Investigation of the Preference Reasons, Expectation and Vocational Preparation Motivation of the Students Studying in the High Religion Education Institutions in TRNC

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 131 - 172, 25.06.2020

Ahmet Koç Nurullah Altaş

https://doi.org/10.32955/neu.ilaf.2020.6.1.04

Öz

The two institutions providing higher religion education in the Turkish Republic of Northern Cyprus (TRNC) are Near East University Faculty of Theology and Cyprus Social Sciences University Faculty of Religious Sciences. This research was carried out to determine the reasons for the preference of students studying in these two faculties, and to determine their opinions about the education they received to prepare themselves for teaching and religious professions. 82 senior students from both faculties participated in this qualitative research. The research was carried out in 2020. According to the results of the research, the reasons such as “learning religion correctly, explaining to the environment”, which can be qualified as internal motivation sources, are among the primary reasons for students' preference to theology/religious sciences faculties. The most important factor in choosing TRNC was determined, as "the score they got in university exams is sufficient here". The students, who stated that the education they received at the faculty for four years met their expectations largely, stated that “being a specialist in the field of academician” as the most important factor affecting their expectations. The vast majority of graduate candidates feel themselves adequately prepared for teaching and religious profession. The students, who
stated that the teaching profession courses had a great contribution for their teaching self-efficacy, stated that the inadequacy of the Holy Qur'an lesson hours and the lack of opportunity to practice in mosques were an important obstacle for religious self-efficacy.

Anahtar Kelimeler

Religion Education, Higher Religion Education, Faculty of Theology, Reasons of Preference, Religion Lesson Teacher Education, Turkish Republic of Northern Cyprus

KKTC’deki Yüksek Din Eğitimi Kurumlarında Öğrenim Gören Öğrencilerin Bu Kurumları Tercih Sebepleri, Beklentileri ve Mesleğe Hazırlık Motivasyonlarının İncelenmesi

Öz

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) yüksek din eğitimi veren iki kurum Yakın Doğu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi ve Kıbrıs Sosyal Bilimler Üniversitesi Dini İlimler Fakültesi’dir. KKTC ve Türkiye’de görev yapacak öğretmen ve din görevlisi adaylarını yetiştiren bu iki fakülte hem KKTC’den hem de Türkiye’den öğrenci kabul etmektedir. Ancak her iki fakültedeki öğrencilerin önemli bir kısmını Türkiye’den gelen öğrenciler oluşturmaktadır. Bu araştırma, bu iki fakültede okuyan öğrencilerin bu kurumları tercih sebeplerini belirlemek, aldıkları eğitimin kendilerini öğretmenlik ve din görevlisi mesleklerinin gerektirdiği becerileri kazandırmasına yönelik katkıyı incelemek amacıyla yapılmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden paydaş analizi yöntemiyle yapılan bu araştırmaya her iki fakülteden 82 son sınıf öğrencisi katılmıştır. Araştırma 2020 yılında gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre öğrencilerin ilahiyat/dini ilimler fakültelerini tercih sebeplerinin başında içsel motivasyon olarak değerlendirilebilecek ifadeler karşımıza çıkmaktadır. “Dini doğru şekilde öğrenme” ve “dini çevresine anlatma” gibi gibi ifadeler içsel motivasyon grubunda yer alan tercih nedenlerine örnek olarak verilebilir. KKTC’yi tercihteki en önemli faktör ise “üniversite sınavlarındaki aldıkları puanın buraya yetmesi” ifadesinde karşımıza çıkmaktadır. Dört yıl boyunca fakültelerinde gördükleri eğitimin beklentilerini büyük oranda karşıladığını belirten öğrenciler, bu durumu “kendilerine ders veren öğretim elemanlarının alanlarının önde gelen uzmanları olmaları” şeklinde ifade etmişlerdir. Mezun adaylarının önemli bir kısmı kendilerini öğretmenlik ve din görevlisi mesleğine yeterince hazır olarak hissetmektedirler. Öğretmenlik meslek derslerinin öğretmenlik özyeterlikleri için büyük katkısının olduğunu söyleyen öğrenciler, Kur’an-ı Kerim ders saatlerinin yetersizliğinin ve camilerde uygulama yapma imkânlarının olmayışının ise din görevlisi özyeterlikleri için bir engel olduğunu ifade etmişlerdir. Öğrenciler fakültede sağlam kaynaklardan İslam’ı öğrenmeleri sayesinde dini anlayışlarının olumlu anlamda değiştiğini ve ufuklarının geliştiğini söylemişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Yüksek Din Eğitimi, İlahiyat Fakültesi, Tercih Sebepleri, DKAB Öğretmenliği, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti

Kaynakça

• Altaş, Nurullah, ve Celal Büyük. “Öğretmen Yetiştiren Bir Kurum Olarak İlahiyat Eğitiminin Genel Hedefleri Altında Din Eğitimi ve Din Felsefesi Eğitimi İlişkisi (Din Eğitimi ve Din Felsefesi İlişkisi Özel Amaçlara Nasıl Yansımalı?)”. Din & Felsefe Araştırmaları 1, sy 2 (2018): 115-33.
• Balcı, Ali. Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. 11. bs. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 2015.
• Büyüköztürk, Şener, Ebru Kılıç Çakmak, Özcan Erkan Akgün, Şirin Karadeniz, ve Funda Demirel. Bilimsel araştırma yöntemleri. 27. bs. Ankara:Pegem Akademi Yayıncılık, 2019. https://doi.org/10.14527/9789944919289.
• Erpay, İlyas. “Öğrencilerin İlahiyat Fakültesine Yönelik Görüşleri”. Amasya İlahiyat Dergisi 0, sy 13 (30 Aralık 2019): 423-73. https://doi.org/10.18498/amailad.547095.
• Ev, Halit. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretmenlerinin Yeterlikleri Bağlamında İlahiyat Fakülteleri ve Öğretmen Yetiştirme Sistemini Yeniden Yapılandırma”. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 13, sy 4 (2015): 83-99. https://doi.org/10.18026/cbusos.41399.
• Gün, Ayşegül. “Pedagojik Formasyon Eğitimi Alan İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Mesleki Yeterlik Algıları ve Pedagojik Formasyon Programına İlişkin Görüşleri: Amasya Üniversitesi Örneği”. Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sy 8 (30 Haziran 2017): 125-71. https://doi.org/10.18498/amauifd.325833.
• İlgar, Mehmet Zeki, ve Semra Coşgun İlgar. “Paydaş Analizi”. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi 14, sy 20 (31 Aralık 2019): 1835-60. https://doi.org/10.26466/opus.574116.
• Kaya, Umut. “Din Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleği Öz Yeterlik Algıları: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Örneği”. Van İlahiyat Dergisi 7, sy 10 (15 Haziran 2019): 65-112. https://doi.org/10.5281/ZENODO.3250322.
• Keyifli, Şükrü. “Hazırlık Sınıfı Öğrencilerinin Fakülte Tercihini Etkileyen Faktörler: DEÜ. İlahiyat Fakültesi Örneği”. Journal of International Social Research 12, sy 66 (20 Ekim 2019): 1344-58. https://doi.org/10.17719/jisr.2019.3675.
• Kiriş, Hacı Mustafa. “Diyanet İşleri Başkanlığı Personel Yeterlikleri Bağlamında İlahiyat Fakültesi Lisans Programlarının İşlevselliği”. Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 42, sy 2 (Aralık 2018): 47-76.
• Kirman, M. Ali, ve Rıdvan Demir. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Beklenti ve Sorunları: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Örneği”. Antakiyat 1, sy 1 (2018): 1-21.
• KİSBÜDİF, Kıbrıs Sosyal Bilimler Üniversitesi Dini İlimler Fakültesi, "Fakülte”. Erişim 20 Nisan 2020. https://kisbu.edu.tr/dini-ilimler-fakultesi/
• Korkmaz, Mehmet. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Fakülteyi Tercih Nedenleri: Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Örneği”. Bilimname, sy 1 (2010): 167-204.
• Köylü, Mustafa. “Türkiye’de Yüksek Din Öğretimi: Nicelik mi Nitelik mi?” OMÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, sy 35 (2013): 21–44.
• Kurnaz, Alper. “Üniversite Seçimini Etkileyen Faktörler: Aşçılık ve Gastronomi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma”. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi 8, sy 1/1 (29 Ocak 2019): 623-38. https://doi.org/10.33206/mjss.479737.
• Kuzu, Yasemin, Sadık Yüksel Sıvacı, ve Okan Kuzu. “Üniversite Tercihini Etkileyen Faktörlerin İkili Karşılaştırması”. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, sy 37 (2018): 128-56.
• Osmanoglu, Cemil, ve Mehmet Korkmaz. “Öğrencilerine Göre İdeal İlahiyat Fakültesi Öğrencisinin Nitelikleri ve Bunların İlahiyat Eğitimiyle İlişkisi”. Değerler Eğitimi Dergisi 16, sy 36 (2018): 119-78.
• Osmanoğlu, Cemil. “Türkiye’de Yüksek Din Eğitimi ve Kurumsal Yabancılaşma: İlahiyat Fakültesi Örneği”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sy 43 (2017): 197-262.
• Özenç, Ali. “Son Sınıf Öğrencilerine Göre Beklentileri Karşılama ve Mesleki Hayata Hazırlamada İlahiyat Fakültelerinde Eğitim (Dicle Üniversitesi Örneği)”. International Journal of Kurdish Studies 3, sy 1 (25 Ocak 2017): 1-30. https://doi.org/10.21600/ijoks.288954.
• Taştan, Abdulvahap, Ali Kuşat, ve Celaleddin Çelik. “Üniversite Düzeyinde Din Öğretimi Alan Öğrencilerde Eğitim Sürecinde Oluşan Tutum ve Davranış Değişiklikleri (Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Örneği)”. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sy 11 (2011): 169-92.
• Tosun, Aybiçe, ve Ayşe Yorulmaz. “Öğrencilerine Göre İlahiyat Lisans Programının Mesleğe Hazırlama Yönü (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Örneği)”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 4, sy 7 (Aralık 2017): 151-84.
• Turan, Gönül, ve Adem Sağır. “İlahiyat Fakültesi Yüksek Lisans Öğrencilerinin Aldıkları Eğitime İlişkin Görüşleri Üzerine Nitel Bir Çalışma: Batı Karadeniz Üniversiteleri Örneği”. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi 1, sy 1 (2017): 86-117.
• Uçar, Recep. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Profili, Akademik Eğilimleri ve Aldıkları Eğitime İlişkin Memnuniyet Algıları (İnönü Üniversitesi Örneği)”. İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8, sy 2 (2017): 105-78.
• “Yakın Doğu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Web Sitesi”. Erişim 06 Mart 2020. http://ilahiyat.neu.edu.tr/.
• Yıldırım, Ali, ve Hasan Şimşek. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 10. bs. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2016.