KNOW-HOW CONTRACTS

Yıl 2018, YBHD 2018/1, 207 - 257, 20.02.2018

Muaz Mücahit Yıldırım

Öz

ABSTRACT

Know-how contracts, can be defined as a contract imposing liability to know-how producing party of giving know-how recipient party to disclose and use of know-how, and to know-how receipient party of paying a specific know-how fee to producing party in exchange for that. Today, there is a rapidly increasing technology exchange between developing and underdeveloped countries. Moreover, it can be argued that depending upon technological development, the competition between enterprises will increase, there will be some difficulties in competitiveness among enterprises and as a natural consequence, the significance of know-how contracts will increase in national and international context. In this article, types of know-how contract will be differentiated from similar contracts, its legal character will be emphasized and know-how contract will be the subject of the examination as a whole.

Anahtar Kelimeler

Know-how, know-how contract, innominate contract, legal character of know-how contract

KNOW-HOW SÖZLEŞMELERİ

Öz

ÖZET

Know-how sözleşmeleri, taraflardan birisine (know-how veren tarafa) know-how'ın verildiği diğer tarafa (know-how alan taraf) belirli bir know-how'ı açıklama ve know-how'ın kullanımına izin verme buna karşılık olarak da know-how alana belirli bir bedel (know-how bedeli) ödeme borcu yükleyen sözleşme olarak tanımlanabilir. Günümüzde gelişmekte olan ve geri kalmış ülkeler arasında, hızlı bir şekilde devam eden bir teknoloji değişimi yaşanmaktadır. Gelecekte ise teknolojinin gelişimine bağlı olarak işletmeler arası rekabetin artacağı, işletmeler arasında rekabet edebilirliğin bu sebeple güçleşeceği ve bunun doğal bir sonucu olarak know-how sözleşmelerinin ulusal ve uluslararası alanlarda öneminin iyiden iyiye artacağı ifade edilebilir. Bu çalışmada know-how sözleşmesinin türleri ve benzer sözleşmelerden farkı ortaya konularak hukuki niteliği üzerinde durulacak ve know-how sözleşmesi bir bütün olarak inceleme konusunu oluşturacaktır.

Anahtar Kelimeler

Know-how, know-how sözleşmesi, isimsiz sözleşme, know-how sözleşmesinin hukuki niteliği

