DOĞUMLA TÜRK VATANDAŞI OLUP ÇIKMA İZNİ İLE TÜRK VATANDAŞLIĞINDAN AYRILAN KİŞİLERİN (MAVİ KART HAMİLLERİNİN) SOSYAL GÜVENLİK HAKKI

Yıl 2019, Sayı: 2, 391 - 434, 31.07.2019

Elif Hande Altıntaş

https://doi.org/10.33432/ybuhukuk.545489

Cited By: 1

Öz

Türk Vatandaşlığı Kanunun 28’inci maddesinde, doğumla
Türk vatandaşı olup çıkma hakkı kullanarak Türk vatandaşlığından ayrılan
kişilerin ve bu kişilerin üçüncü dereceye kadar altsoylarının(mavi kart
hamillerinin), askerlik yapma yükümlülüğü, muafen araç ve ev eşyası ithal etme
hakkı, seçme ve seçilme hakkı ve bir kadroya dayalı ve kamu hukuku rejimine tâbi
olarak aslî ve sürekli kamu hizmeti görevlerinde bulunma istisnaları dışında, Türk
vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanabilecekleri düzenlenmiştir.
Hükümde ilave olarak bu kişilerin, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı olup bu hakların
kullanımında ilgili kanunlardaki hükümlere tâbi oldukları da düzenlenmiştir. Bu
kapsamda Kanunda sayılan mavi kart hamillerince kullanılamayacak istisnaî
haklar arasında, sosyal güvenlik hakkı yer almadığından bu kişiler, sosyal
güvenlik hakkından Türk vatandaşları gibi yararlanmaya devam edebileceklerdir. TVK’nın
28’inci maddesinde sosyal güvenlik hakkının kullanılması açısından iki hususa ayrıca
vurgu yapılarak, hakkın kullanılması güvence altına alınmıştır. İlk olarak
hükümde, mavi kart hamillerinin sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış haklarını,
çıkma yolu ile Türk vatandaşlığından ayrıldıklarında dahi kullanmaya devam
edebilecekleri düzenlenmiştir. Hükümde vurgulanan diğer bir husus ise sosyal
güvenliğe ilişkin hakların kullanılmasının, Türk hukukunda yer alan sosyal
güvenliğe ilişkin özel kanunlardaki şartlara bağlı olmasıdır. Bu kapsamda mavi
kart hamilleri, sosyal güvenliğe ilişkin haklarını, Türk hukukunda sosyal
güvenliğe ilişkin özel kanunlarda yer alan şartlara bağlı olarak Türk
vatandaşları gibi aynen kullanabileceklerdir.

Anahtar Kelimeler

Doğumla Türk vatandaşı olup çıkma izni ile Türk vatandaşlığından ayrılanların hakları, TVK m. 28, mavi kart hamillerinin sosyal güvenlik hakkı, sosyal güvenlik hakkı

THE RIGHT TO SOCIAL SECURITY OF PERSONS WHO HAD BEEN TURKISH CITIZENS BY BIRTH BUT LOST THEIR CITIZENSHIP BY OBTAINING RENUNCIATION PERMIT (BLUE CARD HOLDERS)

Öz

According
to Article 28 of the Turkish Citizenship Law, persons who had been Turkish citizens by birth but lost
their citizenship by obtaining renunciation permit (Blue Card holders) and
their descendants to third degree shall continue to benefit from the same
rights granted to Turkish citizens, other than those, the obligation to
military service, the right to import exempted vehicles and
household goods, the right to vote and to be elected and the right to be
employed in public office. In addition, the Article provides that their
acquired rights to social security are reserved and shall be subject to the provisions of the relevant laws applicable.In
this regard, Blue Card holders will continue to benefit from social security
rights in the same way as Turkish citizens, since social security rights are
not enumerated in the Article among the exceptional rights which   Blue Card holders cannot benefit, Under
Article 28 of the Turkish Citizenship Law, two
aspects regarding the use of social security rights are  emphasized, and hence, the right to  benefit from social security  is 
guaranteed. In the first place, it is ensured that Blue Card holders
shall continue to benefit from their acquired rights related to social
security, even though they lost their Turkish citizenship by
renunciation. Another point emphasized in the provision is that the use of social security rights is subject to the provisions of the relevant laws applicable
under Turkish law. In this regard, Blue Card holders are able to
benefit from social security rights in the same way as Turkish citizens
depending on the provisions of the relevant laws respecting the use of those
rights under Turkish law.

