SOSYAL HİZMET ÖĞRENCİLERININ DUYGUSAL ZEKÂ VE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIKLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR NİCEL ARAŞTIRMA

Yıl 2021, Cilt: 19 Sayı: 4, 213 - 231, 31.12.2021

Zekiye Merve Sizer , Nurgün Kul Parlak

https://doi.org/10.11611/yead.996667

Öz

Araştırmanın amacı sosyal hizmet öğrencilerinin sahip oldukları duygusal zekâ ve psikolojik sağlamlıklarının birbirlerini nasıl etkilediği, sosyodomografik değişkenlere göre nasıl değiştiğini incelemektir. Bu doğrultuda, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Sosyal Hizmet bölümü öğrencilerinin duygusal zekâ ve psikolojik sağlamlıklarının ilişkisi değişkenlere göre incelenmiştir. Araştırmanın modeli tesadüfi örnekleme yöntemidir. Sosyal Hizmet Bölümü öğrencilerinden 219 katılımcının katıldığı araştırmada, araştırmacı tarafından hazırlanan Sosyodemografik Bilgi Formu, Austin ve arkadaşları tarafından geliştirilen (2004) Tatar vd. (2011) tarafından Türkçeye uyarlanan Gözden Geçirilmiş Schutte Duygusal Zekâ Ölçeği ve Arslan (2015) tarafından Türkçeye uyarlanan Yetişkin Psikolojik Sağlamlık Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verileri SPSS 26.0 programında analiz edilmiştir. Duygusal zekâ ölçeğinin Cronbach Alfa iç tutarlık güvenirlilik katsayısı 0,82 ve psikolojik sağlamlık ölçeğinin ise 0,83 bulunmuştur. Araştırmada t-testi, anova ve regresyon analizleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; sosyal hizmet öğrencilerin duygusal zekâ puanı ve psikolojik sağlamlık puanlarının ortalama düzeyde olduğu; cinsiyet ve sınıf değişkenlerine göre farklılık göstermediği görülmüştür. Duygusal zekâ ile psikolojik sağlamlık arasında anlamlı bir ilişki olduğu; duygusal zekâ toplam puanının ve duygusal zekâ ölçeğinin iki alt boyutunun psikolojik sağlamlığı pozitif yönde yordadığı, varyansın %27,2’sini açıkladığına ulaşılmıştır. Anne eğitim düzeyi artıkça, duyguların kullanımı alt boyutunun puan ortalamasının arttığı, kardeş sayısı arttıkça iyimserlik/ ruh hali alt boyutunun puan ortalamasının ise azaldığı dikkat çekmektedir.

Anahtar Kelimeler

duygusal zeka, psikolojik sağlamlık, sosyal hizmet

A QUANTITATIVE STUDY ON THE RELATIONSHIP BETWEEN EMOTIONAL INTELLIGENCE AND PSYCHOLOGICAL RESILIENCE OF SOCIAL WORK STUDENTS

Öz

The aim of the study is to examine how the emotional intelligence and psychological resilience of social work students affect each other and how they change according to sociodomographic variables. In this direction, the relationship between the emotional intelligence and psychological resilience of the students of Istanbul University-Cerrahpaşa Department of Social Work was examined according to the variables. The model of the research is random sampling method. In the study, in which 219 participants from the Social Work Department participated, the Sociodemographic Information Form prepared by the researcher, developed by Austin et al. (2004) Tatar et al. The Revised Schutte Emotional Intelligence Scale adapted to Turkish by (2011) and the Adult Psychological Resilience Scale adapted to Turkish by Arslan (2015) were used. Research data were analyzed in SPSS 26.0 program. The Cronbach Alpha internal consistency reliability coefficient of the emotional intelligence scale was 0.82 and the resilience scale was 0.83. t-test, anova and regression analyzes were used in the study. According to the research results; social work students' emotional intelligence and psychological resilience scores were at an average level; It was seen that there was no difference according to gender and class variables. There is a significant relationship between emotional intelligence and psychological resilience; It was found that the emotional intelligence total score and the two sub-dimensions of the emotional intelligence scale positively predicted resilience and explained 27.2% of the variance. It is noteworthy that the mean score of the use of emotions sub-dimension increases as the education level of the mother increases, and the mean score of the optimism/mood sub-dimension decreases as the number of siblings increases

Anahtar Kelimeler

Emotional Intelligence, Psychological Resilience, Social Work

Kaynakça

• Armstrong, A., & Galligan, R. (2011). EQ And Psychological Resilience To Negative Life Events. Personality and Individual Differences, 51: 331-336.
• Arslan, G. (2015). Yetişkin Psikolojik Sağlamlık Ölçeği’nin (YPSÖ) psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ege Eğitim Dergisi, 344-357.
• Aşan, Ö., & Özyer, K. (2003). Duygusal zekâya etki eden demografik faktörlerin saptanmasına yönelik ampirik bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (21)1: 151-167.
• Aydın, B. (2010). Üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ ve umut düzeyleri ile psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi)Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Bakan, İ., & Güler, B. (2017). Duygusal zekânın, yaşam doyumu ve akademik başarıya etkileri ve demografik özellikler bağlamında algı farklılıkları. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 19(33): 1-11.
• Brackett, M. A., & Geher, G. (2006). Measuring emotional intelligence: Paradigmatic diversity and common ground. Emotional intelligence in everyday life, 2: 27-50.
• Bumphus, A. (2008). The Emotional Intelligence and Resilience of School Leaders: An Investigation Into Leadership Behaviours. USA: (Yayımlanmamış Doktora Tezi) The University of Southern Missisipi.
• Burt, J. (2007). An Examination of the Relationship Between Trait-Based Emotional Intelligence and Psychological Resilience in Youth with Asperger’s Disorder. (Yayımlanmamış Doktora Tezi) University of Calgary.
• Buz, S., & Genç, B. (2019). Sosyal hizmet uzmanları için psikolojik sağlamlığın önemi. Journal of Society & Social Work, 30(2): 623-642.
• Can, M. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Mutluluk, Psikolojik Sağlamlık ve Öz Yeterlilik Düzeylerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi,İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,İstanbul.
• Clarke, J. L. (2016). Liberal arts and the development of emotional intelligence in social work education. The British Journal of Social Work, 46(3): 635-651.
• Collins, S. (2008). Social workers, resilience, positive emotions and optimism. Practice, 19(4): 255-269.
• Çetinkaya Büyükbodur, A. (2018). Sosyal hizmet uzmanlarında psikolojik dayanıklılık ve ikincil travmatik stresin incelenmesi. Ankara: Doktara Tezi, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• De las Olas Palma-García, M. &.-M. (2017). Resilience and personality in social work students and social workers. International Social Work, 60(1): 19-31.
• De las Palma-García, M. &.-M. (2014). The development of resilience in social work students and professionals. Journal of Social Work, 14(4): 380-397.
• Deniz, M. E., Erus, S. M., & & Büyükcebeci, A. (2017). Bilinçli farkındalık ile psikolojik iyi oluş ilişkisinde duygusal zekânın aracılık rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 7(47): 17-31.
• Dolgoff, R., Harrington, D., & Loewenberg, F. M. (2012). Ethical decisions for social work practice. Brooks/Cole empowerment series,Cengage Learning.
• Durna, U. (2006). Üniversite Öğrencilerinin Stres Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısınından İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1): 319-343.
• Erkoç, B. &. (2020). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlık düzeylerinin tespit edilmesine yönelik bir araştırma. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1): 34-42.
• Gardner, H. (2012). Zihin Çerçeveleri:Çoklu Zekâ Kuramı. İstanbul: Alfa yayınevi.
• Goleman, D. (1996). Duygusal Zekâ: Neden IQ'dan daha önemlidir? İstanbul: Varlık Yayınları.
• Graber, R., Pichon, F., & Carabine, E. (2015). Psychological resilience. Overseas Development Institute.
• Grant, L., Kinman, G., & Alexander, K. (2014b). What's all this talk about emotion? Developing emotional intelligence in social work students. Social Work Education, 33(7): 874-889.
• Grant, L., Kinman, G., & Baker, S. (2014a). Put on Your Own Oxygen Mask before Assisting Others’: Social Work Educators' Perspectives on an ‘Emotional Curriculum. The British Journal of Social Work, 45(8): 2351-2367.
• Harrod, N., & Scheer, S. (2005). An exploration of adolescent emotional intelligence in relation to demographic characteristics. Adolescence. 40(159): 503-12.
• Herman, H., Stewart, D. E., Diaz-Granados, N., Berger, E. L., Jackson, B., & Yuen, T. (2011). What is resilience? Canadian Journal of Psychiatry,56: 258–265.
• Horne, D. M. (2017). Emotional intelligence as a predictor of student success in first-year Master of Social Work students. (Doctoral dissertation), Azusa Pacific University.
• Hoşoğlu, R., Kodaz, A. F., Bingöl, T. Y., & Batık, M. V. (2018). . Öğretmen adaylarında psikolojik sağlamlık. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(14): 217-239.
• Howe, D. (1993). On Being a Client: Understanding the Process of Counselling and Psychotherapy. Sage. Howe, D. (2008). The Emotionally Intelligent Social Worker. Palgrave Macmillan.
• Hunt, N., & Evans, D. (2004). Predicting traumatic stress using emotional intelligence. Behaviour Research and Therapy,42(7): 791-798.
• İkiz, E., & Totan, T. (2012). Üniversite öğrencilerinde öz-duyarlılık ve duygusal zekânın incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,14(1): 51-71.
• Ingram, R. (2013). Locating emotional intelligence at the heart of social work practice. British journal of social work, 43(5): 987-1004. Kandemir, A. (2019). Psikoloji Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlık, Duygusal Zekâ ve Kişilik Özellikleri Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi,Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karaırmak, Ö. (2006). Psikolojik sağlamlık, risk faktörleri ve koruyucu faktörler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi,26:129-139.
• Kişi, M. (2020). Psikolojik Sağlamlık Düzeylerinin Duygusal Zekâ ve Ruhsal Zekâ ile ilişkisi. üksek Lisans Tezi, Doğuş Üniversitesi Sosyal Bİlimler Enstitüsü.
• Kong, X., Wang, R., Xue, Y., Liu, X., Zhang, H., Chen, Y. .., & Chang, Y. (2010). Sirtuin 3, a new target of PGC-1α, plays an important role in the suppression of ROS and mitochondrial biogenesis. PloS one.
• Luthar, S. S., Cicchetti, D., & Becker, B. (2000). The construct of resilience: A critical evaluation and guidelines for future work. Child development, 71(3): 543-562.
• Magnano, P., Craparo, G., & Paolillo, A. (2016). Resilience and emotional intelligence: which role in achievement motivation.),. İnternational Journal of Psychological Research, 9(1): 9-20.
• Masten, A. S., & Reed, M. G. (2002). Resilience in development. Handbook of positive psychology, 74-88.
• Montpetit M.A., Bergeman C.S., Deboeck P.R., S.S., T., & S.M., B. (2010). Resilience-as-process: negative affect, stress, and coupled dynamical systems. Psychology and Aging 25(3): 631–40.
• Morrison, T. (2007). Emotional intelligence, emotion and social work: Context, characteristics, complications and contribution. British Journal of Social Work, 37: 245 – 263.
• Özer, E. (2013). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlık düzeylerinin duygusal zekâ ve beş faktör kişilik özellikleri açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Richardson, G. E. (2002). The metatheory of resilience and resiliency. Journal of clinical psychology, 58(3): 307-321.
• Rogers, A. (2001). Nurture, bureaucracy and re-balancing the heart and mind. Journal of Social Work Practice 15(2): 181–91.
• Rose, S., & Palattiyil, G. (2018). Surviving or thriving? enhancing the emotional resilience of social workers in their organisational settings. Journal of Social Work.
• Rutter, M. (1990). s.Risk and protective factors in the development of psychopathology. A. S. J. E. Rolf içinde, Psychosocial resilience and protective mechanism. (s.181–214).
• Salovey, P., & Mayer, J. D. (1990). Emotional intelligence. Imagination, cognition and personality. 185-211.
• Salovey, P., Mayer, J. D., Caruso, D., & Yoo, S. H. (2009). The positive psychology of emotional intelligence. S. J. Snyder içinde, Oxford library of psychology. Oxford handbook of positive psychology (s. 237-248). Oxford University Press.
• Sheafor, B. W., Horejsi, C. R., & Bilgen. (2016). Sosyal hizmet uygulaması: Temel teknikler ve ilkeler. Nika Yayınevi.
• Stanley, S., & Bhuvaneswari, G. M. (2016). Reflective ability, empathy, and emotional intelligence in undergraduate social work students: A cross-sectional study from India. Social Work Education, 35(5): 560-575.
• Şen, C. B. (2018). Sosyal Hizmet Bölümü İle Fizik Tedavi Ve Rehabilitasyon Bölümü Öğrencilerinin Duygusal Zekâ Durumlarının Karşılaştırılması . Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(2): 235-260.
• Taşkırmaz, M. (2020). Duygusal Zekâ, Yaşam Doyumu ve Yılmazlık Arasındakı İlişki. Doktora Tezi,Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bİlimler Enstititüsü.
• Tatar, A. T., & Saltukoğlu, G. (2011). Gözden geçirilmiş Schutte duygusal zekâ ölçeğinin Türkçe'ye uyarlanması ve Psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni-Bulletin of Clinical Psychopharmacology, 21(4): 325-338.
• Tekin Göçet, E. (2014). Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma duygusal zekâ ve sosyal iyi olma düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Terzi, Ş. (2008). Üniversite öğrencilerinde kendini toparlama gücü’nün içsel koruyucu faktörlerle ilişkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(35): 297-306.
• Thompson, N. (2009). Practising social work. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
• Werner, E. E. (2005). Resilience research. In Resilience in children, families, and communities, pp. 3-11. Springer, Boston, MA.
• Windle, G. (2011). What is resilience? A review and concept analysis . Reviews in clinical gerontology, 21(2): 152.