Yoğun Bakım Hemşirelerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenmesi

Yıl 2008, Cilt: 12 Sayı: 1, 1 - 11, 01.06.2008

Berna Dizer Emine İyigün Selim Kılıç

Öz

Amaç: Yoğun bakım ünitelerinde (YBÜ) çalışan hemşirelerin tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesi ve bunları etkileyen faktörlerin incelenmesidir.Çalışma planı: Çalışma, 84 hemşirenin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Bağımlı değişken olarak tükenmişlik, bağımsız değişkenler olarak yaş, medeni durum, çocuk sahibi olma, öğrenim, çalışma yılı ve çalışma şekli araştırılmıştır. Veriler kişisel bilgi formu ve Maslach tükenmişlik ölçeği kullanılarak toplanmıştır.Bulgular: Çalışmamızda YBÜ’lerde görev yapan hemşirelerin %20.2’sinin mesleklerini istemeyerek seçmesi dikkat çekmektedir. Buna rağmen, hemşirelerin %53.6’sı mesleki geleceği olumlu değerlendirmektedir. Evli ve çocuk sahibi olan hemşirelerde kişisel başarı puanlarının yüksek olduğu saptanmıştır. Hemşirelerin tükenmişlik puanlarının çalıştıkları kliniklere göre dağılımı incelendiğinde; hemşirelerin çalıştıkları kliniklerle tükenmişliğin alt boyutları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmıştır (p

Anahtar Kelimeler

Yoğun bakım, tükenmişlik, Maslach tükenmişlik ölçeği

Determining the Burnout Levels of Intensive Care Nurses

Öz

Objectives: We aimed to determine the burnout levels of the nurses in intensive care units (ICU) and to examine the factors affecting these. Methods: Eighty four nurses participated in the study. Burnout was used as dependent vari- able; and age, marital status, having a child, educational status, working years and kind of working were used as independent ones. Data was obtained using the identification form and Maslach’s Burnout Inventory. Results: It was found that 20.2% of the nurses had chosen their jobs involuntarily. However, 53.6% of them thought about their jobs’ future positively. The personal success scores of the nurses who were married and had children, were found high. In the analysis of the burnout scores of the nurses according to their clinics, there was significant difference between the subgroups of the burn out situation and the clinics of those nurses (p

Anahtar Kelimeler

Intensive care, burnout, Maslach’s Burnout Inventory

Kaynakça

• Dökmen Ü, editör. İletişim çatışmaları ve empati. İstanbul: Sistem Yayıncılık; 1997.
• Taşdemir G. Ege Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesiʼnde çalışan hemşirelerin empatik eğilim ve iş doyum düzeyleri arasındaki ilişkinin incelen- mesi. [Yüksek Lisans Tezi] İzmir: Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı; 1999.
• Çıtak G. Hemşirelik Yüksek Okulu öğretim ele- manlarının empatik beceri ve tükenmişlik düzey- lerinin belirlenmesi. [Yüksek Lisans Tezi] Ankara: Hacettepe Üniversitesi; 1998.
• Çam O. Hemşirelerde tükenmişlik (Burnout) send- romunun araştırılması. [Doktora Tezi] İzmir: Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı; 1991.
• Demir A. Hemşirelerin tükenmişlik (Burnout) düzeyleri ve tükenmişliği etkileyen bazı faktörlerin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi] Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 1995.
• Ekerbiçer H, Çelik M, Aral M, Buğdaycı R. Kahramanmaraş'ta çalışan hekimlerde mesleksel tükenmişlik düzeyi ve bazı kişisel özelliklerle ilişkisi. Available from: http://www.dicle.edu.tr/~halks/ yedi%207.htm
• Ergin C. Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach tükenmişlik ölçeği’nin uyarlanması. In: Bayraktar R, Dağ İ, editörler. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları. Ankara: Türkiye. Türk Psikologlar Derneği Yayını; 1993. s. 143-54.
• Cutcliffe JR, Cassedy P. The development of empathy in students on a short, skills based counselling course: a pilot study. Nurse Educ Today 1999;19:250-7.
• Beemsterboer J, Baum BH. “Burnout”: definitions and health care management. Soc Work Health Care 1984;10:97-109.
• Görek G, Yıldız S. Hemşirelikteki deneyimin anksi- yete düzeyine etkisi. III. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, 24-26 Haziran 1992, Sivas: Esnaf Ofset Bilim; 1992. s. 488-94.
• Sarandöl A. Acil ve servis ve yoğun bakım hemşi- relerinde depresyon ve tükenme düzeyleri. Bursa Devlet Hastanesi Bülteni 2004;19:75-8.
• Yıldırım İ. Rehber öğretmenlerin empatik eğilim ve empatik beceri düzeylerinin bazı değişkenler açı- sından incelenmesi. I. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildirisi Özet Kitabı, 9-11 Eylül 1991, Ankara; 1991.
• Pişmişoğlu E, Yaşar İ. Hemşirelik öğrencilerinin ve hemşirelerin psikolog ihtiyaç örüntüleri ve empati düzeyleri. [Yüksek Lisans Tezi] Ankara: Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü; 1993.
• Dolan N. The relationship between burnout and job satisfaction in nurses. J Adv Nurs 1987;12:3-12.