ANADOLU’DA KULLANILAN DİLLİ KAVAL

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 1, 35 - 42, 28.06.2020

Oğuz Paksoy Sevilay Gök Akyıldız

Öz

Dilli Kaval, Türk Halk Müziği çalgıları içerisinde “kaval” ailesine dâhil olan üflemeli bir çalgıdır. Dilli ve dilsiz kaval olarak bilinen bu çalgı, halk müziği icralarında solo ve eşlik çalgısı olarak kullanılmaktadır. Yapımında yaygın olarak erik ve kayısı ağacı tercih edilmektedir. Anadolu’da nefesli çalgıların yoğun olarak icra edildiği Doğu Anadolu, Karadeniz, İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde “dilli kaval”a rastlanmaktadır. Bunun yanında en çok Tokat, Erzincan, Ordu, Bolu, Trabzon ve Giresun yörelerinde yaygınlığı görülmekle birlikte hem icra bakımından hem de yapısal olarak farklılıklar bulunmaktadır. Yapımı ve icrası çok eski tarihlere dayanmasına rağmen, günümüzde çok yaygın olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Dilli Kaval, Türk Halk Müziği, Çalgı

Kaynakça

• Büyükyıldız, H. Z. (2009) Türk Halk Müziği-Ulusal Türk Müziği. İstanbul: Papatya Yayıncılık Eğitim.
• Duygulu. M. (2014). Türk Halk Müziği Sözlüğü. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Emnalar, A. (1998) Türk Halk Müziği ve Nazariyat. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
• Gazimihal, M. R. (2001). Türk Nefesli Çalgıları (Türk Ötkü Çalgıları). 2. Baskı. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Kastelli, A. S. (2014) Anadolu Halk Çalgıları Nefesli Çalgılar ve Bu Çalgılar Üzerine Özgün Bağdalar. İzmir: EÜ Devlet Türk Müziği Konservatuarı Dergisi, Sayı: 5, s.47-50.
• Keçe Türker, S. (2007). Halk Müziğinde Çoban Kavalı Sürü. Halk Müziğinde Çalgılar Uluslararası Sempozyum Bildirileri. Kocaeli: Motif Vakfı Yayınları.
• Kınık, M. (2011). Türk Halk Müziği Çalgı Topluluklarının Yapılanması ve Bağlama. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı: 30 Yıl: 2011/1. 211-234.
• Koyuncu, F. V. (2019). Trabzon Ve Çevresinde Kullanilan Dilli Kavalin İcra Teknikleri ve Dilsiz Kavala Adaptasyonu. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Ozanoğlu, T. (2011). Kültür Bakanlığı Anadolu Halk Çalgıları 2 Nefesli Çalgılar. Cilt-2. Ankara: Hazal Matbaacılık.
• Özbek, M. (1998). Türk Halk Müziği El Kitabı I Terimler Sözlüğü. Ankara: Gün Ofset.
• Pelikoğlu, M.C. (2012). Geleneksel Türk Halk Müziği Eserlerinin Makamsal Açıdan Adlandırılması. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları.
• Şengül, C. (2007). Kültürün Yaygınlaşmasında Müziğin Yeri ve Önemi UTBS.
• Tarlabaşı, B. (2016) Kendi Kendine Dilli Kaval Öğrenme. İstanbul: Anadolu Ofset.
• Yurtçu, C. (2006). Bir Performans Aracı Olarak Kaval ve Teknik Gelişimi. Sanatta Yeterlilik Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi SBE.
• İnternet Kaynakları
• URL-1.http://asemmuzik.com.tr/akademik/turk-halk-muziginde-kullanilan-sazlar-2002)/ Erişim: 23.02.2019