Anahtar Kelimeler

Rights granted to Turkish citizens who had been Turkish citizens by birth but lost their citizenship by obtaining renunciation permit, article 28 of Turkish Citizenship Law, blue card holders' right to social security, social security rights

Kaynakça

• Akyılmaz, Bahtiyar / Sezginer, Murat / Kaya, Cemil (2018) Türk İdare Hukuku, 9. Baskı, Ankara, Savaş.
• Alper, Yusuf (2010) “Sosyal Güvenlik ve Turan Yazgan” Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, C:0, S:49, s. 98-124.
• Alper, Yusuf (2018) Türk Sosyal Güvenlik Sistemi Sosyal Sigortalar Hukuku, 9.Baskı, Bursa, Dora.
• Altıntaş, Cenkhan (2015) “Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve Uluslararası Güvenlik Teşkilatı (ISSA) Tarafından Yayınlanan Uluslararası Belgelerde Sosyal Güvenliğin Kapsamı ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi” Sosyal Güvence Dergisi, C:3, S: 7, s. 35-57.
• Arıcı, Kadir (2015) Türk Sosyal Güvenlik Hukuku, 1. Baskı, Ankara, Gazi Kitabevi.
• Atay, Ender Ethem (2016) İdare Hukuku, 5. Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi.
• Aybay, Rona (1978) “Milli Güvenlik Kavramı ve Milli Güvenlik Kurulu”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C:33, S:1, s. 59-82.
• Aybay, Rona (2004) Vatandaşlık Hukuku, 2. Baskı, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Aybay, Rona / Özbek, Nimet (2015) Vatandaşlık Hukuku, 4. Baskı, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Aygül, Musa (2010) “Türk Vatandaşlığını Çıkma İzni Alarak Kaybeden Kişilerin Kamu Görevine Girme Yasağı” Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:14, S:1, s. 31-60.
• Ayman Güler, Birgül (2006) “Sosyal Devlet ve Yerelleşme” Memleket Siyaset Yönetim, C:1, S:2, s. 1-13.
• Çağlayan, Ramazan (2018) İdare Hukuku Dersleri, 6. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi.
• Çaycı, Sadi (2016) “Türkiye’nin Milli Güvenliği”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 65, S:4, s.3327-3344.
• Çavuş, Ö. Hakan (2015) “Yargı Kararları ve Sosyal Güvenlik Kurumu Uygulamaları Kapsamında Son Değişikliklerle Birlikte Yurtdışı Hizmet Borçlanması”, Çalışma ve Toplum, S.4, s. 35-76.
• Çelikel, Aysel/ (Öztekin) Gelgel, Günseli (2017) Yabancılar Hukuku, 23. Baskı, İstanbul, Beta.
• Dilik, Sait (1980) “Sosyal Güvenlik Ve Sosyal Hizmetler Arasındaki İlişkiler” Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C:35, S:1, s. 73-84.
• Dilik, Sait (1988) “Sosyal Güvenliğin Tarihsel Gelişimi” Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C:43, S:1, s. 41- 80.
• Doğan, Vahit (2005) Türk Vatandaşlık Hukuku, 5. Baskı, Ankara, Seçkin.
• Doğan, Vahit (2017) Türk Yabancılar Hukuku, 2. Baskı, Ankara, Savaş.
• Doğan Vahit / Odabaşı, Hasan (2004) Yargı Kararları Işığında Vatandaşlık ve Yabancılar Hukuku”, 1. Baskı, Ankara, Seçkin.
• Edis, Seyfullah (1989) Medeni Hukuka Giriş ve Başlangıç Hükümleri, 4. Baskı, Ankara, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları.
• Ekşi, Nuray (2018) Yabancılar ve Uluslararası Koruma Hukuku, 5. Baskı, İstanbul, Beta.
• Ercoşkun Şenol, H. Kübra (2016) “Sözleşmenin İçeriğini Belirleme Özgürlüğü ve Bunun Genel Siniri: TBK M. 27” İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C:74, S:2, s. 709-737.
• Gökçeoğlu, Şebnem “İnsan Hakları Perspektifinden Sosyal Güvenlik Hakkının Anlamı ve Kapsamı”, İİBF PAÜ VII. Sosyal İnsan Hakları Uluslararası Sempozyumu, 10-11 Aralık 2015, Denizli.
• Gözler, Kemal “Yorum İlkeleri” Ergül, Ozan (Editör) Kamu Hukukçuları Platformu Toplantısı, 29-30 Eylül 2012, Ankara.
• Gözler, Kemal / Kaplan, Gürsel (2018) İdare Hukuku Dersleri, 20. Baskı, Bursa, Ekin Yayınevi.
• Güngör, Gülin (2018) Tâbiiyet Hukuku Gerçek Kişiler- Tüzel Kişiler- Şeyler, 6. Baskı, Ankara, Yetkin.
