TÜRK BANKACILIK SİSTEMİNDEKİ KATILIM BANKALARI İLE MEVDUAT BANKALARININ REKABET GÜCÜ BAKIMINDAN KARŞILAŞTIRILMASI
Öz
Tasarrufları yatırıma
dönüştürerek reel sektörün finansmanında anahtar rol üstlenen bankacılık
sektörünün performansının ölçülmesi ekonominin geneli için önem taşımaktadır.
Özellikle kamu bankalarının da sektöre girmesi ile gelecekte Türk Bankacılık
Sektöründeki payını giderek artıracak olan katılım bankalarının rakipleri
karşısındaki performansının ölçülmesi ve rekabet güçlerinin belirlenmesi
sektöre ilişkin uygulanacak iktisat politikalarına yön vermesi bakımından bir
gerekliliktir. Çalışmada Türk bankacılık sektöründe faaliyet gösteren 19
mevduat ve 3 katılım bankası için 2010-2016 yıllarına ilişkin veri zarflama
analizi yöntemi ile Malmquist Toplam Faktör Verimliliği Endeksi hesaplanmıştır.
Yapılan hesaplamalarla analiz edilen tüm bankaların etkinsizlikle karşı kaşıya
oldukları ve katılım bankalarının rakiplerine oranla rekabet güçlerinde bir teknolojik
gerilemeden kaynaklı birdüşüş yaşadığı sonuçlarına ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Katılım Bankacılığı Etkinlik Verimlilik Veri Zarflama Analizi
Kaynakça
- Atan, M. (2003). Türkiye bankacılık sektöründe veri zarflama analizi ile bilançoya dayalı mali etkinlik ve verimlilik analizi. Ekonomik Yaklaşım Dergisi, 14 (48), 71-86.Behdioğlu, S. ve Özcan, G. (2009). Veri zarflama analizi ve bankacılık sektöründe bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 301-326.Bektaş, S. ve Seki, İ. (2016). Süt üretim kooperatiflerinde etkinlik ve verimlilik: Biga örneği. ÇOMÜ Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (1), 1-18.Buğan, M. F. (2015). Katılım Bankaları ile Konvansiyonel Bankaların Etkinliklerinin VZA ve Malmquist TFV Endeksi ile Karşılaştırılması. Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Gaziantep: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Chares, A., Cooper, W. W., Lewin, Y. A. and Seiford, M. L. (1995). Data Envelopment Analysis: Theory, Methodology and Apllications. Boston: Kluwer Academic Publishers.Chares, A., Cooper, W. William and Rhodes, E. (1978). Measuring efficiency of decision making units. European Journal of Operational Research, 2, 429-444.Cingi, S. ve Tarım, A. (2000). Türk banka sisteminde performans ölçümü DEA-Malmquist TFP Endeksi uygulamaları. Türkiye Bankalar Birliği Araştırma Tebliğ Serisi, Sayı: 01.Coelli, T.J., Prasada, R.D.S, O’Donnell, C. J., Battese, G. E. 2005. An Introduction to Efficiency and Productivity Analysis. Second Edition, Springer Publications, New York, ABD. Deliktaş, E. 2002. Efficiency and total factor productivity analysis in Turkish manufacturing industry. METU journal of development, 29: 247 – 284. Demir, M. S. (2015), Türkiye’de Katılım Bankalarının Gelişimi ve Performanslarının Değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, İktisat Politikası Bilim Dalı, Ankara: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Demir, Y. ve Gençtürk, M. (2006). İMKB’de işlem gören yerli ve yabancı bankaların göreli etkinliklerinin veri zarflama analizi ile ölçümü. D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 21(2), 49-74. Doğan, M. (2013). Katılım ve geleneksel bankaların finansal performanslarının karşılaştırılması: Türkiye örneği, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Nisan, 175-188. Er, B. ve Uysal, M. (2012). Türkiye’deki ticari bankalar ve katılım bankalarını karşılaştırılmalı etkinlik analizi: 2005-2010 dönemi değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26 (34), 365-387.Esmer, Y. ve Bağcı, H. (2016). Katılım bankalarında finansal performans analizi: Türkiye örneği, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (15), 17-30.Ferrier, D. G. and Hirschberg, G. J. (1997). Bootstrapping confidence intervals for LP efficiency scores: With an illustration using Italian banking data. Journal of Productivitiy Analysis, 8, 19-33.Ferrier, D. G. and Lovell, K.C.A. (1990). Measuring cost efficiency in banking: Econometric and linear programming evidence. Journal of Econometrics, 46, 229-245.İnan, E. A. (2000). Banka etkinliğinin ölçülmesi ve düşük enflasyon sürecinde bankacılıkta etkinlik. Bankalar Dergisi, 34, 82-96.Karapınar, A. ve Doğan, İ. Ç. (2015), An analysis on the performance of the participation banks in Turkey, Accounting and Finance Research, 4 (2), 24-33.Özen, E., Şenyıldız, L. ve Akarbulut, K. (2016). Faizsiz bankacılık algısı: Uşak ili örneği, Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 2 (4), 1-19.Özkan, H. (2002). Katılım Bankalarının Klasik Bankalarla Karşılaştırılması Ve Muhasebe Uygulamaları. Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Muhasebe Finansmanı Bilim Dalı, Niğde: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Pehlivan, P. (2016). Türkiye’de katılım bankacılığı ve bankacılık sektöründeki önemi. Selçuk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 31, 296-324.Sarman, F. (2017). Katılım Bankalarının Performans Ölçümü, Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Muhasebe ve Denetim Programı, Kocaeli: Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Seyrek, H. İ. ve Ata, A. H. (2010). Veri zarflama analizi ve veri madenciliği ile mevduat bankalarında etkinlik ölçümü. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 4 (2), 67-84.Tatje, E.G. and Lovell, C.A.K. (1997). The source of productivity change in Spanish banking. European Journal of Operational Research, 98, 364-380.Tarım, A. 2001. VZA Matematiksel Programlama Tabanlı Göreli Etkinlik Ölçüm Yaklaşımı, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara. Taylor, V. M., Thompson R.G., Throll, R.M. and Dharmapala, P.S. (1997). DEA/AR efficiency and profitabilty of Mexin Banks: Atotal income model. European Journal of Operational Research, 98, 346-363.Tuncay, M. (2018). Katılım bankaları ile mevduat bankalarının finansal performanslarının karşılaştırılması, INJOSOS Al-Farabi International Journal on Social Sciences, 2 (1), 160-176.Türkmenoğlu, E.R. (2007). Katılım Bankacılığı ve Türkiye’de Finansal Yapı. Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Kırıkkale: Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Ustaoğlu, D. (2014), Türkiye’de Katılım Bankacılığı Sektördeki Yeri ve Önemi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Aydın: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Yurttadur, M. ve Demirbaş, H. (2017). Türkiye’de Bulunan Katılım Bankaları ve Özel Sermayeli Mevduat Bankalarının Finansal Performanslarının Karşılaştırılması, İGÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (2), 89-117. Vurucu, M. ve Arı, U. (2014). A’dan Z’ye Bankacılık, Ankara: Seçkin Yayıncılık.Zaim, O. (1995). The effect of financial liberalization on the efficiency of Turkish commercial banks. Economic Research forum For The Arap Countries Workshop on Financial Market Developmet.
COMPARISON OF PARTICIPATION BANKS AND DEPOSIT BANKS IN TURKISH BANKING SYSTEM IN TERMS OF COMPETITIVENESS
Öz
Banking sector has a key role as a converter which transforming savings to investments for financing real sector. Because of its key role for overall economic system, it is important to measure the performance of banking sector. Public banks are increasing their share in participation banking sector, therefore it is clear that the share of participation banks in Turkish Banking System will increase consistently. Measuring the competitive power of the participation banks against deposit banks is important to determine economic policies for banking sector.In this respect, the main aim of the study is to compare the competitive powers of participation banks both between each other and between other deposit banks. In the study, 19 deposit banks and 3 participation banks are analyzed for the years between 2010-2016 by using data envelopment analysis and Malmquist total factor productivity index. Consequently, it is found that there is inefficiency for all banks. Additionally, participation banks lost their competitive power against deposit banks because of technological decline
Anahtar Kelimeler
Participation Banking Efficiency Productivity Data Envelopment Analyse Malmquist Total Factor Productivity Analyse
Kaynakça
- Atan, M. (2003). Türkiye bankacılık sektöründe veri zarflama analizi ile bilançoya dayalı mali etkinlik ve verimlilik analizi. Ekonomik Yaklaşım Dergisi, 14 (48), 71-86.Behdioğlu, S. ve Özcan, G. (2009). Veri zarflama analizi ve bankacılık sektöründe bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 301-326.Bektaş, S. ve Seki, İ. (2016). Süt üretim kooperatiflerinde etkinlik ve verimlilik: Biga örneği. ÇOMÜ Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (1), 1-18.Buğan, M. F. (2015). Katılım Bankaları ile Konvansiyonel Bankaların Etkinliklerinin VZA ve Malmquist TFV Endeksi ile Karşılaştırılması. Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Gaziantep: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Chares, A., Cooper, W. W., Lewin, Y. A. and Seiford, M. L. (1995). Data Envelopment Analysis: Theory, Methodology and Apllications. Boston: Kluwer Academic Publishers.Chares, A., Cooper, W. William and Rhodes, E. (1978). Measuring efficiency of decision making units. European Journal of Operational Research, 2, 429-444.Cingi, S. ve Tarım, A. (2000). Türk banka sisteminde performans ölçümü DEA-Malmquist TFP Endeksi uygulamaları. Türkiye Bankalar Birliği Araştırma Tebliğ Serisi, Sayı: 01.Coelli, T.J., Prasada, R.D.S, O’Donnell, C. J., Battese, G. E. 2005. An Introduction to Efficiency and Productivity Analysis. Second Edition, Springer Publications, New York, ABD. Deliktaş, E. 2002. Efficiency and total factor productivity analysis in Turkish manufacturing industry. METU journal of development, 29: 247 – 284. Demir, M. S. (2015), Türkiye’de Katılım Bankalarının Gelişimi ve Performanslarının Değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, İktisat Politikası Bilim Dalı, Ankara: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Demir, Y. ve Gençtürk, M. (2006). İMKB’de işlem gören yerli ve yabancı bankaların göreli etkinliklerinin veri zarflama analizi ile ölçümü. D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 21(2), 49-74. Doğan, M. (2013). Katılım ve geleneksel bankaların finansal performanslarının karşılaştırılması: Türkiye örneği, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Nisan, 175-188. Er, B. ve Uysal, M. (2012). Türkiye’deki ticari bankalar ve katılım bankalarını karşılaştırılmalı etkinlik analizi: 2005-2010 dönemi değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26 (34), 365-387.Esmer, Y. ve Bağcı, H. (2016). Katılım bankalarında finansal performans analizi: Türkiye örneği, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (15), 17-30.Ferrier, D. G. and Hirschberg, G. J. (1997). Bootstrapping confidence intervals for LP efficiency scores: With an illustration using Italian banking data. Journal of Productivitiy Analysis, 8, 19-33.Ferrier, D. G. and Lovell, K.C.A. (1990). Measuring cost efficiency in banking: Econometric and linear programming evidence. Journal of Econometrics, 46, 229-245.İnan, E. A. (2000). Banka etkinliğinin ölçülmesi ve düşük enflasyon sürecinde bankacılıkta etkinlik. Bankalar Dergisi, 34, 82-96.Karapınar, A. ve Doğan, İ. Ç. (2015), An analysis on the performance of the participation banks in Turkey, Accounting and Finance Research, 4 (2), 24-33.Özen, E., Şenyıldız, L. ve Akarbulut, K. (2016). Faizsiz bankacılık algısı: Uşak ili örneği, Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 2 (4), 1-19.Özkan, H. (2002). Katılım Bankalarının Klasik Bankalarla Karşılaştırılması Ve Muhasebe Uygulamaları. Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Muhasebe Finansmanı Bilim Dalı, Niğde: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Pehlivan, P. (2016). Türkiye’de katılım bankacılığı ve bankacılık sektöründeki önemi. Selçuk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 31, 296-324.Sarman, F. (2017). Katılım Bankalarının Performans Ölçümü, Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Muhasebe ve Denetim Programı, Kocaeli: Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Seyrek, H. İ. ve Ata, A. H. (2010). Veri zarflama analizi ve veri madenciliği ile mevduat bankalarında etkinlik ölçümü. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 4 (2), 67-84.Tatje, E.G. and Lovell, C.A.K. (1997). The source of productivity change in Spanish banking. European Journal of Operational Research, 98, 364-380.Tarım, A. 2001. VZA Matematiksel Programlama Tabanlı Göreli Etkinlik Ölçüm Yaklaşımı, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara. Taylor, V. M., Thompson R.G., Throll, R.M. and Dharmapala, P.S. (1997). DEA/AR efficiency and profitabilty of Mexin Banks: Atotal income model. European Journal of Operational Research, 98, 346-363.Tuncay, M. (2018). Katılım bankaları ile mevduat bankalarının finansal performanslarının karşılaştırılması, INJOSOS Al-Farabi International Journal on Social Sciences, 2 (1), 160-176.Türkmenoğlu, E.R. (2007). Katılım Bankacılığı ve Türkiye’de Finansal Yapı. Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Kırıkkale: Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Ustaoğlu, D. (2014), Türkiye’de Katılım Bankacılığı Sektördeki Yeri ve Önemi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Aydın: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Yurttadur, M. ve Demirbaş, H. (2017). Türkiye’de Bulunan Katılım Bankaları ve Özel Sermayeli Mevduat Bankalarının Finansal Performanslarının Karşılaştırılması, İGÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (2), 89-117. Vurucu, M. ve Arı, U. (2014). A’dan Z’ye Bankacılık, Ankara: Seçkin Yayıncılık.Zaim, O. (1995). The effect of financial liberalization on the efficiency of Turkish commercial banks. Economic Research forum For The Arap Countries Workshop on Financial Market Developmet.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 |