ANAYASALCILIK VE DEMOKRASİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: SÜREKLİ BİR ÇATIŞMA MI SİMBİYOTİK BİR BİRLİKTELİK Mİ?

Yıl 2020, Sayı: 1, 123 - 152, 18.02.2020

Atıl Buğra Karadaş

https://doi.org/10.33432/ybuhukuk.560331

Cited By: 1

Öz

Anayasalcılık
ve demokrasi, farklı kökenlere sahip olan iki kavramdır. Kaynağını Antik
Dünya’dan alan demokrasi, halk egemenliğine dayanır. Öte yandan anayasalcılık
teorisi siyasi iktidarı, kaynağı kim olursa olsun, sınırlandırmak ve
kısıtlamakla ilgilenmektedir. Her ne kadar ikisinin arasındaki bir çatışma
kaçınılmaz gözükse de, bir arada var oluşa giden bir yol da vardır. Bu yol,
demokrasinin var oluşundan önce gelen gerekleri olan siyasi eşitlik ve özgürlük
pusulasının yardımıyla bulunabilir. İnsan tecrübesi, yığınların ve onların
temsilcilerinin de mutlak krallar kadar tiranlığa yatkın olduğunu
göstermektedir. Dahası anayasalcılık, halk iradesi yoluyla demokratik
meşruiyete sahip olabilir. Dolayısıyla demokratik yöntemlerle kabul edilmiş
anayasalar, en az yasama organınca çıkarılan kanunlar kadar meşru görülmelidir.
Üstüne üstlük, anayasaların olağan yasaları yapan çoğunluklarca
değiştirilememesi gayrimeşru görülemez; bu da bizi başa, demokrasinin var
oluşundan önceki gereklerine götürür. Bununla beraber, illiberal demokrasi
çağında anayasalcılığın demokrasiyi ve hakları koruyucu konumu sorgulanmaya
açık bir niteliktedir.

Anahtar Kelimeler

Anayasalcılık, Demokratik Meşruiyet, Siyasi Eşitlik, Özgürlük, Temsil, Sınırlı Devlet, İlliberal Demokrasi

THE RELATION BETWEEN CONSTITUTIONALISM AND DEMOCRACY: A CEASELESS CONFLICT OR A SYMBIOTIC COEXISTENCE?

Öz

Democracy and constitutionalism are two concepts the origins of which are
different. Democracy, which has its origins from Ancient World, rests on
popular sovereignty. On the other hand, constitutionalist theory is interested
in limiting and constraining that sovereignty regardless of its source. However
it seems inevitable to have a conflict between the two, there is also a way to
mutual existence. This way could be found with the help of the compass of
pre-existence needs of democracy which are political equality and freedom.
Human experience shows that the masses and their representatives are inclined
to tyranny as much as absolute kings. Furthermore, constitutionalism could have
democratic legitimacy through popular will. Thus, democratically enacted
constitutions should be regarded no less legitimate than laws passed by
legislative. Additionally, not
to let constitutions be amended by the same majorities who could enact ordinary
laws could not be regarded as illegitimate, which brings us back to the
beginning, namely, to the protection of pre-existence needs of democracy.
Nevertheless, in the era of illiberal democracy, the status of
constitutionalism as a protector of democracy and rights could be questioned.

Anahtar Kelimeler

Democracy, Constitutionalism, Democratic Legitimacy, Political Equality, Freedom, Representation, Limited Government, Illiberal Democracy

