Anonim Şirkette Yönetim Kurulu Başkanının Niteliklerine, Seçilmesine Ve Yönetim Kurulunun Başkansız İşleyişine İlişkin Bazı Değerlendirmeler

Yıl 2022, Cilt: Prof. Dr. M. Fatih UŞAN'a Dekanlıkta 10. Yıl Anısına Teşekkür Armağanı Sayı: 2022-2, 1029 - 1072, 12.09.2022

Cafer Eminoğlu , Zehra Avcı

https://doi.org/10.33432/ybuhukuk.1127983

Öz

Kanun koyucu anonim şirketin yönetim kurulu başkanına önemli bir takım görev ve yetkiler vermiştir. Başkanın herhangi bir nedenle belirlenememesi, bir başka ifadeyle, tek kişiden müteşekkil yönetim kurulu
hariç olmak üzere, başkan statüsünde herhangi bir üyenin bulunmaması, başkana tevdi edilen görevlerin icra edilememesine, neticede şirket yönetiminin işleyememesine yol açabilir. Bu çalışma ifade edilen tıkanma durumunu irdelemekte ve çözüm önerileri üzerinde durmaktadır. Çalışmada ayrıca yönetim kurulu başkanının seçilmesine ve niteliklerine ilişkin bazı değerlendirmelere, bu çerçevede örneğin başkanın belirlenmesinde kooptasyon yöntemine başvurulmasına, görev süresine, kimin tarafından hangi süre için seçilebileceğine ve tüzel kişilerin başkan olarak seçilmesine ilişkin bazı görüş ve tartışmalara yer verilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Anonim şirket yönetim kurulu başkanı, Yönetim kurulu başkanının yokluğu, yönetim kurulu başkanının seçilmesi, Yönetim kurulu başkanının ikame edilmesi

AN EVALUATION REGARDING THE ELECTION AND QUALIFICATIONS OF THE CHAIRMAN OF THE BOARD AND THE OPERATION OF THE BOARD WITHOUT A CHAIRMAN

Öz

The legislator has given several essential duties and powers to the chairman of the board of directors of the joint-stock company. The inability to designate the chairman for any reason, in other words, the absence of any member with the status of chairman, except for the board of directors composed of a single person, may lead to the inability to perform the duties entrusted to the chairman, and ultimately to the inability of the company's management. This study examines the stated clogging situation and focuses on solution suggestions. The study also includes some evaluations regarding the election and qualifications of the chairman of the board of directors and in this context for example, the use of co-optation method in the determination of the chairman, the term of office, who can be elected for what term, and some opinions and discussions on the election of legal entities as chairman.

Anahtar Kelimeler

Chairman of the board in the joint-stock company, Absence of the chairman of the board, Election of the chairman of the board, Replacement of the chairman of the board

Kaynakça

• Akdağ Güney, Necla (2016), Anonim Şirket Yönetim Kurulu, 2. Baskı, İstanbul, Vedat.
• Akdağ Güney, Necla (2010) Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin Hukuki Sorumluluğu, 2. Baskı, İstanbul, Vedat.
• Bahtiyar, Mehmet (2022) “Anonim Ortaklıkta Başkanın Yönetim Kurulunu Toplantıya Çağırmamasının Yaptırımı ve Toplantısız Karar Alınmasında Bazı Sorunlar” Prof. Dr. Rıza Ayhan’a Armağan, Ankara, Yetkin, s. 99-127.
• Bahtiyar, Mehmet (2005) “Türk Ticaret Kanunu Tasarısı’nın Dili ile Bazı Hükümlerinin Değerlendirilmesi”, TBB Dergisi, S: 61, s. 47-106.
• Cenkci, Esra (2011) “6102 Sayılı TTK’na Göre Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulu Üyeliği”, Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S:2011/1, s. 119-137.
• Coştan, Hülya (2012) “Yönetim Kurulunun Karar Alma Usulleri, Oy Hakkı”, Yetersayılar ve Toplantı Talep Hakkı, BATİDER, C: 28, S: 3, s. 155-190.
• Çamoğlu, Ersin (Poroy, Reha/Tekinalp, Ünal) (2014) Ortaklıklar Hukuku I, 13. Baskı, İstanbul, Vedat.
• Çamoğlu, Ersin (2010) Anonim Ortaklık Yönetim Kurulu Üyelerinin Hukuki Sorumluluğu, 3. Baskı, İstanbul, Vedat.
• Demir, Koray (2017) “Kooptasyon Uygulamasında Yeni Bir Perspektif Mümkün Mü? (TTK m. 363/1'de Öngörüldüğü Haliyle Kooptasyon)”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C: 75, S: 1, 315-334.
• Develi, Emine (2016) Tüzel Kişinin Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyeliği, 1. Baskı, Ankara, Seçkin.
• Dinç, Serhan (2017) Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulu Üyelerinin Hukuki Sorumluluğu, Ankara.
• Doğan, B. Fatih (2011) Anonim Şirket Yönetim Kurulunun Organizasyonu ve Yönetim Yetkisinin Devri, 2. Baskı, İstanbul, Vedat.
• Domaniç, Hayri (1988) Anonim Şirketler Hukuku ve Uygulaması, TTK Şerhi–II, İstanbul, Temel Yayınları.
• Eminoğlu, Cafer (2019) “Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin Görev Sürelerinin Dolması ve Organ Yokluğu Sorunsalı”, XXXIII. Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyum Tebliği, 13.12.2019.
• Eminoğlu, Cafer (2014) TTK’nda Kurumsal Yönetim, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Eminoğlu, Cafer/Dalgıç Altıntaş Berrin (2014) “TTK ’nun 340. Maddesi: Sermaye Şirketleri Hukukunda Sözleşme Özgürlüğünün Sonu Mu?”, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 9, S: 2, s. 1-25.
• İlbasmış Hızlısoy, Özlem (2022) “Anonim Şirket Yönetim Kurulunu Toplantıya Çağrıya Yetkili Olanlar ve Yetkisiz Kişilerce Yapılan Çağrıyla Toplanan Yönetim Kurulunda Alınan Kararların Hukuki Akıbeti”, Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, C: 8 S: 1, s. 115-142.
• İlbasmış Hızlısoy, Özlem (2016) Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi, Ankara, Adalet.
• Kalender, Emre (2017) Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin Bilgi Alma Hakkı (TTK m. 392), 1. Baskı, Ankara, Yetkin.
• Karasu, Rauf (2009) Anonim Şirketlerde Emredici Hükümler İlkesi, 1. Baskı, Ankara, Yetkin.
• Karasu, Rauf (2015) “Emredici Hükümler İlkesinin Kapalı Tip Anonim Şirketler ve Limited Şirketler Açısından Doğurduğu Sorunlar ve Çözüm Önerileri” Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, S: 2015/1, s. 115-132.
• Kendigelen, Abuzer (2016) TTK Değişiklikler, Yenilikler ve İlk Tespitler, 3. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Kıratlı, Metin (2021) Yönetim Kurulu Başkanı, 1. Baskı, Ankara, Yetkin.
• Kırca, İsmail (2012) “Anonim Şirketlerde Tüzel Kişilerin Yönetim Kurulu Üyeliği”, BATİDER, C: XXVIII, S: 2, s. 51-59.
• Kırca, İsmail (2022) Anonim Şirket Genel Kurul Kararlarının Hükümsüzlüğü, 3. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Kırca, İsmail (Şehirali Çelik, Feyzan /Manavgat, Çağlar) (2013) Anonim Şirketler Hukuku, C: I, Temel Kavram ve İlkeler, Kuruluş, Yönetim Kurulu, 1. Baskı, Ankara, BATİDER.
• Koch, Jens (2022) “Aktiengesetz”, 16. Baskı, C.H.Beck.
• Kortunay, Ayhan (2015) Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulu Üyelerinin Bilgi Edinme Hakkı, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Moroğlu, Erdoğan (2012) 6102 Sayılı TTK ’na Göre Anonim Ortaklıkta Genel Kurulu Kararlarının Hükümsüzlüğü, 8. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Nomer Ertan, Füsun (2015) “Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi Davası - TTK m. 531 Üzerine Düşünceler” İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C: LXXIII, S: 1, s. 421-440.
• Nomer Ertan, N. Füsun (2018) “Anonim Ortaklık Yönetim Kurulu Toplantı ve Kararları” (Yönetim): (Kendigelen, Abuzer/Soykan, İsmail Cem/Uzel, Necdet/Evlek, Müge/Yıldız, Nurgül), Yürürlüğünün 6. Yılında ve Yargıtay Kararları Işığında Türk Ticaret Kanunu Sempozyumu, 12 Ekim 2018, İstanbul, On İki Levha.
• Oğuz, Ersin (2019) Anonim Şirket Yönetim Kurullarında Belirli Grupların Seçilme Hakkı, Ankara, Seçkin.
• Özkorkut, Korkut (1996) Anonim Ortaklıklarda Yönetim Kurulu Kararlarının İptali, 1. Baskı, Ankara, Sermaye Piyasası Kurulu Yayınları.
• Pulaşlı, Hasan (2018) Şirketler Hukuku Şerhi, C: I, II, 3. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi.
• Pulaşlı, Hasan (2007) “Anonim Şirketler Hukukunda CEO'nun Hukuki Durumu” BATİDER, S: 24 (1), s. 17-64.
• Sevi, Ali Murat (2021) Anonim Ortaklıkta Yönetim Kurulu Üyeleri ve Yöneticilerin Özen Yükümlülüğü, Ankara, Seçkin.
• Sevi, Ali Murat (2020) Anonim Ortaklık Organlarında Kilitlenme Hâli ve Hukukî Çözüm Yolları. Tüzel Kişilik Penceresinden Anonim Ortaklık Sempozyumu, İstanbul, On İki Levha, s. 323-394.
• Sulu, Muhammed (2019) Anonim Ortaklıklarda Şirket Menfaati Kavramı, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha.
• Şeker, Hakan (2020) “Anonim Şirket Yönetim Kurulu Kararlarının Hükümsüzlüğü”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S: 149, s. 209-223.
• Tekinalp, Ünal (2015) Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, 4. Baskı, İstanbul, Vedat.
• Teoman, Ömer (2001) “Anonim Ortaklıkta Yönetim Kurulunun Toplantı Yapmaksızın Karar Alması”, Otuz Yıl Ticaret Hukuku – Tüm Makalelerim, Cilt II, 1982- 2001, 1. Baskı, İstanbul, Vedat.
• Turanlı, Hüsnü (2013) “Yeni TTK Işığında Anonim Şirket Yönetim Kurulu Kararlarının Hükümsüzlüğü”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C: XVII, S: 1-2, s. 939-960.
• Türk, Mehmet Cemil (2019) Anonim Şirketlerde Genel Kurul Kararlarının İptali, 1. Baskı, Ankara, Seçkin.
• Üçışık, Güzin (2011) “Türk Hukuku’nda Anonim Şirket Yönetim Kurulu Kararlarının Sakatlığı Konusunda Getirilen Düzenlemelerin Değerlendirilmesi”, Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, C: 3, S:5, s. 57-65.
• Veziroğlu, Cem (2021) Anonim Ortaklıklar Hukukunda Esas Sözleşme Özgürlüğü ve Sınırları, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha.
• Wernli, Martin/ Rizzi, Marco A. (Honsell/Vogt/Watter (Editörler)) (2012) Basler Kommentar – Obligationenrecht II, 3. Auflage, Zürich, Helbing & Lichtenhahn.
• Yağmur, Setenay (2020) Anonim Şirketlerde Eşit İşlem İlkesi, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha.
• Yıldız, Şükrü (2004) Eşit İşlem İlkesi, 1. Baskı, Ankara, Seçkin.
• Yüce, Aydın Alber (2015) Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulu Kararlarının Butlanı, 2. Baskı, İstanbul, Vedat.
• <https://wdmin.ch/opc/de/classified-compilation/19110009/index.htmlww.a> s.e.t. 01.06.2022.
• <https://www.americanbar.org/content/dam/aba/administrative/business_law/corplaws/2016_mbca.authcheckdam.pdf> s.e.t. 23.07.2022.