SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN YAŞLILIK KAVRAMI VE YAŞLILAR HAKKINDAKİ DÜŞÜNCELERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 1, 26 - 33, 19.04.2018

Gülsüm Yetiş , Perihan Gürbüz

Öz

Yaşlı nüfusta gözlenen ve beklenen artış ve aile yapısındaki
değişiklikler, yaşlı hizmetlerinin önemini artırmaktadır.
Yaşlılık toplumsal bir çevrede sosyal ilişkilerle yoğrularak yaşanır. Dünya
genelinde “yaşlı” kavramının tanımı ve yaşlılığın başlangıcı ile ilgili kesin
bir fikir birliği yoktur. Eski çağlarda; yaşlılar çok saygı gören bireyler olarak
görülürken, özellikle 20. yüzyılda yaşanan modernleşme ve kentleşmenin
getirdiği çekirdek aile yapısı yaşlıların statüsünü sarsmıştır. Yaşla birlikte
sağlık sorunlarının artması yaşlı bireylerin sağlık hizmetleri gereksinimini
arttırmaktadır. Hem genç hem de sağlık alanında çalışacak olduklarından; sağlık
hizmetleri alanında eğitim gören öğrencilerin yaşlılık ve yaşlılar hakkındaki
düşünceleri ve tercihleri önemlidir.

Kesitsel ve tanımlayıcı türde yapılan bu araştırmada
amacımız; meslek yüksekokulu öğrencilerinin yaşlılık kavramı, yaşlılık algısı,
yaşlanma yaşı, yaşlılıkta tercih edilen yaşam alanı ve yaşlılara bakış açısı
gibi konulardaki düşüncelerinin belirlenmesidir.

Araştırmanın verilerine göre; öğrencilerin
%40.6’sı yaşlılık yaşının 65 yaş ve üzeri olduğunu, %57.8’i yaşlılar için en
uygun yaşam alanının kendi evi olduğunu, %75.9’u yaşlandığında kendi evinde
yaşamayı tercih edeceğini ifade etmiştir. Öğrencilere ’yaşlılık kavramının
kendilerine çağrıştırdığı ifadeler’ sorulduğunda; 1. Sırada şefkat (%63.8), 2.
Sırada hastalık (%35.3) , 3. Sırada güçsüzlük (%40.9) cevabını vermişlerdir. Sonuçta;
sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu
öğrencilerinin yaşlılar hakkında olumlu düşüncelere sahip olduğu bulunmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Yaşlanma, yaşlılık yaşı, yaşlılık süreci, yaşlılık kavramı

Kaynakça

• Adıbelli, D., Türkoğlu, N., Kılıç, D. (2013). Öğrenci Hemşirelerin Yaşlılığa İlişkin Görüşleri ve Yaşlılara Karşı Tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi,2013,6(1),2-8.http://www.deuhyoedergi.org
• Aile Yapısı Araştırması-(2016-18.01.2017) - Tüik. www.tuik.gov.tr/PdfGetir.do?id=21869
• Altay, B., Aydın, T. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2015; 12 (1): 11-18. DOI: 10.5222/HEAD.2015.011
• Arpacı, F., Ersoy, A. F. (2007). “Türk Toplumunda Yaşlılık: Yetişkin Bireylerin Yaşlılık Dönemi Görüşlerine İlişkin Bir Araştırma” 38. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, Ankara/Türkiye, s.61-73.
• Bahar, A., Parlar, S. (2007) Yaşlılık ve Evde Bakım. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, Cilt: 2(4): 32-39.
• Baran, A.G., Kalınkara, V., Aral, N., Baran, G., Akın, G., Özkan, Y. (2005). Yaslı ve Aile Hliskileri: Ankara Örnegi. Basbakanlık Aile ve Sosyal Arastırmalar Genel Müdürlügü Yayınları No:127. Ankara.
• Beğer, T., Yavuzer, H. (2012). Yaşlılık ve Yaşlılık Epidemiyolojisi. Klinik Gelişim 2012; 25: 1-3.
• Bradley, S.M., Hernandez, C.R. (2011).Geriatric Assistive Devices. American Family Physician 2011; 84 (4).
• Ceylan, H., Öksüz, M. (2015). Sosyal Hizmet Lisans Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumlarının İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2015, 8, 39.
• Danış, M.Z., Kara, Z., Çolak, F., Kırpık, S., Ayyıldız, A. (2015). Sosyal Hizmet ve Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Yaşlılara Yönelik Tutumları. Tarih Okulu Dergisi, (2015) 24 (8): 539-559. DOI No: http://dx.doi.org/10.14225/Joh820
• Eryurt, M.A. (2014). Türkiye’de Yaşlı Nüfus ve Yaşlılık Dönemiyle İlgili Yaşam Tercihleri. Türkiye Aile Yapısı Araştırması Tespitler, Öneriler. Araştırma ve Sosyal Politika Serisi, Birinci Basım, 2014, İstanbul.
• Fadıloğlu, Ç. (2013). Yaşlılıkta Evde Bakım. In: Fadıloğlu Ç, Ertem G, Şenuzun Aykar F, (editors). Evde Sağlık ve Bakım. 1.baskı Ankara: Göktuğ yay, 2013: 159-177.
• Kılıç, D. (2009). Yaşlı Sağlığı. In: Erci B (ed), Aydın Avcı İ, Hacıalioğlu N, Kılıç D, Tanrıverdi G. Halk Sağlığı Hemşireliği. 1.baskı Ankara: Göktuğ yay, 2009: 133-155.
• Köse, G., Ayhan, H., Taştan, S., İyigün, E., Hatipoğlu, S. ve Açıkel, C.H. (2015). Sağlık alanında farklı bölümlerde öğrenim gören öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Gulhane Medical Journal, 57: 145-151.
• Kutsal, Y.G. (2011). Yaşlanan Dünyanın Yaşlanan İnsanları. www.geriatri.org.tr/SempozyumKitap2011/3.pdf
• Küçük, L. (2016). Psikiyatride Evde Bakım Uygulamaları. Turkiye Klinikleri J Public Health Nurs-Special Topics 2016;2(3):53-9
• Onat, Ü. (2004). Yaslanma ve sosyal hizmet. Yaslılık Gerçegi. Hacettepe Üniversitesi Geriatrik Bilimler Arastırma Merkezi. Ankara: H.Ü. Hastaneleri Basımevi.
• Özbek Yazıcı, S., Kalaycı, I., Kaya, E., Tekin, A. (2015). Yaşlı Bakım Programı Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi/Elderly Issues Research Journal 2015, 2:77-87
• Özkayar N, Arıoğul S. (2007). Yaşlanma ile Meydana Gelen Fizyolojik Değişiklikler. İç Hastalıkları Dergisi. http://ichastaliklaridergisi.org/managete/fu_folder/2007-01/html/2007-14-1-018-026.htm
• Öztop, H., Şener, A., Güven, S. (2008). Evde bakımın yaşlı ve aile açısından olumlu ve olumsuz yönleri yönleri, Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 2008 (1): 39-49.
• T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Türkiye’de Yaşlıların Durumu Ve Yaşlanma Ulusal Eylem Planı Uygulama Programı. Ankara – 2013.
• T. C. Kalkınma Bakanlığı, Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018). Yaşlanma Özel İhtisas Komisyonu Raporu 2023. Ankara- 2014.
• WHO, The World Health Report 2002 - Reducing Risks, Promoting Healthy Life. 2002
• TNSA 2013. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2013. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüdleri Enstitüsü, Ankara.
• TÜİK 2014. Türkiye İstatistik Kurumu 2014. http://www.tuik.gov.tr
• Yaşar Ekici, F. (2014). Türk Aile Yapısının Değişim Ve Dönüşümü Ve Bu Değişim Ve Dönüşüme Etki Eden Unsurların Değerlendirilmesi. The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science Doi:http://dx.doi.org/10.9761/JASSS2594 Number: 30 , p. 209-224.
• Yerlisu Lapa, T. (2013). Life satisfaction, leisure satisfaction and perceived freedom of park recreation participants. 3rd World Conference on Learning, Teaching and Educational Leadership (WCLTA-2012). Procedia - Social and Behavioral Sciences 93. 2013, 1985 – 1993 1877-0428 © 2013. ElsevierLtd.2013.
• Yılmaz, E., Özkan, S. (2010). Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi,3(2), 35-53.