Kaynakça

• Ackerman, Bruce (1997) ‘The Rise of World Constitutionalism’, Virginia Law Review, Faculty Scholarship Series Paper No. 129, s. 771-797.
• Alexander, Larry ‘Constitutionalism’, Christiano, Thomas/Christman, Jon (Editörler) (2009) Contemporary Debates in Political Philosophy, 1. Baskı, Malden, MA, Wiley-Blackwell, s. 283-299.
• Alexander, Larry (2011) ‘What are Constitutions, and What Should (and Can) They Do?’, Social Philosophy and Policy, C. 28, S. 1, s. 1-24.Anayurt, Ömer (2018) Anayasa Hukuku: Genel Kısım (Temel İlkeler, Kavram ve Kurumlar), 2. Baskı, Ankara, Seçkin.
• Aristoteles (2017) Politika (Çeviren: Akderin, Furkan) 3. Baskı, İstanbul, Say Yayınları.
• Bellamy, Richard/Castiglione, Dario (1997) ’Constitutionalism and Democracy - Political Theory and the American Constitution’, British Journal of Political Science, C: 27, S: 4, s. 595-618
• Crouch, Colin (2004) Post-Democracy, 1. Baskı, Oxford, Polity Press (Çeviren: Zeybekoğlu, A. Emre (2016) Post- Demokrasi, 1. Baskı, Ankara, Dost Kitabevi Yayınları.)
• Dahl, Robert A. (2017) Demokrasi Üzerine (Çeviren: Betül Kadıoğlu), 4. Baskı, Ankara, Phoenix Yayınevi.
• De Tocqueville, Alexis (1990) De la démocratie en Amérique (Editör: Nolla, Eduardo) 1. Baskı, Paris, J. Vrin (İngilizce’ye Çeviren: Schleifer, James T. (2012) Democracy in America, Liberty Fund, Indianapolis.)
• Feldman, Jean-Philippe (2010) ‘La séperation des pouvoirs et le constitutionnalisme. Mythes et réalités d’une doctrine et de ses critiques’ Revue française de droit constitutionnel, C. 83, S.3, s. 483-496.
• Friedrich, Carl (1974) Limited Government, 1. Baskı, London, Pearson Education Inc (Çeviren: Turhan, Mehmet (2014) Sınırlı Devlet, 2. Baskı, Ankara, Liberte Yayınları.)
• Fukuyama, Francis (2001) ‘Natural Rights and Human History’, The National Interest, S. 64, s. 19-30.
• Ginsburg, Tom/Huq Aziz Z./Versteeg Mila (2018) ‘The Coming Demise of Liberal Constitutionalism?’, The University of Chicago Law Review, C. 85, S. 2, s. 239-255.
• Gosseries, Axel P. (2008) ’Constitutions and Future Generations’ The Good Society, C. 17, S.2, s. 32-37.
• Gönenç, Levent ‘Ortaçağ Avrupası’nda Anayasacılığın Düşünsel ve Kurumsal Temelleri’ Yazıcı, Serap/Gözler, Kemal/Göztepe, Ece (Editörler) (2008) Ergun Özbudun’a Armağan Cilt II, 1. Baskı, Ankara, Yetkin Yayınevi, s. 267-291.
• Gözler, Kemal (2011) Anayasa Hukukunun Genel Teorisi Cilt II, 1. Baskı, Bursa Ekin Basım Yayın Bağıtım.
• Gözler, Kemal (1999) Anayasa Hukukunun Metodolojisi 1. Baskı, Bursa, Ekin Kitabevi Yayınları.
• Gözler, Kemal (2009) İdare Hukuku Cilt I, 2. Baskı, Bursa, Ekin Kitabevi Yayınları.
• Gözler, Kemal (2018) Türk Anayasa Hukuku, 2. Baskı, Bursa, Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Huberman, Leo (2014), Feodal Toplumdan Yirminci Yüzyıla, (Çeviren: Belge, Murat), 15. Baskı İstanbul, İletişim Yayınları
• Katyal, Neal K. (2001) ‘Legislative Constitutional Interpration’ Duke Law Journal, C. 50, S. 1, s. 1335-1394.
• Kelsen, Hans (2019) Demokrasi: Doğası & Değeri (Çeviren: Uysal, Yasin), 1. Baskı, Ankara, Dost Kitabevi Yayınları.
