Matematik Eğitimi ve Drama: Sistematik Derleme

Yıl 2022, Cilt: 17 Sayı: 2, 163 - 190, 06.09.2022

Burcu Durmaz

Öz

Bu çalışmanın amacı matematik eğitimi ve dramayla ilişkili makalelerin incelenmesidir.
Bu amaçla araştırmada 2003-2021 yılları arasında İngilizce veya Türkçe olarak
yazılmış ve bilimsel hakemli dergilerde açık erişimli olarak yayımlanmış toplam 67
makale sistematik derleme yaklaşımından yararlanılarak incelenmiştir. Makaleler
yayımlandıkları yıllara, kullanılan anahtar kelimelere, amaçlarına, yöntemlerine,
örneklemlerine/çalışma gruplarına, veri toplama araçlarına, veri analiz yöntemlerine,
inceledikleri matematik öğrenme alanlarına/konularına, sonuçlarına ve sundukları
önerilere göre değerlendirilmiştir. Yapılan betimsel analiz sonucunda konuyla ilgili
yayınların oldukça az olduğu ve sıklıkla dramanın matematikle ilgili değişkenler
üzerindeki etkisini incelemeyi amaçlayan çalışmaların yapıldığı tespit edilmiştir.
Üzerinde en çok çalışılan öğrenme alanı geometri ve ölçme iken daha çok nicel
yaklaşıma dayalı çalışmalarda kullanılan ölçme araçlarına ve veri analiz yöntemlerine
başvurulmuştur. Ayrıca en çok öğretmenler ile öğretmen adaylarına ilişkin sonuçlara
yer verildiği ve önerilerin sırasıyla araştırmacılara ve karar alıcılara/kanun yapıcılara
yönelik olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın bulgularından hareketle öğretmenlere,
karar alıcılara ve araştırmacılara yönelik birtakım önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Matematik eğitimi,, yaratıcı drama, sistematik derleme

Kaynakça

• Analize dahil edilen çalışmalar * ile işaretlenmiştir. *Aghamie, S., & Ugbechie, R. (2011). Drama based instruction and geometry: How workable in the Nigerian educational environment. Journal of Pristine, 3(1), 1-10.
• Akdemir, H. ve Karakuş, M. (2016). Yaratıcı drama yönteminin akademik başarı üzerine etkisi: Bir meta-analiz çalışması. International Journal of Active Learning, 1(2), 55-67.
• Akkocaoğlu-Çayır, N., Akhun, B. ve Özdemir Şimşek, P. (2016). Kültür öğretmenleriyle hizmet içi eğitim kapsamında yaratıcı drama üzerine bir çalışma: Katılımcı görüşlerinin nitel analizi. Eğitim ve Bilim, 41(183),69-99.
• *Akkuş, O. ve Özdemir, P. (2006). Yaratıcı drama ile matematik ve fen alanındaki bilim insanlarının yaşam öykülerine ve bilime katkılarına yeni bir bakış, Yaratıcı Drama Dergisi, 1(1), 59-73.
• *Aktepe, V. ve Bulut, A. (2014). Yaratıcı drama destekli matematik öğretimin öğrencilerin akademik başarısına etkisi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), 1081-1090.
• *Akyazı, N. ve Kaplan, A. (2018). İlköğretim altıncı sınıf öğrencilerine drama yöntemiyle tam sayılarla toplama işleminin öğretim sürecinin incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(25), 259-294.
• *Alacapınar, G. F., & Uysal, H. (2020). A meta-analysis of the effectiveness of the method of creative drama in math courses in regard to student scores in achievement, attitude and retention. Istraživanjau Pedagogiji, 10(2), 265-284.
• *Al-deeb, M., & Aladini, A. (2021). CLIL and drama on conceptual knowledge and logical thinking in mathematics. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education (TURCOMAT), 12(13), 6897-6910.
• Alkistis, Κ. (2000). Drama in Education. Athens: Ellinika Grammata.
• Alp, Ö. ve Şen, S. (2021). Eğitim yönetimi ve denetimi alanında yazılan lisansüstü nicel tezlerin incelenmesi: bir sistematik derleme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 19(1), 24-53.
• Andrews, R. (2005). The place of systematic reviews in education research. British Journal of Educational Studies, 53(4), 399-416.
• *Arık Karamık, G., & Akhan, N. E. (2020). Improving the attitudes of preservice social studies teachers towards mathematics through the use of the creative drama method. Sakarya University Journal of Education, 10(1), 1-28.
• *Aykaç, M. ve Köğce, D. (2014). Sınıf öğretmenlerinin matematik derslerinde yaratıcı drama yöntemini kullanma durumlarının incelenmesi. Tarih Okulu Dergisi, 2014(XVII), 907-938.
• Batdı, V., & Batdı, H. (2015). Effect of creative drama on academic achievement: A meta-analytic and thematic analysis. Educational Sciences: Theory & Practice, 15(6), 1459-1470.
• Bellibaş, M. Ş. ve Gümüş, S. (2018). Eğitim yönetiminde sistematik derleme çalışmaları. K. Beycioğlu, N. Özer, & Y. Kondakçı (Ed.). Eğitim yönetiminde araştırma içinde (s. 507-573). Ankara: Pegem Akademi.
• *Bulut, N. (2016). Preservice mathematics teachers’ perceptions of drama based instruction. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 12(8), 1997-2011.
• *Cantürk Günhan, B. (2016). The effect of drama based learning applied in Turkey on success of mathematics: A meta-analysis study. International Online Journal of Educational Sciences, 8(2), 145-162.
• *Cantürk Günhan, B. ve Özen, D. (2010). Prizmalar konusunda drama yönteminin uygulanması. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(2010), 111-122.
• Carter, C., & Westaway, L. (2005). The mathematics allergy: Is drama in education the much-needed antidote? The Mathematics Education into the 21st Century Project: Reform, Revolution and Paradigm Shifts in Mathematics Education, (pp.65-69), Nov 25th-Dec 1st, Johor Bahru/Malaysia
• *Chaviaris, P., & Kafoussi, S. (2010). Developing students’ collaboration in a mathematics classroom through dramatic activities. International Electronic Journal of Mathematics Education, 5(2), 91-110.182
• Burcu Durmaz - Yaratıcı Drama Dergisi 2022, 17(2), 163-190
• *Chinyowa, K. C., Mwakapenda, W., & Mokuku, S. (2021). Crossing the river: toward an embodied pedagogy for integrating arts and mathematics education, Youth Theatre Journal, 35(1-2), 129-140.
• *Coleman, C., & Davies, K. (2018). Striking gold: Introducing drama-maths. Teachers and Curriculum, 18(1), 9-18.
• *Coleman, C. M., & Lind, T. (2020). Calculating for creativity: Maths joins the circus. Waikato Journal of Education, 25(1), 85-99.
• Dawson, K. & Lee, B. (2018). Drama-Based Pedagogy Creative Learning Across The Curriculum. Intellect Books.
• *Demir, E. ve Dere Çiftçi, H. (2018). 5-6 yaş çocuklarına sayı kavramını kazandırmada drama çalışmalarının etkisinin incelenmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 2(2), 309-333.
• Duatepe, A. (2004). Effects of drama-based instruction on seventh grade students’ geometry achievement, Van Hiele geometric thinking levels, attitude toward mathematics and geometry. Doctoral dissertation, Middle East Technical University.
• *Duatepe-Paksu, A. ve Akkuş, O. (2006). Yaratıcı dramanın matematik eğitiminde kullanılması: Kümeler alt öğrenme alanında bir uygulama. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(1), 89-98.
• *Duatepe-Paksu, A. ve Ubuz, B. (2007). Yaratıcı drama temelli matematik dersleri hakkında öğretmen görüşleri. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(3/4), 193-206.
• *Duatepe-Paksu, A. & Ubuz, B. (2009). Effects of drama-based geometry instruction on student achievement, attitudes, and thinking levels. The Journal of Educational Research, 102(4), 272-286.
• *Duman, B., & Özçelik, C. (2018). The effect of the creative drama-supported problem-based learning approach on the self-efficacy ability in geometry. Universal Journal of Educational Research, 6(12), 2918-2924.
• *Ekinözü, İ. ve Şengül, S. (2007). Permütasyon ve olasılık konusunun öğretiminde canlandırma kullanılmasının öğrenci başarısına ve hatırlama düzeyine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 251-258.
• *Erdoğan, S., & Baran, G. (2009). A study on the effect of mathematics teaching provided through drama on the mathematics ability of six-year-old children. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 5(1), 79-85.
• *Ersoy, E. (2014). Geometri öğretiminde yaratıcı dramanın etkisi. Electronic Turkish Studies, 9(5), 929-942.
• *Ersoy, E. (2014). Polygons teaching through creative drama in mathematics teaching. American Journal of Educational Research, 2(6), 372-377.
• *Ersoy, E., & Güner, P. (2014). Congruency-similarity teaching through creative drama in mathematics teaching. International Online Journal of Primary Education (IOJPE), 3(2), 45-52.
• *Ersoy, E. & Türker Biber, B. (2019). Fractions teaching for 6th graders through creative drama method. Sakarya University Journal of Education, 9(2), 243-260.
• *Ersoy, E. ve Türker Biber, B. (2020). Yaratıcı drama yönteminin kesirlerde toplama işlemi öğretimine yansımaları. Ondokuz Mayıs University Journal of Education Faculty, 39(1), 83-103.
• Farrow, R., Iniesto, F., Weller, M. & Pitt., R. (2020). The GO-GN Research Methods Handbook. Open Education Research Hub. The Open University, UK. CC-BY 4.0. https://go-gn.net/gogn_outputs/research-methods- handbook/
• *Fleming, M., Merrell, C., & Tymms, P. (2004). The impact of drama on pupils’ language, mathematics, and attitude in two primary schools, Research in Drama Education, 9(2), 177-197.
• Geçim, A. D. (2012). The Effect of creative drama based instruction on seventh grade students’ mathematics achievement in probability concept and their attitudes toward mathematics. Master’s thesis, Middle East Technical University.
• *Gedik, Ö. ve Aykaç, N. (2017). Matematik derslerinde kullanılan yaratıcı drama yönteminin öğrencilerin farklı öğrenme düzeylerine ve öz-yeterlik algılarına etkisinin belirlenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 152-165.
• Gürbüz, T. ve Toptaş, V. (2020). İlkokul düzeyinde yapılan yaratıcı drama temelli çalışmaların incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(3), 879-891.
• *Inoa, R., Weltsek, G., & Tabone, C. (2014). A study on the relationship between theater arts and student literacy and mathematics achievement. Journal for Learning through the Arts, 10(1), 2-21.
• Karaman, S. ve İvrendi, A. (2015). Okul öncesi dönem çocuklarının matematik becerileri ile onların sosyo-demografik özellikleri ve sosyo-dramatik oyunları arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 40(177), 313-326.
• *Kaplan, A., Öztürk, M., & Ertör, E. (2013). The efficiency of computer-aided instruction and creative drama on academic achievement in teaching of integers to seventh grade students. International Journal of Academic Research Part B, 5(2), 49-56.
• *Karapınarlı, R. ve Görgen, İ. (2014). Yaratıcı drama temelli matematik öğretiminin ilköğretim öğrencilerin başarı ve hatırlama düzeyine etkisi. Electronic Turkish Studies, 9(5), 1005-1020.
• Karaçam, Z. (2013). Sistematik derleme metodolojisi: Sistematik derleme hazırlamak için bir rehber. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(1), 26-33.
• *Kayhan, H. C. (2012). Türkiye’deki drama ağırlıklı matematik öğretimi çalışmaları üzerine bir değerlendirme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 97-120.
• Kılıç, Z. ve Erdoǧan, T. (2021). 2000-2020 yılları arasında yaratıcı drama alanında ilkokul öğrencileri ile yapılan makalelerin eğilimlerinin incelenmesi. Yaratıcı Drama Dergisi, 16(2), 261-283.
• *Krishnamurthy, G. (2019). Taking ‘mistakes’: a mathematical tragicomedy, The New Educator, 15(2), 116- 129.
• *Köğce, D. ve Aykaç, M. (2017). Matematik kazanımlarının öğretiminde okul öncesi öğretmenlerinin yaratıcı drama yöntemini kullanma durumlarının incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 523-542.
• *Lee, B. K., Enciso, P., & Brown, M. R. (2020). The effect of drama-based pedagogies on K-12 literacy-related outcomes: A meta-analysis of 30 years of research. International Journal of Education & the Arts, 21(30), 1-43.
• Lee, B. K., Patall, E. A., Cawthon, S. W., & Steingut, R. R. (2015). The effect of drama-based pedagogy on preK-16 outcomes: A meta-analysis of research from 1985 to 2012. Review of Educational Research, 85(1), 3-49.
• *Masoum, E., Rostamy-Malkhalifeh, M., & Kalantarnia, Z. (2013). A study on the role of drama in learning mathematics. Mathematics Education Trends and Research. 2013(2013), 1-7.
• Miles, M. B., Huberman, A. M., & Saldaña, J. (2018). Qualitative data analysis: A methods sourcebook. Sage. Moher, D., Liberati, A., Tetzlaff, J., Altman, D. G., & PRISMA Group (2009). Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: the PRISMA Statement. Open medicine: A peer-reviewed, independent, open-access journal, 3(3), e123-e130.
• *Moss, T. E., Benus, M. J., & Tucker, E. A. (2018). Impacting urban students’ academic achievement and executive function through school-based arts integration programs. SAGE Open, 8(2), 1-10.
• *Ocak, G., & Erşen, Z. B. (2015). Evaluation of the views of students towards creative drama used in mathematics education. International Journal of Educational Studies in Mathematics, 2(1), 24-37.
• *Özdemir, P. ve Akkuş-Çıkla, O. (2005). Fen ve matematik derslerinde sınıf öğretmenliği öğretmen adayları tarafından yaratıcı dramanın kullanımı, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2005), 157- 166.
• *Özsoy, N. (2003). İlköğretim matematik derslerinde yaratıcı drama yönteminin kullanılması. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 5(2), 112-119.
• Özsoy, N. (2010). Matematik öğretiminde alternatif etkinlikler yaratıcı drama uygulamaları. Adnan Menderes Üniversitesi Yayınları.
• *Özsoy, N. (2017). STEM ve yaratıcı drama. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 18(3), 633-644.
• *Özsoy, N., Boztürk Macit, B., Karataş, P., & Akkaya, Y. (2018). Effect of creative drama method on geometry teaching. European Journal of Education Studies. 5(7), 101-112.
• *Özsoy, N., & Özyer, S. (2018). Creative drama and example of activity plan in STEM. European Journal of Education Studies. 4(4), 213-222.
• *Özsoy, N., Özyer, S., Akdeniz, N., & Alkoç, A. (2017). An example of prepared-planned creative drama in second grade mathematics education. European Journal of Education Studies. 3(8), 516-529.
• *Özsoy, N. ve Yüksel, S. (2007). Matematik öğretiminde drama. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. 21(2007), 32-36.
• *Özturan Sağırlı, M. (2014). Elective drama course in mathematics education: An assessment of pre-service teachers, Educational Research and Reviews. 9(14), 466-477.
• *Öztürk, M., Akkan, Y., Kaleli Yılmaz, G. ve Kaplan, A. (2015). Birleştirilmiş sınıflı bir okulda drama yöntemiyle kesir öğretiminden yansımalar: Bayburt örneği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(31), 371-394.
• *Özyıldırım Gümüş, F. ve İspir, O. (2014). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının gözünden yaratıcı drama ile etkili öğrenme ortamlarının yapılandırılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(51), 241-254.
• *Pickard-Smith, K. (2018). Disordering mathematical identity stories through dramatic filmed parody ‘Math Therapy’, The Mathematics Enthusiast. 15(1), 251-277.
• *Potgieter, E., & van der Walt, M. (2021). Puppetry as a pedagogy of play in the Intermediate Phase mathematics classroom: A case study. Perspectives in Education, 39(3), 121-137.
• Sarıer, Y. (2020). Aktif öğretim yöntemlerinin, matematik başarısına etkisi: Bir meta-analiz çalışması. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 115-132.
• Sayers, R. (2012). Mantle of the expert: The legacy of Dorothy Heathcote, PhD Thesis, University of Leicester, England. https://lra.le.ac.uk/bitstream/2381/27952/1/2013SayersRPhD.pdf
• Shelley, M. C., Yore, L. D., & Hand, B. (2009). Education Research Meets the “Gold Standard”: Evaluation, Research Methods, and Statistics after No Child Left Behind. In: Shelley, M.C., Yore, L.D., Hand, B. (eds) Quality Research in Literacy and Science Education. Springer. https://doi.org/10.1007/978-1-4020-8427- 0_1
• *Smyrnis, E., & Ginns, P. (2016). Does a drama-inspired “mirroring” exercise enhance mathematical learning? Educational and Developmental Psychologist, 33(2), 178-186.
• Soylu Makas, F. (2017). Yaratıcı drama yönteminin dördüncü sınıf matematik dersinde başarı, tutum ve öğrenmenin kalıcılığına etkisi. Yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi.
