 2, 163 - 175, 30.10.2024

Ahmet Türk , Abdullah Işık , Yusuf Emre Atmaca , Emel Çelik , Begüm Çulha , Kübra Kolcu

https://doi.org/10.17828/yalovasosbil.1522609

Öz

This study was conducted to examine the attitudes of social work students towards children's rights. The survey model was used in line with the purpose of the research. 423 students aged 18-38, 278 (65.7%) female and 145 (34.3%) male, participated in the study. The average age of the students was x̄=21,27±2,62. Demographic Information Form and Children's Rights Attitude Scale were used in the study. Descriptive and explanatory statistics were used together in the analyses. Descriptive statistics were obtained using an independent sample test and one-way analysis of variance (ANOVA). In the study, it was found that social work students' attitudes towards children's rights were highly positive. The findings show that students' attitudes towards children's rights differ significantly in terms of gender, parental union status, whether they have been exposed to neglect/abuse or not, and class. Accordingly, it was concluded that women, those whose parents are separated or deceased, those who have been exposed to neglect/abuse before, and those in the third/fourth grade have higher positive attitudes towards children's rights. The study findings were discussed within the context of the existing literature, and several recommendations were made based on the study's results.

Anahtar Kelimeler

Social Work, Child Rights, Child Protection, Attitude, Student

Sosyal Hizmet Öğrencilerinin Çocuk Haklarına İlişkin Tutumlarının İncelenmesi

Öz

Bu araştırma sosyal hizmet öğrencilerinin çocuk haklarına ilişkin tutumlarının incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın amacı doğrultusunda tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmaya 18-38 yaş aralığında 278’i (%65,7) kadın ve 145’i (%34,3) erkek olmak üzere 423 öğrenci katılmıştır. Öğrencilerin yaş ortalaması x̄=21,27±2,62’dir. Araştırmada Kişisel Bilgi Formu ile Çocuk Haklarına İlişkin Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Analizlerde betimleyici ve açıklayıcı istatistikler bir arada kullanılmıştır. Açıklayıcı istatistikler bağımsız örneklem t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmada sosyal hizmet öğrencilerinin çocuk haklarına ilişkin tutumlarının yüksek bir oranda olumlu olduğu saptanmıştır. Bulgular, öğrencilerin çocuk haklarına ilişkin tutumlarının cinsiyet, ebeveyn birliktelik durumu, ihmal/istismara maruz kalıp kalmama durumu ve sınıf açısından anlamlı düzeyde farklılaştığını göstermektedir. Buna göre araştırmada kadınların, ebeveynleri ayrı veya vefat etmiş olanların, daha önce ihmal/istismara maruz kalanların ve üçüncü/dördüncü sınıfta olanların çocuk haklarına ilişkin olumlu tutumlarının daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonuçları literatürdeki çalışmalar ve kuramsal açıklamalar çerçevesinde tartışılmış olup araştırmanın bulgularından yola çıkarak birtakım öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Hizmet, Çocuk Hakları, Çocuk Koruma, Tutum, Öğrenci

Kaynakça

• Acar, M. C. ve Apak, H. (2017). Sosyal hizmet bölümü öğrencilerinin empatik eğilimleri ile özgecilik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 28(1), 93-112.
• Ahyar, K. (2022). The role of parents to form children's character. 12 Mayıs 2024 tarihinde https://doi.org/10.31219/osf.io/5yxa7 adresinden alındı.
• Aktay, M. (2020). İstismar ve ihmalin çocuk üzerindeki etkileri ve tedavisi. Gelişim ve Psikoloji Dergisi, 1(2), 169-184.
• Babahanoğlu, R. ve Özdemir, S. G. (2016). Aile içi şiddetin çocuk üzerindeki etkisi konusunda sosyal hizmet ve hukuk fakültesi öğrencilerinin görüşlerinin incelenmesi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 1067-1088.
• Bilican-Gökkaya, V. (2018). Toplumsal cinsiyet ve aile içinde kadına yönelik şiddet. Ankara: Gece Kitaplığı.
• Blome, H. ve Espvall, M. (2023). Social work students´ professional preferences. Social Work Education, 1-19. https://doi.org/10.1080/02615479.2023.2216209
• Boys, S., Bartholomew, J. ve Patras, A. (2022). Where are the social workers? A practicum model to engage social workers in political advocacy for social justice. Journal of Teaching in Social Work, 42(5), 489-500. https://doi.org/10.1080/08841233.2022.2120162
• Dal Santo, L. C., Easton, S. D., Coleman, S. ve Flinton, K. (2023). The role of field education in preparing social work students for trauma-informed care: A scoping review. Journal of Social Work Education, 1-24. https://doi.org/10.1080/10437797.2023.2215273
• Deveci, E. ve Açık, Y. (2003). Çocuk istismarı nedenlerinin incelenmesi. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, (12), 396-405.
• Dirikoç, A. (2022). The concept and development of children's rights. In Being a Child in a Global World: Childhood in an Environment of Violence, Terror, Migration and Rapid Change (pp. 117-124). Bingley: Emerald Publishing.
• Doek, J. E. (2010). The UN convention on the rights of the child: An instrument for creating a healthy environment for the child. In J. Garbarino & G. Sigman (Ed.), A Child's Right to a Healthy Environment (pp. 139-148). Springer.
• Doek, J.E. (2009). The UN convention on the rights of the child. (Ed. J. Junger-Tas & F. Dünkel), Reforming Juvenile Justice (pp. 19-31). Springer.
• Duman, N. ve Snoubar, Y. (2016). Importance of school social work in war and conflicts zone. European Journal of Social Sciences Education and Research, 3(2), 191-194. https://doi.org/10.26417/ejser.v6i2.p191-194
• Duran, R. (2021). Sosyal hizmet öğrencilerinin dezavantajlı/ risk altındaki yaşlılara yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 1-12.
• Elmalı, R.R. ve Ervüz, C. (2021). Çocuk suçluluğu ve adalet sistemi. (Ed. N. Çalış ve O. Zengin), Multidisipliner Perspektiften Sosyal Boyutuyla Çocukluk ve Gençlik içinde (ss. 145-175). İstanbul: Efe Akademi Yayınları.
• Ervüz, C. (2021). Türkiye’de çocuk koruma ve bakım sistemi. N. Çalış ve O. Zengin (Ed.), Multidisipliner Perspektiften Sosyal Boyutuyla Çocukluk ve Gençlik içinde (ss. 85-115). İstanbul: Efe Akademi Yayınları.
• Ervüz, C. (2022). Türkiye’de korunma ihtiyacı olan çocuklara yönelik koruyucu ve önleyici hizmetler. (Ed. F. Yaman ve C. Ervüz), Çocuk Koruma Sistemleri Ulusal ve Uluslararası Boyutlarıyla içinde (ss. 277-293). Ankara: Nobel Yayınları.
• Evi, M. ve Prabowo, A. (2022). Membangun karakter nasionalisme pada generasi milenial di era globalisasi. Jurnal Penelitian Dan Pengkajian Ilmiah Sosial Budaya, 1(2), 449-453. https://doi.org/10.47233/jppisb.v1i2.564
• Ife, J., Soldatić, K. ve Briskman, L. (2022). Human rights and social work. Cambridge University Press.
• Işık, A. ve Türk, A. (2023a). Uzaktan sosyal hizmet eğitimi. (Ed. N. Yelboğa ve A. Işık), Yeni Dünya Düzeni ve Sosyal Hizmet: Güncel Alanlar-Eleştirel Tartışmalar içinde (s. 157-176). Ankara: Nika Yayınevi.
• Işık, A. ve Türk, A. (2023b). Sosyal hizmet öğrencilerinde sosyodemografik değişkenler ve empatinin yaşlı ayrımcılığına etkisi. Sosyal Çalışma Dergisi, 7(2), 128-141.
• Kalaycı, S. (2021). The history of social work education in Turkey. OPUS– International Journal of Society Research, 18(41), 3714-3728. https://doi.org/10.26466/opus.923410
• Kalaycı, S. (2023). Çocuk hakları ve sosyal hizmet. (Ed. E. Tüccar), Çocuklarda İhmal ve İstismar içinde (ss. 53-76). İstanbul: Efe Akademi Yayınları.
• Kalaycı, S. ve Çiçek, Ş.E. (2013). Çocuk hakları ihlali ve çocuğun ekonomik istismarı. (Ed. E. Atamtürk ve E. Yaman), Türkiye’de Çocuğun Refahı ve Korunması “Kapsayıcı Bir Yaklaşım Arayışı”: Sosyal Hizmet Sempozyumu 2013 içinde (ss. 126-141). Kocaeli: Gündem Çocuk Derneği.
• Karaman-Kepenekci, Y. (2006). A study of university students' attitudes towards children's rights in Turkey. The International Journal of Children's Rights, 14(3), 307-318. http://dx.doi.org/10.1163/157181806778458095
• Karasar, N. (2003). Bilimsel araştırma yöntemi (12.Baskı). Ankara: Nobel Yayın.
• Keçelioğlu, A., Kaptan, B., Liman, İ, Avşar, İ., İnan, K.N. ve Akça, M.E. (2018). Sosyal hizmet ve psikoloji lisans programlarında eğitim alan dördüncü sınıf öğrencilerinin empati düzeylerinin karşılaştırılması: Hacettepe Üniversitesi örneği. SHUDER Sosyal Hizmet Dergisi, 2, 145-153.
• Kosher, H., Ben-Arieh, A. ve Hendelsman, Y. (2016). Children's rights and social work. Cham: Springer.
• Leblebici, H. ve Çeliköz, N. (2017). Prospective teachers’ attitudes towards children rights. International Journal of Social Sciences and Education Research, 3(1), 307-318. https://doi.org/10.24289/ijsser.270584
• Mohapi, B. J., Tabi, F. B. ve Masuku, Z. C. (2022). Social work field education: a comparative study of south Africa and Eswatini. (Ed. R. Baikady, S.M. Sajid, V. Nadesan & M. R. Islam), The Routledge Handbook of Social Work Field Education in the Global South (pp. 388-402). Routledge.
• Moylan, C. A., Herrenkohl, T. I., Sousa, C., Tajima, E. A., Herrenkohl, R. C. ve Russo, M. J. (2010). The effects of child abuse and exposure to domestic violence on adolescent internalizing and externalizing behavior problems. Journal of family Violence, 25, 53-63. https://doi.org/10.1007/s10896-009-9269-9
• Newton, B. W. (2022). Perspective Chapter: Having Heart–The Different Facets of Empathy. (Ed. S. Ventura), Empathy - Advanced Research and Applications (p. 29). Intech Open.
• Özler-Ervüz, F. (2022). Türkiye’de korunma ihtiyacı olan çocuklara yönelik kuruluş bakım hizmetleri. (Ed. F. Yaman ve C. Ervüz), Çocuk Koruma Sistemleri Ulusal ve Uluslararası Boyutlarıyla içinde (ss. 205-221). Ankara: Nobel Yayınları.
• Özler-Ervüz, F. ve Öztürk, M. (2023). Norveç çocuk koruma sistemi. (Ed. G. Güneş-Aslan), Dünyadaki Örnekleriyle Çocuk Koruma Sistemleri içinde (ss. 175-198). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Öztürk, M. ve Temiz, S. (2020). Aile ve boşanma. (Ed. E. Dikici, O. Tire ve S. Adıgüzel), Aile ve Sosyoloji içinde (ss. 126-156). Konya: Eğitim Yayınevi.
• Parker, J. ve Crabtree, S. A. (2023). Social work with children and human rights. (Ed. S.E.N. Sæbjørnsen, M.J. Makuu & A. Ødegård,), Change Agents: An interprofessional book about children with disabilities in Tanzania and Norway (pp. 55-75). Scandinavian University Press.
• Petr, C. G. (2004). Social work with children and their families: Pragmatic foundations. New York, NY: Oxford University Press.
• Pilatin, G. (2019). Okul öncesi öğretmen adaylarının çocuk haklarına ilişkin tutumlarının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Pilatin, G. ve Ahmetoğlu, E. (2020) Okul öncesi öğretmen adaylarının çocuk haklarına ilişkin tutumlarının incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(3), 117-136.
• Pomakoğlu, S. (2023). Çocukluk çağı travması ile suç eğilimi arasında yalnızlığın aracı etkisi. Sosyal Gelişim Dergisi, 1 (1), 115-124.
• Reynaert, D., Bouverne-de-Bie, M. ve Vandevelde, S. (2009). A review of children’s rights literature since the adoption of the United Nations Convention on the Rights of the Child. Childhood, 16(4), 518-534. https://doi.org/10.1177/0907568209344270
• Roose, R. ve De Bie, M. (2008). Children's rights: a challenge for social work. International social work, 51(1), 37-46. https://doi.org/10.1177/0020872807083914
• Schrooten, M., Evans, F., Kloppenburg, R., Csoba, J. ve Kinos, S. (2023). An argument for transnational learning in social work programmes: experiences from the Erasmus+ ‘Urban Diversities’ course. Social Work Education, 1-20. https://doi.org/10.1080/02615479.2023.2215796
• Shadid, W., Rauf, S. ve Arshad, M. (2023). The need and importance of field work practice in field settings for social workers. Research on Humanities and Social Sciences, 13(10), 30-37.
• Şahin, H. ve Demirel, B. (2018). Sosyal hizmet bölümü öğrencilerinin yaşlılık ve yaşlanmaya ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(59), 1114-1120. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2018.2720
• Tabachnick, B.G. ve Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston, MA: Pearson.
• Tire, O. (2023). Sosyal bir problem olarak boşanma ve aldatma. (Ed. V. Bilican-Gökkaya ve M. Öztürk), Pandoranın Kutusu Açılıyor: Gölgedeki Sosyal Sorunlar içinde (ss. 91-114). Ankara: Nobel Bilimsel Yayıncılık.
• Tuncay, T. ve Tekin, H.H. (2022). Sosyal hizmet mesleğinin abc'si. Ankara: Nika Yayınevi.
• Tural-Büyük, E., Odabaşoğlu, E., Uzşen, H. Ve Koyun, M. (2021). Attitudes of pediatric nurses and teachers towards children’s rights and their parental attitudes. International Journal of Health Services Research and Policy, 6(3), 284-295. https://doi.org/10.33457/ijhsrp.949874
• Tural-Büyük, E., Uzşen, H., Koyun, M. ve Seferoğlu, E. G. (2023). The attitudes of the students in the faculty of health sciences towards children’s rights: Descriptive study. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Ethics-Law & History, 31(1), 53-59. https://doi.org/10.5336/mdethic.2022-94094
• Türk, A., ve Bilican-Gökkaya, V. (2023). Deprem sonrası çocukların karşılaşabileceği psikososyal riskler ve sosyal hizmet. (Ed. İ. Aydemir ve M. Öztürk) Afet ve krizlerde sosyal hizmet içinde (ss.163-187). Ankara: Akademisyen Kitabevi.
• Türk, A., Çevik, B. ve Kaya, S. (2023). Toplumsal cinsiyet algısının şiddet eğilimine etkisinde toplumsal cinsiyet eğitiminin aracılık rolü. Akdeniz Kadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Dergisi, 6(7), 423-443. https://doi.org/10.33708/ktc.1295983
• Türkkan, T., Çakıcı, A. B. ve Bülbül, K. (2020). Sosyal hizmet bölümü öğrencilerinin çocuk istismarı ve ihmali hakkındaki bilgi düzeylerinin incelenmesi: Gümüşhane Üniversitesi örneği. Toplum ve Sosyal Hizmet, 31(2), 368-388.
• Vural, G. (2021). Çocuklarda ebeveyn kaybı ile ebeveyn boşanmasının travmatik etkileri. Ankara: İKSAD.
• Yamane, T. (1967). Statistics: An introductory analysis (2nd ed.). New York: Harper and Row.
• Yaşar-Ekici, F. (2014). Öğretmen adaylarının çocuk haklarına yönelik tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. The Journal of Academic Social Science, 8, 66-77. http://dx.doi.org/10.16992/ASOS.417
• Yelboğa, N. (2019a). Analysis of sexual harassment under the rights of children. Turkish journal of social work, 3(2), 202-221.
• Yelboğa, N. (2019b). Çocuk hakları bağlamında cinsel istismarın incelenmesi. Sosyal Çalışma Dergisi, 3(2), 202-221.
• Yelboğa, N. (2024). Üniversite öğrencilerinin karşılaştığı sorunlar ve üniversite sosyal hizmeti uygulaması üzerine bir değerlendirme. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(47), 851-868.
• Yılmaz, F. (2019). Üniversite öğrencilerinin çocuk hakları konusundaki tutumlarının incelenmesi ve çözüm önerileri: Amasya Üniversitesi örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
• YÖK- Yükseköğretim Kurulu. (2024). Yükseköğretim Program Atlası. 14 Mart 2024 tarihinde https://yokatlas.yok.gov.tr/ adresinden alındı.
• Zastrow, C. (2017). Sosyal hizmete giriş (Çev. Ed.: D. Baran Çiftçi). Nika Yayınevi.