• Levy, Jacob T. (2009) ‘Not so Novus an Ordo Constitutions Without Social Contracts’, Political Theory, C. 37, S. 2, s. 191-217.
• Levy, Jacob T. ‘Montesquieu’s Constitutional Legacies’, Kingston, Rebecca E. (Editör) Montesquieu and His Legacy (2009), 1. Baskı, State University of New York Press, New York, s. 115-138.
• Lijphart, Arend (Tarihsiz Baskı) Çağdaş Demokrasiler, (Çeviren: Özbudun, Ergun/Onulduran, Ersin), Ankara, Yetkin Yayınları.
• Madison, James 'Federalist No. 48’, Carey, George W./McClellan (Editörler) (2001) The Federalist, 2. Baskı, Indiana, Liberty Fund, s. 256-260.
• Madison, James ‘Federalist No. 51’ Carey, George W./McClellan (Editörler) (2001) The Federalist, 2. Baskı, Indiana, Liberty Fund, s. 267-272.
• Mink, Georges (2016) ‘L’Europe centrale à l’épreuve de l’autoritarisme’, Politique étrangère, S. 2, s. 89-101.
• Montesquieu (2017) Kanunların Ruhu Üzerine (Çeviren: Günen, Berna), 2. Baskı, İstanbul, İş Bankası Kültür Yayınları.
• Ober, Josiah (1993) ‘Public Speech and the Power of the People in Democratic Athens’, Political Science and Politics, C. 26, S. 3, s. 481-486.
• Özbudun, Ergun (2017) Anayasalcılık ve Demokrasi, 2. Baskı, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Özbudun, Ergun (2018) Türk Anayasa Hukuku, 18. Basım, Ankara, Yetkin Yayınları.
• Post, Robert (2005) ‘Democracy and Equality’, Law, Culture and the Humanities, C. 1, S. 2, s. 142-153.
• Rancière, Jacques (2017) En quel temps vivons-nous? Conversation avec Eric Hazan, 1.Baskı, Paris, La fabrique éditions (Çeviren: Erşen, Murat (2018) Nasıl Bir Zamanda Yaşıyoruz?, 1. Baskı, İstanbul, Metis Yayınları.)
• Robart, Jean-Charles (2006) ‘La Notion de Constitution chez Aristote’ Revue française de droit constitutionnel, C: 65, S: 1, s. 97-143.
• Rousseau, Jean-Jacques (2013) Toplum Sözleşmesi (Çeviren: Vedat Günyol), 10. Baskı, İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Sartori, Giovanni (1962) ‘Constitutionalism: A Preliminary Discussion’ The American Science Review, C: 56, S: 4, s. 853-864.
• Sunstein, Cass Robert ‘Constitutionalism after the New Deal’, Harvard Law Review, C: 101, S: 2, s. 421-510.
• Sweet, Alec Stone (2008) ‘Constitutionalism, Rights, and Judicial Power’ Faculty Scholarship Series, Paper: 77, s. 218-239.
• Teziç, Erdoğan (2017) Anayasa Hukuku (Genel Esaslar), 21. Baskı, İstanbul, Beta.
• Tremblay, Luc B. (2011) ‘Deux thèses sur la démocratie et le constitutionnalisme : la souveraineté du peuple et l’engagement préalable’ Revue de droit de l’Université de Sherbrooke, C: 41, S: 3, s. 583-605.
• Tushnet, Mark (2003) ’Forms of Judicial Review As Expressions of Constitutional Patriotism’, Law and Philosophy, S. 22, s. 353-379.
• Türe, İlknur (2016) Yeni Anayasacılık Neoliberalizmin Hukuku, 1. Baskı, Pınar Yayınları, İstanbul.
• Uygun, Oktay (2017) Demokrasi, 3. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Waldron, Jeremy (2012) ‘Constitutionalism: A Skeptical View’, NYU School of Law, Public Law Research Paper No. 10-87, s. 30.
• Waldron, Jeremy (1999) Law and Disagreement, 1. Baskı, Oxford University Press, New York, s. 1-45.
• Zakaria, Fareed (1997) ‘The Rise of Illiberal Democracy’ Foreign Affairs, C. 76, S.6, s. 22-43.