• *Stathopoulou, C., Chronaki, A., & Kotarinou, P. (2014). Establishing the use of ‘metre’as a measure unit: an interdisciplinary approach for teaching mathematics. Teaching Mathematics and Its Applications: International Journal of the IMA, 33(2), 81-97.
• *Stathopoulou, C., Kotarinou, P., & Appelbaum, P. (2015). Ethnomathematical research and drama in education techniques: developing a dialogue in a geometry class of 10th grade students. Revista Latinoamericana De Etnomatemática Perspectivas Socioculturales De La Educación Matemática, 8(2), 105-135.
• *Şahin, B. (2018). Learning mathematics with creative drama. Journal of Inquiry Based Activities, 8(1), 37-50. *Şahin, B. (2015). İlköğretim matematik öğretmenlerinin matematik derslerinde yaratıcı drama yönteminin kullanılmasına karşı bakışlarının incelenmesi. Yaratıcı Drama Dergisi, 10(1), 51-62.
• *Şahin, B. ve Aykaç, M. (2018). Yaratıcı drama yönteminin öğretmen adaylarının matematik temel becerilerine ilişkin görüşleri üzerindeki etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (3), 896-911.
• Şengül, S., & Örnek Tükenmez, S. (2009). The effects of dramatization method on elementary school students’ levels of maths attidutes and achivements. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 2131-2135.
• Şengün, Y., & İskenderoğlu, T. (2010). A review of creative drama studies in math education: Aim, data collection, data analyses, sample and conclusions of studies. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 9(2010), 1214-1219.
• *Tanrıseven Üredi, İ., Şengül, S. ve Gürdal, A. (2015). Matematik öğretiminde problem çözme stratejisi olarak canlandırma kullanılmasının öğrenci başarısına ve hatırlama düzeyine etkisi. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 25(2), 21-33.
• Tezer, M., & Aktunç, E. (2010). Teacher opinions in the implementation of the drama method in mathematics teaching. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 5836-5840.
• Toptaş, V. (2012). Elementary school teachers’ opinions on instructional methods used in mathematics classes. Eğitim ve Bilim, 37(166), 116-128.
• Toraman, Ç., & Ulubey, Ö. (2016). The effect of creative drama method on the attitude towards course: a meta- analysis study. Online Submission, 6(1), 87-115.
• *Türker Biber, B., Akkuş İspir, O. ve Ay, Z. S. (2015). Matematik tarihinin öğretimi için alternatif bir öğretim yöntemi: yaratıcı drama. İlköğretim Online, 14(4), 1384-1405.
• *Ubuz, B., & Duatepe-Paksu, A. (2016). Teaching and learning geometry in drama based instruction. European Journal of Science and Mathematics Education, 4(2), 176-185.
• Ulubey, Ö. (2018). The effect of creative drama as a method on skills: A meta-analysis study. Journal of Education and Training Studies, 6(4), 63-78.
• Üstündağ, T. (1997). The advantages of using drama as a method of education in elementary schools. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(13), 89-94.
• *Villanueva Baselga, S., Marimon Garrido, O., & González Burón, H. (2022). Drama-based activities for STEM education: Encouraging scientific aspirations and debunking stereotypes in secondary school students in Spain and the UK. Research in Science Education, 52(2022), 173-190.
• *Walker, E., Tabone, C., & Weltsek, G. (2011). When achievement data meet drama and arts integration. Language Arts, 88(5), 365-372.
• Yalman, E. ve Uzunöz, A. (2021). Nitel Araştırmalarda Geçerlik ve Güvenirlik (İçinde: Bilimsel araştırma becerileri ve araştırmada güncel desenler Makale incelemeleri ve örnek makale çalışmalarıyla. Editör: A. Uzunöz. ss. 103-117.) Pegem.
• *Yenilmez, K. ve Uygan, C. (2010). Yaratıcı drama yönteminin ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin geometriye yönelik öz-yeterlik inançlarına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(3), 931-942.
• *Yıldız, E. ve Adıgüzel, Ö. (2020). Yaratıcı dramayı yöntem olarak kullanmak: Matematik öğretiminde öğretmen görüşleri. Ankara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 2(2), 109-135.
• *Yüksekyalçın, G., Tanrıseven, I., & Sancar-Tokmak, H. (2016). Mathematics and science teachers’ perceptions about using drama during the digital story creation process. Educational Media International, 53(3), 216-227.
• Zeng, C. (2019). An overview of current trends in drama education in the People’s Republic of China, Research in Drama Education: The Journal of Applied Theatre and Performance, 24(4), 472-477.