İnsan İlişkileri ve İletişim Dersinde Yaratıcı Drama Uygulamalarının Etkisine İlişkin Öğrenci Görüşleri

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 2, 213 - 236, 31.07.2018

Mustafa Yeler

Öz

Yaratıcı dramanın bir öğretim yöntemi olarak kullanıldığı bu çalışma 2016-2017 öğretim yılı bahar döneminde Sosyal Bilgiler Öğretmenliği 3. sınıfında zorunlu olarak okutulan “insan ilişkileri ve iletişim” dersini alan 54 öğrencinin katılılımı ile gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada kontrol grupsuz deneysel araştırma deseni kullanılmış ve araştırma verileri görüşme yoluyla elde edilmiştir. Ders dönemi başında ve sonunda uygulanan görüş alma formuyla yazılı elde edilen nitel veriler ayrı ayrı irdelenmiştir. Öğrenci görüşleri kelime, cümle, paragraf ve anlam boyutu ile ayrıntılı şekilde kodlanmıştır. Anlam bakımından bir araya gelen kodlar birleştirilerek temalar oluşturulmuştur. alışma öncesi ve sonrasına ilişkin ortaya çıkan aynı temalar birlikte, farklı olan temalar ise ayrıca tablolaştırılmıştır.

Elde edilen verilerin analizi sonucunda “öğrenme, kişisel gelişim, mesleki gelişim, duygular, sosyal ilişkiler, değerler” olmak üzere altı tema ortaya çıkmıştır. alışma sonunda öğrencilerin iletişim konusunda farkındalık kazandıkları, iletişim çatışmalarını nasıl çözeceklerini öğrendikleri; kendine güven duyma, kendini tanıma ve ifade etme gibi kişisel konularda gelişim gösterdikleri gözlenmiştir. Yapılan etkinliklerin öğretmenlik mesleğini sevdirdiği, mesleki bilgi ve beceriler konusunda öğretmen adaylarına katkı sağladığı belirlenmiştir. Yine bu süreçte öğrencilerin mutlu oldukları, eğlendikleri, derse katılmada istekli oldukları; etkinliklerin öğrencilerin işbirliği, paylaşma, yardımlaşma gibi sosyal özelliklerini geliştirdiği tespit edilmiştir. Öğrencilerin eskisine oranla birbirlerine daha çok saygı duydukları, daha demokratik ve önyargısız davranmaya çalıştıkları gözlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda yaratıcı drama uygulamalarına yönelik örneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yaratıcı drama, İnsan ilişkileri, Öğrenme, İletişim, Değerler

Kaynakça

• Abu Rass, R. (2010). Drama in chalk and talk classrooms. Journal of Language Teaching and Research, 1(4), 378-381.
• Adıgüzel, H. Ö. (2000). Eğitim bilimlerinde (Güzel sanatlar Eğitiminde) bir uzmanlık alanı olarak kültür peda- gojisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara
• Adıgüzel, Ö. (2013). Eğitimde yaratıcı drama. (4 Baskı). Ankara: Pegem-A Yayıncılık.
• Akoğuz, M. (2002). İletişim becerilerinin geliştirilmesinde yaratıcı dramanın etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek
• Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Akpınar Dellal, N. ve Kara, Z. (2010). Awareness levels of foreign language teacher candidates and teachers
• about drama techniques. Dil Dergisi, 149, 7-29.
• Almaz, G., İşeri, K., ve Ünal, E. (2014). Research of the self-ef cacy perceptions of teacher candidates towar- ds the usage of creative drama method. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 2(3), 48-65.
• Andersen, C. (2000), Process drama and classroom inquiry. Üçüncü Uluslararası Drama Eğitimi Araştırmaları Enstitüsü Sempozyumunda sunulmuş bildiri 21-25 Temmuz, Columbus, OH
• Annarella, L. A. (1992). Creative drama in the classroom. Washington D.C.: Of ce of Educational Research and Improvement
• Arıkız, S., Beştepe, N . (2016). Tasarım sürecinde yaratıcılık “teknoloji ve tasarım dersinin yaratıcı drama yöntemiyle işlenmesi. Yaratıcı Drama Dergisi, 11(2), 47-64. DOI: 10.21612/yader.2016.011
• Aya, Y , Günay, R , Aydın, H . (2016). Okul öncesi eğitimde drama yöntemi ile işlenen değerler eğitimi derslerinin farkındalık düzeyi üzerindeki etkisi. Sakarya University Journal of Education, 6(1), 23-37. DOI: http://dx.doi.org/10.19126/suje.76036
• Aykaç, M. ve Çetinkaya, G. (2013). The effect of creative drama activities on pre-service Turkish language tea- chers’ speaking skills. Turkish Studies- International Periodical for the Languages, Literature, and History of Turkish or Turkic, 8(9), 671-682. Doi :10.7827/TurkishStudies.5503
• Aytaş, G. (2013). Eğitim ve öğretimde alternatif bir yöntem: Yaratıcı drama. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(12), 35-54.
• Başçı, Z. ve Gündoğdu, K. (2011). The attitudes and opinions of prospective teachers related to dramacourses: The case of Atatürk University. Elementary Education Online, 10(2), 454-467.
• Bütün, M., Tüzüner, A. , ve Duman, N . (2015). Coğrafya öğretmen adaylarının yaratıcı drama yöntemine ilişkin görüşleri. Yaratıcı Drama Dergisi, 10 (1), 1-14. DOI: 10.21612/yader.2015.001
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, (6.Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Ceylan, Ş. Y. (2013). Dramatik etkinlikler ve dramanın çocuğun gelişimindeki yeri. E. Ömeroğlu (Ed.), Okul öncesi eğitimde dramatik etkinliklerden dramaya teoriden uygulamaya (s. 17-43) içinde. Ankara: Eğiten Kitap Yayıncılık
• Colston, GL. (1985). The effects of a creative drama workshop and an arts on lm program on the social inte- raction of deinstitutionalized developmentally disabledpersons (Therapeutic recreation, District of Colum- bia). PhD. Usa: University of Maryland Press.
• Çakmakçı, E., ve Özabacı, N . (2014). Drama yolu ile karar verme becerilerinin kazandırılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (44), 18-30.
• Demir, K. (2012). “Sınıf öğretmeni adaylarına kırsal kesim sosyal yaşam becerilerini kazandırmada yaratıcı dramanın etkisi” Milli Eğitim Bakanlığı Özel Doğaç Yaratıcı Drama Eğitmenliği/Liderliği Bitirme Projesi. Ankara.
• Demircioğlu, Ş. (2010). Teaching english vocabulary to young learners via drama. Procedia Social and Beha- vioral Sciences, 2(2), 439-443. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.03.039