Evaluation of the Perspectives of Individuals with Older Adults in Their Families about the Concepts of Institutional Care and Ageing in Place Care and Ageing in Place

Yıl 2024, Cilt: 17 Sayı: 2, 71 - 78, 31.12.2024

İlknur Çetinkaya , Ali Fuat Ersoy

https://doi.org/10.46414/yasad.1493308

Öz

Old age is a concept that defines the later periods of life span and the changes that individuals undergo in this period. As the individual, who changes and transforms with his/her environment, grows older, some social problems arise in his/her life. The older adults, who have experienced great disadvantages in the process of transition from an agricultural society to an industrial society, have faced psychological problems as well as problems such as health, housing, care and employment. The support of family and social environment is important in coping with these problems. Thus, the aim of this study is to examine the perspectives of individuals who have older adults in their families about the concepts of old age, older adults individuals, institutional care and ageing in place. The study was conducted in qualitative research design. The study group of the research consisted of individuals who were over the age of 18 and had older adults in their families. In this context, 11 participants- six males and five females- were interviewed. A semi-structured interview form was designed to collect data, and the interviews with the participants were conducted via this form. After analyzing the collected data, four themes emerged: attitudes towards old age, the meaning of having older adults in the family, knowledge about institutional care and views on caregiving. As a result of this study, the participants' feelings, thoughts and attitudes towards old age, their knowledge levels about ageing in place and institutional care are discussed. It is thought that the study is important in terms of improving the perceptions about older adults-related institutions and organization services in our country.

Anahtar Kelimeler

Ageing, Housing, Ageing in place, Institutional care

Ailesinde Yaşlı Bulunan Bireylerin Kurum Bakımı ve Yerinde Yaşlanma Kavramları Hakkındaki Düşüncelerinin Değerlendirilmesi

Öz

Yaşlılık, yaşam süresinin ileri dönemlerini ve bireylerin bu dönemde geçirdiği değişimleri tanımlayan bir kavramdır. Çevresiyle birlikte değişen ve dönüşen bireyin yaşı ilerledikçe, yaşamında bazı sosyal sorunlar ortaya çıkmaktadır. Tarım toplumundan sanayi toplumuna geçiş sürecinde büyük dezavantajlar yaşayan yaşlılar sağlık, barınma, bakım ve istihdam gibi sorunların yanı sıra psikolojik sorunlarla da karşı karşıya kalmaktadır. Karşılaşılan bu sorunlarla baş etme konusunda da aile ve sosyal çevrenin desteği önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı ise ailesinde yaşlı yetişkin olan bireylerin yaşlılığa, yaşlı bireye, kurum bakımına ve yerinde yaşlanma kavramlarına dair düşüncelerini incelemektir. Çalışma nitel araştırma deseninde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, 18 yaşından büyük ve ailesinde yaşlı yetişkin bulunan bireylerden oluşmaktadır. Bu kapsamda ailesinde yaşlı yetişkin bulunan 6’sı erkek 5’i kadın olmak üzere 11 katılımcıyla görüşülmüştür. Veri toplamak için yarı-yapılandırılmış bir görüşme formu tasarlanmış, katılımcılarla yapılan görüşmeler bu formdan yararlanılarak gerçekleştirilmiştir. Toplanan verilerin analiz edilmesinin ardından yaşlılığa karşı tutum, ailedeki yaşlının ifade ettiği anlam, kurum bakımına ilişkin bilgi durumu ve bakım verme ile ilgili görüşler olmak üzere dört tema ortaya çıkmıştır. Bu çalışmanın sonucunda; katılımcıların yaşlılığa dair duygu, düşünce ve tutumları, yerinde yaşlanma ve kurum bakımına dair ne kadar bilgi sahibi oldukları tartışılmıştır. Çalışmanın, ülkemizdeki yaşlı kurum ve kuruluş hizmetlerine olan algının geliştirilmesi açısından önemli olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yaşlılık, Barınma, Yerinde Yaşlanma, Kurum Bakımı

Etik Beyan

Bu çalışma herhangi bir kurum veya kuruluşta proje olarak sunulmamıştır.

Destekleyen Kurum

Yok

Kaynakça

• Aközer, M., & Nuhrat, C., & Say, Ş. (2011). Türkiye’de yaşlılık dönemine ilişkin beklentiler araştırması. Aile ve Toplum Dergisi, 12(7), 103-128.
• Aksoy, A. D., & Günay, G. (2017). Yaşlıların barınma ihtiyacına alternatif olarak sürdürülebilir yaşlı köyleri. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 1-19.
• Alpay, A. H., & Çapcıoğlu, İ. (2019). Çevresel gerontoloji bağlamında ‘yerinde yaşlanmanın temel belirleyicileri ve aktif yaşlanma süreciyle ilişkisi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Dergisi, 8(3), 1949-1966.
• Altay, B., & Aydın, T. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 12(1), 11-18.
• Altunay, Z., & Özkul, M. (2022). Geçmişin değeri günün sosyal problemi: Yaşlılık ve modern toplumda yaşlı bakımı, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 13(35), 1012-1036.
• Arpacı, F., & Ersoy, A. F. (2009). Evde yaşayan yaşlıların huzurevinde yaşamaya ilişkin görüşleri. Aile ve Toplum, 5(18), 87-98.
• Aydıner Boylu, A., & Günay, G. (2018). Yaşlı bireylerde algılanan sosyal desteğin yaşam doyumu üzerine etkisi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(2), 1351-1363.
• Bayır, Ö. Ö., & Duyan, V. (2016). Sosyal Hizmet Alanları. Sosyal Hizmete Giriş (151-170). içinde Ankara: Sosyal Çalışma Yayınları.
• Güven, S. (2000). Yaşlılıkta aile ilişkileri. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 12(1), 92-99.
• Güven, S., Öztop, H., & Şener, A. (2008). Evde bakımın yaşlı ve aile açısından olumlu ve olumsuz yönleri. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 1(1), 39-49.
• Kalınkara, V. (2021). Temel Gerontoloji Yaşlılık Bilimi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kalınkara, V., & Kapıkıran, Ş. (2017). Yerinde yaşlanma ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik özellikleri. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 10(2), 54-66.
• Karaağaç, G., Temel, A. B., & Yıldırım, J. G. (2019). Gençlerin yaşlılığa ilişkin görüş ve düşüncelerinin incelenmesi . Yaşlılık Sorunları Araştırma Dergisi, 12(1), 32-41.
• Koyuncu Yaşar, E. (2009). Yaşlıya Evde Bakım Veren Aile Bireylerinin Bakım Yükü ve Etkileyen Faktörler (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi) Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Murakami, İ., Çoban, M., Baş, A. M., Gündem, E. K., & Yücel, G. (2018). Eğitim fakültesi öğrencilerinin yaşlıya ve yaşlılığa bakış açısı: Türkiye ve Japonya karşılaştırması. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 11(2), 16-23.
• Onat, H. (2002). Küreselleşme üzerine. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(1), 37-47.
• Öğüt, S., Düzen, K. Ö., & Polat, M. (2017). Huzurevlerinde yaşayan yaşlıların yerinde yaşlanma konusundaki duygu ve düşünceleri. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(1), 522-526.
• Öz, F (2002). Yaşamın son evresi: yaşlılık psikososyal açıdan gözden geçirme. Kriz Dergisi, 10(2), 17-28.
• Tufan, İ., & Yazıcı, S. (2009). Yaşlılıkta kuşaklar arası ilişkiler. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 20(1), 47-52.
• Uysal, İ. İ., Durmaz,K., Ali, F.M., Erbaş, F., Zeki Ş., Başpınar, T., Çitfçi, S.B., Şahin, S. Bilen, E. B., & Salhab, M. (2016). Farklı gözlerden yaşlıya ve yaşlanmaya bakış. Genel Tıp Dergisi, 26(Ek-1) 20-30.
• Üçok, A. (2018). Yaşlılıkta aktivite kuramı ile yaşamdan kopma kuramının karşılaştırılması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(56), 452-456.
• Yamaner, F., & Eyuboğlu, E. (Ed.), (2018). İnsan, Toplum ve Spor Bilimleri Araştırma Örnekleri: Yaşlılık kuramları sosyolojisi için bir çerçeve denemesi, (1.baskı) içinde (s. 255). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Yetiş, G., & Gürbüz, P. (2018). Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin yaşlılık kavramı ve yaşlılar hakkındaki düşüncelerinin belirlenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 11(1), 28-30.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Nitel veri analizi. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (12.baskı) içinde (s. 249-250). Ankara: Seçkin Yayıncılık.