• Gürcan, Ertuğrul Cenk (2011) “1791 ve 1793 Fransız Anayasaları’na İlişkin Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme” Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C:13, S:3, s. 183-214.
• Güriz, Adnan (Editör) (2013) Adalet Kavramı, 3. Baskı, Ankara, Türkiye Felsefe Kurumu.
• Güvercin, Cemal Hüseyin (2004) “Sosyal Güvenlik Kavramı ve Türkiye’de Sosyal Güvenliğin Tarihçesi” Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, C:57, S:2, s. 89-95.
• Güzel, Ali / Okur, Ali Rıza / Caniklioğlu, Nurşen (2016) Sosyal Güvenlik Hukuku, 16. Baskı, İstanbul, Beta.
• Korkusuz, Refik / Uğur, Suat (2015) Sosyal Güvenlik Hukuku, 4. Baskı, Bursa, Ekin Kitabevi.
• Küçük, Adnan (2015) Anayasa Hukuku, 3. Baskı, Ankara, Orion Yayınevi.
• Negiz, Nilüfer (2011) “Sosyal Yardim ve Sosyal Hizmet Faaliyetleri Açısından Isparta Belediyesi: Farkındalık, Yararlanma ve Değerlendirme Açısından Bir Araştırma” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C:16, S:2, s. 323-341.
• Özbudun, Ergun (2016) Türk Anayasa Hukuku, 16. Baskı, Ankara, Yetkin.
• Şanlı, Cemal / Esen, Emre/ Ataman-Figanmeşe, İnci (2018) Milletlerarası Özel Hukuk, 6.Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Şenocak, Hasan (2009) “Sosyal Güvenlik Sistemini Oluşturan Bileşenlerin Tarihî Süreç Işığında Değerlendirilmesi” Sosyal ve Siyaset Konferansları Dergisi, S: 56, s. 409-464.
• Tanör, Bülent / Yüzbaşıoğlu, Necmi (2014) 1982 Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuku, 13. Baskı, İstanbul, Beta.
• Tanrıver, Süha (1993) Konkordato Komiseri, 1. Baskı, Ankara, Yetkin,
• Tuncay, A. Can / Ekmekçi, Ömer (2016) Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, 18.Baskı, İstanbul, Beta.
• Tunçomağ, Kenan (1981) “1980 Yılı Başında Türkiye’nin Sosyal Güvenlik Durumu” İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C:45, S:1-4, s. 709-744.
• Turhan, Turgut (1997) “Türk Vatandaşlığından Çıkanların Hakları, (TVK m. 29 Üzerine Bir İnceleme)” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:46, S:1, s. 41 – 65.
• Uşan, Fatih (2009) Türk Sosyal Güvenlik Hukukunun Temel Esasları, 2. Baskı, Ankara, Seçkin.
• Declaration of the Rights of Man and Citizen from the Constitution of Year I (1793), <http://www.columbia.edu/~iw6/docs/dec1793.html>, s.e.t. 12.02.2018.
• Sosyal Güvenlik Kurumu Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri <https://www.aybu.edu.tr/hukuk/ybhd/contents/files/yaz%C4%B1m%20kurallar%C4%B1%202(trk).pdf> s.e.t. 29.01.2019> s.e.t. 29.01.2019.
• T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü (2011) SGK Genelgesi 2011/48, <http://uye.yaklasim.com/filezone/yaklasim/tummevzuat/sgk_genelgeleri/6408591.htm.>, s.e.t. 09.11.2018. Türkiye Büyük Millet Meclisi (2004)
• Türk Vatandaşlığı Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı ve İçişleri Komisyonu Raporu, (1/815)<https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss579m.htm>, s.e.t. 09.11.2018.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi (2006) Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı ve Avrupa Birliği Uyum ile İçişleri Komisyonları Raporları, (1/1192), <https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss1232m.htm.>, s.e.t. 09.11.2018.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi (2011) Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve İçişleri Komisyonu ile Anayasa Komisyonu Raporları, (1/564), <https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem24/yil01/ss201.pdf>, s.e.t. 09.11.2018.
• Uluslararası Çalışma Örgütü (1952), 102 No’lu Sosyal Güvenlik (Asgari Standartlar) Sözleşmesi, <http://www.ilo.org/ankara/conventions-ratified-by-turkey/WCMS_377270/lang--tr/index.htm> s.e.t 09.11.2018.
• www.kazanci.com