VOLEYBOLCULARIN DUYGUSAL ZEKÂ DÜZEYLERİNİN TAKIM DİRENCİNE ETKİSİ: ANTALYA İLİ ÖRNEĞİ

Yıl 2023, Cilt: 2 Sayı: 3, 87 - 109, 26.10.2023

Mehmet Bilgin Karademir

Öz

Bu araştırmanın amacı voleybolcuların duygusal zekâ düzeylerinin takım direncine etkisinin incelenmesidir. Bu kapsamda gerçekleştirilen çalışmanın evrenini Antalya ilinde ikamet eden voleybolcular oluştururken, örneklemini ise 18 yaş üzerinde olan 150 voleybolcu oluşturmaktadır. Çalışma sürecinde, araştırmacı tarafından hazırlanan demografik bilgi formunun yanı sıra sporda duygusal zekâ ve sporda takım direnci envanterleri kullanılarak veri toplanmıştır. Elde edilen veriler, SPSS 26.0 programıyla analiz edilmiştir. Verilerin normal dağılım sergilediği, çarpıklık ve basıklık değerlerinin incelenerek belirlenmiştir. Bu doğrultuda, veri analizinde parametrik testler tercih edilmiştir.
Araştırma sonuçlarına göre, voleybolcuların duygusal zekâ düzeyleri arttıkça, takım direnci düzeylerinin de yükseldiği gözlemlenmiştir. Ayrıca, duygusal zekâ düzeyi yükseldikçe, baskı altında gösterilen zayıflıkların azaldığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Zekâ, Duygusal Zekâ, Takım, Direnç

THE EFFECT OF VOLLEYBALL PLAYERS' EMOTIONAL INTELLIGENCE LEVELS ON TEAM RESISTANCE: ANTALYA CASE

Öz

The aim of this research is to examine the effect of emotional intelligence levels of volleyball players on team resistance. While the universe of the study carried out in this context is composed of volleyball players residing in the province of Antalya, the sample consists of 150 volleyball players over the age of 18. During the study, data were collected using the demographic information form prepared by the researcher, as well as the emotional intelligence in sports and team resistance inventories in sports. The obtained data were analyzed with the SPSS 26.0 program. It was determined that the data exhibited a normal distribution by examining the skewness and kurtosis values. Accordingly, parametric tests were preferred in data analysis.
According to the results of the research, it was observed that as the emotional intelligence levels of volleyball players increased, their team resistance levels also increased. In addition, it was observed that as the level of emotional intelligence increased, the weaknesses shown under pressure decreased

Anahtar Kelimeler

Intelligence, Emotional Intelligence, Team, Resilience

Kaynakça

• Acharya, A. S., Prakash, A., Saxena, P. ve Nigam, A. (2013). Sampling: Why and how of it. Indian Journal of Medical Specialties, 4(2), 330-333.
• Adiloğulları, İ. ve Görgülü, R. (2015). Sporda duygusal zekâ envanteri'nin uyarlama çalışması. Uluslararası Spor Egzersiz ve Antrenman Bilimi Dergisi, 1(2), 83-94.
• Akgün, D. (2022). Farklı Liglerde Oynayan Basketbolcularda Duygusal Zekâ ile Takım Direnci Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Çanakkale.
• Awla, A. A. (2023). Üniversite Öğrencilerinin Duygusal Zekâ ve Dönüşümcü Liderlik Özelliklerinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Spor Yöneticiliği Anabilim Dalı, Konya.
• Bradberry, T. ve Greaves, J. (2017). Duygusal Zekâ 2.0. (çev. Azmi Ulaş). İstanbul: Solo Yayınları.
• Çakar, U. ve Arbak, Y. (2004). Modern yaklaşımlar işığında değişen duygu zekâ ilişkisi ve duygusal zekâ. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(3).
• Decroos, S., Lines, R. L., Morgan, P. B., Fletcher, D., Sarkar, M., Fransen, K. ve Vande Broek, G. (2017). Development and validation of the Characteristics of Resilience in Sports Teams Inventory. Sport, Exercise, and Performance Psychology, 6(2), 158.
• Doğan, D. S. ve Şahin, F. (2007). Duygusal Zekâ: Tarihsel Gelişimi ve Örgütler İçin Önemine Kavramsal Bir Bakış. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (1): 231-252.
• Fletcher, D. ve Sarkar, M. (2012). A grounded theory of psychological resilience in Olympic champions. Psychology of sport and exercise, 13(5), 669-678.
• George, D. ve Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 update (10a ed.). Boston: Pearson.
• Girgin, G. (2009). Öğretmen Adaylarında Duygusal Zekanın Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(22), 131-140.
• Goleman, D. (2018). İşbaşında Duygusal Zekâ. (çev. Handan Balkara). İstanbul: Varlık Yayınları.
• Görgülü, R., Şenel, E., Adiloğulları, İ. ve Yıldız, M. (2018). Spor takım envanterinde dayanıklılık özelliklerine yönelik ölçüm özelliklerinin uyarlama çalışması. Eğitim Bilimleri, 8 (3), 139.
• Güler, İ. (2022). Sporcularda Duygusal Zekâ ile Motivasyon Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Tekirdağ.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Karayel, E. (2022). Antrenör – Sporcu İlişkisinin Takım Direnci Üzerine Etkisinde Dönüşümcü Liderliğin Rolü (Profesyonel Futbolcular Üzerine Bir Uygulama). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Çanakkale.
• Lane, A. M., Thelwell, R. C., Lowther, J. ve Devonport, T. J. (2009). Emotional intelligence and psychological skills use among athletes. Social Behavior And Personality, 37(2), 195-201.
• Luthar, S. S., Cicchetti, D. ve Becker, B. (2000). The construct of resilience: A critical evaluation and guidelines for future work. Child development, 71(3), 543-562.
• Masten, A. S. ve O’Dougherty Wright, M. (2010). Resilience over the lifespan handbook of adult resilience.
• Masten, A. S. ve Osofsky, J. D. (2010). Disasters and their impact on child development: Introduction to the special section. Child development, 81(4), 1029-1039.
• Morgan, P. B., Fletcher, D. ve Sarkar, M. (2013). Defining and characterizing team resilience in elite sport. Psychology of sport and exercise, 14(4), 549-559.
• Özkul, K. (2022). Spor Yapan Üniversite Öğrencilerinin Duygusal Zekâ ve Hedef Bağlılığı Düzeylerinin, Sosyal Medya Bağımlılığı Düzeyi ile Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Bartın.
• Schutte, N. S., Malouff, J. M., Hall, L. E., Haggerty, D. J., Cooper, J. T., Golden, C. J. ve Dornheim, L. (1998). Development and validation of a measure of emotional intelligence. Personality and Individual Differences, 25(2), 167-177.
• Sun, Ö. (2022). Elit Genç Sporcularda Duygusal Zekanın Takım Direncine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Balıkesir.
• West, B. J., Patera, J. L. ve Carsten, M. K. (2009). Team level positivity: Investigating positive psychological capacities and team level outcomes. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 30(2), 249-267.
• Wigglesworth, G. ve Storch, N. (2012). What role for collaboration in writing and writing feedback. Journal of second language writing, 21(4), 364-374.
• Yerli, S, (2009). İlk ve Orta Öğretim Okullarındaki Yöneticilerin Duygusal Zekâ ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki. İstanbul Anadolu Yakası Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.