An Examination of the Judgments of the Council of State Tax Case Chambers Regarding the Rejection of the Request to Resolve the Conflict of Judgments Between the Regional Administrative Courts

Yıl 2025, Sayı: 1, 117 - 163

Yunus Emre Yılmazoğlu

https://doi.org/10.33432/ybuhukuk.1517196

Öz

In order to reduce the workload of the Council of State, which is envisaged to be the case-law
authority in the appellate review (appeal on points of fact and law) system, the amount and
subject limitations stipulated in determining the files that may be subject to appeal on points
of law review result in many disputes to be finalized as a result of appeal on points of fact and
law review. There are nine separate regional administrative courts in the Turkish administrative
judicial system. Consequently, this situation can lead to the same dispute being resolved in
different ways by different regional administrative courts or by different chambers of the same
regional administrative court, resulting in varied final decisions. Since an appeal on points of
law review is not possible for these cases, it is also not possible for the Council of State to
ensure legal certainty about these disputes through its case law.
In order to ensure legal certainty in such disputes and to prevent different divergent
judgments on the same subject, the legislator has established a method to eliminate the
contradictions between the final judgments of the regional administrative courts in similar
cases under Article 3/C (4)(c) of Law No. 2576 and has tasked the Council of State Tax Courts
Board to finalize these requests in terms of tax disputes.
The Board first examines requests for the resolution of inconsistency in terms of whether the
application meets various procedural conditions. If it is determined that the contradictory
judgments do not meet these conditions, the request is rejected.
In this study, the focus will be on decisions rejecting requests for the elimination of
contradiction on the grounds that the judgment to be made cannot be applied to similar
cases, and it will be evaluated why requests for the elimination of contradiction should not be
rejected on this basis, in order for the elimination of the contradiction to work in accordance
with the purpose of its establishment.

Anahtar Kelimeler

Appellate review (appeal on points of fact and law), case law authority, elimination of contradiction, condition of application in similar cases, rejection of the request

Bölge İdare Mahkemeleri Arasındaki Karar Aykırılığının Giderilmesi İsteminin Reddine İlişkin Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu Kararlarına Yönelik Bir İnceleme

Öz

İstinaf sisteminde içtihat mercii olması öngörülen Danıştayın iş yükünü azaltabilmek amacıyla temyiz incelemesine tabi olabilecek dosyaların belirlenmesinde öngörülen miktar ve konu sınırlamaları, birçok uyuşmazlığın istinaf incelemesi sonucunda kesinleşmesine neden olmaktadır. Türk idari yargı sisteminde dokuz ayrı bölge idare mahkemesi bulunmaktadır. Haliyle bu durum aynı uyuşmazlığın farklı bölge idare mahkemelerince veya aynı bölge idare mahkemesinin farklı dava dairelerince farklı şekillerde kesin nitelikteki kararlarla sonuçlandırılmasına neden olabilmektedir. Bu dosyalarda temyiz incelemesi mümkün olmadığından Danıştayın da bu uyuşmazlıklar hakkında içtihatlarıyla hukuki belirliliği sağlaması mümkün olamamaktadır. Kanun koyucu bu tür uyuşmazlıklarda hukuki belirliliğin sağlanması ve aynı konuda farklı yönde kararlar verilmesini önlemek amacıyla 2576 Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun’un 3/C maddesinin (4) numaralı fıkrasının (c) bendinde benzer olaylarda bölge idare mahkemelerinin kesin nitelikteki kararları arasındaki aykırılıkların giderilmesine yönelik bir yol ihdas etmiş ve vergi uyuşmazlıkları açısından Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunu (VDDK) bu istemleri sonuçlandırmakla görevlendirmiştir. Kurul aykırılığın giderilmesi istemlerini, öncelikle başvurunun usule ilişkin çeşitli koşulları taşıyıp taşımadığı yönünden incelemektedir. Aykırılık taşıyan kararların bu şartları taşımadığı sonucuna ulaşıldığı takdirde istem reddedilmektedir. Bu çalışmada, aykırılığın giderilmesi yönünde verilecek kararın benzer olaylara uygulanma kabiliyetinin bulunmaması nedeniyle verilen istemin reddi yolundaki kararlara odaklanılacak ve aykırılığın giderilmesi yolunun ihdas edilme amacına uygun olarak işleyebilmesi için neden bu gerekçeye dayanarak aykırılığın giderilmesi istemlerinin reddedilmemesi gerektiği değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

İstinaf, içtihat mercii, aykırılığın giderilmesi, benzer olaylarda uygulanma koşulu, istemin reddi

Kaynakça

• Açımuz, Bige (2023) İdari Yargılama Hukukunda Olağan Kanun Yollarına Başvurunun Sınırlanması, 1. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi.
• Akyıldız, Ali (2015) “İstinafa İlkesel Bakmak”: Danıştay ve İdari Yargı Günü 147. Yıl Sempozyumu, Ankara, Danıştay Yayınları, ss. 11-32.
• Bilgin, Hüseyin (2021) Bölge İdare Mahkemelerinin Kesin Kararları Arasındaki İçtihat Farklılığı, 1. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Bilgin, Hüseyin (2021) “Bölge İdare Mahkemesi Kararları Arasındaki Aykırılık ve Uyuşmazlığın Giderilmesi Sorunu”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 25, S. 3, ss. 637-686.
• Candan, Turgut (2022) Açıklamalı İdari Yargılama Usulü Kanunu, 9. Baskı, Ankara, Yetkin Yayınları.
• Çınarlı, Serkan/Azak, Kerim (2020) “Bölge İdare Mahkemelerinin Kesin Kararları Arasındaki Aykırılık veya Uyuşmazlığın Giderilmesi Meselesi”, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 1, S. 2, ss. 1 26.
• Çökelek, Mehmet (2024) Bölge İdare Mahkemelerinin Kesin Nitelikteki Kararları Arasında Aykırılığın Giderilmesi (Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Günday, Metin (2015) İdare Hukuku, 10. Baskı, Ankara, İmaj Kitabevi.
• Güran, Sait (1977) Bölge İdare Mahkemeleri ve Danıştay Üzerine Yapısal Bir Deneme, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku ve İdare İlimleri Enstitüsü Yayınları.
• Güzel, Oğuzhan (2024) Türk İdari Yargılama Hukukunda Temyiz, 1. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi.
• Kaplan, Gürsel (2016) Fransız İdari Yargılama Hukukunda Kararlara Karşı Başvuru Yolları, Bursa, Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Karataş Durmuş, Neslihan (2023) “Vergi Yargılamasında İstinaf Kanun Yolu Uygulamasında Sorunlar”: Öz, Ersan (Editör), II. Ulusal Vergi Yargısı Paneli Mevzuat ve Uygulamada Vergi Yargılaması, 4/5/2023, İstanbul, Vergi Müfettişleri Derneği Yayını, ss. 35-45.
• Keskin, Züleyha (2016) “İdari Yargıda İstinaf Kanun Yolu”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 126, ss. 235-262.
• Sancakdar, Oğuz (2013) “İdari Yargıda İstinaf Sistemi Üzerine Düşünceler”, Yaşar Üniversitesi Dergisi, C. 8, Özel Sayı, ss. 2237-2326.
• Sancakdar, Oğuz (2016) “İdari Yargı İstinaf Sistemindeki Olası Sorunlar ve Çözüm Önerileri”: Danıştay ve İdari Yargı Günü 148. Yıl Sempozyumu, Ankara, Danıştay Yayınları, ss. 29-113.
• Semiz, İmran (2021) Türk Vergi Yargılaması Hukukunda İstinaf, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Sevinç, Ekin (2018) Türk İdari Yargılama Hukukunda İstinaf Kanun Yolu (Yüksek Lisans Tezi), Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ulusoy, Ali D. (2022) İdari Yargılama Hukuku, Gözden Geçirilmiş 3. Baskı, Ankara, Yetkin Yayınları.
• Uysal, Zeki (2021) İdari Yargıda İçtihat Aykırılığının Önlenmesi ve Giderilmesi Usulü, 1. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, Serdar (2023) “İdari Yargıda “Parasal Sınırlar”ın Konu ve Zaman Bakımından Uygulanması Sorunu”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 72, S. 4, ss. 1905-2006.
• Yılmaz, Sevda (2016) “6545 ve 6552 Sayılı Kanunlar Çerçevesinde İdari Yargılama Usûlü Değişiklikleri”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, S. 126, ss. 415-446.
• Yılmazoğlu, Yunus Emre (2023) “Temyiz İncelemesinde “İçtihat Eksenli” Yaklaşım ve Danıştay İçin Çözüm Önerileri”, Danıştay Dergisi, S. 156, ss. 65-135.
• Yılmazoğlu, Yunus Emre (2023) “2577 Sayılı Kanun’un 46. Maddesinin Birinci Fıkrasının “B” Bendinin İptaline Yönelik Anayasa Mahkemesi Kararı Nedeniyle Oluşan Hukuki Durum ve Kanun Değişikliği Önerileri”, Vergi Sorunları Dergisi, S. 423, ss. 31-46.
• AYM, E. 2006/65, K. 2009/114, 23/7/2009.
• AYM, E. 2023/36, K. 2023/142, 26/07/2023.
• AYM, E. 2023/81, K. 2023/184, 26/10/2023.
• AYM, Abdurrahman Şanda, B. No: 2014/3907, 7/12/2016.
• AYM, Necmiye Çiftçi ve Diğerleri, B. No: 2013/1301, 30/12/2014.
• AYM, Erkan Tufan, B. No: 2020/33856, 30/3/2023.
• VDDK, E. 2020/12, K. 2020/11, T. 7/10/2020.
• VDDK, E. 2020/13, K. 2020/12, T. 7/10/2020.
• VDDK, E. 2020/14, K. 2020/13, T. 7/10/2020.
• VDDK, E. 2020/15, K. 2020/14, T. 7/10/2020.
• VDDK, E. 2020/16, K. 2020/15, T. 7/10/2020.
• VDDK, E. 2021/5, K. 2021/7, T. 3/11/2021.
• VDDK, E. 2021/10, K. 2022/3, T. 19/1/2022.
• VDDK, E. 2022/2, K. 2022/7, T. 18/5/2022.
• VDDK, E. 2022/5, K. 2022/9, T. 5/10/2022.
• VDDK, E. 2022/7, K. 2022/11, T. 16/11/2022.
• VDDK, E. 2021/7, K. 2022/5, T. 13/4/2022.
• VDDK, E. 2022/5, K. 2022/9, T. 5/10/2022.
• VDDK, E. 2022/7, K. 2022/11, T. 16/11/2022.
• VDDK, E. 2022/8, K. 2022/12, T. 7/12/2022.
• VDDK, E. 2022/10, K. 2022/13, T. 7/12/2022.
• VDDK, E. 2022/11, K. 2022/14, T. 7/12/2022.
• VDDK, E. 2022/12, K. 2022/15, T. 7/12/2022.
• VDDK, E. 2022/9, K. 2022/16, T. 7/12/2022.
• VDDK, E. 2022/13, K. 2023/1, T. 25/01/2023.
• VDDK, E. 2023/5, K. 2023/7, T. 13/12/2023.
• VDDK, E. 2023/7, K. 2024/2, T. 14/2/2024.
• VDDK, E. 2023/11, K. 2024/6, T. 26/4/2024.
• VDDK, E. 2024/1, K. 2024/8, T. 5/6/2024.
• İDDK, E. 2023/33, K. 2023/39, T. 12/10/2023.
• AİHM, Papaioannou/Yunanistan, B. No: 18880/15, 2/6/2016.
• Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin 7/2/1995 tarihli ve 95(5) sayılı Tavsiye Kararı <https://search.coe.int/cm#{%22sort%22:[%22CoEValidationDate%20Descending% 22],%22CoECollection%22:[%22CM_DOC%22,%22CM_SG%22]}> s.e.t. 2/7/2024.
• Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan, 2012-2021 yılları arasında ilk derece mahkemesi sıfatıyla görülen uyuşmazlıklar dahil Danıştay daireleri iş durumu verileri: <https://adlisicil.adalet.gov.tr/Resimler/SayfaDokuman/9092022143819adalet_ist-2021.pdf> s.e.t. 2/7/2024.
• <https://adlisicil.adalet.gov.tr/Resimler/SayfaDokuman/29032023141410adalet_ist2022calC4%B1sma100kapakl%C4%B1.pdf> s.e.t. 2/7/2024.
• <https://adlisicil.adalet.gov.tr/Resimler/SayfaDokuman/1042024101742Adalet%20%C4%B0statistikleri%202023.pdf> s.e.t. 2/7/2024.