Investigation of the Compatibility Level of Istanbul Airport Environmental Management System with Sustainable Development Goals

Yıl 2025, Cilt: 23 Sayı: 4, 187 - 215, 19.12.2025

Mevlüt Üzülmez

https://doi.org/10.11611/yead.1610181

Öz

Although the aviation industry contributes to economic growth and employment, it also has environmental problems. These main problems are terrestrial waste, water, and noise pollution. For this reason, airports are trying to create an environmentally friendly structure with the influence of various internal and external stakeholders and to reduce the negative environmental effects of operations at airports. Studies in the literature show that many countries have researched the environmental management systems of airports and offered solutions for developing airport environmental management. Considering the environmental impact, this study examined the current environmental management practices of Istanbul Airport through document review and semi-structured interviews. As a result of the descriptive analysis and benchmarking method, compliance levels of these practices carried out and planned are in line with the United Nations Sustainability Development Goals (articles 6.3.1, 6.4.1, 6.b.1, 12.5.1, 13.3.2, 14.1, 15.2). .1, 15.3.1, and 15.b.1) have been determined. Results indicate that Article 6.3.1., Article 6.4.1., Article 12.5.1., Article 13.3.2., Article 14.1 and Article 15.2.1. are in high-level compliance with sustainability development sub-goals. Article 15.b.1. is in medium-level compliance, and Article 15.3.1. is in low-level compliance with sustainability development sub-goals. Since it has not carried out any work within Article 6.b.1, it has been determined that it does not comply with related goals.

Anahtar Kelimeler

Environmental management systems , Airports , Istanbul Airport , Aviation management , Management and organization

İSTANBUL HAVALİMANI ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİNİN SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA AMAÇLARINA UYUMLULUK DÜZEYİNİN ARAŞTIRILMASI

Öz

Havacılık sektörü ekonomik büyümeye ve istihdama katkı sağlamakla birlikte aynı zamanda bazı çevresel sorunları da beraberinde getirmektedir. Bu çevresel sorunların başında karasal atık, su ve gürültü kirliliği yer almaktadır. Bu sebeple havalimanları çeşitli iç ve dış paydaşların etkisiyle çevreci bir yapı oluşturmaya, havalimanlarındaki operasyonların çevresel olumsuz etkilerini azaltmaya çalışmaktadır. Yazında yapılan çalışmalar, birçok ülkenin havalimanlarının çevre yönetim sistemleri üzerinde araştırma yapıldığını ve havalimanı çevre yönetiminin gelişmesi için çözüm önerileri sunduğunu göstermektedir. Konumu ve faaliyetleri sonucu çevrede oluşturduğu etki göz önünde bulundurularak bu çalışmada doküman inceleme ve yarı yapılandırılmış görüşmeler ile İstanbul Havalimanı'nın mevcut çevre yönetimine yönelik uygulamalar incelenmiştir. Ardından yapılan betimsel analiz ve kıyaslama (benchmarking) yöntemi sonucunda gerçekleştirilen ve/veya planlanan bu uygulamaların Birleşmiş Milletler Sürdürülebilirlik Kalkınma Amaçlarına (madde 6.3.1, 6.4.1, 6.b.1, 12.5.1, 13.3.2, 14.1, 15.2.1, 15.3.1, 15.b.1) uyumluluk düzeyleri tespit edilmiştir. Değerlendirme sonucunda İstanbul Havalimanı’nın sürdürülebilirlik kalkınma alt amaçlarından Madde 6.3.1., Madde 6.4.1., Madde 12.5.1., Madde 13.3.2., Madde 14.1. ve Madde 15.2.1.’e yüksek düzeyde uyumlu olduğu, Madde 15.b.1’e orta düzeyde uyumlu, Madde 15.3.1.’e ise düşük düzeyde uyumlu olduğu ortaya çıkmıştır. İstanbul Havalimanı’nın Madde 6.b.1. kapsamında herhangi bir çalışması bulunmadığından dolayı ise bu maddeye uyumlu olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çevre yönetim sistemleri , havalimanları , İstanbul Havalimanı , Havacılık Yönetimi , Yönetim ve organizasyon

Kaynakça

• Akın, M. and Akın, G. (2007) "Suyun Önemi, Türkiye’de Su Potansiyeli", Ankara University Journal of the Faculty of Languages and History-Geography, (47)2: 105-118.
• Al-Busaidi, Z. Q. (2008) "Qualitative Research and its Uses in Health Care", Sultan Qaboos University Medical Journal, 8(1): 11–19.
• Bansal, P. and Bogner, W. C. (2002) "Deciding on ISO 14001: Economics, Institutions, and Context", Long Range Planning, 35(3): 269–290.
• Beder, S. (1994) "Revoltin' Developments: The Politics of Sustainable Development", Arena Magazine, (11): 37-39.
• Berg, B. (2001) "Qualitative Research Methods for the Social Science", USA: A Pearson Education Company. Clarke, A. and Kouri, R. (2009) "Choosing an Appropriate University or College Environmental Management System", Journal of Cleaner Production, 17(11): 971–984.
• Creswell, J. W. (2017) "Research Design: Qualitative, Quantitative and Mixed Methods Approaches", Ankara: Eğiten Kitap.
• DHA (2023) "Karbon Salımı Sertifikası", https://www.dha.com.tr/kurumsal/iga-istanbul-havalimani-karbon-salimi-sertifikasinda-seviye-atladi-2079846, (19.09.2023)
• Dimitriou, D., Voskaki, A. and Sartzetaki, M. (2014) "Airports Environmental Management: Results From the Evaluation of European Airports Environmental Plans", International Journal of Information Systems and Supply Chain Management (IJISSCM), 7(1): 1–14.
• Doğan, S., Özçelik, S., Dolu, Ö. and Erman, O. (2010) "Küresel Isınma ve Biyolojik Çeşitlilik", Journal of Climate Change and the Environment, 63.
• Environ (2015) "İstanbul Havalimanı ÇSED", https://www.igairport.aero/media/c5clmoik/bolum-3-planlanan-proje-ve-proje-tanimi.pdf, (19.09.2023)
• Eşkinat, R. (2016) "Binyıl Kalkınma Hedeflerinden Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine", Anadolu University Law Journal, 2(3): 267-282.
• European Commission (2023) "Energy, Climate Change, Environment: AB Emisyon Ticaret Sistemi", https://climate.ec.europa.eu/sites/default/files/docs/ets_handbook_en.pdf, (19.09.2023)
• Filho, W., Tripathi, S., Guerra, A., Garriga, R., Lovren, V. and Willats, J. (2019) "Using the Sustainable Development Goals Towards a Better Understanding of Sustainability Challenges", International Journal of Sustainable Development & World Ecology, 26(2): 179-190.
• Grbich, C. (1999) "Qualitative Research in Health", London: Sage Publications.
• Hedef5.com (2023) "İnsanlık, Gezegen, Refah, Barış ve İş Birlikleri", https://www.hedef5.org/genel-bilgi/, (26.11.2023)
• IGA (2023) "IGA 2021-2022 Sustainability Report", İstanbul: İGA.
• IGA (2024) "İstanbul Havalimanı’nda Atıklar Sanata Dönüşüyor", https://igaart.istanbul/etkinlikler/istanbul-havalimaninda-atiklar-sanata-donusuyor!.html, (19.09.2024)
• ISO 14001 (2023) "ISO 14001 Nedir", https://belgelendirme.ctr.com.tr/iso-14001-nedir.html, (09.12.2023) Istairport.com (2024) "New Success in the 'Carbon Net Zero' Target", https://www.istairport.com/en/announcements/new-success-in-the-carbon-net-zero-target?locale=en, (05.01.2024)
• Kırım, G. (2020) "A Study on The Socio- Economic and Environmental Impacts of Recycled Waste: Eskisehir City Example", (Master's Thesis)
• Kitzinger, J. (1995) "Qualitative Research: Introducing Focus Groups", BMJ, 311(7000): 299-302.
• Korul, V. (2004) "Çevre Yönetim Sistemleri", Anadolu University Journal of Social Sciences, 4(1): 106–120.
• Kvale, S. (1994) "Interviews: An Introduction to Qualitative Research Interviewing", Sage Publications, Inc.
• Lund, H. G. (2014) "What Is a Forest? Definitions Do Make a Difference", Eurasian Journal of Forest Science, 2(1): 1–8.
• Mechanic (2023) "Meta Mühendislik’ten 3. Havalimanı Terminal Binası Gri Su Arıtma Sistemi", https://www.mechanic.com.tr/meta-muhendislikten-3-havalimani-terminal-binasi-gri-su-aritma-sistemi/, (15.09.2023)
• Miles, M. B. and Huberman, A. M. (1994) "Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook", Thousand Oaks: SAGE.
• Munasinghe, M. (1993) "Environmental Economics and Sustainable Development", World Bank Environment Paper Number 3.
• Ng, A. N. L. and Kim, A. S. (2007) "A Mini-Review of Modeling Studies on Membrane Bioreactor (MBR) Treatment for Municipal Wastewaters", Desalination, 212(1-3): 261–281.
• OGM (2023) "Ağaçlandırma İş Birliği Protokolü", https://www.ogm.gov.tr/tr/e-kutuphane-sitesi/mevzuat-sitesi/Protokoller/%C4%B0GA%20Havaliman%C4%B1%20%C4%B0%C5%9Fletmesi%20A.%C5%9E.%20A%C4%9Fa%C3%A7land%C4%B1rma%20%C4%B0%C5%9F%20Birli%C4%9Fi%20Protokol%C3%BC.pdf, (19.09.2023)
• Özbek, T. (2023) "2050’ye Kadar Sıfır Karbon Emisyonuna Nasıl Ulaşılacak", https://tolgaozbek.com/haberler/cevre/2050ye-kadar-sifir-karbon-emisyonuna-nasil-ulasilacak/, (14.12.2023)
• Öztürk Yöndemli, S. (2023) "Türkiye’de Entegre Raporlarda Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini Açıklama Kalitesinin Belirlenmesi", Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 25(4): 309-338.
• Öztürk, K. (2002) "Küresel İklim Değişikliği Ve Türkiye’ye Olası Etkileri", Journal of Gazi Faculty of Education, 22(1): 47-65.
• Patton, M. Q. (2002) "Qualitative Research and Evaluation Methods", Thousand Oaks: Sage Publications.
• Semtrio (2023) "Karbon Saydamlık Projesi", https://www.semtrio.com/blog/karbon-saydamlik-projesi, (19.09.2023)
• Sever, Z. and Doğan, M. (2023) "Sürdürülebilirlik: Su ve Suyun Önemi", Eurasian Journal of Social and Economic Research, 10(3): 177-189 SGHM (2023) "Mevzuat: SHT-CORSIA", https://web.shgm.gov.tr/documents/sivilhavacilik/files/mevzuat/sektorel/talimatlar/2020/SHT-CORSIA.PDF, (19.09.2023)
• Steger, U. (2000) "Environmental Management Systems: Empirical Evidence And Further Perspectives", European Management Journal, 18(1): 23–37.
• Şen, G. (2022) "Can A Green Business Strategy Be an Alternative to the Success of the Airport Environmental Management System?", Journal of Aviation, 6(2): 241-250.
• Tezcan, N. (2020) "Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Kapsamında Türkiye’de Sağlık Göstergelerinin Analizi", İstanbul Ticaret University Journal of Socal Sciences, 19(37): 202-217.
• TSE (2023) "Karbon Akreditasyon", https://www.tse.org.tr/havalani-karbon-akreditasyonu-aca/, (19.09.2023)
• UN (1987) "Our Common Future", Report of the World Commission on Environment and Development. UN Documents.
• UN (2023) "The 17 Goals", https://sdgs.un.org/goals, (01.12.2023)
• Üstün, G. E. and Tırpancı, A. (2015) "Gri Suyun Arıtımı ve Yeniden Kullanımı", Uludağ University Journal of The Faculty of Engineering, 20(2): 119-139.
• World Business Council for Sustainable Development (2024) "Climate Action", https://www.wbcsd.org/, (01.02.2024)
• WRI (2023) "WRI Ross Center for Sustainable Cities", https://wrisehirler.org/, (19.09.2023)
• Yalçın, F. (2023) "Atık Su Nedir?", https://haliccevre.com/atik-su-nedir/, (20.09.2023)
• Yalılı Kılıç, M. and Rukıah, K. (2022) "İstanbul Havalimanı’nda Yağmur Suyu Hasadı", Osmaniye Korkut Ata University Journal of the Institute of Science and Technology, 5(3): 495-504.
• Yeni, O. (2014) "Sürdürülebilirlik ve Sürdürülebilir Kalkınma: Bir Yazın Taraması" Gazi University Faculty of Economics and Administrative Sciences Journal, 16(3): 181-208.
• Yıldırım, A. and Şimşek, H. (2008) "Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri", Ankara: Seçkin Yayınevi.