Kaynakça

• Akipek, Jale G. / Akıntürk, Turgut/ Karaman, Derya Ateş (2012) Türk Medeni Hukuku Başlangıç Hükümleri Kişiler Hukuku Birinci Cilt, 9. Baskı, İstanbul, Beta Yayınevi.
• Akkurt, Sinan Sami (2008) 'Türk Özel Hukukunda İş Sözleşmesi ile Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan Başlıca Yükümlülükler ve Anılan Sözleşmelerin Ayırt Edilmesi' Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:10, S:2, s. 13-64.
• Akyol, Şener (1997) Borçlar Hukuku (Özel Borç İlişkileri) Know-How Management Joint Venture ve Büyük Çaplı İnşaat Sözleşmeleri, 1. Baskı, İstanbul, Afa Matbaacılık.
• Altaş, Hüseyin / Döngül, İrem Tuğçe (2014) Medeni Hukuk Başlangıç Hükümleri, 1. Baskı, Ankara, Yetkin Yayınevi.
• Antalya, Gökhan (2012) 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'na Göre Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt 1, 1. Baskı, İstanbul, Beta Yayınevi.
• Aral, Fahrettin / Ayrancı Hasan (2014) 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'na Göre Hazırlanmış Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 10. Baskı, Ankara, Yetkin Yayıncılık.
• Arbek, Ömer (2005) Fikir ve Sanat Eserlerine İlişkin Lisans Sözleşmesi, 1. Baskı, Ankara, Yetkin Yayıncılık.
• Avcı, Ali (2015) 'Eser (İstisna) Sözleşmesinde Şekil ve Bağlanan Sonuçlar' Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Yıl:6, S:21, s. 285-335.
• Avcı, Ali (2015) 'Türk Borçlar Kanunu'nda Yüklenicinin Özen ve Sadakat Borcu' Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S:119, s. 367-394.
• Ayan, Mehmet (2007) Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 5. Baskı, Konya, Mimoza Yayınevi.
• Aydoğdu, Murat/ Kahveci, Nalan (2014) Türk Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri (Sözleşmeler Hukuku), 2. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi.
• Baş, Mustafa (2000) Teknik Bilgi (Know-How) Lisans Sözleşmesi, 1. Baskı, Ankara, Yetkin Yayıncılık.
• Buz, Vedat (1998) Borçlunun Temerrüdünde Sözleşmeden Dönme, 1. Baskı, Ankara, Yetkin Yayıncılık.
• Cansel, Erol/ Özel, Çağlar (2017) Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt 1, 2. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınevi.
• Cansel, Erol / İnan, Ali Naim (1964) 'Ayni Hak Kavramı, Taksimi ve Eşya Hukukunun Konusu' Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:21, S:1-4, s. 345-367.
• Cansel, Erol (1953) İsviçre Hukuku, Fransız Hukuku ve Alman Medeni Kanunu ile Mukayeseli Olarak Türk Hukukunda Hasılat Kirası, 1. Baskı, Ankara, Desen Matbaası.
• Correa, Carlos M. (1981) 'Legal Nature and Contractual Conditions in Know-How Transactions' Georgia Journal of İnternational&Comperative Law, Vol:11(3), s. 449-494.
• Erbay, İsmail (2002) Know-How Sözleşmesi, 1. Baskı, Ankara, Yetkin Yayıncılık.
• Erdoğan, İhsan (1997) 'Hukuki Muamelelerde Şekle Aykırılığın Sonuçları' Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:1, S:1, s. 125-134.
• Eren, Fikret (2017) Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 21. Baskı, Ankara, Yetkin Yayıncılık.
• Eren, Fikret (2015) Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 2. Baskı, Ankara, Yetkin Yayıncılık.
• Erkan, Vehbi Umut (2013) '6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'na Göre Vekâlet Sözleşmesinde Vekâlet Verenin Ücret Ödeme Borcu Dışındaki Diğer Borçları' Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:62, S:2, s. 441-472.
• Gümüş, Mustafa Alper (2013) Borçlar Hukuku Özel Hükümler Cilt 1, 3. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Gürzumar, Osman Berat (1995) Franchise Sözleşmeleri ve Bu Sözleşmelerin Temelini Oluşturan 'Sistem'lerin Hukuken Korunması, 1. Baskı, İstanbul, Beta Yayınları.
• Ilgaz, Deniz (2000) 'Know-How ve Ticari Sırlar (Teknoloji Transferi ve Fikri Haklarla İlgili Lisans Anlaşmaları)' Avrupa Araştırmaları Dergisi, C:8, S:1-2, s. 155-182.
• İnan, Ali Naim / Yücel, Özge (2014) Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 4. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Karahan, Sami / Suluk, Cahit / Saraç, Tahir / Nal, Temel (2015) Fikri Mülkiyet Hukukunun Esasları, 4. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Karakılıç, Hasan (2016) Borçlar Hukuku Genel Hükümler Ders Notları, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayınları.
• Kaya, Arslan (1996) '551 Sayılı 'Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Getirilen Zorunlu Lisans Sistemi' İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C:55, s. 335-367.
• Kılıç, Ali / Ayvaz, Ümit (2011) 'Üniversite-Sanayi-Devlet İşbirliğinin Sağlayıcısı Olarak Teknoparklar ve Teknoloji Transferi İşbirliklerinde Mevcut Durum' Savunma Bilimleri Dergisi, C:10, S:2, s. 58-79.
• Kılıçoğlu, Ahmet M. (2016) Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 20. Baskı, Ankara, Turhan Yayınevi.
• Kırca, Çiğdem (1997) Franchise Sözleşmesi, 1. Baskı, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Enstitüsü Yayınları.
• Kırca, Çiğdem 'Know-How Sözleşmesinin Hukuki Niteliği': Karayalçın, Yaşar (Editör) (1998) Prof. Dr. Ali Bozer'e Armağan, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları.
• Kuntalp, Erden (2013) Karışık Muhtevalı Akit (Karma Sözleşme), 2. Baskı, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları.
• Miroğlu, Haslet (2007) 'Sermaye Piyasası Hukuku Açısından Ticari Sırlar' (Yüksek Lisans), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Oktay, Saibe (1995-1996) 'İsimsiz Sözleşmelerin Geçerliliği, Yorumu ve Boşluklarının Tamamlanması' İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C:55, S:1-2, s. 263-296.
• Oktay Özdemir, Saibe (2002) Sınaî Haklara İlişkin Lisans Sözleşmeleri ve Rekabet Hukuku Düzenlemelerinin Lisans Sözleşmelerine Uygulanması, 1. Baskı, İstanbul, Beta Yayınevi.
• Ongan, Burak (2007) Sınaî Haklara İlişkin Lisans Sözleşmelerinde Tarafların Hukuki Durumu, 1. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınevi.
• Öğüz, Tufan (2001) Know-How Sözleşmesi, 1. Baskı, İstanbul, Filiz Kitabevi.
• Öztan, Bilge (2009) Medeni Hukuk'un Temel Kavramları, 29. Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi.
• Öztürk, Özgür 'İşletmenin Zor Kararı: Patentlemek ya da Patentlememek?': Memiş, Tekin (Editör) (2010) Fikri Mülkiyet Hukuku Yıllığı, İstanbul, On İki Levha Yayınları.
• Ruhi, Ahmet Cemal (2013) Sözleşmeler Hukuku (1. Cilt), 2. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınevi.
• Saygıner, Cemil (2008) 'Marka Lisansı Sözleşmelerinin İncelenmesi' (Uzmanlık), Türk Patent Enstitüsü Markalar Dairesi Başkanlığı.
• Sharav, Khishigsuren (2004) 'Know-How Sözleşmesi ve Know-How Alanın Yükümlülükleri' (Yüksek Lisans), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Serozan, Rona (2013) Medeni Hukuk Genel Bölüm Kişiler Hukuku, 4. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Tancer, Robert S / Nejdawi, Bashar (1991) 'Patent and Know-How Licensing: The U.S. and the European Community in 1992' The International Executive, Vol:32, Issue:6, s. 36-39.
• Troller, Alois (1973) 'İsviçre Hukukunda Know-How'un Korunması (Çeviren: Ergun Özsunay)' Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, C:7, S:2, s. 397-409.
• Tutar, Elce (2016) Dönme Cezası, 1. Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi.
• Usluel, Aslı Elif Gürbüz (2009) Türk Özel Hukukunda Özellikle Anonim Şirketlerde Ticari Sırrın Korunması, 1. Baskı, İstanbul, Vedat Kitabevi.
• Vukowich, William T. (1968) 'Implied Warranties in Patent, Know-How and Technical Assistance Licensing Agreements' California Law Review, Vol:56, Issue:1, s. 168-197.
• Yavuz, Cevdet (2012) Borçlar Hukuku Dersleri (Özel Hükümler), 11. Baskı, İstanbul, Beta Yayınevi.
• Yıldırım, Abdulkerim (2016) Türk Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 5. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi.
• Yosmaoğlu, Nevzat (1978) Dünya'da ve Türkiye'de Patentler, Know-How'lar Markalar, 1. Baskı, Ankara, Mis Matbaası.
• Yüksel, Ali Sait (1989) Patent ve Lisans (Patent, Marka, Know-How) Sözleşmesi Hukuku, 1. Baskı, İstanbul, İstanbul Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayınları.
• Zevkliler, Aydın / Gökyayla, Emre (2014) Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 14. Baskı, Ankara, Turhan Yayınevi.
• Zeytin, Zafer / Ergün, Ömer (2013) Türk Medeni Hukuku, 2. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınları.