Sınıf Öğretmenliği Adaylarının Yaratıcı Drama Oturumu Planlama Sürecinde Yaşadıkları Sorunların İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 2, 219 - 242, 01.06.2019

İhsan Metinnam

Öz

Öz

Yaratıcı dramanın iki boyutu (kullanım biçimi) bulunmaktadır. Bu boyutlar, yaratıcı dramanın bağımsız bir ders ve bir öğretim yöntemi olmasıdır. Yaratıcı dramanın akademik başarıya etkisini araştıran meta-analiz çalışmaları kapsamında incelenen araştırmaların tümünde yaratıcı dramanın öğrencinin akademik başarısını artırmış olduğu bulgusuna ulaşıldığı görülmektedir. Ulaşılan bulgular, yaratıcı dramanın etkili bir yöntem olarak tanımlanması için yeterli görülebilir. Buradan yola çıkılarak, yaratıcı dramanın etkin bir biçimde kullanılmasının eğitimin niteliğini artıracağı söylenebilir. Bu da meslek yaşamlarında yaratıcı dramayı etkin olarak kullanabilecek nitelikte öğretmenlerin yetiştirilmesine bağlıdır. Yaratıcı drama, okulöncesi ve sınıf öğretmenliği programlarında zorunlu ders olarak okutulmaktadır. Bu dersin önemli amaçlarından biri, öğretmen adayına yaratıcı drama oturumu planlama becerisi kazandırmaktır. Bu bağlamda, öğretmen adaylarının planlama sürecinde yaşadıkları sorunları belirlemek, sorunların çözümüne yönelik öneriler sunmak yaratıcı dramanın daha verimli ve nitelikli öğretilmesi adına önem taşımaktadır. Bu araştırma, sınıf öğretmenliği adaylarının yaratıcı drama dersini planlama sürecinde karşılaşabilecekleri olası sorunları incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada temel yorumlayıcı nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2015-2016 eğitim-öğretim yılının güz döneminde yaratıcı drama dersini almış otuz beş sınıf öğretmeni adayı oluşturmuştur. Öğretmen adaylarının yaratıcı drama dersini planlama sürecinde yaşadıkları sorunlarla ilgili görüşleri iki soruluk yapılandırılmış görüşme formu yoluyla toplanmıştır. Veri analizi sürecinde, betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Öğretmen adaylarının yaratıcı drama oturumu planlama sürecinde yaşadıkları belli başlı sorunlar belirlenmeden önce planlamada bağlı kaldıkları ölçütler “Yaratıcı Dramayı Planlama ve Yapılandırmada Adıgüzel Yaklaşımı”na göre belirlenmiştir. Öğretmen adayları tarafından geliştirilen yaratıcı drama planlarının bağlı kalınan planlama yaklaşımının temel gerekliliklerini sağladığı ortaya konduktan sonra adayların planlama sürecinde yaşadıkları sorunlar incelenmiştir. Motivasyon eksikliği, yaratıcı drama alan bilgisine ve planların konusunu oluşturan alanlara ilişkin bilgi eksiklikleri yaşanan sorunlar olarak belirlenmiştir. Araştırma sonucunda saptanan sorunlardan yola çıkılarak yaratıcı drama dersinin sınıf öğretmenliği programında daha etkin işlenebilmesine yönelik öneriler getirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yaratıcı drama, Yaratıcı dramayı planlamada karşılaşılan sorunlar, Yaratıcı dramayı planlamada Ömer Adıgüzel yaklaşımı, Sınıf öğretmenliği adayı

Kaynakça

• Kaynakça Adıgüzel, H. Ö. (2002). Eğitim bilimlerinde ve sanat eğitiminde yöntem, disiplin ve sanatsal boyutlarıyla yaratıcı drama. 11. Eğitim Bilimleri Kongresi. Yakın Doğu Üniversitesi: KKTC, 23-26 Ekim.
• Adıgüzel, H. Ö. (2006). Yaratıcı drama kavramı, bileşenleri ve aşamaları. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(1), 17-29.
• Adıgüzel, Ö. (2016). Bir ders ve yöntem olarak yaratıcı drama alanında yapılan çalışma ve gelişmeler. N. Aykaç (Ed.), 24. Uluslararası Eğitimde Yaratıcı Drama Kongresi “Ders Drama Yöntem Drama” kitabı içinde (s. 9-13). Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
• Adıgüzel , Ö. (2018). Eğitimde yaratıcı drama. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Akdemir, H. ve Karakuş, M. (2016). Yaratıcı drama yönteminin akademik başarı üzerine etkisi: Bir meta-analiz çalışması. International Journal of Active Learning, 1(2), 55-67.
• Akyel, Y. ve Çalışkan, N. (2013). Okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin drama yöntemi yeterliliklerinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 161-173.
• Batdı, V. ve Batdı, C. (2015). Effect of creative drama on academic achievement:A meta-analytic and thematic analysis. Educational Sciences: Theory and Practice, 15(6), 1459-1470.
• Bowell, P. ve Heep, B. S. (2001). Planning process drama. London: David Fulton Publishers Ltd.
• Cantürk-Günhan, B. (2016). Türkiye’de uygulanan drama temelli eğitimin matematik başarısına etkisi: Bir meta-analiz çalışması. International Online Journal of Educational Sciences, 8 (2), 145-162
• Çelik, S. (2013). İlköğretim matematik derslerinde kullanılan alternatif öğretim yöntemlerinin akademik başarıya etkisi: bir meta analiz çalışması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Çelikkaya, T. ve Koç, İ. (2015). Öğretmenlerin sosyal bilgiler dersinde drama yöntemini uygulama yeterliliklerin belirlenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2015(4), 304-316.
• Çetingöz, D. ve Cantürk-Günhan, B. (2011). Drama uygulamalarının okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının drama etkinlikleri planlama becerilerine yönelik görüşleri üzerindeki etkileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 89-99.
• Çıkla, S. (2002). Romanda kurmaca ve gerçeklik. Hece Aylık Edebiyat Dergisi, 6(65/66/67), 111-129.
• Fleming, M. (2003). Starting drama teaching. New York: David Fulton Publishers.
• Kesici, A. E. (2014). Drama dersine ilişkin öğretmen görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 186-203.
• Kuşdemir-Kayıran, B. (2018). Sınıf öğretmenliği adaylarının yaratıcı dramaya ilişkin algıları ve tutumları üzerine bir çalışma. Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 679-708.
• Lee, B. K., Patall, E. A., Cawthon, S. W., & Steingut, R. R. (2014). The effect of drama-based pedagogy on PreK-16 outcomes: a meta-analysis of research from 1985 to 2012. Review of Educational Research, 20(10), 1–47.
• McCaslin, N. (2016). Sınıf içinde ve dışında yaratıcı drama (P. Özdemir Şimşek, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. Merriam, S. B. (2002). Qualitative research in practice: Examples for discussion and analysis. San Francisco: Jossey-Bass.
• Mesleki Yeterlilikler Kurumu (2018), 6. Seviye yaratıcı drama eğitmeni ulusal meslek standartları. Erişim adresi https://portal.myk.gov.tr/index.php?option=com_meslek_std_taslak&view=taslak_revizyon&task=indir&id=4&standart_id=3792
• Metinnam, İ. (2018). Yeni öğretmen yetiştirme programlarında drama dersi. 13. Uluslararası Balkan Eğitim ve Bilim Kongresi. Trakya Üniversitesi: Türkiye, 6-8 Eylül 2018.
• Özer, M. H. ve İlhan, E. ve Taşkaya, S. M. (2017). Sınıf öğretmenlerinin drama yöntemine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Çocuk Edebiyatı ve Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1, 39-50. 240 İhsan Metin - Yaratıcı Drama Dergisi 2019, 14(2), 219-242
• Şahin, A. (2017). Drama dersini alan ve almayan sınıf öğretmeni adaylarının drama tekniğiyle ilgili algılarının ve öz yeterliliklerinin karşılaştırılması. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 353-365.
• Şahin, A. (2018). Sınıf ve Türkçe öğretmeni adaylarının drama yöntemini kullanmaya yönelik algılarının ve öz yeterlik düzeylerinin belirlenmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (1), 1-13.
• Taylor, P. (2003). The drama classroom: Action, reflection, transformation. London and Newyork: RoutledgeFalmer.
• Toraman, Ç. ve Ulubey, Ö. (2016). The effect of creative drama method on the attitude towards course: A meta-analysis study. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi Uluslararası E-Dergi, 6(1), 87-115.
• Toyle, N. ve Prendville, F. (2000). Drama and traditional story for the early years. Oxon: RoutledgeFalmer.
• Ulubey, Ö. ve Toraman, Ç. (2015). Yaratıcı drama yönteminin akademik başarıya etkisi: Bir meta-analiz çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(32), 195-220.
• Ulubey, Ö. (2018). The effect of creative drama as a method on skills: A meta-analysis study. Journal of Education and Training Studies, 6(4), 63-78.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yükseköğretim Kurulu (2018). Yeni öğretmen yetiştirme lisans programları. Erişim adresi https://www.yok.gov.tr/kurumsal/idari-birimler/egitim-ogretim-dairesi/yeni-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari